Aggregator

New York Times: Amerikaanse commando's schoten Noord-Koreaanse burgers dood

3 weeks 2 days ago

Amerikaanse commando's hebben tijdens een geheime missie in 2019 Noord-Koreaanse burgers doodgeschoten. Dat meldt The New York Times. De elitemilitairen waren van plan om afluisterapparatuur in Noord-Korea te plaatsen ten tijde van diplomatieke gesprekken met de VS.

Voor de geheime missie werd de elite-eenheid ingezet die ook verantwoordelijk was voor het doden van Osama bin Laden in 2011. De Navy Seals kregen de opdracht om de apparatuur te plaatsen om gesprekken van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un te onderscheppen.

Ondanks maandenlange voorbereidingen in de VS liep de geheime missie begin 2019 alsnog uit op een mislukking. Toen de Navy Seals 's nachts aan land kwamen in Noord-Korea dook opeens een vissersboot op en werd er met zaklampen geschenen.

Schelpdieren

De Amerikaanse militairen openden daarop het vuur uit vrees gezien te worden en doodden alle opvarenden. De Navy Seals keerden vervolgens onverrichter zake terug. Het is niet duidelijk hoeveel doden er vielen, al hebben bronnen het tegen The New York Times over twee of drie opvarenden.

Het lijkt erop dat de slachtoffers naar schelpdieren aan het duiken waren.

In een vertrouwelijk onderzoek van het Pentagon werd later geconcludeerd dat de commando's hun boekje niet te buiten waren gegaan en dat de moorden gerechtvaardigd waren. Het Witte Huis wil niet reageren op het verhaal van The New York Times.

Historische ontmoetingen

Anonieme bronnen zeggen tegen de krant dat president Trump de missie goedkeurde tijdens zijn eerste termijn toen hij historische ontmoetingen had met de Noord-Koreaanse leider. Zo zette Trump als eerste Amerikaanse president ooit voet op Noord-Koreaanse bodem.

De gesprekken tussen de twee leiders leidden echter niet tot de ontmanteling van het Noord-Koreaanse kernwapenprogramma. Vorige week zei Trump in het Witte Huis dat hij dit jaar nog Kim Jong-un wil ontmoeten.

Hertogin van Kent (92), bekend van de Wimbledon-uitreiking, overleden

3 weeks 2 days ago

De Britse hertogin van Kent, Katharine Worsley, is gisteravond overleden. Dat heeft Buckingham Palace bekendgemaakt. Ze werd 92 jaar. De hertogin overleed in het bijzijn van haar familie.

De hertogin werd bekend doordat zij samen met haar partner prins Edward, de hertog van Kent, jarenlang de prijzen uitreikte op het tennistoernooi Wimbledon.

Worsley stond erom bekend dat ze liever bij haar voornaam werd aangesproken dan met haar adellijke titels. Ze werd lid van de koninklijke familie van het Verenigd Koninkrijk toen zij in 1961 met de hertog trouwde. Ze hadden elkaar ontmoet toen Edward in het noorden van Engeland in militaire dienst zat. Haar man is een neef van de overleden koningin Elizabeth.

Volgens de BBC waren haar passies muziek en kinderen. Daarom trok ze zich terug uit het publieke leven en ging aan de slag als muzieklerares op een basisschool in Kingston upon Hull. De hertogin zong en speelde piano en orgel. Ze zette zich in voor een goed doel dat jonge muzikanten voorziet van instrumenten.

De hertogin had zelf ook kinderen. Ze kreeg de eerste drie kort na elkaar: George, Helen en Nicholas. Een vierde zwangerschap werd op doktersadvies afgebroken omdat ze rode hond kreeg. Een vijfde kindje werd dood geboren.

Worsley werkte voor de VN-kinderrechtenorganisatie Unicef en hielp slachtoffers van landmijnen in Cambodja. In 2002 kondigde ze aan dat ze haar titels niet meer zou gebruiken. Vanaf dat moment leefden zij en haar man steeds meer hun eigen leven.

De hertogin worstelde haar leven lang met haar fysieke en mentale gezondheid. Ze had een tijd lang een depressie en zette zich in voor een stichting ter preventie van suïcide. Ook leed ze aan de chronische vermoeidheidsziekte ME/CVS en het Epstein-barrvirus. Daardoor voelde ze zich vaak uitgeput. Ze vond troost in het geloof. In 1994 werd ze lid van de Rooms-Katholieke Kerk.

Hulp nodig?

Denk je aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand? Erover praten helpt. Dat kan 24/7 gratis en anoniem via de chat op www.113.nl of telefonisch op 113 of 0800-0113.

Britse vicepremier Rayner stapt op om belastingschandaal

3 weeks 3 days ago

De Britse vicepremier Angela Rayner stapt op omdat ze in opspraak is geraakt vanwege mogelijke belastingfraude. Ze diende vandaag haar ontslag in bij premier Starmer.

Woensdag gaf de vicepremier toe te weinig belasting te hebben betaald voor haar tweede woning, maar gaf de schuld aan haar advocaten in hun juridisch advies die geen rekening hadden gehouden met haar "complexe gezinssituatie".

Rayner stelt dat bij de scheiding van haar man in 2023 is vastgelegd dat hun kinderen in de gezinswoning zouden blijven wonen. Haar zoon heeft speciale onderwijsbehoeftes en het huis zou daarop zijn aangepast. Het huis kwam op zijn naam te staan, maar Rayner en haar ex-man woonden er afwisselend ook. In mei kocht ze een andere woning en daarover betaalde ze belasting in een lager belastingtarief.

"Ik heb er enorm veel spijt van dat ik geen specialistische belastingondersteuning heb aangevraagd gezien mijn functie als minister van Volkshuisvesting en mijn complexe gezinssituatie", schrijft Rayner vandaag in haar ontslagbrief.

Premier Starmer reageert in een handgeschreven brief op het nieuws. "Ik vind het erg jammer dat jouw tijd als vicepremier, minister en vicevoorzitter van de Labour Party op deze manier ten einde is gekomen."

Correspondent Verenigd Koninkrijk Arjen van der Horst:

"Voor premier Starmer is nu een lastige situatie ontstaan. Eerder deze week presenteerde hij met veel bombarie 'fase twee' van zijn regering waarin hij de kiezers beloofde te 'leveren, leveren en leveren'.

Met het opstappen van Rayner dreigt dit alles te ontsporen. Een taaie partijstrijd om Rayners opvolging is een afleiding die Starmer niet kan gebruiken.

Tegelijkertijd kan hij ook opgelucht ademhalen: Starmer heeft Rayner altijd als een lastige concurrent gezien. Als oppositieleider probeerde hij haar al - zonder succes - opzij te schuiven.

De laatste weken werd in de Britse media druk gespeculeerd over een vroegtijdig vertrek van Starmer en dat Rayner in de coulissen klaarstond om hem op te volgen. Dat gevaar is nu geweken."

Drie Rotterdamse nepcollectanten aangehouden die tonnen ophaalden

3 weeks 3 days ago

De politie heeft drie Rotterdammers aangehouden in een onderzoek naar een groep nepcollectanten. Ze collecteerden op verschillende plekken in Nederland voor een goed doel dat niet bestaat en haalden daar naar schatting honderdduizenden euro's mee op.

Het gaat om een 17-jarige jongen en twee mannen van 20 en 22 uit Rotterdam. Ze worden behalve van oplichting ook verdacht van witwassen.

Neppe flyers en badges

De drie hoofdverdachten werkten samen met een grote groep nepcollectanten, vaak minderjarigen. De oplichters collecteerden op verschillende plekken in het land, bijvoorbeeld op Rotterdam Centraal.

Ze spraken voorbijgangers aan met neppe flyers en badges. Geïnteresseerden konden contant of via pin geld geven. De bedragen werden daarna overgemaakt naar persoonlijke rekeningen. De politie heeft het geld nog niet teruggevonden, schrijft regionale omroep Rijnmond.

Toen een Rotterdamse wijkagent een groep jongeren herkende die zich voordeed als collectant, startten de politie en het Openbaar Ministerie een onderzoek. Daarbij werden onder meer de woningen van de verdachten onderzocht, evenals een pand aan de Vijverhofstraat. Er werden collectebussen, pinapparaten en administratie in beslag genomen.

Meer geld

De politie ontdekte ook dat sommige donateurs meer geld hebben afgestaan dan ze hadden gewild. Als iemand bijvoorbeeld 10 euro wilde geven, werd op het pinapparaat een nul toegevoegd waardoor ineens een bedrag van 100 euro werd gestort.

De drie verdachten zitten nog vast. De politie sluit meer aanhoudingen niet uit en doet verder onderzoek naar de zaak.

Weer nieuwe gezichten in kabinet dat alleen nog op de winkel moet passen

3 weeks 3 days ago

Zelfs voor de doorgewinterde politieke volger is het nauwelijks nog bij te houden wie welke post bekleedt, nu er vandaag weer tien nieuwe demissionaire ministers en staatssecretarissen zijn beëdigd. Deze VVD'ers en BBB'ers vervangen de NSC-bewindslieden, die opstapten na onenigheid over de Israël-koers.

Zij zullen aan de slag gaan in een kabinet met weinig slagkracht. VVD en BBB hebben samen 32 zetels en moeten dus voor al hun besluiten in de Tweede Kamer een meerderheid zien te vinden. Premier Schoof heeft beloofd vooral op de winkel te passen, totdat er na de verkiezingen een nieuw kabinet zit.

Van dokter naar minister

Eén van de nieuwelingen die op de spreekwoordelijke winkel gaat passen, is Jan Anthonie Bruijn (VVD). Hij was tot gisteren voorzitter van de Eerste Kamer en gaat nu aan de slag als derde minister van Volksgezondheid in het kabinet Schoof. Hij volgt Fleur Agema (PVV) en Daniëlle Jansen (NSC) op.

"Ik ben al 40 jaar dokter en heb veel met de geneeskunde", zegt hij bij aanvang van de ministerraad. 'Nu mag ik het doen vanuit een andere rol, dat is een uitdaging waar ik uiteraard meteen 'ja' tegen zei."

Bruijn kan maandag meteen zijn handtekening zetten onder het zorgakkoord, dat zwaarbevochten is door zijn voorgangers.

In de Eerste Kamer wordt hij voorlopig opgevolgd door Mei Li Vos (GroenLinks-PvdA). Dit najaar zal de Eerste Kamer een nieuwe voorzitter kiezen.

Op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap staat nu Gouke Moes (BBB) aan het hoofd. Meerdere oppositiepartijen reageren verontwaardigd op zijn komst, vanwege een tweet die hij vorig jaar plaatste over een regenboogzebrapad dat beklad was met hakenkruizen. Daar schreef hij over: "Zo werkt polarisatie. Jammer, van beide kanten."

Moes zei daar bij aanvang van de ministerraad "sorry" voor, dat hij "het niet zo bedoeld heeft" en dat "iedereen moet kunnen zijn wie die is en houden van wie die houdt". Hij wilde naar eigen zeggen met zijn tweet zeggen "dat het een gepolariseerd onderwerp is".

Derde op buitenlandse handel

Op het ministerie van Buitenlandse Zaken buigt zich voor de derde keer in dit kabinet Schoof een nieuw bewindspersoon over buitenlandse handel, na Reinette Klever (PVV) en Hanneke Boerma (NSC) gaat daar nu Aukje de Vries (VVD) aan de slag. Zij houdt zich onder meer bezig met de importtarieven en eventuele sancties tegen Israël.

"Er speelt heel veel als het gaat om handel, er is nog genoeg te doen", zegt de Vries, die hiervoor Tweede Kamerlid en staatssecretaris van Financiën was. "Internationaal lopen veel dingen door. Het lijkt me een mooie uitdagende functie."

Zij krijgt gezelschap van minister David van Weel, die van Justitie en Veiligheid naar Buitenlandse Zaken verhuist. "De partij heeft mij gevraagd", zegt hij. "Ik zat goed op mijn plek en had daar graag willen blijven. Maar dit is ook belangrijk, er gebeurt een boel in de wereld." Van Weel blijft ook nog minister van Asiel en Migratie.

Op het ministerie van Justitie en Veiligheid, waar Van Weel dus is vertrokken, heeft Foort van Oosten (VVD) nu de leiding. Hij heeft voor die stap zijn burgermeesterschap van Nissewaard opgegeven. "Het is een beetje emotioneel, want ik laat een stad achter waar ik heel erg van houd", zegt hij. "Maar ik vind dat ik geen nee mag zeggen als zo'n beroep op je wordt gedaan."

Andere nieuwe gezichten in het demissionaire kabinet zijn Frank Rijkaart (BBB, minister van Binnenlandse Zaken), Arno Rutte (VVD, staatssecretaris voor Rechtsbescherming), Eugène Heijnen (BBB, staatssecretaris van Financiën) en Koen Becking (VVD, staatssecretaris voor Onderwijs).

Mariëlle Paul was staatssecretaris van Onderwijs en is nu benoemd tot minister van Sociale Zaken. Staatssecretaris Palmen (Financiën) is na haar ontslag vandaag opnieuw door de Koning geïnstalleerd, om de toeslagenaffaire te kunnen afhandelen. Zij was hiervoor staatssecretaris namens NSC, maar gaat nu partijloos verder.

VS voert druk in Caribisch gebied verder op door gevechtsvliegtuigen te sturen

3 weeks 3 days ago

De Verenigde Staten sturen tien gevechtsvliegtuigen naar Puerto Rico in de strijd tegen drugskartels. Dat melden bronnen aan persbureau Reuters.

De verwachting is dat de spanning in het Caribisch gebied alleen maar verder zal oplopen door deze zet. Met de F-35's vergroten de Amerikanen hun toch al forse aanwezigheid in de regio in de strijd van president Trump tegen groepen die hij ervan beschuldigt dat ze drugs Amerika binnensmokkelen.

Volgens de bronnen gaan de gevechtsvliegtuigen gerichte acties uitvoeren tegen een aantal terroristische drugskartels die in de zuidelijke Caraïben opereren. Eind volgende week zouden ze in Puerto Rico aankomen.

De afgelopen weken heeft de VS al een aantal schepen naar het Zuid-Caribisch gebied gestuurd in voorbereiding op de operatie. Het gaat om zeven oorlogsschepen, een atoomonderzeeër en meer dan 4500 militairen. Een deel is inmiddels aangekomen. In het zuiden van Puerto Rico worden oefeningen gehouden.

Startsein

Dinsdag vielen Amerikaanse troepen een boot aan die volgens Trump een grote hoeveelheid drugs vervoerde vanuit Venezuela. Daarbij kwamen elf opvarenden om het leven. Trump zei dat ze lid waren van het Tren de Aragua-kartel, dat de VS in februari als terroristische organisatie heeft aangemerkt.

Op welke juridische gronden het Venezolaanse schip werd aangevallen en wat voor drugs er aan boord waren, heeft de VS niet bekendgemaakt. Ook is er geen bewijs geleverd dat het om leden van het drugskartel ging.

De aanval lijkt het startsein te zijn geweest voor een grotere militaire operatie in het Zuid-Caribisch gebied.

Criminele organisaties opblazen

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio zei gisteren bij een bezoek aan Ecuador dat de VS buitenlandse criminele organisaties "zo nodig zal opblazen". Daarbij zal eventueel worden samengewerkt met bondgenoten, zei hij. Maar landen als Ecuador en Mexico hebben niet gezegd dat ze de Amerikanen bijstaan in de militaire aanvallen.

Rubio zei ook dat de VS twee grote kartels in Ecuador, Los Lobos en Los Choneros tot terroristische organisatie heeft bestempeld. Eerder kregen al acht Latijns-Amerikaanse kartels dat stempel.

In Mexico zei hij woensdag dat er meer aanvallen zullen volgen. Trump heeft volgens hem de bevoegdheid om "onmiddellijke bedreigingen voor de VS uit te schakelen".

Provocatie

De aanval op het Venezolaanse schip en de troepenopbouw in de regio zetten president Maduro van Venezuela verder onder druk. De Amerikaanse minister van Defensie Hegseth zegt over hem dat hij "in feite de leider van een drugsstaat" is. Maduro beschuldigt de Verenigde Staten ervan dat ze proberen het Venezolaanse regime omver te werpen door militaire druk uit te oefenen.

Gisteravond meldde het Amerikaanse ministerie van Defensie dat twee Venezolaanse militaire vliegtuigen in de buurt van een Amerikaans marineschip vlogen en noemde dat "een grove provocatie". Ook waarschuwde het ministerie de regering-Maduro geen verdere acties te ondernemen.

De VS beschuldigt Maduro al langer van samenwerking met het Tren de Aragua-kartel en ook met het Mexicaanse Sinaloa-kartel.

Beloning

Ook zou hij aan het hoofd staan van het 'Cártel de los Soles', het 'Kartel van de Zonnen', dat volgens Trump de VS "overspoelt met drugs" om het land te ontwrichten. Deze organisatie, waarvan het bestaan wordt betwist, zou een netwerk zijn van hooggeplaatste militairen en bestuurders die profiteren van de drugshandel.

Trump wil Maduro laten arresteren voor zijn samenwerking met drugsbaronnen. Hij heeft 50 miljoen dollar uitgeloofd voor informatie die leidt tot zijn arrestatie.

In reactie op de toenemende Amerikaanse druk voert Maduro de repressie in Venezuela op. Hij probeert inwoners te mobiliseren om het leger te versterken "om het vaderland te beschermen".

Satirisch bordspel uit 1945 ontdekt bij opruiming Rotterdamse bibliotheekkelder

3 weeks 3 days ago

Het is een zeldzaam voorbeeld van verzet met humor uit de Tweede Wereldoorlog: in het magazijn van de Bibliotheek Rotterdam is een tot nu toe onbekend bordspel uit 1945 ontdekt.

Het spel heeft de naam Het Ennesbeërtje (naar de nazi-gezinde NSB-partij). Het is een satirische variant op het traditionele ganzenbord. Maretta Johnson, conservator voor de cultuurhistorische Atlas Van Stolk-verzameling die beheerd wordt bij de Rotterdamse bibliotheek, ontdekte het bijzondere spel bij een grote opruiming voor de verhuizing van de Centrale Bibliotheek.

Het spel is een groot dubbelgevouwen vel papier. "We vonden het tussen andere papieren. Het viel op door de kleurstelling. We zagen direct dat het een bijzonder object was", zegt Johnson in het NOS Radio 1 Journaal. Het fel rood, zwart en witte spel is gedrukt en er staat een prijs op (75 cent), wat de indruk wekt dat het ergens te koop was, maar volgens Johnson zijn er geen andere exemplaren van het spel bekend.

Verborgen boodschappen

Dat het om satire gaat, is kraakhelder. "Er zitten een heleboel verborgen boodschappen in", laat Johnson zien. "Er staat een lidmaatschapskaart op getekend met de naam L. v. Rader, landverrader dus, die woont in het dorpje 'Plunderen'. Er staan ook aapjes met een swastika op hun borst op. Aan dat soort dingen kun je zien dat het satire is. Ook aan dat woord 'Ennesbeërtje'. Daar blijkt minachting uit."

Mogelijk is het bordspel kort na de oorlog vervaardigd. Het jaartal 1945 staat erop vermeld, maar het kan al tijdens de oorlog in het geheim zijn ontworpen. Experts zijn daar nog niet uit.

Ook over de maker is veel onduidelijk. Hij signeerde het spel met de naam Wim N. J. Meester. "Er is niet veel over hem te vinden", zegt Johnson. "We weten dat hij nog meer grafische materialen heeft gemaakt, maar veel meer informatie hebben we niet." Wellicht gaat het bijvoorbeeld om iemand die het spel ontwierp, terwijl hij ondergedoken zat om aan de verplichte tewerkstelling in Duitsland te ontkomen.

Podcast

Er zitten ook rebusjes in het spel, waaronder een uil met een spiegel. Uilenspiegel was een studentenblad uit Utrecht van net na de oorlog. Mogelijk is het uitgegeven door die kritische studentengroep. "En het kan dat Wim Meester daar ook lid van was", merkt Johnson op. "Zeker is dat hij veel van de NSB wist en hun gebruiken."

De Rotterdamse bibliotheek vond het verhaal zo bijzonder dat het er een podcast met verschillende deskundigen aan heeft gewijd. De bieb roept mensen die meer denken te weten over de herkomst van het raadselachtige spel op om contact op te nemen. Vanaf 15 september wordt Het Ennesbeërtje tentoongesteld in de Centrale Bibliotheek.

Ook als het mysterie nooit wordt ontrafeld, blijft het bordspel bijzonder, vindt Johnson. "We hebben bij de Atlas Van Stolk een hele verzameling van meer dan 500 bordspellen in de collectie. Juist omdat spellen heel duidelijk van cultuurhistorische waarde zijn en een beeld geven van het dagelijks leven. Maar tussen die 500 spellen heb ik niet iets gezien dat lijkt op dit."

Geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog?

Abonneer je dan hier op onze nieuwsbrief.

Herfstig weer laat nog op zich wachten, zomers weekend in aantocht

3 weeks 3 days ago

Wie nog niet toe is aan pumpkin spiced lattes of frisse boswandelingen kan dit weekend zijn hart ophalen. Morgen wordt het ruim 20 graden en op zondag kan het op verschillende plekken zomers warm worden met temperaturen die oplopen tot 28 graden.

Waarschijnlijk leidt dat tot drukke stranden, terwijl de Reddingsbrigade het seizoen al had afgesloten. Toch zijn veel strandwachten dit weekend nog volop in touw. "We zien gelukkig dat er op best wat plekken wel lifeguards zijn, omdat ze gevraagd zijn vanwege het verwachte mooie weer of omdat ze in de weekenden nog activiteiten hebben", zegt Ernst Brokmeier van de Reddingsbrigade.

"Maar er zijn dit weekend ook plekken waar het seizoen echt al helemaal voorbij is en waar geen toezicht is", waarschuwt Brokmeier. Op de meeste plekken langs de kust werken brigades met seizoenskrachten en vrijwilligers. Na de zomer pakken zij hun werk of studie weer op waardoor van doordeweeks toezicht geen sprake meer is.

'Het is en blijft Nederland'

Dat er nu een zonovergoten weekend aankomt terwijl de meteorologische herfst al is begonnen, verrast Brokmeier niet: "Af en toe in september en soms zelfs in oktober komt er vanuit het niets een prachtige dag."

Bij strandtent Zilt aan Zee in IJmuiden is het terras vandaag weer buiten gezet. "Het is en blijft Nederland", zegt eigenaar Cindy van Borkulo. "Wij zijn dat wel gewend, als strandmensen." Over de eventuele drukte maakt ze zich geen zorgen. "We zijn hard werken heel erg gewend en we hebben trouw personeel dat we altijd kunnen bellen."

'Ga nooit alleen'

De kans is groot dat veel mensen het mooie weer aangrijpen om urenlang aan de kust te vertoeven of bij meren en plassen. Dat is niet zonder gevaar. "Ga nooit alleen", waarschuwt Brokmeier. "Zorg dat er altijd iemand is die op je let, ga samen met iemand zwemmen of vraag iemand aan de kant om je in de gaten te houden."

Ook komt het voor dat mensen die niet kunnen zwemmen toch het water in gaan. "We zien helaas te veel mensen zonder zwemdiploma die in diep water terechtkomen en letterlijk onder water verdwijnen", zegt Brokmeier.

Ook met kinderen is het oppassen geblazen. "Laat kleine kinderen nooit alleen bij het water spelen. Zorg als ouder of begeleider dat je altijd binnen een armlengte bent van je kind."

Thailand kiest nieuwe conservatieve premier na ontslag van Shinawatra

3 weeks 3 days ago

In Thailand is de Anutin Charnvirakul verkozen tot nieuwe premier. Tijdens een stemming in het parlement behaalde de conservatieve partijleider de meerderheid van de stemmen. Hij kreeg 311 van de 492 stemmen en versloeg daarmee Chaikasem Nitisiri van de regerende, populistische Pheu Thai-partij.

Charnvirakul wordt de 32ste premier van Thailand. Hij is van plan een minderheidsregering te vormen. Naar verwachting treedt hij één van de komende dagen aan, nadat hij officieel is benoemd door de Thaise koning.

De 58-jarige Charnvirakul was eerder vicepremier, minister van Binnenlandse Zaken en minister van Volksgezondheid. Hij is waarschijnlijk het bekendst van het legaliseren van cannabis in zijn land in 2022. Softdrugs zijn nu legaal in Thailand, maar dat wordt streng gereguleerd.

Uit de regering

Charnvirakul is de opvolger van Paetongtarn Shinawatra. Zij werd ontslagen, nadat de rechter had geoordeeld dat ze ethische regels had overtreden in een uitgelekt telefoongesprek met de machtige Cambodjaanse politicus Hun Sen. Rond die tijd was juist de spanning langs de grens tussen Thailand en Cambodja opgelopen.

De oud-premier van het buurland is een goede vriend van de familie Shinawatra, die het politieke leven in Thailand al zo'n 20 jaar domineert. Paetongtarns vader Thaksin Shinawatra was ook premier. Hij werd in 2006 met een militaire staatsgreep afgezet, maar is nog steeds invloedrijk.

In Thailand ontstond ophef, onder meer omdat Paetongtarn Shinawatra de familievriend erg vriendelijk bejegende. Charnvirakul nam het telefoongesprek hoog op en stapte met zijn Bhumjaithai-partij uit de regering. De afgelopen dagen was al duidelijk dat hij voor zijn premierschap ook de steun zou krijgen van de grootste oppositiepartij.

Grensconflict

Thailand en Cambodja hebben al jarenlang onenigheid over hun grens en tempels in het gebied. In juni liep de spanning hoog op en brak er geweld uit in een aantal grensplaatsen.

Alle 16 doden tramongeluk Lissabon geïdentificeerd, Duitser levend gevonden

3 weeks 3 days ago

De politie in Portugal heeft alle zestien doden van het ongeluk met een kabeltram in Lissabon geïdentificeerd. Het gaat om vijf Portugezen en elf mensen uit het buitenland.

Gisteren werd al van een deel van de slachtoffers de nationaliteit bekend. Bij de buitenlanders gaat het om drie Britten, twee Zuid-Koreanen en twee Canadezen. De andere slachtoffers komen uit Zwitserland, Oekraïne, Frankrijk en de VS. Er vielen ook 21 gewonden. Vijf van hen zijn er slecht aan toe.

Duitser levend gevonden

De politie had ook gemeld dat een Duitser om het leven was gekomen, maar de man werd later levend gevonden in een ziekenhuis. Familieleden uit Duitsland waren naar het mortuarium gekomen, maar konden de man niet identificeren. De familie hing vervolgens een foto van de man in het centrum van Lissabon. Een agent die daarop een van de gewonden dacht te herkennen, bracht hen naar het ziekenhuis, waar hij inderdaad lag.

Een ooggetuige vertelt hoe de tram zonder te remmen van de heuvel afrolde:

De vrouw en het 3-jarige kind van de Duitser raakten eveneens gewond bij het ongeluk. De moeder ligt in kritieke maar stabiele toestand in een ander ziekenhuis.

Meer over oorzaak

Het is de bedoeling dat vandaag nog de eerste bevindingen worden gepubliceerd van een onderzoek naar de oorzaak van de ramp. De politie zegt dat binnen 45 dagen een uitgebreider rapport volgt.

De autoriteiten hebben tot nu toe geen commentaar gegeven op de vraag of een defecte rem of een gebroken kabel ertoe heeft geleid dat de tram naar beneden raasde, ontspoorde en tegen een gebouw botste. De Portugese commerciële zender SIC stelt op basis van beelden van het verwijderen van de kabel al wel dat de kabel is gebroken.

De tram wordt voortgetrokken door staalkabels op de steile hellingen in de Portugese hoofdstad. Gisteren hebben ambtenaren foto's gemaakt en kabels verwijderd. Voorlopig rijden er geen kabeltrams in de hoofdstad.

In deze video wordt uitgelegd wat er is gebeurd:

Poetin: westerse troepen in Oekraïne zijn 'legitiem doelwit'

3 weeks 3 days ago

Alle westerse troepen die naar Oekraïne worden gestuurd, zijn voor Moskou "een legitiem doelwit". Vooral als ze nu zouden verschijnen. Dat heeft de Russische president Poetin gezegd.

Rusland beweert dat de grootschalige invasie van Oekraïne ook was bedoeld om te voorkomen dat de NAVO troepen in Oekraïne zou stationeren. "Als er troepen verschijnen, vooral nu er nog gevochten wordt, gaan wij ervan uit dat zij een legitiem doelwit voor vernietiging zijn", zei Poetin.

Er bestaan overigens geen plannen voor een onmiddellijke inzet van westerse troepen in Oekraïne. De woorden van Poetin op een economisch forum in Vladivostok volgen een dag na uitspraken van de Franse president Macron. Hij zei gisteren dat 26 landen bereid waren Oekraïne na een bestand veiligheidsgaranties te bieden, waaronder een internationale troepenmacht te land, ter zee en in de lucht.

Poetin verwierp ook het idee van vredesmachten in Oekraïne na een definitieve vredesovereenkomst. Hij zei dat "niemand eraan moet twijfelen" dat Moskou zich zal houden aan een eventueel vredesverdrag.

Geen doorbraak

Kyiv en westerse bondgenoten praten al langer over toekomstige veiligheidsgaranties voor Oekraïne die deel moeten uitmaken van een eventuele deal om de 3,5 jaar durende oorlog te beëindigen.

Oekraïne zoekt krachtige steun van het Westen om zich te beschermen tegen toekomstige aanvallen. Frankrijk en Groot-Brittannië, die gezamenlijk een 'coalitie van bereidwilligen' vormen ter ondersteuning van Oekraïne, hebben aangegeven open te staan voor het sturen van troepen naar Oekraïne na de oorlog.

De Amerikaanse president Trump heeft gezegd dat Washington geen grondtroepen zal leveren, maar mogelijk wel andere vormen van ondersteuning zal bieden, zoals luchtsteun.

Trump begon in januari aan zijn tweede termijn als president van de Verenigde Staten met de belofte om de oorlog snel te beëindigen. Vorige maand had hij een besloten ontmoeting met Poetin in Alaska, maar die leverde geen doorbraak op.

Wereldwijde druk

De Oekraïense president Zelensky dringt al langer aan op een directe ontmoeting met Poetin om vooruitgang te boeken bij het beëindigen van de oorlog. Poetin herhaalde vandaag dat hij niet veel voor zo'n ontmoeting voelt. Het is volgens hem "praktisch onmogelijk" om met Oekraïne overeenstemming te bereiken over belangrijke kwesties.

Wel stelde hij net als eerder deze week voor om Zelensky te ontvangen voor gesprekken in Moskou. "Ik zei: ik ben er klaar voor. Kom alsjeblieft, we zorgen zeker voor de veiligheid, een 100 procentgarantie." Zelensky wil een ontmoeting op neutraal terrein. Dat noemde Poetin vandaag een "buitensporig verzoek".

Vandaag zegt de president van Oekraïne op X dat hij met NAVO-baas Rutte heeft gesproken over de kwestie. "Poetin doet alsof hij geen vrede nodig heeft, geen onderhandelingen, maar in feite kan wereldwijde druk Rusland ertoe brengen de oorlog te beëindigen. Ik dank iedereen die hieraan meehelpt."

Warmtebedrijf Ede claimt duurzaam te zijn, maar importeerde hout uit Schotland

3 weeks 3 days ago

Warmtebedrijf Ede heeft boomstammen uit het noorden van Schotland naar Nederland vervoerd, terwijl het bedrijf naar eigen zeggen uitsluitend duurzaam verkregen hout gebruikt. Dat blijkt uit onderzoek van Omroep Gelderland.

Boomstammen werden uit Schotland per schip naar Nederland gebracht, om hier te worden versnipperd en verbrand om huizen te verwarmen. In 2022 kwam een vrachtschip met meer dan 10.000 boomstammen aan in de haven van Moerdijk - zo'n 800 kilometer verderop.

In het duurzaamheidsverslag van het bedrijf uit Ede is te lezen dat het hout dat jaar uit een gebied met een straal van maximaal 150 kilometer rondom Ede is gehaald. Volgens het bedrijf is een grotere afstand ongewenst in verband met duurzaamheid. Het bedrijf zou een bijdrage willen leveren aan de energietransitie en daarom alleen hout rondom Ede verwerken.

Persoonlijke goedkeuring

Het warmtebedrijf haalde het hout uit Schotland binnen via importbedrijf Teredo uit Boxtel. Het hout werd vervolgens naar een leverancier gebracht. "De afstand tussen Ede en die leverancier wordt genoemd in het duurzaamheidsverslag", zei een medewerker van het warmtebedrijf in eerste instantie tegen de regionale omroep. "Waar de bomen daadwerkelijk hebben gestaan, is voor ons niet inzichtelijk."

Maar Omroep Gelderland heeft documenten in handen waarin staat dat de directeur van het bedrijf persoonlijk goedkeuring heeft gegeven voor de import uit Schotland. Daarop bevestigde het bedrijf dat dat inderdaad gebeurd is.

Certificaat

Het gebruikte importbedrijf beschikt niet over het zogenoemde Better Biomass-certificaat, terwijl Warmtebedrijf Ede in zijn duurzaamheidsverslag van 2022 stelt dat zij alleen in zee willen gaan met leveranciers die beschikken over dat certificaat. Het certificaat wordt vrijwillig verkregen en gaat over de duurzaamheid van biomassa.

Hout dat wordt gebruikt voor biomassa moet volgens het Better Biomass-certificaat aan een aantal eisen voldoen. Zo mag het niet illegaal zijn gekapt en moeten na de oogst nieuwe bomen worden geplant. Ook mag het hout niet van een verre locatie komen vanwege de uitstoot die daarmee gepaard gaat. Bedrijven met het certificaat worden jaarlijks gecontroleerd op naleving van deze regels.

Het importbedrijf dat is gebruikt om het hout naar Nederland te brengen, Teredo, heeft het Better Biomass-certificaat niet en dus is het onduidelijk of het hout duurzaam geoogst is.

Warmtebedrijf Ede heeft daarmee niet alleen verzwegen waar het hout in 2022 daadwerkelijk vandaan kwam, maar dat hout is mogelijk dus ook niet duurzaam gekapt.

Verbeteringen

Volgens Warmtebedrijf Ede klopt het dat er niet-gecertificeerde biomassa is gekocht en gebruikt in de biomassacentrales in Ede, Amersfoort en Almere. "Maar zowel met als zonder deze certificering blijven al onze biogrondstoffen duurzaam volgens strikte eisen", zegt een woordvoerder. Voor zover bekend is er niet nog meer hout per schip aangevoerd.

De woordvoerder zegt dat er verbeteringen zijn doorgevoerd binnen het bedrijf. "We hebben onze inkoopprocedures aangescherpt en waarborgen dat we gecertificeerde biogrondstoffen leveren naar onze installaties."

D66 wil macht beter gaan spreiden: 'Democratie staat onder druk'

3 weeks 3 days ago

In het nieuwe verkiezingsprogramma van D66 zet de partij de D van Democraten weer centraal. D66 vindt dat de democratie en onze veiligheid onder druk staan en komt met ideeën om de macht beter te spreiden en de controle erop te verbeteren.

De partij wil de Tweede Kamer uitbreiden van 150 naar 260 leden en vindt dat er regels moeten komen om de interne structuren van partijen democratischer te maken. Bewindspersonen moeten als het aan D66 ligt een spreekuur krijgen en de Tweede Kamer moet soms buiten Den Haag gaan vergaderen. Met burgerfora en jongerenfora moeten mensen meer invloed krijgen, vindt de partij.

Ook moet iedereen betere toegang tot de rechtstaat krijgen en moeten onafhankelijke toezichthouders zoals de Autoriteit persoonsgegevens en de Autoriteit Consument en Markt voldoende middelen krijgen om hun waakhondfunctie te kunnen vervullen.

Land boven partij

D66, dat tot een jaar geleden nog deel uitmaakte van het vorige (demissionaire) kabinet vindt het tijd voor een nieuwe koers. "De politiek blijft hangen in stilstand. Ruziemakers bepalen de toon en roepen vooral wat niet kan", zegt partijleider Jetten.

Partijbelangen mogen het niet winnen van het landsbelang, zegt D66, die de komende verkiezingen ziet als "het moment om het tij te keren". De partij ziet gelijkenissen met de tijd waarin D66 werd opgericht. "Onze partij is opgericht om de status quo te doorbreken. Dat is vandaag net zo hard nodig als in 1966."

Tien nieuwe steden

Het woningtekort vindt de partij net als veel andere partijen daarnaast één van de grootste problemen. Het idee om geheel nieuwe steden te bouwen kreeg al voor het verschijnen van het verkiezingsprogramma aandacht. Met tien nieuwe steden aansluitend op al bestaande voorzieningen van andere steden zou het woningtekort moeten worden aangepakt. Als eerste zou een eiland moeten worden gemaakt tussen Amsterdam en Flevoland: IJstad. Weilanden en landbouwgrond zouden voor de andere nieuwe steden moeten wijken.

Klimaat en onderwijs, als vanouds belangrijke speerpunten voor de partij, komen minder prominent maar ook uitgebreid aan bod. Op deze thema's wil de partij fors investeren in onder meer het verduurzamen van woningen en het centraal stellen van de leraar.

Op het thema gezondheidszorg valt op dat de partij in discussie wil over het doorbehandelen van patiënten. "In goed en zorgvuldig overleg kan soms besloten worden dat behandelen de kwaliteit van leven niet vergroot."

Europees migratiepact

Op het gebied van asiel en migratie wil de partij het Europese migratiepact volgen. Over anderhalf jaar wordt dat officieel van kracht met nieuwe regels voor de Europese asielprocedure, de opvang van migranten en solidariteit tussen de EU-lidstaten.

Verder wil D66 kijken naar manieren om "slimmer te straffen". Rechters zouden de keuze moeten krijgen om langere taakstraffen of elektronische detentie als alternatieven in te zetten voor korte celstraffen. Celstraffen maken volgens de partij vaak "meer kapot dan de straf rechtvaardigt".

Hoe de plannen van D66 betaald moeten worden, staat nog niet in het concept verkiezingsprogramma en wordt mogelijk duidelijk na de doorrekening van de plannen door het CPB. Tegen de NOS zegt Jetten dat de plannen wat hem betreft niet betaald worden door hogere belastingen. De grote investeringen voor woningen, wegen en onderwijs worden vooral betaald uit een nog op te richten Nationale Investeringsbank.

Het verkiezingsprogramma wordt ook nog voorgelegd aan de leden, op 4 oktober kunnen die er in Den Bosch over stemmen.

Andere punten uit het D66 concept verkiezingsprogramma:

Vakbonden kondigen stakingen aan bij grondpersoneel van KLM

3 weeks 3 days ago

Het grondpersoneel van KLM legt woensdag het werk neer. Vakbonden CNV en FNV hebben een staking aangekondigd omdat ze boos zijn over het cao-akkoord dat KLM heeft gesloten met kleinere vakbonden. Woensdag 10 september van 08.00 tot 10.00 uur gaat het personeel staken en een week later volgt een nieuwe staking die vier uur duurt.

In juni liep het ultimatum dat de bonden hadden gesteld af. Ze wilden toen ook al staken, maar de rechter zette daar toen een streep door. Volgens de rechtbank zou een staking leiden tot veiligheidsrisico's. De geplande staking was in de vakantieperiode en dicht op de NAVO-top in Den Haag.

FNV-bestuurder John van Dorland verwacht niet dat KLM opnieuw naar de rechter stapt. De vakbonden hebben een veiligheidsoverleg gehad met Schiphol en KLM. "Ze hebben tijd genoeg om voorbereidingen te treffen. De medewerkers blijven bij Schiphol, dus bij calamiteiten kunnen ze terug naar werk", vertelt Van Dorland.

Langer wachten

Of reizigers er veel last van gaan krijgen, is nog niet duidelijk. "Vluchten gaan aankomen en mensen moeten misschien wat langer wachten. Het zal effect hebben, maar hoe groot het effect is, moeten we afwachten", zegt Van Dorland. KLM laat in een reactie weten dat ze bezig zijn de gevolgen van de staking in kaart te brengen.

De bonden eisen koopkrachtbehoud, een zwaarwerkregeling voor alle zware beroepen en meer vaste banen. KLM zegt teleurgesteld te zijn vanwege de aangekondigde staking. "Er ligt een goed onderhandelingsresultaat op tafel. FNV en CNV zijn uitgenodigd om zich daarbij aan te sluiten", laat een woordvoerder weten.

Interesse in communisme lijkt toe te nemen onder jongeren

3 weeks 3 days ago

Voor veel Nederlanders zijn het communisme en het socialisme iets uit het verleden. Toch zien wetenschappers dat de interesse van jongeren in deze ideologische stromingen toeneemt. "Dat er sprake is van groei, kun je ontegenzeggelijk stellen", zegt politicoloog Merijn Oudenampsen van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Hij houdt zich bezig met de opkomst van ideologieën en politieke ideeën.

Internationaal onderzoek uit 2024 laat in heel Europa een groei aan interesse zien, met name bij de babyboomgeneratie en vervolgens ook onder millennials, vooral in Zuid-Europa. Volgens Oudenampsen is de toegenomen interesse niet gek. "Er is onder jongeren polarisatie gaande. Dat zie je aan de linkerkant van het politieke spectrum, maar ook aan de rechterkant."

Hoewel er dus een kleine toename op links te zien is, zijn veel meer Nederlandse jongeren rechts-georiënteerd. Dat bleek ook uit het stemgedrag bij de laatste verkiezingen, toen 35 procent van de jonge mannen op een radicaal-rechtse partij stemde.

"Dat beide kanten groeien, versterkt elkaar. De huidige ontwikkeling van het kapitalisme, met groeiende ongelijkheid en de toenemende macht van miljardairs en techbedrijven, maakt een radicalere politiek ook logischer", zegt Oudenampsen.

Jongerenbewegingen

De Communistische Jongerenbeweging (CJB) en socialistische jongerenvereniging ROOD zeggen ook dat het aantal sympathisanten stijgt. "Ik kan me nog herinneren dat we protesten organiseerden waar we met twintig man stonden, nu vormen we blokken met honderden demonstranten", zegt CJB-bestuurslid Hidde Talsma.

Ook ROOD ziet dat de opkomst bij demonstraties toeneemt. "Op de anti-NAVO-demonstratie, die we tijdens de top mede-organiseerden, kwamen meer dan 5000 mensen af", zegt voorzitter Crystal van Kalmthout. ROOD was vroeger de jongerenbeweging van de SP, maar werd in 2021 afgestoten vanwege de communistische koers van de jongeren.

Socialisme en communisme?

Socialisme en communisme zijn stromingen die de productiemiddelen, zoals bedrijven en grond, in gemeenschapsbezit willen brengen. In en na de Eerste Wereldoorlog ontstond een duidelijke tegenstelling tussen de meer gematigde sociaaldemocratie, die de parlementaire democratie aanvaardde en via geleidelijke hervormingen de scherpe kanten van het kapitalisme probeerde af te halen, en het radicale communisme dat het privébezit wilde afschaffen en streefde naar een dictatuur van de arbeidersklasse, in de praktijk een dictatuur van de communistische partij.

Op de website zegt ROOD te strijden voor de emancipatie van de mensheid. "Dat betekent een einde aan de klassenmaatschappij en een einde aan alle andere vormen van onderdrukking", zo valt er te lezen.

ROOD-voorzitter Van Kalmthout: "Jongeren zien dat het systeem niet meer werkt. Voorbeelden daarvan zijn de huizenprijzen, de opwarmende aarde en de genocide in Gaza. Daar heeft de gevestigde politiek geen antwoord op."

Communistische memes

Politicoloog Oudenampsen ziet de groei ook op sociale media. "Daar zijn allerlei kleine gemeenschappen waar bijvoorbeeld communistische memes gedeeld worden." Het blijft ook niet tot sociale media beperkt. "Er worden momenteel talloze boeken over dit onderwerp gepubliceerd."

Volgens André Gerrits, emeritus hoogleraar Russische geschiedenis aan de Universiteit Leiden, zijn de twee stromingen inmiddels dichter bij elkaar gekomen. "Origineel viel alles onder de noemer socialisme, maar rond de Eerste Wereldoorlog viel dat uit elkaar", zegt Gerrits. "De communisten wilden revolutie, terwijl de socialisten en sociaaldemocraten verandering wilden via de parlementaire weg."

Beide Nederlandse jeugdverenigingen willen nu verandering teweeg brengen op een vredige manier. ROOD wil dat doen via het democratische bestel en, net als de CJB, ook door buiten het parlement actief te zijn en "jongeren te organiseren waar ze wonen, werken en naar school gaan".

Drukke zomerkampen

Beide jongerenorganisaties zien het toegenomen enthousiasme terug in hun ledentallen. "Vroeger steeg dat bij ons vaak met vijftig per jaar, maar vorig jaar verdubbelde ons ledental", aldus Van Kalmthout. "Een jaar geleden waren het er nog minder dan driehonderd en nu iets meer dan zeshonderd."

Het CJB houdt het ledenaantal niet centraal bij, maar ook Talsma ziet groei. "Op ons zomerkamp komen bijna tweehonderd mensen af. Dat waren er vijf jaar geleden nog maar twintig." Beide organisaties openden het afgelopen jaar bovendien allerlei nieuwe regionale afdelingen.

Het communisme maakte in de Sovjet-Unie vele miljoenen slachtoffers, voornamelijk onder dictator Jozef Stalin. Het bekendste symbool van de ideologie zijn de hamer en sikkel. De CJB gebruikt dat symbool ook. "Jongeren voelen de historische belasting minder, het is voor hen vooral een symbool van hun radicale politieke opvatting", zegt Gerrits.

Manik Sarkar krijgt Hebban Debuutprijs voor roman over dorpsslager

3 weeks 3 days ago

De Hebban Debuutprijs gaat dit jaar naar de schrijver Manik Sarkar. Hij krijgt de literaire prijs voor het boek Ossenkop. Dat is een tragikomisch verhaal over een ambitieuze dorpsslager dat zich afspeelt in de veranderende Nederlandse samenleving van de jaren 70.

De Hebban Debuutprijs, georganiseerd door lezerscommunity Hebban.nl, bestaat sinds 2016. Het is een aanmoedigingsprijs voor nieuwe auteurs van Nederlandstalige fictie. Volgens de organisatie is het de enige juryprijs van Nederland en Vlaanderen waarop ook lezers een grote invloed hebben.

Een jury van ruim honderd lezers selecteert uit een lijst van vijftien boeken vijf titels. Een vakjury, bestaande uit boekverkopers, bibliotheekmedewerkers en Hebban-redacteuren, kiest vervolgens het beste debuut uit die shortlist. Aan de prijs is een geldbedrag van 1500 euro verbonden.

Stijlvast en trefzeker

De jury van de Hebban Debuutprijs vindt dat Ossenkop "met stijlvaste en trefzekere pen" is geschreven en diepe indruk maakt. "De subtiele humor en mooie, zorgvuldige beschrijvingen zorgen ervoor dat zijn vertelstem op iedere pagina duidelijk herkenbaar aanwezig is. Het boek voelt volledig af, alsof er lang aan geschrapt en geschaafd is tot precies datgene overblijft wat de auteur wil vertellen; en geen woord meer."

De 51-jarige Sarkar kreeg de prijs vanochtend thuis in Amsterdam uitgereikt door een van de juryleden, live in de uitzending van Goedemorgen Nederland. "Superleuk, het blijft een kans van één op vijf dus ik ben superblij", zei de winnaar.

Het boek won in april ook al de Hans Vervoort-prijs voor verhalend proza "van neerslachtige en toch opbeurende aard".

Andere genomineerden

De andere genomineerden voor de prijs waren de boeken Lentekind van Harmen van Liemt, Oroppa van Safae el Khannoussi, Rouwdouwers van Falun Ellie Koos en Veronderstellingen van Jorik Leemans.

Eerdere winnaars waren onder anderen Lize Spit, Roxane van Iperen en Antoinette Beumer.