Aggregator

On our travels round the hardware world we’ve encountered more than one group pursuing the goal of making their own silicon integrated circuits, and indeed we’ve seen [Sam Zeloof] producing …read more

Rio de Janeiro maakt zich op voor het grootste concert van Madonna ooit. Op het strand van Copacabana geeft het inmiddels 65-jarige popicoon vanavond een gratis optreden. Er worden zo'n 1,5 miljoen mensen verwacht.

Al in de vroege ochtenduren verzamelden fans van over de hele wereld zich bij het strand om een plekje voor de show te bemachtigen. Het concert geldt als de afsluiter van Madonna's Celebration Tour, waarmee ze haar ruim 40-jarige carrière viert. Om haar fans te bedanken, is het concert gratis.

De Madonnakoorts gonst al dagen door Rio de Janeiro. De voorbereidingen voor het "historische evenement" op "de grootste dansvloer ter wereld" zijn al de hele week gaande. Op het podium van ruim 800 vierkante meter is geregeld gerepeteerd en ook daar probeerden dagelijks duizenden mensen een glimp van op te vangen. Vrijdagavond kwamen er zoveel mensen kijken dat de brede weg langs het strand enige tijd geblokkeerd raakte door de grote schare Madonnafans, aldus lokale nieuwssite g1.

'Operatie Madonna'

Om het geheel in goede banen te leiden, zijn zo'n 3200 politieagenten ingezet. Straten worden afgesloten en er wordt gecontroleerd met metaaldetectoren, gezichtsherkenningscamera's en drones. Overigens is 'Operatie Madonna' qua bezoekersaantallen niet uniek voor de Copacabana: het jaarlijkse nieuwjaarsfeest op het strand trekt ongeveer net zoveel bezoekers.

Ondertussen wordt er volop gespeculeerd over de inhoud van de show. Bekend is dat Madonna in elk geval 26 nummers uit alle fasen van haar carrière ten gehore zal brengen. Daarnaast nodigt de zangeres ook vaak lokale artiesten uit om mee te doen aan de show. Bij de repetities zijn de populaire Braziliaanse dragqueen Pabllo Vittar en zangeres Anitta op het podium gezien. Ook zouden vier van Madonna's kinderen op het podium verschijnen.

Kaarten voor het concert zijn er niet; wie het eerst komt, het eerst maalt. Voor wie er niet bij kan zijn, wordt het concert live uitgezonden op de Braziliaanse tv.

Een hardloper in het Gelderse Groenlo is voor de tweede keer in korte tijd aangevallen door een buizerd. De hardloper, André Bleumink, plaatste na de tweede aanval een foto op Facebook waarop zijn bebloede hoofd te zien is.

Onderweg van Groenlo naar Lievelde, de plek waar hij al jaren hardloopt, voelde Bleumink van de week opeens een harde klap op zijn achterhoofd. "Dat was wel even schrikken", zegt hij tegen Omroep Gelderland. "Mijn hartslag was op dat moment hoger dan dat ik tijdens het hardlopen kan krijgen. Het voelde als een flinke blauwe plek, dus ik ben gewoon doorgelopen."

Nadat een hardloopmaat toch even achterop zijn hoofd had gekeken, bleek het iets meer te zijn dan alleen een blauwe plek. Reden voor Bleumink om een waarschuwing op Facebook te zetten.

Schijnaanval

Bij buizerds die aanvallen gaat het vaak om broedende vogels die hun nest beschermen. Meestal gaat het om een schijnaanval als waarschuwing, maar het komt geregeld voor dat hardlopers en wielrenners daadwerkelijk worden aangevallen door de roofvogels. Gemeenten en soms ook boeren plaatsen daarom waarschuwingsborden.

Zo was op de Polderweg in Dronten ook jarenlang een agressieve buizerd actief. In 2017 waarschuwde de gemeente voor het eerst voor die vogel. Vorig jaar werd de buizerd dood gevonden door vogelaar Lykele Zwanenburg.

Het dier was waarschijnlijk doodgereden door een auto, Tot vreugde van de vogelaar bleek de buizerd geringd te zijn. Zo kon hij snel vaststellen dat de vogel 17 jaar oud was geworden. "Een unicum", zei Zwanenburg. Volgens hem wordt de gemiddelde buizerd hooguit vier jaar oud.

Pet achterstevoren

Om aanvallen te voorkomen, adviseerde de gemeente Renkum vorig jaar om een pet en zonnebril achterstevoren dragen. "Een buizerd valt liever niet van voren aan, dus kun je hem om de tuin leiden", aldus de gemeente toen.

Bleumink heeft nog een tip om aanvallen te voorkomen. "Ik heb gehoord dat het zou helpen om oogjes achterop je pet te plakken of te naaien. Daarnaast raad ik aan om gewoon tijdelijk een andere route te pakken wanneer je weet dat er ergens een buizerd aan het nestelen is."

Niet eerder werden er zoveel maatregelen genomen om te voorkomen dat de Nationale Herdenking op de Dam vanavond wordt verstoord. Zo zijn er minder mensen welkom dan normaal gesproken en geldt er een demonstratieverbod.

Met alle emoties rondom de oorlog tussen Israël en Hamas wordt gevreesd voor ongeregeldheden. Het is niet voor het eerst dat spanningen in de samenleving reflecteren op de dodenherdenking, die sinds 1946 wordt georganiseerd.

Zo uitten jongeren in de jaren zestig kritiek op de herdenking vanwege de Vietnamoorlog; zij vonden dat de Amerikanen te veel werden opgehemeld. Tijdens de herdenking werd toen een rookbom gegooid.

Verder wilde theoloog Rikko Voorberg in 2017 drieduizend kruisen plaatsen tijdens de herdenking, om zo vluchtelingen te herdenken. Na veel commotie zag hij af van de actie.

In 2018 wilden actievoerders aandacht vragen voor de Indonesische slachtoffers van de Onafhankelijkheidsoorlog in voormalig Nederlands-Indië door een luchtalarm af te laten gaan. Dat werd door de rechter verboden. Sinds 2020 hebben de Indonesische slachtoffers ook een plek in de herdenking.

Dit jaar komt er kritiek vanuit verschillende kanten. Zo zijn er actiegroepen die de aanwezigheid van Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) ongepast vinden. Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) vindt zijn aanwezigheid ongemakkelijk omdat "de PVV een partij is die minderheidsgroepen bij voorbaat discrimineert", zegt het CIDI tegen de Volkskrant.

Sommige vertegenwoordigers van de Indische gemeenschap en historici bepleiten dat er een einde moeten komen aan het herdenken van de militairen die tijdens de koloniale oorlog in Indonesië omkwamen. Recent onderzoek heeft volgens hen uitgewezen dat het Nederlandse leger structureel extreem geweld gebruikte tegen Indonesiërs. Een historicus vraagt zich in Trouw af of Nederland door deze militairen te herdenken "de bloedige koloniale oorlog wil legitimeren".

Uit een rondgang van de krant onder de Indische gemeenschap blijkt overigens dat niet iedereen het een probleem vindt om de Indië-militairen te herdenken, onder meer omdat het overgrote deel van de soldaten dienstplichtig was en gevangenisstraf kon krijgen als ze niet zouden gaan. Ook wisten de vaak jonge jongens niet goed wat ze te wachten stond in Nederlands-Indië.

Verder speelt er dit jaar veel rond de oorlog tussen Hamas en Israël, en of die oorlog wel of niet moet terugkeren in de herdenking. Zo hebben meer dan tweehonderd moskeeën een oproep gedaan aan de Amsterdamse burgemeester Halsema om het geweld in Gaza te benoemen in haar toespraak vanavond.

Eerder zei Halsema al dat ze de oorlog niet aan de orde zal komen in haar toespraak op de Dam vanwege haar verbindende rol als burgemeester.

Oproep tot protest

Het onderstreept de vele gevoeligheden rond de dodenherdenking, en die komen op allerlei manieren tot uiting. Een groep pro-Palestina-activisten zei tegen Nieuwsuur bijvoorbeeld dat ze sowieso niet van plan zijn om te protesteren tijdens de herdenking vanavond. "Wij hebben onze mensen opgeroepen om niet naar de Dam te komen op 4 en 5 mei. We zouden graag onze stem willen laten horen, maar denken dat het tegen ons gebruikt gaat worden."

It’s often said of us humans that we’re the only “tool-using mammals”. While not exclusive to the hacker community, a bunch of us are also “tool-building mammals” when we have …read more

De diefstal van een boormachine in het Verenigd Koninkrijk heeft de politie op het spoor gebracht van meer dan duizend vermoedelijk gestolen voorwerpen. Zeven mensen zijn gearresteerd, meldt de politie van het graafschap Kent. De arrestanten zijn op borgtocht vrijgelaten.

De eigenaar van de boormachine was al herhaaldelijk het slachtoffer geworden van diefstal, waarna hij zijn gereedschap had voorzien van zogenoemde trackers, waarmee ze gevolgd konden worden. Daardoor kon de politie zijn gereedschap eenvoudig opsporen. Naast de gestolen boormachine trof de politie vier voertuigen, een quad, zes caravans en een grote hoeveelheid elektrisch gereedschap aan.

De politie is nu de spullen aan het catalogiseren. De totale waarde wordt op minstens een half miljoen euro geschat. Daarna wordt er een lijst openbaar gemaakt. Wie zegt gestolen spullen te herkennen moet daarvoor bewijs leveren in de vorm van bijvoorbeeld een bon of factuur.

In Dresden is een Duitse kandidaat voor de Europese verkiezingen zwaargewond geraakt bij een aanval door onbekenden. Matthias Ecke, Europarlementariër voor de sociaaldemocratische SPD was zo zwaar toegetakeld dat hij in het ziekenhuis moest worden geopereerd, liet de politie weten.

De 41-jarige Ecke werd door vier onbekenden aangevallen toen hij verkiezingsposters aan het plakken was in Striesen, een dichtbevolkte wijk van Dresden. Een paar minuten eerder had de groep volgens de politie ook een 28-jarige campagnemedewerker van de Groenen belaagd. Hij was eveneens posters aan het plakken en raakte gewond toen hij werd geslagen en geschopt door de daders.

Omdat de persoonsbeschrijvingen van getuigen overeenkomen en de twee incidenten in hetzelfde gebied en kort na elkaar plaatsvonden, gaan de autoriteiten ervan uit dat het om dezelfde daders gaat.

'Democratische waarden aangevallen'

Bondskanselier Olaf Scholz (SPD) heeft na de aanval opgeroepen tot "gezamenlijke actie tegen rechts". Hij noemde de aanval op Ecke bedroevend. "De democratie wordt hierdoor bedreigd. Daarom is het nooit een optie om je schouders op te halen en dit te accepteren", aldus Scholz. "We moeten er samen tegen optreden."

Het is de tweede keer in een paar dagen tijd dat er politici in Duitsland worden aangevallen. Afgelopen donderdag werden twee leden van de Groenen aangevallen in Essen, in het Roergebied.

Volgens de SPD hebben ook andere posterteams de afgelopen tijd te maken gekregen met intimidatie, het vernietigen van posters en beledigingen. De sociaaldemocraten in de deelstaat Saksen, waar Dresden in ligt, wijten de aanvallen mede aan de "zaden" die de rechts-populistische AfD en rechts-extremisten volgens hen hebben gezaaid. "Hun aanhangers zijn nu volledig losgeslagen en beschouwen ons blijkbaar als vogelvrijverklaarden", aldus het partijbestuur in de deelstaat.

Er rijdt voorlopig geen intercity tussen Eindhoven en de Duitse stad Aken. Zelfs het plan om alleen 's ochtends vóór 08.00 en 's avonds ná 20.00 uur een snelle trein heen en weer te laten rijden, is van de baan. Voorlopig moeten treinreizigers in Heerlen overstappen op een boemeltje dat ruim een half uur onderweg is naar Aken, twintig kilometer verderop.

"Het streven was dat de snelle trein in december zou gaan rijden. Heel recent is gebleken dat dit niet meer haalbaar is", aldus een woordvoerder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bij L1 Nieuws.

Aan een snelle verbinding tussen Eindhoven en Aken wordt sinds 2003 gewerkt. Het laatste stuk van het traject, tussen Heerlen en Aken, is inmiddels (grotendeels) verdubbeld en geëlektrificeerd.

De steden Eindhoven, Heerlen en Aken benadrukken het belang van een snelle verbinding. De Technische Universiteit Eindhoven en de RWTH in Aken worden gezien als bolwerken van innovatie en technische ontwikkeling. Een goede treinverbinding kan de onderlinge (economische) contacten en het studentenverkeer een forse impuls geven, zo redeneert ook de provincie Limburg.

Van Eindhoven naar Aken met de NS kost nu iets meer dan anderhalf uur tijd. Als de intercity kan doorrijden is de tijdwinst een klein half uur.

Extra perrons

Kanttekening is wel dat een intercityverbinding tussen Eindhoven en de Duitse groeimetropool enorme investeringen vraagt op en rond station Eindhoven. Het gaat daarbij onder meer om extra perrons en een vrije kruising. Pas na het jaar 2030 is er geld om dit plan (eventueel) te realiseren.

Verder moet spoorbeheerder ProRail een studie doen naar de staat van de infrastructuur over de grens. Bovendien is er gedoe tussen de vervoersbedrijven NS en Arriva. De NS rijdt nu tussen Eindhoven en Heerlen. Arriva rijdt tussen Heerlen en Aken.

De NS zelf ziet weinig meerwaarde in een intercity die doorrijdt naar Aken. "Met de snelle overstap op station Heerlen bedienen we zowel binnenlandse reizigers als reizigers die van en naar Aken reizen en hebben al onze reizigers een fijne verbinding", aldus de NS in november 2019.

De provincie is het daar niet mee eens en zit te denken aan een internationale Arriva-intercity tussen Eindhoven en Aken, die ook stopt in Weert, Roermond, Sittard en Heerlen. Vanzelfsprekend is dat plan niet. Die Arriva-trein zou een directe concurrent worden voor NS. Bovendien kost hij bijna vier miljoen euro per jaar extra, berekende het ministerie.

Voorzichtig begin

Omdat de problemen voorlopig waarschijnlijk niet opgelost worden, kwam de provincie onlangs met het plan "om voorzichtig een begin te maken" met een snelle verbinding, met ingang van de nieuwe dienstregeling in december 2024.

Op de rustige momenten, dus voor de ochtendspits, na de avondspits en in de weekenden zou er een aantal intercity's van en naar Aken moeten rijden. Maar voorlopig blijkt ook dat plan volgens het ministerie niet haalbaar, omdat het te ingewikkeld is.

Toch komt er binnenkort een alternatief: vanaf 9 juni gaat de zogenoemde Drielandentrein van Luik via Maastricht en Heerlen naar Aken en vice versa rijden. De rechtstreekse treinverbinding tussen de drie landen had eigenlijk al in december operationeel moeten zijn, maar dat werd om technische redenen niet gehaald.

Nederland, België en Duitsland gebruiken verschillende veiligheidssystemen op het spoor, die niet gemakkelijk op elkaar zijn af te stemmen. Met de Drielandentrein van Arriva hoeven reizigers tussen Aken en Luik niet meer over te stappen in Maastricht.

Een 45-jarige jurist heeft in Groot-Brittannië 7,5 jaar cel gekregen omdat ze voor klanten frauduleuze aanvragen deed voor verblijfsvergunningen. Zo probeerde ze onder meer illegaal gebruik te maken van een regeling die was opgezet voor slachtoffers van de fatale Grenfell-brand, waarbij in 2017 72 mensen omkwamen.

Omdat in het gebouw veel illegale immigranten woonden, stelde het ministerie van Binnenlandse Zaken destijds een coulanceregeling in om hen niet dubbel te treffen. "Dit was een nationale tragedie, die gaat het ministerie niet gebruiken om immigratiecontroles uit te voeren", was de redenering. Wie zich meldde mocht voorlopig blijven en had uitzicht op een permanente vergunning.

Flora Mendes probeerde dit traject ook voor haar cliënten te gebruiken. Ze gaf voor hen in aanvragen de Grenfelltoren als woonplaats op, hoewel ze daar nooit hadden gewoond. Sommige opgegeven adressen bestonden niet eens. Mogelijk wisten haar slachtoffers niet dat er sprake was van fraude.

Deadline gemist

Mendes viel door de mand toen het een immigratiemedewerker opviel dat er opvallend veel aanvragen na de deadline in 2018 binnenkwamen. Uit onderzoek bleek dat alle aanvragen waren verstuurd uit Mendes' woonplaats Luton en soms exact dezelfde bewoordingen werden gebruikt.

Op beelden van een bewakingscamera was te zien dat Mendes de aanvragen had verstuurd:

In het zware vonnis woog de rechter mee dat Mendes eerder al als advocaat van het tableau was geschrapt. Ze had onrechtmatig als immigratieconsulent opgetreden. Bovendien ging ze tijdens haar borgtocht door met oplichting: nieuwe cliënten bracht ze hoge kosten in rekening voor aanvragen die gewoon gratis waren.

"U heeft uw machtspositie misbruikt terwijl deze kwetsbare mensen dachten dat ze met een bevoegd persoon te maken hadden", oordeelde de rechter in zijn vonnis. "Werkelijk schandelijk."

Ontwikkelaar Team Ninja heeft de systeemeisen voor Hellblade 2 voor de pc bekendgemaakt. Om de game op 1080p-resolutie te draaien, zijn minimaal een Core i5-9600- of Ryzen 5 3600X-cpu en een RTX 2070 of RX 5700 XT nodig. Voor 4k is minimaal een RTX 4080 of RX 7900 XTX vereist.

When the first Raspberry Pi came out back in 2012 it was groundbreaking because it offered a usable little Linux machine with the proud boast of a $25 dollar price …read more

X heeft een functie toegevoegd die trending onderwerpen samenvat op basis van posts van gebruikers. Hiervoor wordt de chatbot Grok van Elon Musks AI-bedrijf xAI gebruikt. De functie is momenteel beschikbaar voor Premium-gebruikers in de VS.

De verlieslatende winkelketen Blokker heeft een geldschieter gevonden, waardoor de toekomst van het bedrijf is veiliggesteld. Daarmee is ook de verkoop definitief van de baan.

Blokker was al langer bezig met een herfinanciering, maar dat duurde uiteindelijk langer dan gedacht. Uiteindelijk verstrekt Gordon Brothers, een Amerikaanse investeringsmaatschappij, het bedrijf een lening voor drie jaar.

"We zijn erg tevreden over het behaalde resultaat" zegt Ynse Stapert, CEO van Mirage Retail Group, waar Blokker onder valt. "We zien de toekomst van Blokker met vertrouwen tegemoet."

Blokker is niet van plan om radicaal van koers te veranderen. De winkelketen wil onder meer het aantal 'huismerk'-producten uitbreiden. Daarnaast wil het meer online bestellingen via de winkels aan klanten leveren.

Ook wil het bedrijf het aantal diensten in de winkels uitbreiden. "Er zijn al veel winkels die pakketophaalpunt zijn", zegt Stapert. "Daar zien we nog meer mogelijkheden, bijvoorbeeld voor het terugbrengen en recyclen van producten."

Al jaren verlies

Blokker heeft zo'n 400 winkels en ruim 4000 werknemers. Het bedrijf lijdt sinds 2014 verlies. Afgelopen jaar noteerde het bedrijf een brutoverlies van 2 miljoen euro.

De familie Blokker verkocht in 2019 hun bedrijf aan Mirage Retail Group. Dat bedrijf zette eerder ook Intertoys in de etalage, maar slaagde er niet in het speelgoedbedrijf te verkopen. Mirage was ook de eigenaar van elektronicaketen BCC, die vorig jaar failliet ging.

Gordon Brothers behoedde eerder fotografiebedrijf Polaroid van de ondergang. Ook begeleidde het de leegverkoop van warenhuizen Hudson's Bay en Vroom & Dreesmann.

Apple zou werken aan een AI-functie die allerhande teksten offline moet kunnen samenvatten. Hiermee wordt het naar verluidt onder meer mogelijk om iMessages en Safari-webpagina's samen te vatten, maar ook moet de functie werken met andere tekstdocumenten.

De brand bij het distributiecentrum in Oss in na ruim 28 uur onder controle. De brand is nog niet helemaal uit, maar de brandweer laat het pand gecontroleerd uitbranden zonder te blussen, meldt de Veiligheidsregio Brabant-Noord. De naastgelegen gebouwen zijn gespaard gebleven.

De brand brak vrijdagochtend rond 04.30 uit in het distributiecentrum van 300 bij 150 meter en werd sindsdien alleen maar groter. Gisterenavond rond 23.00 uur waren er zo'n 250 brandweerlieden uit de hele regio gekomen om te helpen blussen.

Dat ging niet makkelijk, omdat de brandhaard zich in de koelcel bevond. Daardoor kon bluswater bevriezen en was het voor de hulpdiensten moeilijker om het werk te kunnen doen, ook omdat het glad was. "Het was vanwege de koelcel -20 op sommige plekken binnen. Daardoor veranderde het water in een grote ijsbaan", vertelt een woordvoerder van de Veiligheidsregio in het NOS Radio 1 Journaal.

De vlammen sloegen uit het dak van de loods:

Volgens Omroep Brabant, die met de gemeente sprak, is er in het gebied nog wel wat rookoverlast, vooral in een aantal straten rondom de loods. De gemeente adviseert nog uit dat gebied te blijven, al is de verwachting dat de rook snel wegtrekt nu er niet meer wordt geblust.

Vijf mensen die rondom de loods wonen, moesten afgelopen nacht elders doorbrengen. Ze werden ondergebracht bij familie of hotels. Omdat de rookrichting vanwege de wind nog wel kan veranderen, mogen zij nog niet naar huis.

Bij de brand zijn geen gevaarlijke stoffen vrijgekomen, meldt de Veiligheidsregio. Wel zijn er deeltjes van zonnepanelen, waaronder stukjes glas, in de buurt te vinden. De deeltjes zijn met de rook meegedreven over de buurt en komen als roetdeeltjes weer neer, mogelijk in tuinen en op voetbalvelden.

"Ze zijn niet gevaarlijk, maar het is wel goed om handschoenen aan te trekken voordat ze op worden geraapt", aldus de woordvoerder van de Veiligheidsregio. Grotere delen moeten wel bij de gemeente gemeld worden, zodat ze opgehaald kunnen worden, aldus de regionale omroep.

Nu er geen mensen meer mogen komen, bloeit het natuurgebied Friescheveen in de noordpunt van Drenthe op. Boswachter Bart Zwiers treft er bevers, otters en boommarters aan. Sinds drie maanden zit er ook een paartje zeearenden, dat nu aan het broeden is.

"Dat ze nu op de eieren zitten, is in feite de bekroning van het werk. Als ik zo de soorten tel, dan geloof ik zeker dat het voor de natuur heel erg goed is dat we van het Friescheveen een rustgebied hebben gemaakt", aldus de boswachter bij RTV Drenthe.

Het Friescheveen is een laagveengebied met moerasbos, riet en open water, ontstaan in het begin van de 19e eeuw door veenafgraving. Er is een waterplas met verschillende 'werkeilanden': de legakkers waar het veen vroeger te drogen lag. Nu groeien op die akkers elzen, varens, bramen en kamperfoelies.

Bootjes weg

Tot een paar jaar geleden was het mogelijk om bij een restaurant aan de rand van Friescheveen een bootje te huren en het gebied in te roeien. Maar het restaurant sloot een paar jaar geleden en de bootjes zijn weg.

"Die komen ook niet meer terug" aldus boswachter Zwiers. "Het gebied heeft rust nodig. Dat kan niet in combinatie met recreatievaart, hoe beperkt en stilletjes ook."

Padden en slangen

Het was een logische stap om het gebied helemaal af te sluiten voor recreatie, vindt Zwiers. Toch is dat in Nederland waarschijnlijk uniek: het komt wel eens voor dat broedgebieden in deze tijd van het jaar worden afgesloten, maar dat is tijdelijk. Ook worden er wel eens (auto-)wegen door een natuurgebied afgesloten om padden of slangen over te laten steken.

Maar dat er om een heel natuurgebied bordjes met 'geen toegang' staan, is bijzonder. "Ik heb het in de 25 jaar dat ik boswachter ben, nog niet eerder meegemaakt", zegt Zwiers. "Niet hier in Groningen en Drenthe waar ik nu werk. Maar ook niet in de tien jaar dat ik boswachter was in de Naardermeer."

Zwiers zegt zich te realiseren dat er steeds meer mensen willen recreëren in de natuur, zeker sinds corona. "Daar moeten we óók een oplossing voor vinden", zegt hij. "Bijvoorbeeld door te kijken of we in overleg met boeren landbouwgrond kunnen openstellen voor recreatie."

Nu de afsluiting een succes is, blijft het Friescheveen dicht voor recreatie, Zeker omdat de zeearenden aan het broeden zijn. "Het vrouwtje is een jaar of vier en is afkomstig uit de Lepelaarsplassen bij Almere. Dat weten we doordat zij geringd is", aldus Zwiers. De herkomst van het mannetje is minder duidelijk.

De natuur is gelukkig

"Het volgende succes zou zijn dat de eieren ook uitkomen", aldus de boswachter. Er kán nog van alles misgaan. Maar als de vogels niet worden gestoord door iemand die het toegangsverbod negeert, zou binnenkort de eerste in het Friescheveen geboren zeearend verwelkomd kunnen worden.

"Of ik dan gelukkig ben? Het gaat er niet om of een boswachter gelukkig is, het gaat er om dat de natuur hier gelukkig is. En dat is zo, denk ik."

De meivakantie is voor een deel van het land na dit weekend voorbij. Veel mensen hebben de afgelopen weken het vliegtuig gepakt voor een vakantie in het buitenland: luchthavens Eindhoven en Schiphol hebben tienduizenden passagiers per dag verwerkt.

Die toestellen vliegen allemaal op kerosine, terwijl Nederland klimaatneutraal moet zijn in 2050, wat volgens het Planbureau voor de Leefomgeving haalbaar is - mits er flink wordt doorgepakt. De luchtvaartsector is moeilijk te verduurzamen, maar er wordt hard gewerkt aan alternatieven voor vliegen op kerosine.

Dit zijn de drie kansrijkste opties:

1. Elektrisch vliegen

Een mogelijkheid waar veel mensen aan denken is een elektrisch vliegtuig. Maar alle vliegtuigen in een vloot ombouwen, een batterij erin doen en opstijgen is geen haalbare kaart. Batterijen zijn zwaar, terwijl een vliegtuig juist zo licht mogelijk moet zijn om langere afstanden te kunnen vliegen, zegt Henri Werij, decaan van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek aan de TU Delft.

Daarbij komt dat de levensduur van een vliegtuig lang is als het goed wordt onderhouden, zo'n twintig tot dertig jaar. Elk nieuw toestel is voor maatschappijen een miljoeneninvestering en de afgelopen jaren is er geïnvesteerd in stillere en zuinigere vloot, die nog wel op kerosine vliegt.

Uit onderzoeken komt naar voren dat elektrisch vliegen op langere afstanden niet mogelijk is, maar daar denken de oprichters van start-up Elysian anders over. Die willen over negen jaar, in 2033, een vliegtuig met negentig passagiers laten opstijgen dat ongeveer 800 kilometer moet kunnen afleggen, met als uiteindelijk doel een bereik van 1000 kilometer.

"Als je ChatGPT zou vragen of het mogelijk is om lange afstanden elektrisch te vliegen, zou het antwoord "nee" zijn," zegt mede-oprichter Reynard de Vries, verantwoordelijk voor ontwikkeling bij Elysian. Maar volgens hem is de techniek ver genoeg om de plannen te gaan uitvoeren. Begin dit jaar kreeg Elysian een investering van tien miljoen dollar.

Op de kleine luchthaven Teuge wordt al jaren gewerkt aan elektrisch vliegen. Het resultaat is een klein toestel voor twee personen met een bereik van iets meer dan 100 kilometer, nog niet eens genoeg om van Enschede naar Amsterdam te vliegen.

We namen een kijkje op het vliegveld:

2. Waterstof

Een ander alternatief is waterstof, waar ook binnen de TU Delft naar gekeken wordt. Er zijn twee duurzame opties mogelijk: waterstof omzetten naar elektriciteit en het verbranden van waterstof voor aandrijving.

Zo kan er voor kortere afstanden waterstof in vloeibare vorm meegenomen worden aan boord. Bij het omzetten van waterstof naar energie komen geen schadelijke stoffen vrij, wat wel gebeurt bij het vliegen met een traditionele verbrandingsmotor.

Het zijn serieuze opties voor de toekomst, maar beide zijn nog niet zover dat ze nu al geschikt zijn voor de commerciële luchtvaart. Net als volledig elektrisch vliegen is het vooral nog toekomstmuziek.

3. Gebruikt frituurvet

Elektriciteit en waterstof zijn dus opties, maar pas voor veel later. Toch moeten we nu al duurzamer denken. De meest voor de hand liggende optie is bijmengen van kerosine met Sustainable Aviation Fuel (SAF). Dit is gemaakt van biomassa, restmateriaal zoals gebruikte frituurolie, vet of hout. Er is ook een mogelijkheid om SAF kunstmatig te maken.

Meerdere vliegmaatschappijen zoals Ryanair en KLM zijn deels al overgestapt op die bijmenging. Dat moet ook wel, want in 2025 is het in Europa verplicht om 2 procent SAF bij de vliegtuigbrandstof te mengen.

Je kan als consument ook SAF bijkopen voor je vlucht, zoals bij KLM, maar Europese toezichthouders noemen dit soort praktijken 'misleidend' en dwingen maatschappijen om hun groene claims op te geven of aan te passen. Een bijkomend probleem bij de duurzamere brandstof is dat SAF nog niet in grote hoeveelheden wordt gemaakt. Er zijn wereldwijd maar weinig producenten.

Extra betalen

Hoewel er dus aan alternatieven voor fossiel wordt gewerkt is de verbrandingsmotor voorlopig nog niet weg te denken uit de luchtvaartsector. Die blijft waarschijnlijk nog tientallen jaren bestaan.

We moeten volgens De Vries van Elysian wel anders gaan denken over vliegen. Natuur en Milieu beaamt dat. "De schade van de luchtvaart speelt nu, niet alleen in de toekomst," zegt Rob van Tilburg, directeur programma's bij de milieuorganisatie. "Het deel van Nederland dat nu vliegt zorgt voor veel schade. Alleen minder vliegen helpt tegen klimaatschade."

Volgens hem moet de overheid nu al maatregelen nemen: een CO2-plafond voor de luchtvaart instellen en tickets gaan belasten op de afstand. "Nu is de ticketbelasting nog een habbekrats. Dus als je naar Bali wil gaan moet je daar extra voor betalen."

Het was tot nu toe een van de voorwaarden voor geleverde wapens aan Oekraïne: ze mochten niet op Russisch grondgebied worden gebruikt. Dat mag van Groot-Brittannië voortaan wel, liet de Britse minister voor Buitenlandse Zaken Cameron gisteren weten tijdens zijn bezoek in Kyiv. Het geeft aan dat er een verandering gaande is in de houding van de bondgenoten van Oekraïne.

"Het Westen heeft zich steeds laten afschrikken door het Russische narratief: als je deze volgende stap doet dan is dat een escalatie", zegt Patrick Bolder van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS) in het NOS Radio 1 Journaal. "Ik denk dat die plaat nu grijsgedraaid is."

"We gaan op een andere manier kijken naar die oorlog die al zo lang duurt. Daar moet iets veranderen. Een van die dingen is Oekraïne meer vrijheid van handelen geven en minder beperkingen opleggen", zegt Bolder.

Ook Nederlandse toestemming

Behalve het Verenigd Koninkrijk geeft bijvoorbeeld ook Nederland Oekraïne meer beweegruimte. Kyiv mag "ter zelfverdediging" doelwitten over de grens bombarderen met door Nederland aangeleverde wapens, zei demissionair minister van Defensie Ollongren vorige week in een interview met NRC, áls het land zich daarbij houdt aan het oorlogsrecht. "Volgens het VN-handvest mag je degenen tegen wie je je verdedigt ook aanvallen, bijvoorbeeld in Rusland", lichtte Ollongren toe.

Door de wapens te gebruiken voor aanvallen op Russisch grondgebied, kan Oekraïne al eerder reageren op een dreigende Russische aanvallen. "Er wordt gesproken over 20.000 troepen die Rusland is aan het samentrekken ten noorden van de grens van Oekraïne", zegt Bolder. "Die kun je als reserve gebruiken om na een eerste doorbraakpoging die inbraak verder mogelijk te maken. Dan zou Oekraïne wel eens heel veel terrein kunnen verliezen opeens, en dat wil niemand."

De afgelopen weken rukken de Russische troepen ook op in de regio Donetsk. Op de beelden hieronder is de verwoesting van het dorp Otsjeretyne te zien.

Door doelen op Russisch grondgebied aan te vallen, kan Oekraïne de voorbereidingen voor een Russisch offensief bemoeilijken. "Je kunt beter aan bronbestrijding dan aan symptoombestrijding doen," zegt Bolder. "Bronbestrijding betekent: aanvallen dieper in Rusland om te zorgen dat die raketten en drones niet meer afgevuurd kunnen worden. Je kunt beter nu al proberen het offensief al te verstoren door aanvallen ver achter het front te doen op die troepenlocaties, munitievoorraden en brandstofvoorraden."

Van de wapens die door de Britten geleverd zijn, zullen vooral de Stormshadow-kruisraketten hierbij van pas komen. Die kruisraketten hebben een bereik van 250 kilometer. Oekraïne zet die langeafstandsraketten al langer in.

Druk op Scholz

"De uitspraak van Cameron is een belangrijk signaal naar Zelensky, maar vooral naar Poetin", zegt hoogleraar oorlogsstudies aan de Universiteit van Leiden Frans Osinga. "En naar de Duitse kanselier Scholz die maar niet de Taurusraketten wil leveren, uit vrees dat die tegen doelen in Rusland worden ingezet, wat als escalatie zou kunnen worden gezien."

"Camerons uitspraak moet je ook samen zien met soortgelijke robuuste uitspraken van de Franse president Marcon en de Amerikaanse minister van Defensie Loyd", zegt Osinga. "Daarmee wordt ook afstand genomen van eerdere uitspraken van de veiligheidsadviseur van het Witte Huis die Zelensky opriep om te stoppen met het aanvallen op doelen in Rusland."

Toch denkt Bolder dat de NAVO-bondgenoten waarschijnlijk toch wel enigszins verbaasd zullen zijn geweest door de uitspraak van Cameron. "Er lijkt weinig overleg te zijn. Dat is ook wel logisch, want de NAVO en de EU leveren geen steun, het zijn de separate individuele lidstaten."

Washington is tegen aanvallen in Rusland

Oekraïne gebruikt al wel langer wapens om door Rusland bezette gebieden in Oekraïne aan te vallen. Maar Washington zegt openlijk dat het tegen Oekraïense aanvallen op Russisch grondgebied is met bijvoorbeeld Amerikaanse raketten.

"Vanaf het begin is onze positie geweest dat we het gebruik van onze wapens in Rusland niet aanmoedigen", zei de Amerikaanse ambassadeur voor Oekraïne gisteren. Achter de schermen zou de VS Oekraïne gewaarschuwd hebben om te stoppen Russische olieraffinaderijen te beschieten.

Vorige week werd bekend dat de Verenigde Staten in het geheim al Atacms-raketten hebben geleverd aan Oekraïne in april. De nieuwste langeafstandsraketten hebben een bereik van 300 kilometer, waar eerdere Atacms-raketten een bereik van 150 kilometer hadden.

Het Russische ministerie van Defensie meldde deze week twee keer Atacms-raketten te hebben neergehaald boven de Krim. Dat Oekraïense schiereiland werd in 2014 door Rusland geannexeerd. De Oekraïense autoriteiten hebben dit niet bevestigd.

Spotify lijkt het langverwachte hifi-abonnement te testen in zijn desktopapp. Dat blijkt uit screenshots die een Redditor deelt. Daarin valt onder meer te zien dat deze losslessaudiofunctie een maximale bitrate van 2117kb/s ondersteunt.

Volgens de Belgische Cel Maritieme Beveiliging (CMB) zijn er in het afgelopen half jaar in de Noordzee een aantal niet-militaire schepen gesignaleerd die mogelijk betrokken zijn bij spionage. Dat meldt het orgaan van de overheid aan de Belgische publieke omroep VRT. Ook in Nederland spelen er vermoedens.

Een woordvoerder van CMB zegt dat er "zeker een vijftal koopvaardijschepen of vissersvaartuigen passeerden, waarvan we vermoeden dat er meer aan de hand is." De woordvoerder heeft niet bekendgemaakt om welke landen het zou gaan.

Het is volgens CMB moeilijk vast te stellen of een schip inderdaad een dubbele functie heeft. Dat komt onder meer doordat er nauwelijks militaire schepen meer worden gebruikt voor spionage. "Het gaat bijvoorbeeld om koopvaardijschepen of het lijken op zijn minst koopvaardijschepen. Het kunnen ook vissersvaartuigen zijn. Dat maakt de detectie veel moeilijker."

"Maar we zien dan dat die plots wat trager beginnen varen", aldus de woordvoerder tegen de Belgische omroep.

Ook in Nederland zijn er speculaties over spionageschepen voor de kust en in de havens, meldt onderzoeksprogramma Pointer. Zo vaart het Russische visserijbedrijf Norebo tweewekelijks de Groningse Eemshaven binnen met bevroren kibbeling en lekkerbekjes. Maar het is juist dat bedrijf dat in Amerika al meerdere keren werd gespot in de buurt van kernonderzeeërs, zonder geldige reden.

De schepen van Norebo in Nederland meren aan in de buurt van een militair gebied: Defensie heeft er zijn eigen vaste plek. Ook liggen er belangrijke infrastructuurpunten in de buurt, waaronder gasleidingen en windmolenparken. Pointer vroeg om een reactie bij Norebo, maar die wilde niet ingaan op de aantijgingen.

De Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) concludeerde in het jaarverslag van 2023 dat de dreiging van spionage door Rusland "actueel" was. "Nederland blijft een belangrijk spionagedoelwit, omdat ons land veel steun leverde aan Oekraïne." De inlichtingendienst meldt bovendien dat Nederland interessant is vanwege de doorvoer van militair materieel. Vorig jaar februari werd een Russisch schip in de Noordzee weggeleid dat informatie probeerde te verzamelen over windmolenparken.

Onbegrijpelijk

Hoewel Pointer geen concrete bewijzen noemt over Norebo, zegt Patrick Bolder van de Haagse denktank The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) tegen het programma dat het "onbegrijpelijk" is dat er nog steeds Russische schepen aanmeren op dit soort plekken. "We laten een Russisch schip aan de kade liggen, vlak bij een militaire overslag, terwijl we weten dat de Russen gewoon bezig zijn met hybride oorlogvoering."

Bolder deed onderzoek naar de gevaren en de kwetsbaarheid van de infrastructuur op zee en kwam tot de conclusie dat er veel wordt gebouwd op zee, maar dat er niet wordt nagedacht over de veiligheid. "Het is heel raar dat we schepen toelaten waarvan we bijna zeker weten dat er bemanning op zit die militaire spionageactiviteiten uitvoert. Verbazingwekkend", aldus Bolder tegen de website.

De MIVD is ook om een reactie gevraagd, maar kon niet inhoudelijk reageren op vragen van Pointer. De inlichtingendienst gaf wel aan onderzoek te doen naar Russische spionage en sabotage op zee.