New Yorkers gaan vandaag naar de stembus om een nieuwe burgemeester te kiezen. Als de peilingen de plank niet volledig misslaan, wint de 34-jarige socialistische Democraat Zohran Mamdani, ogenschijnlijk tot grote ergernis van president Trump. Hij dreigt federale fondsen voor New York in te houden als Mamdani gekozen wordt.
        In het 'blauwe' Democratische New York is de Republikeinse kandidaat, Curtis Sliwa, kansloos. In de peilingen staat hij derde, ook nog achter Andrew Cuomo, de voormalig gouverneur van de staat New York die in juni verrassend de Democratische voorverkiezingen verloor van Mamdani. Cuomo doet mee als onafhankelijke kandidaat.
        Trump, die uit New York komt, bemoeit zich uitvoerig met de verkiezingen. Hij heeft zich uitgesproken voor Cuomo. Aan de vooravond van de stembusgang schreef de president op sociale media: "Ik ben ervan overtuigd dat New York een totale economische en sociale ramp wordt als Mamdani wint." Hij zei nog liever een Democraat te zien winnen dan "een communist zonder enige ervaring en met een verleden van falen".
        Democratisch socialist
        
Mamdani geldt, zeker in de Verenigde Staten, als radicaal-links. Hij wil de stad vooral betaalbaarder maken, onder meer door de huren te bevriezen, en kinderopvang en busvervoer gratis te maken. Verder zou er in elke wijk een gemeentelijke supermarkt moeten komen met lage prijzen. Ook wil hij de belastingen voor rijken flink verhogen.
        De Democraat benadrukt dat hij niets met communisme te maken heeft en noemt zichzelf een Democratische socialist. Een soort Scandinavische politicus, "maar dan wat bruiner", zei hij er in een interview grappend over.
        Nieuwsuur maakte eerder deze video over de pijlsnelle opkomst van Mamdani: 
        Trumps dreigement fondsen in te houden maakt weinig indruk op Mamdani. In een reactie zei hij dat de woorden van Trump niet te serieus genomen moeten worden. "Het is niet wettig. Te vaak doen we alsof alles wat hij uitkraamt al volgens de wet is, alleen maar omdat hij het zegt."
        De president heeft maar beperkt de ruimte om door het Congres toegewezen fondsen te beheren. Persoonlijke of politieke voorkeuren vormen geen legitieme basis voor het inhouden van geld, aldus waarnemers. Eerder floot een federale rechter de regering terug nadat die 34 miljoen dollar aan fondsen voor terrorismebestrijding had onthouden aan New York.
        Test voor de Democraten
        
De verkiezingen in New York worden samen met andere lokale verkiezingen gezien als een populariteitstest voor Trump in aanloop naar de tussentijdse Congresverkiezingen over een jaar.
        Als Mamdani, die net onder de 50 procent peilt, een absolute meerderheid haalt, betekent dat een impuls voor de progressieve vleugel van de Democratische Partij, schrijft The New York Times. Binnen de Democraten klinkt ook de zorg dat Mamdani's koers te radicaal is om landelijk succes te kunnen behalen. Voor een overwinning volgend jaar bij de Congresverkiezingen zou de partij meer een middenkoers moeten varen, is de gedachte.
        Ook journalist James Kirchick, kenner van de linkervleugel binnen de Democraten, is die mening toegedaan. "Het is alsof Republikeinen hem in een laboratorium hebben ontworpen als ideale tegenstander", zegt hij tegen de NOS. "Mamdani wordt een van de bekendste Democraten van het land en maakt het Republikeinen makkelijk de partij als socialistisch weg te zetten."
        Mamdani zelf lijkt het label 'radicaal' met liefde te omarmen. In een filmpje op sociale media brengt hij de New Yorkse socialist Vito Marcantonio in herinnering, die in de jaren 40 van de vorig eeuw opkwam voor de arbeidersklasse. "Als hij een radicaal werd genoemd, antwoordde hij: als het radicaal is om erin te geloven dat onze nationale grondstoffen gebruikt moeten worden voor de welvaart van allen en niet voor een kleine groep rijken, dan verklaar ik mij schuldig aan de aanklacht", zegt Mamdani in de video.
        Als Mamdani wint wordt hij de eerste moslim die burgemeester van New York is en bovendien de jongste in meer dan honderd jaar.
        Correspondent VS Rudy Bouma:
        
"De Democratische Partij is niet per se blij met dit nieuwe uitgesproken gezicht. Er is heel veel verdeeldheid in de partij. Mainstream Democraten twijfelden heel lang of ze hem wel of niet moeten steunen. De leider van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden, Hakeem Jeffries, zelf ook een New Yorker, heeft heel lang getreuzeld om zijn steun uit te spreken. Hij deed dat vlak voor het vroegtijdig stemmen begon alsnog. Maar Chuck Schumer, de leider van de Democraten in de Senaat, ook een New Yorker, heeft dat nog helemaal niet gedaan.
        De beloften die Mamdani maakt, klinken in New York sympathiek, maar de club waar hij vandaan komt, de Democratic Socialists of America, heeft standpunten die in de VS ook heel gevoelig liggen. Die wil allerlei essentiële sectoren vergaand reguleren en socialisme is nog best een vies woord in Amerika. Gematigde Democraten zijn bang dat ze buiten de New Yorkse bubbel kiezers zullen afstoten als ze met Mamdani geassocieerd worden."