NOS Nieuws - Algemeen

Meer dan honderd artsen, psychologen en andere zorgverleners roepen in een open brief kinderartsen en gedragstherapeuten op om te erkennen dat door hun aanbevolen therapieën voor mensen met de chronische uitputtingsziekte ME/CVS niet helpen maar juist zieker maken. "Het is tijd voor erkenning. Voor nuance. Voor menselijkheid."

De briefschrijvers vinden dat de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde en de Vereniging voor Gedrags- en Cognitieve therapieën de behandelrichtlijnen voor patiënten met ME/CVS moeten bijstellen op basis van de actuele wetenschap. Het is voorgekomen dat kinderen fysiek zijn ingestort, in een rolstoel terecht kwamen of aan bed gebonden waren voor de rest van hun leven. Sommigen hebben daarna als volwassene gekozen voor euthanasie.

Recent bracht berichtgeving van de NOS aan het licht dat in Nederland kinderen met ME/CVS nog steeds te maken hebben met deze risicovolle behandeling: Cognitieve gedragstherapie. Deze behandeling leert kinderen om waarschuwingssignalen te negeren wanneer het lichaam aangeeft om het rustig aan te doen, bijvoorbeeld omdat een inspanning te groot wordt.

"Het besef dat ik jongeren met ME/CVS, vaak ernstig ziek, mogelijk tekort heb gedaan, is pijnlijk", stelt inmiddels voormalig GZ-psycholoog Wieke Pasman, één van de ondertekenaars. Pasman kreeg tijdens de pandemie het soortgelijke long covid en merkte als patiënt wél op dat cognitieve gedragstherapie als behandeling risico's kent voor mensen die lijden aan ziektes als long covid en ME/CVS.

'Zelfverwijt'

"In het begin van mijn eigen ziekteperiode kampte ik met zelfverwijt, mede doordat ik biomedische kennis over ME/CVS gemist had, ondanks dat ik altijd de wetenschappelijke literatuur grondig bijhield."

In Nederland staat in de richtlijn nog steeds dat ME/CVS niet aantoonbaar fysieke oorzaken kent, maar in stand wordt gehouden door misleidende gedachten die de patiënt wijsmaken dat hij of zij uitgeput is. Werken aan de conditie terwijl vermoeidheidssignalen moeten worden genegeerd is een belangrijk onderdeel van deze behandelmethode.

Mede dankzij long covid, een ziekte die erg lijkt op ME/CVS, is duidelijk dat de klachten wel degelijk een lichamelijke oorzaak hebben. Maar waar belangrijke Britse en Amerikaanse wetenschapscommissies al jaren geleden concludeerden dat er geen wetenschappelijke basis is die bewijst dat deze behandelmethode effectief is, houdt men in Nederland vast aan deze therapie.

De Gezondheidsraad schreef in 2018 een kritisch advies, maar de Nederlandse richtlijnen veranderden nauwelijks. De beroepsverenigingen van kinderartsen en gedragstherapeuten willen vasthouden aan deze methode. De kinderartsen herhaalden in mei tegenover de NOS dat cognitieve gedragstherapie gecombineerd met conditietraining een effectieve behandeling kan zijn tegen ME/CVS.

'Rigide vasthouden aan oude modellen'

Sindsdien rommelt het in de medische wereld. Met name artsen, psychologen en psychiaters die tijdens de pandemie zelf ME/CVS- of long covid-patiënt zijn geworden, uiten hun verontwaardiging. Zelf hebben ze vaak, maar nu als patiënt, de nadelige effecten van de behandeling ervaren.

Volgens Pasman doet de reactie vanuit de beroepsverenigingen geen recht aan de huidige internationale inzichten. "In plaats van reflectie zie ik een rigide vasthouden aan oude modellen en het negeren van schade. Dat maakt me nu vooral boos."

Tanya Hautermans, een GZ-psycholoog voor kinderen die tijdens de pandemie chronisch ziek werd, waarschuwde al een paar jaar geleden haar oud-collega's voor de risico's na haar eigen ervaringen. Haar werd toen verzekerd dat er al naar de nieuwe inzichten werd gehandeld. Onterecht, zo bleek later.

"Kinderen collateral damage?'

"Want toen kwam laatst de reactie van de kinderartsen en ik viel echt van mijn stoel. Zij stellen dat de Gezondheidsraad cognitieve gedragstherapie als behandeloptie wellicht niet aanraadt maar niet volledig uitsluit. Zolang dit zo is willen ze de behandeling behouden. Zou dit bij een medicijn ook geaccepteerd worden? De kinderen waarbij het schade toebrengt zijn dan maar collateral damage?"

Hautermans nam daarom het initiatief voor de open brief aan de beroepsverenigingen van kinderartsen en gedragstherapeuten om in gesprek te komen. Die brief is sinds publicatie al door meer dan honderd artsen, psychologen, psychiaters en andere hulpverleners getekend. "Ga in gesprek met ons, met patiënten en hun patiëntenorganisaties", schrijft Hautermans. "Het is tijd voor zorg die geen schade berokkent."

Voor moeders die in de jaren vijftig tot en met tachtig hun pasgeboren baby's onvrijwillig afstonden, is het noodzakelijk dat zij erkenning en ondersteuning krijgen. Dat concludeert de commissie onderzoek Binnenlandse Afstand en Adoptie 1956-1984 (CBAA) in het rapport Schade door Schande.

Zo beveelt de commissie aan om het thema op te nemen in de Canon van Nederland, waar belangrijke gebeurtenissen uit de geschiedenis van Nederland in staan. "Op die manier kunnen komende generaties via het onderwijs kennisnemen van deze geschiedenis en de diepgaande persoonlijke en maatschappelijke gevolgen die deze heeft gehad."

Ook zouden de zogenoemde 'afstandsmoeders' hulp van deskundige hulpverleners en zorgmedewerkers moeten kunnen krijgen. En 'afstandskinderen' zouden moeten worden ondersteund bij het zoeken naar afstammingsinformatie.

'Ongehuwd moederschap onverantwoord'

Geschat wordt dat 13.000 tot 14.000 ongehuwde vrouwen tussen 1956 tot 1984 onvrijwillig afstand deden van hun pasgeboren kind. Dit kwam door druk van onder meer instellingen en opvattingen over fatsoen.

"Ongehuwd moederschap werd onverantwoord geacht en de overtuiging was dat het in het belang van het kind was om op te groeien in een gezin van een gehuwde vader en moeder", schrijven de onderzoekers.

"Tragisch is dat sommige kinderen daardoor juist niet in een stabiele thuissituatie kwamen of veel langer dan men ook toen pedagogisch verantwoord vond in een tehuis werden opgevangen."

Gezien als stoornis

De druk om een kind 'af te staan' werd versterkt vanuit de psychiatrie. Ongehuwd zwanger zijn werd gezien als een stoornis, die verantwoord ouderschap onmogelijk maakte.

Hoe zwangere vrouwen en meisjes zelf over hun zwangerschap en het moederschap dachten en zich daarover voelden, speelde nauwelijks een rol. Het 'probleem' moest snel worden opgelost.

Onlangs oordeelde het gerechtshof in Den Haag dat de Staat niet aansprakelijk kan worden gesteld voor het leed dat de moeders is aangedaan. De zaak die was aangespannen, was volgens het hof verjaard.

Toch is de impact op het leven heel groot, voor de moeders maar ook voor de afstandskinderen en vaders. Ze ervaren psychische klachten, kampen met gevoelens van eenzaamheid en dragen dit hun leven lang met zich mee.

De CBAA werd eind 2022 ingesteld door de minister van Justitie & Veiligheid. De commissie liet deelonderzoeken uitvoeren door het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG), kennisinstituut Atria en de Universiteit Maastricht.

Ruim tweehonderd afstandskinderen, ongeveer vijftig afstandsmoeders, tien afstandsvaders, vijftien adoptieouders en twintig naasten deelden hun verhaal in het kader van dit onderzoek. In totaal vulden ruim 300 mensen een uitgebreide vragenlijst in met gesloten vragen en open vragen. Via een open loting werd een kleinere groep geselecteerd voor een diepte-interview. Tot slot zijn er ruim 50 mensen van de groep via hun persoonlijke levensverhaal geanalyseerd.

De onderzoekers benadrukken dat ieder zijn verhaal eigen details en bijzonderheden kent. "Individuele ervaringen, herinneringen, en perspectieven op afstand en adoptie verschillen. Toch is er een rode draad te herkennen in wat respondenten in het onderzoek vertellen over de impact van de geschiedenis op hun leven."

De Wetenschappelijke Klimaatraad vindt dat bij investeringen in huizen, fabrieken en infrastructuur beter rekening moet worden gehouden met de langetermijngevolgen van klimaatverandering. De raad adviseert in een nieuw rapport honderd jaar vooruit te kijken.

"Bij investeringen in infrastructuur, zoals de Deltawerken, is er wel ervaring met dit denken op lange termijn", zegt Marjolijn Haasnoot, lid van de Wetenschappelijke Klimaatraad. "Maar rond energie-infrastructuur en woningbouw gebeurt dat nog onvoldoende."

In de praktijk ligt de blik volgens Haasnoot nog vaak op de korte termijn. Ze hoopt dat dat komende jaren anders wordt. Zeker als er groots wordt geïnvesteerd in nieuwe huizen, het vervangen van naoorlogse bruggen en de bouw van waterstoffabrieken.

Juist door het helemaal anders te doen kan er ook groot worden gedroomd. "We hebben ervaringen met dit soort plannen", zegt Haasnoot. "Denk aan de Afsluitdijk, de Deltawerken, ruimte voor de rivier en de Marker Wadden. Dat waren grote veranderingen maar die leverden veel op."

Keuzes maken

Nederland zou dan nu kunnen beslissen waar de ruimte helemaal anders wordt ingericht. Op sommige plekken kun je bijvoorbeeld kiezen niet meer te bouwen, veranderingen te accepteren of te kiezen voor andere gewassen. Dat schept volgens de raad elders weer ruimte. Broodnodig, aangezien er in Nederland veel vraag is naar schaarse ruimte en zoet water.

Het rapport noemt enkele regio's waar de problemen groot zijn. Denk aan steden die opwarmen, zandgebieden die verdrogen en het veenweidegebied waar de bodem daalt.

Ook hebben regio's met kleigrond zoals Noord-Nederland, de zuidwestelijke delta en Flevoland hebben steeds meer last van oprukkend zout water, oftewel verzilting. "Dat gebeurt op verschillende manieren", zegt Mark Kramer, beleidsadviseur voldoende water bij het Hoogheemraadschap van Rijnland, dat in Noord- en Zuid-Holland ligt.

"Uit de ondergrond komt zout kwelwater omhoog, dat is oud zeewater. En iedere keer als de sluizen bij Spaarndam opengaan, komt er zout water uit het Noordzeekanaal ons beheergebied binnen."

Grenzen van het watersysteem

Die verzilting is schadelijk voor natuur en gewassen. Om te voorkomen dat het water in de sloten zout wordt, spoelen waterschappen in laaggelegen delen van Nederland ze daarom door met zoet water. Daarvoor laten ze soms ook extra water hun gebied in, bijvoorbeeld vanuit rivieren of het IJsselmeer.

Maar de problemen met verzilting nemen toe, en blijven dat waarschijnlijk doen. "Door zeespiegelstijging zie je dat zout water al vrij snel via de ondergrond onder de duinen doorkomt", zegt Kramer. En als de Rijn zomers minder water gaat aanvoeren, zoals het KNMI verwacht, komt zout water via open rivierarmen verder landinwaarts. Terwijl het waterschap meer zoet water nodig heeft, is er dan juist minder beschikbaar.

In de droge jaren zoals 2018 en 2022 zijn al veel maatregelen genomen. "Maar de grenzen van het watersysteem kwamen in die jaren al in zicht", zegt Kramer. Hoe goed de Nederlandse waterbeheerders ook zijn, op een gegeven moment hebben ze geen technische oplossingen meer, blikt Kramer terug. Door klimaatverandering gaan veranderingen ook sneller dan de waterschappen hadden verwacht.

Lokaal kan het volgens de Klimaatraad een oplossing zijn om te accepteren dat gebieden zout worden. Akkerbouwers moeten dan stoppen of overstappen naar gewassen die beter bestand zijn tegen zoute omstandigheden. Daardoor blijft er elders juist genoeg zoet water over. Om daar nog wel gewassen te verbouwen of nieuwe huizen van drinkwater te voorzien.

Al blijft er ook ruimte voor innovaties. Akkerbouwers weten soms toch weer nieuwe mogelijkheden te scheppen, zo experimenteren boeren met aanleggen van eigen 'zoetwaterbellen' onder de grond.

Het nu al nemen van beslissingen over zulke veranderingen zou meerdere voordelen hebben. "Dat schept duidelijkheid", zegt Haasnoot. "Het is helder voor mensen. Je kunt investeringen meteen goed doen. Bovendien kost aanpassen tijd. Door deze tijd goed te benutten, voorkom je klimaatschade."

Een 22-jarige man uit Vleuten is veroordeeld tot 40 maanden cel, waarvan tien voorwaardelijk, onder meer voor het vernielen van 117 graven op een begraafplaats in Utrecht. Daarnaast probeerde hij in 2023 en 2024 af te reizen naar IS-gebied.

Vorig jaar mei werden op een begraafplaats in de wijk Overvecht meer dan honderd graven vernield. Tegeltjes, porseleinen plaatjes en andere glazen elementen waren kapotgeslagen.

Enkele weken later kwam verdachte Mohamed B. in beeld voor de vernielingen. Hij werd samen met een andere verdachte aangehouden op verdenking van deelname aan een terroristische organisatie. Ze zouden onder meer hebben geprobeerd om naar IS-gebied te reizen.

Na zijn aanhouding vond de politie op de telefoon van B. filmpjes waarop hij meerdere graven vernielt. Na onderzoek bleek dat het ging om de graven op de begraafplaats in Overvecht.

'Ravage materieel en emotioneel '

De rechtbank acht bewezen dat de verdachte alle 117 graven heeft vernield. Hoewel B. heeft verklaard dat hij ongeveer twintig graven heeft vernield, kan het volgens de rechters niet anders dan dat hij achter alle vernielingen zit. Zo zijn de graven veelal op dezelfde manier vernield.

Volgens de rechtbank heeft B. op de begraafplaats "een ravage" aangericht. "Niet alleen in materiële zin, maar ook in emotionele zin", aldus de rechters, die erop wezen dat de vernielingen impact hadden op een grote groep nabestaanden, met "onbegrip, boosheid en verdriet" tot gevolg.

Die emoties waren tijdens de behandeling van de zaak, bijna een jaar na de vernielingen, volgens de rechtbank nog steeds voelbaar. Zo probeerden twee mannen voorafgaand aan een zitting in mei de verdachte aan te vliegen. De parketpolitie moest ingrijpen om geweld te voorkomen.

Verdachte wilde zich aansluiten bij IS

De straf valt lager uit dan de eis van het Openbaar Ministerie. Dat eiste in mei een gevangenisstraf van vijf jaar. Volgens het OM zou de verdachte naast het vernielen van de graven ook deel hebben genomen aan een terroristische organisatie. Zo wilde B. in 2023 uitreizen naar Somalië om zich aan te sluiten bij de terreurgroep Islamitische Staat.

De rechtbank ziet dat laatste anders. Volgens de rechters heeft de verdachte wel geprobeerd om zich aan te sluiten, maar is het nooit zover gekomen. Wel is B. bezig geweest met de voorbereiding van terroristische misdrijven, aldus de rechtbank.

Naast de celstraf kreeg B. ook een proeftijd van drie jaar opgelegd. In die tijd moet hij zich van de rechtbank aan enkele voorwaarden houden. Zo heeft hij onder meer een locatieverbod voor de begraafplaats in Overvecht en mag hij niet in de buurt van een luchthaven komen. Op die manier wil de rechtbank voorkomen dat B. alsnog uitreist.

Irans nucleaire complex Fordo ligt vele tientallen meters onder een berg. Dat is om te voorkomen dat vijanden de bunkers kunnen bombarderen. Speciaal voor dit soort doelwitten heeft de VS een bom ontwikkeld: de MOP. De vraag is nu of Trump het bevel geeft om het ruim 13.500 kilo zware wapen te gebruiken.

"Misschien doe ik het, misschien ook niet. Niemand weet wat ik ga doen", zei de president gisteren toen journalisten hem vroegen naar de mogelijkheid van een Amerikaanse aanval op Iran. "Ik kan je zeggen dat Iran in de problemen zit."

Israël heeft het Iraanse atoomprogramma al forse schade toegebracht met luchtaanvallen. Daarnaast zijn tien wetenschappers geliquideerd, die volgens Israël zouden hebben gewerkt aan een atoombom. "Maar deze operatie is niet voltooid zonder een aanval op Fordo", zegt de Israëlische Nationaal Veiligheidsadviseur Tzachi Hanegbi tegen Israëlische media.

Voor een succesvolle luchtaanval heeft Israël de hulp van Washington nodig, zeggen experts tegen de NOS. De Israëlische luchtmacht beschikt wel over bunkerbusters, zoals deze bommen heten, maar die kunnen slechts enkele meters de grond inboren voordat ze exploderen.

Zo waren er voor de liquidatie van Hezbollah-leider Nasrallah vorig jaar naar verluidt tachtig hiervan nodig. Bij die zware luchtaanval in een woonwijk kwamen ook burgers om het leven. Nasrallah had zich in de Libanese hoofdstad Beiroet verscholen in een bunker van beton op zo'n twintig meter diepte. Ter vergelijking: Fordo ligt ruwweg rond honderd meter onder de grond.

De Amerikaanse MOP (Massive Ordnance Penetrator) kan volgens zijn fabrikant tientallen meters diep komen. Alleen het leger van de VS heeft de bommenwerpers om de MOP te gebruiken. Enkele maanden geleden bracht Trump B2-bommenwerpers alvast in stelling in om Iran eventueel te kunnen bombarderen. Daar heeft hij ook expliciet mee gedreigd als er geen nieuwe atoomdeal werd gesloten.

Zelfs van de MOP zullen er mogelijk tien tot twintig nodig zijn om de kerninstallaties in Fordo te bereiken, zegt raketexpert Fabian Hoffmann van de Universiteit van Oslo. "Het kan zelfs dat er nog meer nodig is. Het hangt er allemaal van af hoe diep het complex precies zit, welke soort steen erboven zit en hoeveel gewapend beton er is."

Of het mogelijk is om Fordo te vernietigen vanuit de lucht zal pas in de praktijk duidelijk worden. Een andere optie is volgens Hoffmann dat Israël commando's inzet. "Maar Netanyahu zal waarschijnlijk hopen dat de VS komt helpen."

Het atoomcomplex bevat naar schatting tussen de 2000 en 3000 centrifuges om uranium mee te verrijken. Dat is fors minder dan het nucleaire complex in Natanz, maar Fordo bevat wel veel hoogverrijkt uranium. Overigens is er volgens kenners geen kans op een nucleaire ontploffing als dit uranium wordt vernietigd met bommen. Wel kan er radioactief materiaal vrijkomen.

Dit zijn de plekken in Iran waarvan bekend is dat er uranium wordt verrijkt, Natanz en Isfahan zijn al herhaaldelijk beschoten door Israël:

In het meest recente kwartaal werd in Fordo ruim 160 kilo aan tot 60 procent verrijkt uranium gemaakt. Vanaf dit punt is het een relatief kleine stap om er wapens van te kunnen maken. In maart 2023 hadden controleurs van VN-atoomwaakhond IAEA ook sporen van tot ruim 83 procent verrijkt uranium gevonden.

Trump schaart zich steeds luider achter Netanyahu's luchtoorlog met Iran. "We hebben de volledige controle over de lucht boven Iran", zei de Amerikaanse president maandag. Hij spoort aan tot de onvoorwaardelijke overgave van het Iraanse regime en herhaalt dat het land nooit een atoombom mag hebben.

De recente uitspraken van Trump suggereren dat de kans op een Amerikaanse aanval is gegroeid, zegt hoogleraar internationale politiek Tom Sauer van de Universiteit Antwerpen. "Ook is er extra militair materieel gestuurd om Israël eventueel te kunnen helpen. Maar uiteindelijk blijft Trump onvoorspelbaar."

MAGA v.s. haviken

Het zou opmerkelijk zijn als Trump overgaat tot de aanval. Tot nu toe heeft hij zichzelf altijd gepresenteerd als leider die oorlogen stopt in plaats van begint. Achter de schermen is echter een strijd gaande tussen zijn meer isolationistische Make America Great Again-achterban en de haviken binnen Trumps regering om niet of wel in te grijpen tegen Iran.

Volgens Sauer is het een illusie om te denken dat luchtaanvallen alleen de nucleaire ambities van Iran permanent kunnen temmen. "Het is een tijdelijke oplossing. Binnen enkele maanden kan Iran opnieuw beginnen en misschien heeft Iran nu al geheime installaties waar niemand iets van weet."

Emiel den Hollander, de tweelingbroer van zangeres S10, is overleden. Dat bevestigt het OM na berichtgeving van De Telegraaf. Den Hollander viel in april onder verdachte omstandigheden uit een flat aan de Osdorper Ban in Amsterdam. Sindsdien lag hij in coma.

De man werd zwaargewond op het dak gevonden nadat hij van vier hoog uit de flat was gevallen. Den Hollander zou urenlang in de flat zijn geweest. De politie onderzoekt of hij tegen zijn wil werd vastgehouden.

De moeder van Den Hollander zegt tegen De Telegraaf ervan uit te gaan dat een conflict in de onderwereld haar zoon fataal is geworden. "Wat ik al jaren vreesde, is uitgekomen."

'Niets hielp'

Ze zegt dat haar zoon al op jonge leeftijd in een verkeerd milieu terechtkwam. "Al sinds zijn twaalfde zit hij in de problemen. Ik heb alles geprobeerd om hem eruit te krijgen. Maar niets hielp."

In april werd de 60-jarige bewoner opgepakt van de flat waarin Den Hollander mogelijk werd vastgehouden. Hij werd later vrijgelaten maar blijft een verdachte in de zaak. In mei hield de politie een man van 23 uit Hoorn aan, hij wordt verdacht van moord en vrijheidsberoving met de dood tot gevolg.

Shows afgezegd

S10 zou op 5 mei optreden op verschillende Bevrijdingsfestivals. De zangeres zegde deze shows af vanwege privéomstandigheden.

Bij een van haar eerste optredens na het incident refereerde S10 aan het ongeluk. "Ik ben een tweeling en mijn andere helft ligt in het ziekenhuis. En dat is heel heftig." Ze heeft vandaag nog niet gereageerd op de dood van haar broer.

Een 38-jarige man moet een jaar de cel in voor een poging tot afpersing van oud-Jumbo-topman Frits van Eerd. Olaf H. uit Limburgse Echgel heeft ook een jaar voorwaardelijke celstraf gekregen. Zijn handlanger, Mustapha Y. (42) uit Helden, is veroordeeld tot 200 uur taakstraf en een voorwaardelijke celstraf van 514 dagen.

De twee mannen probeerden in 2023 Van Eerd af te persen voor meer dan twee miljoen euro. Zij stuurden dreigbrieven op en brachten die ook persoonlijk langs bij het huis van de zakenman in Noord-Brabant. In die brieven werd gerefereerd aan een onbekende baas die een geheim van Van Eerd zou onthullen. Zolang er betaald werd, zou de informatie niet naar buiten komen. Van Eerd schakelde de politie in.

Olaf H. en Van Eerd kennen elkaar ook uit het motorsportcircuit, schrijft Omroep Brabant. Het team van H. werd voor vele tonnen gesponsord door Jumbo.

'Onder druk van grote baas'

Zelf verklaarde H. dat hij "als loopjongen onder druk was gezet door een grote baas". De rechtbank vindt dat niet geloofwaardig. De rechtbank neemt het H. kwalijk dat hij geen verantwoordelijkheid neemt voor de afpersing. "Hij trok zich niks aan van de gevolgen voor Van Eerd en zijn gezin."

Volgens de rechtbank is H. de bedenker van de afpersing. Zijn handlanger uit Helden had alleen een uitvoerende rol bij de bezorging van dreigbrieven.

In een andere zaak wordt Van Eerd zelf verdacht van corruptie, valsheid in geschrifte en witwassen. Volgens het Openbaar Ministerie werd onder meer via sponsorcontracten van de supermarkt geld witgewassen. De voormalig topman was als motor- en autosportliefhebber betrokken bij meerdere sponsordeals. Hij ontkent alle beschuldigingen.

Ruim 33.000 Nederlandse automobilisten met een bepaald type Citroën mogen daar niet meer in rijden. Het gaat om de tweede generatie van de Citroën C3 en de DS3 van de eerste generatie. Inclusief andere generaties zijn er van die types in totaal ruim 87.000 in ons land.

Bezitters van deze Citroëns wordt aangeraden direct contact op te nemen met de verkoper van de auto, voor een gratis reparatie. Bij de auto's die gebouwd zijn tussen 2009 en 2019 zijn problemen met de airbags vastgesteld, zo meldt moederbedrijf Stellantis.

Er liep al een Europese terugroepactie om die airbags te repareren, maar de dood van een vrouw in het Franse Reims bracht die in een stroomversnelling. Zij kwam vorige week om het leven door een defect in de airbag van de Citroen C3 uit 2014 waarin ze reed. Het Franse ministerie van Transport gelastte daarop al deze voertuigen van de weg te halen.

De vrouw in Reims is het tweede dodelijke slachtoffer op het Franse vasteland als gevolg van de defecte airbags. In overzeese gebiedsdelen van Frankrijk, zoals Guadeloupe en Martinique, vielen volgens schattingen ook zestien doden.

Niet spontaan

Het was al bekend dat er bij de zogeheten Takata-airbag problemen kunnen ontstaan bij warm weer. Hitte en vocht kunnen de kwaliteit van de airbag aantasten.

Als de airbag zich ontplooit bij een aanrijding, is het mogelijk dat deeltjes van het apparaat door de auto verspreid worden. Stellantis benadrukt dat de airbag niet spontaan kan ontploffen.

Stellantis besloot bij de oplossing van de problemen in Zuid-Europa voorrang te geven, omdat het klimaat daar de kans op defecten vergroot. Na onderzoek besloot Stellantis vandaag in heel Europa alle bewuste typen Citroëns terug te roepen, waaronder in Nederland.

Na anderhalf jaar van politiek geruzie en een reeks rechtszaken heeft de Amerikaanse overheid vandaag alsnog groen licht gegeven: het Japanse bedrijf Nippon Steel mag US Steel overnemen. "Amerika heeft deze samenwerking nodig om weer sterker te worden in de staalindustrie", zei Eiji Hashimoto, CEO van Nippon Steel, tijdens een persconferentie.

De overname van bijna 14 miljard dollar komt wel met een opvallende voorwaarde: de Amerikaanse president, of een aangewezen vertegenwoordiger van de overheid, krijgt via een 'gouden aandeel' directe invloed op belangrijke beslissingen binnen US Steel.

Die kan bijvoorbeeld fabriekssluitingen blokkeren, de verhuizing van productie naar het buitenland tegenhouden en ingrijpen in het algemene handelsbeleid van de staalmaker. Nippon Steel krijgt weliswaar volledig eigendom, maar levert hiermee een groot deel van zijn vrijheid in.

Chinese concurrentie

Voor het Japanse bedrijf is het een enorme concessie, maar wel een noodzakelijk offer. CEO Hashimoto noemt de deal belangrijk om de concurrentiepositie van zowel Nippon Steel als US Steel te versterken ten opzichte van het goedkope Chinese staal dat nu de wereldmarkt overspoelt. De binnenlandse Amerikaanse markt kan daarbij groeien en is beter beschermd tegen prijsdruk dan Azië, denkt de topman.

Ook voor Japan brengt de deal voordelen met zich mee. Met 11 miljard dollar aan investeringen en de introductie van nieuwe productietechnologieën wil Nippon Steel bijdragen aan het herstel van de noodlijdende Amerikaanse staalindustrie en tegelijk het eigen bedrijf toekomstbestendiger maken.

Toenmalig president Biden blokkeerde in januari nog de overname. Niet vanwege de groeipotentie maar omdat hij bang was dat belangrijke Amerikaanse fabrieken in buitenlandse handen zouden komen. US Steel levert namelijk staal voor de Amerikaanse defensie-industrie en grote infrastructuurprojecten. Daarmee geldt het bedrijf als cruciaal voor nationale strategische belangen. De vrees was dat buitenlandse controle in crisistijd de Amerikaanse productiecapaciteit in gevaar zou brengen.

Ook Trump sprak zich om deze redenen fel uit tegen de overname tijdens zijn verkiezingscampagne vorig jaar. Hij noemde US Steel een "icoon van de Amerikaanse industrie" dat niet in buitenlandse handen mocht vallen.

Deze week draaide hij dit besluit terug, nadat Nippon Steel had beloofd de komende jaren miljarden te investeren. Ook zegde het bedrijf toe het hoofdkantoor van US Steel in Pittsburgh te behouden, en dat de belangrijkste bestuurders en managers Amerikaans blijven.

'Japan stelt zich hard op'

Toch zijn er ook zorgen bij Japanse bedrijven over het steeds meer naar binnen gekeerde industriebeleid van de VS. President Trump verhoogde zijn invoerheffingen op staal en aluminium onlangs verder van 25 van 50 procent, met als doel de Amerikaanse industrie te beschermen en meer banen terug te halen naar eigen land.

Vooral de Japanse staalindustrie merkt daar nu de gevolgen van. In 2023 exporteerde Japan bijna 33 miljoen ton staal, goed voor meer dan 26 miljard euro, met de VS als belangrijkste afzetmarkt. Door de Amerikaanse heffingen daalde die export in maart alleen al met bijna 17 procent vergeleken met een jaar eerder.

Hoewel de VS onlangs een pauze van negentig dagen afkondigde voor de zwaarste importheffingen, blijft een algemeen importtarief van 10 procent voorlopig van kracht. Zolang Trump vasthoudt aan zijn belofte om de Amerikaanse industrie nieuw leven in te blazen, blijven er beperkingen gelden voor buitenlandse bedrijven. Daardoor blijft Japan last van een beperkte toegang tot de Amerikaanse markt.

De onderhandelingen over de heffingen tussen beide landen verlopen bovendien moeizaam. Trump verklaarde dat Japan zich "hard opstelt" in de gesprekken. In Tokio groeit de vrees dat het handelsconflict verder zal escaleren en dat er weinig ruimte is voor echte concessies.

'Ongekende persoonlijke macht'

Met de overname komt er toch weer uitzicht op kansen voor Japanse bedrijven die zaken willen doen in de VS. Nippon Steel ziet de deal dan ook als een belangrijke stap om actief te blijven op de Amerikaanse markt. "Onze wens om grootschalig zaken te doen in de VS sluit aan bij het Amerikaanse beleid om de industrie te herstellen", reageerde de opgetogen topman Hashimoto vandaag.

Ondanks de lange lijst aan compromissen aan de VS is niet iedereen tevreden. De Amerikaanse vakbond United Steelworkers (USW) verzette zich vanaf het begin fel tegen de deal. Voorzitter David McCall noemt het gouden aandeel een middel waarmee Trump "ongekende persoonlijke macht" krijgt.

De vakbondsleider benadrukt dat hij scherp zal toezien of Nippon Steel zijn beloftes over banen en arbeidsvoorwaarden daadwerkelijk nakomt, en kondigt aan zo nodig stevig actie te zullen voeren.

De processen-verbaal die bij het Openbaar Ministerie (OM) binnenkomen, bevatten steeds meer fouten, blijkt uit cijfers en uit navraag van NRC bij het OM. Ruim een derde wordt teruggestuurd naar de politie en handhaving. In maar de helft van de teruggestuurde gevallen werden de fouten hersteld, wat betekent dat vorig jaar tienduizenden overtreders vrijuit gingen.

Een proces-verbaal is een officieel verslag waarin politiemensen of buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) opschrijven wat ze hebben geconstateerd. Het gaat om vergrijpen als rijden zonder rijbewijs, openbaar dronkenschap, baldadigheid, wildplassen en vuurwerkoverlast.

Het OM ontving vorig jaar 317.200 processen-verbaal van deze overtredingen. In 36 procent hiervan zaten zulke grote fouten dat ze teruggestuurd werden. Zo was soms de identiteit van de verdachte niet goed vastgesteld of ontbrak er informatie van de ambtenaar om het vastgestelde strafbare feit te bewijzen.

"Dan kunnen wij er niets mee", zegt OM-hoofdofficier Liesbeth Schuijer in een toelichting aan de NOS. "Er worden hoge eisen gesteld aan een proces-verbaal voordat wij een strafrechtelijke reactie, zoals een boete, kunnen opleggen." 75 procent van de processen-verbaal komt volgens het OM van de politie. De overige zaken van boa's. Er zitten geen wezenlijke verschillen in de onvolkomenheden gemaakt door politie of door boa's.

Hectiek op straat

Dat de kwaliteit van de processen-verbaal ondermaats is, werd al in 2012 geconstateerd door de Algemene Rekenkamer. Het kabinet, de politie en het OM beloofden dat de kwaliteit zou verbeteren. Er kwam een verbeteringsprogramma, maar desondanks zijn de processen-verbaal slechter geworden.

Omdat fouten in teruggestuurde processen-verbaal niet of niet juist werden hersteld door de ambtenaren, werden vorig jaar ongeveer 57.000 overtreders niet bestraft. Volgens NRC is de staatskas daardoor miljoenen aan boete-inkomsten misgelopen.

"Het is ingewikkeld, het gaat hier om grote aantallen politiemensen en boa's die dit werk doen. Het is moeilijk om dat bij iedereen goed te krijgen", aldus Schuijer. Ze geeft een aantal redenen waardoor het fout gaat. "De processen-verbaal worden vaak opgemaakt in de hectiek op straat." Dat neemt volgens haar niet weg dat het OM en de politie er wel hard aan werken, door onder meer het opmaken van een proces-verbaal te digitaliseren.

Controlesysteem

Volgens de politie is moeilijk te achterhalen waarom een deel van de processen-verbaal niet in orde is. "Bij een overtreding is het belangrijk dat ook de omstandigheden goed worden vermeld, daar kan het in misgaan", zegt een woordvoerder. Hij benadrukt dat de klachten vooral gaan over lichte overtredingen, niet over misdrijven.

De hogere foutmarge wijt de politie aan de invoering van een digitaal controlesysteem. Voorheen werden deze processen-verbaal nog door medewerkers gecontroleerd, nu door de computer. "We werken er hard aan om dat systeem te verbeteren."

De Hongaarse politie verbiedt de Pride-mars van volgende week zaterdag in Boedapest. Het is onvermijdelijk dat minderjarigen tijdens het lhbti-evenement in aanraking komen met uitingen die in strijd zijn met de wet, zegt de politie in een verklaring geciteerd door Hongaarse media. De burgemeester van Boedapest heeft in een reactie al gezegd dat hij het verbod zal negeren.

Eerder dit jaar probeerde de regering-Orbán de jaarlijkse mars al te verbieden, maar burgemeester Karácsony ging door met het organiseren ervan. Hij voerde aan dat de landelijke autoriteiten geen verbod kunnen uitspreken omdat het gaat om een gemeentelijk evenement.

Nu heeft de politie zich over de zaak gebogen en die spreekt alsnog een verbod uit. Aangezien het een openbare bijeenkomst is, komen toeschouwers in aanraking met uitingen die homoseksualiteit of geslachtsverandering propageren, is de redenering. En omdat de Hongaarse grondwet het sinds kort verbiedt om dat bij minderjarigen aan te prijzen, mag de mars volgens de politie niet doorgaan.

Burgemeester Karácsony zegt dat hij zich niets aantrekt van het verbod. De politie heeft de vergunningsaanvraag ten onrechte beoordeeld op basis van de wet van vergadering, zegt hij.

Nederlandse politici

Verschillende Nederlandse politici maakten de afgelopen tijd bekend dat ze de mars zouden bijwonen. Zo ging de Amsterdamse burgemeester Halsema op de uitnodiging in, onder meer "als steunbetuiging aan de queerbeweging".

Gisteren kondigde staatssecretaris Paul voor Emancipatie aan dat zij namens het demissionaire kabinet zou gaan. Dat besluit volgde op een aangenomen motie van de Tweede Kamer. Daarin werd benadrukt dat Hongarije lid is van de EU en zich dus zou moeten houden "aan kernwaarden en principes waarop de Europese Unie gebouwd is, zoals vrijheid, rechtsstaat en democratie".

Paul zegt via een woordvoerder de ontwikkelingen rond de Pride "op de voet" te volgen. "We hebben begrepen dat de politie de Pride-mars verbiedt. Er loopt nog een andere juridische procedure om de mars toch door te laten gaan. Die wachten we af." De staatssecretaris liet eerder al weten enkel te willen meelopen met de mars als die officieel is toegestaan. Anders doet ze mee aan een alternatief programma.

Rotterdam heeft het gehad met de vele zwerffietsen in de stad en zet daarom extra personeel en een extra vrachtwagen in om het probleem aan te pakken. Het doel is dit jaar minstens 26.000 achtergelaten fietsen verwijderen.

Vorig jaar zijn in de stad bijna 21.000 tweewielers weggehaald. Daarvan waren er 13.000 wrakken en weesfietsen. De rest was verkeerd geparkeerd of werd verwijderd vanwege evenementen of werkzaamheden.

Dat er zoveel achtergelaten fietsen in Rotterdam zijn, komt volgens de gemeente onder meer door de vele studenten. "Als je bijvoorbeeld een buitenlandse student bent, dan ga je na je studie weer terug en zit je met die fiets. Die laat je dan maar staan", zegt wethouder Handhaving Pascal Lansink-Bastemeijer tegen de regionale omroep Rijnmond. Andere inwoners laten hun fiets bijvoorbeeld achter bij een verhuizing of laten hun fiets met lekke band een keer ergens staan en vergeten hem vervolgens op te halen.

'Verrommeling'

De overlast is het grootst rondom het Centraal Station, waar mensen hun fiets in de haast vaak verkeerd parkeren. Linsink-Bastemeijer vindt dat het tot "verrommeling van de buitenruimte" leidt. "Het is ook gewoon zonde: we proberen zoveel mogelijk fietsenstallingen voor Rotterdammers te creëren, want we willen heel graag dat mensen op de fiets gaan. Maar die staan dan vol met fietsen die eigenlijk nooit worden gebruikt."

Sommige inwoners stoorden zich zo aan alle zwerffietsen, dat ze het heft in eigen hand namen. Het was voor de wethouder een belangrijke reden om het probleem vanuit de gemeente aan te pakken.

"In een aantal wijkraden hebben ze creatief meegedacht, laat ik het zo zeggen", zegt de wethouder. "Daar labelden ze de fietsen zelf en hadden ze een fietsenmaker die ze dan later kwam ophalen. Maar eigenlijk mag dat niet, het is diefstal."

Twee weken

Handhavers gaan daarom - zoals gebruikelijk - met een stapel labels op pad om aan te geven welke fietsen wegmoeten. Als een fiets er na een tijdje nog staat, mag hij worden meegenomen. Er wordt extra personeel en een extra vrachtwagen ingezet om de fietsen af te voeren.

Rond het Centraal Station mag een zwerffiets vanaf nu ook sneller mee worden genomen. Eerst bleef het label 28 dagen aan de fiets, dat is nu 14 dagen. "Als je het aan mij zou vragen dan zou ik die termijn overal willen verkorten. Maar dat gaat niet, want je moet het in alle redelijkheid doen", zegt de wethouder.

Het weghalen van de zwerffietsen is soms nog niet zo eenvoudig, zeggen handhavers. Voor het weghalen van één fiets zijn meerdere medewerkers op verschillende momenten nodig. Handhavers moeten eerst de fiets labelen, dan na een maand terugkeren en dan moeten Stadsbeheer en Fietspunt de fiets nog afvoeren met een vrachtwagen.

De gemeente heeft niet genoeg mensen om alle fietsen snel op te halen en af te voeren, zegt Lansink-Bastemeijer. "Het neemt veel te veel tijd in beslag."

De Tweede Kamerfractie van GroenLinks-PvdA wil dat de levering van Nederlandse onderdelen voor het Israëlische luchtverdedigingssysteem Iron Dome wordt stilgelegd. "Israël is op dit moment de agressor, als Israël slachtoffer zou zijn, hebben we een andere discussie", zei Kamerlid Piri in een debat met demissionair minister van Buitenlandse Zaken Veldkamp. Die reageerde geschrokken op het standpunt, omdat het luchtverdedigingssysteem burgers beschermt tegen raketaanvallen.

"Mensen zitten daar in schuilkelders. Mensen die het eens zijn met de regering Netanyahu en mensen die het niet met hem eens zijn", zei Veldkamp. "Ik constateer dat GL-PvdA een draai heeft gemaakt op dit punt. Het is een draai die wij als kabinet in ieder geval niet gaan overnemen."

Volgens Piri maakt de Iron Dome deel uit van de aanvalskracht van Israël en is die niet uitsluitend te zien als verdedigingsmiddel voor burgers. "Had Netanyahu ook Iran aangevallen als hij niet de beschikking had over de Iron Dome? Israël durft dit, juist vanwege dit systeem." Zij vindt dat de levering van onderdelen door Nederlandse bedrijven moet stoppen en wil een volledig wapenembargo tegen Israël.

Van de kaart geveegd

Hiermee komt de partij recht tegenover de VVD te staan. VVD-Kamerlid Van der Burg vindt dat Piri "eerlijk moet zijn" over de gevolgen voor Israëlische burgers. "Spreek dan ook de consequenties van dit standpunt uit. Namelijk dat Tel Aviv volledig van de kaart geveegd kan gaan worden door Iran." Ook de Kamerleden Ceder (CU) en Kahraman (NSC) waarschuwden voor een "existentiële dreiging" voor Israël wanneer het luchtverdedigingssysteem wegvalt.

Het kabinet heeft dit jaar zeven vergunningen verleend aan bedrijven voor de levering van onderdelen voor de Iron Dome. Deze transacties passen binnen de Europese kaders voor wapenexportcontrole, meldde het kabinet aan de Kamer. Iran lukt het inmiddels om met droneaanvallen door de verdediging heen te breken, zeggen defensie-experts.

Kijk hier hoe het luchtverdedigingssysteem werkt:

De vaccinatiegraad onder kinderen tot 5 jaar is het afgelopen jaar iets afgenomen. Die inschatting maakt het RIVM in zijn jaarrapportage over het Rijksvaccinatieprogramma.

Het RIVM kan niet zeggen hoeveel kinderen er precies zijn ingeënt. Dat komt doordat het sinds enkele jaren ook mogelijk is om je anoniem te laten vaccineren. Maar op basis van de geregistreerde gevallen kunnen wel conclusies worden getrokken.

Onder kinderen tot 5 jaar (de categorieën zuigelingen en kleuters) lijkt sprake van een lichte daling. Vooral Marokkaans-Nederlandse en Turks-Nederlandse kinderen, kinderen die niet naar de kinderopvang gaan en kinderen uit grote gezinnen (vaak orthodox-protestants) worden relatief weinig gevaccineerd.

Wel meer HPV-vaccinaties

In het Rijksvaccinatieprogramma krijgen kinderen gedurende hun kindertijd vaccinaties tegen dertien infectieziektes. Kijkend naar de inentingen per ziekte gaat het wel goed met de vaccinaties tegen HPV, meldt het RIVM.

Er was een duidelijke stijging van het aantal kinderen dat zich liet inenten tegen dit virus, dat onder meer kan leiden tot baarmoederhalskanker. Het RIVM schrijft dat toe aan de 'inhaalcampagne' die loopt voor HPV. Kinderen worden tegenwoordig eerder uitgenodigd.

'Alle zeilen bijzetten'

Hoewel de cijfers dus niet compleet zijn, is wel duidelijk dat de gewenste ondergrens van 90 procent gevaccineerde kinderen nog steeds niet wordt gehaald. Het RIVM noemt het belangrijk "om alle zeilen bij te zetten voor behoud of liever nog verbetering van de vaccinatiegraad".

Die oproep vindt weerklank bij de GGD's, die de vaccinaties uitvoeren. Het rapport van het RIVM is voor koepelorganisatie GGD GHOR Nederland aanleiding om de overheid te vragen om "structurele financiering".

"De risico's voor de gezondheid en ernstige ziekte bij kinderen zijn inmiddels realiteit, zoals blijkt uit de grote uitbraak van kinkhoest en de grote clusters van mazelen in de afgelopen tijd", zegt directeur Ton Coenen. "Wij roepen het kabinet op om structureel te investeren in infectieziektebestrijding."

Buitenlandse studenten die in de VS willen studeren of aan een uitwisselingsprogramma willen meedoen, kunnen weer een visum aanvragen. Wel scherpt de Amerikaanse overheid de controle op hun socialemedia-accounts aan.

Eind mei pauzeerde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken nieuwe visumafspraken voor studenten, in afwachting van strengere richtlijnen. Die zijn er nu: alle studenten die een visum aanvragen, moeten de profielen van hun sociale media op openbaar zetten.

Consulaire medewerkers gaan letten op "vijandige houdingen" tegenover de VS, de Amerikaanse staat, cultuur of grondbeginselen. In de nieuwe richtlijnen mogen ze via zoekmachines en andere bronnen aanvullende informatie over aanvragers verzamelen. Aanvragers met een verleden van politiek activisme of geweld worden extra gecontroleerd.

Strengere check

In een bericht dat woensdagnacht openbaar is gemaakt, zei het ministerie van Buitenlandse Zaken dat het doel van de screening is om aanvragers te weren die een potentieel bedreiging zijn voor de nationale veiligheid, of "die zich schuldig maken aan onwettige antisemitische intimidatie of geweld".

Sinds 2019 moeten aanvragers van een Amerikaans visum, onder wie buitenlandse studenten, hun socialemediaprofielen opgeven die zij in de afgelopen vijf jaar gebruikten. Nieuw is dat deze profielen vanaf nu ook openbaar moeten zijn.

Onderwijzers in de VS zijn bang dat de nieuwe richtlijnen ontmoedigend kunnen werken voor internationale studenten die in de Verenigde Staten willen studeren, of dat de maatregel gebruikt wordt als middel om buitenlandse studenten af te wijzen.

Palestijnse activist

De afgelopen maanden zijn in de VS ook veel studentenvisa en verblijfsvergunningen ingetrokken op gronden die omstreden zijn of waarvoor geen bewijs is geleverd. Zo werd afgelopen maart Mahmoud Khalil opgepakt, een Palestijnse activist die was afgestudeerd aan de prestigieuze Columbia universiteit in New York. Het ministerie van Binnenlandse Veiligheid (DHS) verdacht hem van "het leiden van activiteiten in de lijn van Hamas".

De arrestatie en de geplande uitzetting van Khalil zijn omstreden, omdat hij niet verdacht wordt van een strafbaar feit en een permanente verblijfsvergunning heeft voor de VS, een green card.

Een Turkse student van de Tufts universiteit werd ruim zes weken vastgehouden in een detentiecentrum in Louisiana nadat ze mede een opiniestuk had geschreven waarin ze de houding van haar universiteit op de oorlog tussen Israël en Hamas bekritiseerde.

Verder heeft Trump de afgelopen maand de aanval op Harvard opgevoerd, waardoor buitenlandse studenten daar niet meer welkom waren. Een rechter zette hier recent een streep door. De Amerikaanse buitenlandminister Rubio zei eind mei dat hij vermoedelijk al duizenden visa had ingetrokken.

Een vrouw uit Bergen op Zoom moet 22 jaar de cel in voor de moord op haar vader. Haar toenmalige vriend werd al veroordeeld tot 20 jaar celstraf.

Volgens de rechtbank is bewezen dat de 22-jarige Dalissa H. de zogenoemde 'Snapchatmoord' samen met haar vriend Jeroen L. heeft bedacht en voorbereid. De twee stuurden elkaar berichten over de planning van de moord via de app Snapchat.

De dochter heeft zijn dood volgens de rechtbankvoorzitter geregisseerd, schrijft Omroep Brabant. Wie de moord daadwerkelijk uitvoerde, kan de rechtbank niet vaststellen.

'Berekenend'

De vrouw had op de dag van de dood van haar vader in maart 2023, maar nog voordat hij stierf, gedichten en afbeeldingen opgezocht over het verlies van een vader.

"Jullie zijn zeer berekenend te werk gegaan. Jij hebt hem letterlijk naar zijn gewelddadige dood toe gereden", aldus de rechtbank tegen de vrouw. De rechtbank rekent het haar aan dat ze na de dood van haar vader heeft gelogen over haar betrokkenheid. Zo gaf ze nog een toespraak op zijn uitvaart. Daarom krijgt de vrouw een hogere straf dan haar vriend.

De 58-jarige man kwam door zwaar geweld om het leven. Zijn schedel werd ingeslagen en er werd meermaals op hem ingestoken. Hij verloor liters bloed en hulpdiensten konden niets meer voor hem betekenen. Een ooggetuige zag de schoonzoon van de man wegrijden bij de plek van de moord.

Het motief achter de moord is nooit precies duidelijk geworden. Dalissa H. zei eerder dat haar vader niet blij was met de relatie tussen haar en haar vriend.

De veroordeelde schoonzoon gaat in hoger beroep. Of de dochter ook in beroep gaat, is nog niet bekend.

In Frankrijk is het lichaam gevonden van de 80-jarige vrouw uit Nederland die samen met haar man een aantal dagen was vermist. Dat meldt de familie. De politie heeft geen indicatie dat er sprake is van een misdrijf.

Het lichaam van de vrouw is gisteren gevonden. Waar dat precies was, houden de Franse autoriteiten geheim. Dit heeft ermee te maken dat de zoektocht naar haar 83-jarige man nog in volle gang is.

Het echtpaar uit Alphen aan den Rijn was een week geleden vertrokken naar hun vakantiehuis in het dorp Planchez in de Morvan, zo'n 80 kilometer ten westen van Dijon. Ze zijn daar nooit aangekomen. Ze zijn onderweg naar Frankrijk nog in de Belgische stad Charleroi gestopt, maar daarna lijkt het volgens de Belgische politie erop dat het echtpaar de weg is kwijtgeraakt.

Sinds vorige week vrijdag waren ze telefonisch niet meer bereikbaar en stond de telefoon uit. Er zijn grote zorgen om de man, die diabetes heeft. Hij meet zijn bloedwaarden volgens de familie altijd via de telefoon. Ook ligt zijn medicatie nog thuis. De Nederlandse politie onderzoekt de vermissing samen met de Franse opsporingsdiensten.

De familie zegt aangeslagen te zijn door de ontwikkelingen van de afgelopen dagen. Ze maken zich zorgen over hun (schoon)vader en opa en zijn verdrietig over het verlies van hun (schoon)moeder en oma. De zoektocht naar de vermiste man heeft voor de familie de hoogste prioriteit. Om de autoriteiten alle ruimte te geven om onderzoek te doen, heeft de familie besloten verder geen informatie te geven.

Defensie gaat extra investeren in de gevechtskracht en verdediging op land. De NAVO heeft aangegeven dat daar de grootste tekorten zijn. Er komt een extra pantserinfanteriebataljon van duizend militairen met gevechtsvoertuigen en middelen voor bijvoorbeeld luchtverdediging. Voor 125 miljoen euro worden aanvals- en verkenningsdrones gekocht. Verder worden bestaande gevechtseenheden beter uitgerust en wordt er geïnvesteerd in medische ondersteuning.

De investeringen worden gedaan met het geld dat al was gereserveerd in de voorjaarsnota. Het gaat om 1,1 miljard euro.

Drones worden voor defensie steeds belangrijker, zegt demissionair minister van Defensie Brekelmans. "Aan de oorlog in Oekraïne zien we dat vechten en verdedigen fundamenteel is veranderd. Om Rusland te kunnen afschrikken, moet onze hele krijgsmacht in staat zijn om met drones te opereren."

Potentie in Nederland

De investeringen van defensie in drones komt voor een groot deel bij Nederlandse bedrijven terecht. Die bedrijven kunnen internationaal heel goed meekomen en de productie in Nederland zal de komende jaren alleen maar groeien, zegt Brekelmans. "Er zit enorm veel potentie in Nederland."

Vanwege tekorten op de markt lopen de levertijden voor sommige wapensystemen op. Daarom breidt defensie liever al bestaande bestellingen voor gevechtsvoertuigen uit bij bekende fabrikanten dan aan volledig nieuwe orders te beginnen.

Een deel van het geld gaat ook naar de lonen van militairen en prijsstijgingen van materieel. "We zijn al bezig met het verbeteren van de lonen en arbeidsvoorwaarden", zegt Brekelmans. "Maar ook in de toekomst is daar geld voor nodig, bijvoorbeeld om de lonen te laten meestijgen met inflatie."

Flexibel inzetten

Het vinden van voldoende personeel is voor defensie al jaren een probleem, maar het gaat de goede kant op, zegt Brekelmans. "We zijn als defensie populairder dan ooit. Defensie is het afgelopen jaar met 4000 mensen gegroeid. Heel veel jongere mensen zien in deze tijd het belang in van een sterke krijgsmacht."

Het is door de krappe opleidingscapaciteit nog een uitdaging om iedereen een goede plek en opleiding te geven. Van de duizend mensen die nodig zijn voor het nieuwe pantserinfanteriebataljon komt niet iedereen in vaste dienst. Defensie wil in toenemende mate gebruik gaan maken van reservisten die flexibel kunnen worden ingezet als het nodig is.

Gezamenlijke defensie NAVO-landen

NAVO-topman Rutte heeft er bij de 32 lidstaten op aangedrongen om de defensie-uitgaven te verhogen. De komende jaren heeft defensie miljarden extra te besteden om zo bij te kunnen dragen aan de gezamenlijke verdediging van de NAVO-landen.

Volgende week op de NAVO-top in Den Haag wordt de verhoging van de bijdrage van 2 naar 3,5 procent van het bbp officieel bekrachtigd. Voor Nederland komt de verhoging van deze NAVO-norm neer op 16 tot 19 miljard euro per jaar. Een brede Kamermeerderheid heeft daarmee ingestemd.

Nederland heeft vorig jaar 1105 euro per inwoner uitgegeven aan defensie. Daarmee staat Nederland op plek 7 van alle 32 NAVO-landen.

Bij een ongeval op een schip in de haven van Rotterdam zijn vanochtend twee mensen om het leven gekomen. Twee anderen raakten zwaargewond.

Het bedrijfsongeval gebeurde aan boord van een schip dat aan de kade lag in de Waalhaven. De slachtoffers werden gevonden in het ruim van het schip.

Volgens de werkgever van de slachtoffers ging het mis bij het lossen van stalen platen. Het bedrijf wil verder niets zeggen uit respect voor de betrokkenen. "We leven intens met hen mee", zegt de directie in een verklaring.

De Arbeidsinspectie doet onderzoek naar de oorzaak. Wie de slachtoffers zijn, is niet bekendgemaakt. Het scheepvaartverkeer bij Pier 6 van de Waalhaven, waar het ongeluk gebeurde, is gestremd.

Bij Iraanse raketaanvallen op Israël is vanochtend onder meer een ziekenhuis in de stad Beër Sheva getroffen. Dat heeft grote schade veroorzaakt, zegt een woordvoerder van het ziekenhuis. Ook in andere delen van Israël waren er raketinslagen, met tientallen gewonden tot gevolg.

Omgekeerd waren er vannacht ook weer Israëlische aanvallen op doelen in Iran. Onder meer de zwaarwaterreactor van Arak werd getroffen.

Dak ziekenhuis ingestort

De inslag in het Soroka-ziekenhuis in de Zuid-Israëlische stad Beër Sheva was vanochtend vroeg. Op beelden is te zien dat een gedeelte van het dak is ingestort. Volgens persbureau AP zijn meerdere mensen gewond geraakt.

Dit zijn de eerste beelden:

Het Soroka-ziekenhuis is het grootste ziekenhuis van Zuid-Israël. Minister Buso van Gezondheidszorg noemt de aanval een terroristische daad. "Hiermee is een rode lijn overschreden. Er zijn opzettelijk onschuldige burgers aangevallen en medische teams die levens proberen te redden." Het aanvallen van ziekenhuizen is in strijd met het internationaal recht. Ook Israël bombardeert in de Gazastrook geregeld ziekenhuizen.

Iran zegt in een reactie dat de aanval was gericht op nabijgelegen gebouwen van het leger en inlichtingendiensten.

Andere inslagen in Israël waren vannacht en vanochtend onder meer in een appartementencomplex in Tel Aviv. Zeker zestien slachtoffers zouden naar een ziekenhuis zijn gebracht, van wie enkele ernstig gewond zouden zijn.

Op zijn beurt bestookte Israël vannacht naar eigen zeggen "tientallen militaire doelen" in Teheran en andere delen van Iran. Daarbij zouden veertig gevechtsvliegtuigen zijn ingezet.

Bij de aanval op de reactor in Arak, zo'n 250 kilometer van Teheran, is volgens de Iraanse staatstelevisie "geen enkel stralingsgevaar" ontstaan. De faciliteit was al ontruimd, nadat het Israëlische leger de aanval had aangekondigd.

In de reactor in Arak wordt gewerkt met zwaar water. Dat wordt gebruikt om kernreactoren te koelen, maar als bijproduct ontstaat plutonium, dat in kernwapens kan worden gebruikt.

Bijna een week oorlog

De oorlog tussen Israël en Iran begon zes dagen geleden met een reeks Israëlische aanvallen op het Iraanse atoomprogramma en hoge militaire functionarissen. Nog altijd is er nauwelijks zicht op een oplossing.

Gisteren zei de hoogste leider van Iran, ayatollah Khamenei, nog dat Iran zich onder geen beding zal overgeven. Over een mogelijke inmenging door de Verenigde Staten zei hij dat dat tot "onherstelbare schade" zou leiden.