NOS Nieuws - Algemeen

Voetbalclub Kozakken Boys betreurt de incidenten die afgelopen zaterdag bij de club plaatsvonden en "keurt zowel racistische spreekkoren als elke vorm van geweld ten strengste af". Ook zegt de amateurclub "passende maatregelen" te nemen tegen de daders, staat in een verklaring.

De club uit Werkendam speelde zaterdag thuis tegen Spakenburg. Tijdens en na afloop van dat duel in de tweede divisie werd Spakenburg-spits Ahmed El Azzouti racistisch bejegend door een deel van de aanhang van de thuisploeg. Volgens aanwezigen werden teksten geroepen als 'azc weg ermee', 'kankermoslim' en 'kankermarokkaan'.

Ook werden zijn familie en hij na afloop belaagd door supporters. Tientallen supporters zochten de spelersbus van Spakenburg op. Buiten het sportpark ontstond een vechtpartij. "Ik heb mijn broer en broertje klappen zien krijgen", zei El Azzouti.

Stappen tegen betrokkenen

Kozakken Boys-voorzitter Dick Hoogendoorn zei zondag tegen De Gooi- en Eemlander dat hij "wat opstootjes" had gezien. "Ook in de richting van de broer van El Azzouti. Maar naar El Azzouti zelf? Nee, niks van gemerkt of iets van gehoord."

Nu laat de club in de verklaring weten kennis te hebben genomen van de beelden en verklaringen tijdens en na afloop van de wedstrijd.

"Het onderzoek naar de gebeurtenissen loopt nog. Wat de club op basis van de beschikbare beelden en verklaringen al wel kan concluderen, is dat er tijdens de wedstrijd door een deel van de supporters kwetsende spreekkoren zijn geuit, waaronder uitingen als 'azc weg ermee'. Kozakken Boys distantieert zich volledig van dit gedrag en onderneemt stappen tegen de betrokken personen."

Wat er zich na de wedstrijd heeft afgespeeld op de parkeerplaats, is volgens de club nog niet duidelijk. "Er bestaan verschillende verklaringen over hoe de situatie is ontstaan."

Teleurgesteld

El Azzouti liet aan RTV Utrecht weten dat hij vooral teleurgesteld was in enkele stewards, die niet ingrepen. "Begrijp me niet verkeerd, de grote meerderheid heeft alles gedaan om mij en mijn familie te beschermen." Onder anderen de spelers van Kozakken Boys deden dat. "Maar dat er enkele stewards zijn die dat niet deden, heeft mij het meest van alles geraakt."

El Azzouti liet weten dat hij overweegt aangifte te doen. Of dat inmiddels is gebeurd, is niet bekend. El Azzouti speelde tot 2019 voor Kozakken Boys. Zaterdag maakte hij twee doelpunten tegen zijn oude club, die met 2-1 werd verslagen.

Onderzoek

Burgemeester Egbert Lichtenberg van Altena, waar Werkendam onder valt, gaat deze week praten met de voorzitter van Kozakken Boys over het racisme en geweld van afgelopen zaterdag. De gemeente stelt een onderzoek in naar de gebeurtenissen.

Voetbalbond KNVB is een tuchtrechtelijk onderzoek gestart. Kozakken Boys zegt eerst het onderzoek naar de feiten af te willen wachten en vervolgstappen bekend te maken als dat is afgerond.

Het lichaam dat donderdag op een akker in Abbenes werd gevonden, is van een man. Dat bevestigt de politie tegenover de regionale omroep NH. Een misdrijf wordt uitgesloten.

Onderzocht wordt nog of de man een verstekeling was die uit het landingsgestel van een vliegtuig was gevallen. Abbenes ligt op een aanvliegroute van Schiphol.

Het lichaam was gevonden door een boer die zijn akker aan het ploegen was.

Meerdere scenario's

Meteen na de vondst meldde de politie dat het lichaam in slechte staat verkeerde en dat identificatie tijd zou kosten. Zo ontbraken vingerafdrukken.

Hoe en wanneer de man op de akker is terechtgekomen, is nog onduidelijk.

Het voorstel van Eurocommissaris Wopke Hoekstra voor een nieuw klimaatdoel voor 2040 staat onder grote druk. EU-regeringsleiders en staatshoofden buigen zich donderdag op een EU-top in Brussel over de klimaatplannen van de Nederlander. Hoekstra deed al concessies in zijn oorspronkelijke voorstel; toch lijkt dat nog niet genoeg.

Hoekstra presenteerde in juli het nieuwe doel voor 2040: een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen van 90 procent ten opzichte van 1990. Maar het is inmiddels de vraag of dat percentage de eindstreep haalt. Grote EU-landen vrezen dat zo'n ambitieus klimaatdoel te veel problemen oplevert voor de Europese economie. Zij pleiten daarom voor afzwakking van Hoekstra's voorstel.

90 procent onzeker

Hoekstra hield al rekening met kritiek vanuit lidstaten toen hij zijn voorstel deed. Daarom had de Eurocommissaris in zijn oorspronkelijke 90 procent-plan allerlei geitenpaadjes ingebouwd. Zo mogen landen wat de klimaatcommissaris betreft ook uitstootvermindering in het buitenland meetellen bij het halen van hun doel. Ze kunnen bijvoorbeeld bossen planten in Zuid-Amerika, of fabrieken vergroenen in India.

In Hoekstra's voorstel mag die buitenlandse klimaatwinst optellen tot maximaal 3 van de 90 procent. Mogelijk moet dat aandeel verder omhoog om genoeg steun te krijgen bij de 27 EU-landen.

En mogelijk is dat nog niet genoeg. Binnen de Europese Commissie wordt er rekening mee gehouden dat het doel van 90 procent ook omlaag moet.

Economie vs. klimaat

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen stuurde vandaag een brief naar alle EU-landen in aanloop naar de top van donderdag. Daarin probeert ze landen die het doel te hoog vinden, gerust te stellen. Von der Leyen schrijft dat het doel "lager dan 90 procent kan zijn", zolang het verschil in uitstoot buiten de EU wordt gecompenseerd. Ook doet ze verschillende toezeggingen aan de lidstaten om de industrie te helpen bij vergroening.

Met die toezeggingen wil Von der Leyen onder anderen Frankrijk en Duitsland overtuigen. De Fransen vrezen bij een te hoog klimaatdoel voor de concurrentiekracht van hun staal- en luchtvaartsector. De Duitsers willen koste wat kost de voor hen zo belangrijke auto-industrie overeind houden.

Nederland steunt het klimaatplan van Hoekstra wel en is ervan overtuigd dat de EU niet hoeft te kiezen tussen klimaat en economie. Het versterken van het EU-concurrentievermogen en het omlaag brengen van de uitstoot gaan "hand in hand", zegt het demissionaire kabinet. Wel komen er wat Den Haag betreft maatregelen om EU-inwoners en bedrijven te helpen de doelen te halen.

Het loslaten van het 90 procent-doel zou betekenen dat de EU-landen wetenschappelijk onderzoek in de wind slaan. De wetenschappelijke klimaatraad van de EU stelde eerder in een advies dat het noodzakelijk is om in te zetten op 90 tot 95 procent uitstootvermindering in 2040.

Alleen met dat tussendoel zou het einddoel, netto helemaal geen uitstoot meer in 2050, te halen zijn. Hoekstra zei daarover eerder dat "we serieus moeten luisteren naar de wetenschappelijke gemeenschap en haar advies".

'Laatste 10 procent het moeilijkst'

"Onze Europese collega's hebben die 90 procent niet voor niets geadviseerd", zegt klimaatwetenschapper en vicevoorzitter van de Nederlandse Wetenschappelijke Klimaatraad Heleen de Coninck. Volgens haar zijn juist die laatste 10 procent uitstootvermindering het moeilijkst. Daarom is het belangrijk om in 2040 al op 90 procent te zitten. "Dan vergroot je de kans dat je je doelen in 2050 haalt."

De Coninck vindt de lagere klimaatambities van grote uitstoters als de Verenigde Staten en China geen reden om ook als EU de ambities af te zwakken. "Als wij het niet doen, doet niemand het."

Daarnaast loopt China al voorop als het gaat om de ontwikkeling van groene technologie. "We moeten echt een been bijtrekken om met deze race mee te kunnen doen. En dat kun je doen door die doelen te stellen en door je private sector en je bedrijfsleven daar echt in te stimuleren."

Doel nodig?

Klimaatoptimisten benadrukken vaak dat de EU, als die doorgaat op de huidige weg, hoe dan ook al 88 procent uitstootvermindering haalt in 2040. Zij vinden het onnodig om nog een apart doel voor 2040 in de wet vast te leggen.

Daar kan tegenin gebracht worden dat de EU juist allesbehalve doorgaat op de ingeslagen weg. Op allerlei punten wordt eerder vastgesteld klimaatbeleid afgezwakt of staat het onder druk. Een wet om ontbossing tegen te gaan is al twee keer uitgesteld en duurzaamheidsregels zijn afgezwakt. Zelfs een van de hoekstenen van de Green Deal-klimaatplannen gaat mogelijk van tafel: het einde van de benzine- dieselauto in 2035.

Het is niet de verwachting dat de regeringsleiders donderdag met exacte percentages of maatregelen komen. Daarvoor is over twee weken een extra bijeenkomst gepland van klimaatministers. Die moeten de politieke koers die de Europese leiders donderdag uitzetten, vertalen naar een concreet plan.

Synthetische diamanten zijn bezig met een opmars. Consumenten wereldwijd maken de overstap naar diamanten uit de fabriek. Soms doen ze dat vanwege de prijs, soms uit ethische overwegingen, gelet op de mensenrechtenschendingen en milieuvervuiling in de toeleveringsketen van natuurlijke diamanten.

Door de groeiende populariteit zit de sector in China in de lift. Vorige jaar was China al goed voor meer dan 60 procent van de wereldwijde synthetische diamantproductie. "Om aan de vraag te kunnen voldoen, ben ik van plan mijn productie met 200 procent uit te breiden", zegt Feng Canjun, oprichter van diamantenproducent Jiaruifu.

De synthetische diamanten in China komen in twee vormen: sieraaddiamanten en diamantpoeder, gebruikt als slijp- en snijmiddel voor harde materialen in de industrie. Maar op industrieel diamantpoeder heeft China vorige week exportcontroles aangekondigd in de handelsoorlog met de Verenigde Staten. Die maatregelen gelden ook voor de rest van de wereld.

Gevolgen voor Europa

In industrieel diamantpoeder is China's aandeel in de wereldproductie nog groter, zo'n 90 procent. Als de exportcontroles volgende maand ingaan zal ook de Europese industrie hierdoor in de problemen kunnen komen. Maar liefhebbers van goedkopere (synthetische) diamanten hoeven niet te vrezen, want daarop heeft China expliciet geen exportcontroles aangekondigd.

Het stadje Zhecheng in Centraal-China is het hart van de synthetische diamantproductie. Het noemt zich de "diamantenstad" van het land. De juwelierszaken schieten hier als paddenstoelen uit de grond, van slechts een handjevol een paar jaar geleden naar zo'n zestig nu.

Verlovingsring

Verkoopster Meng van juwelierszaak Xingbo Diamanten ziet een enorme groei in de verkoop van synthetische sieraden de afgelopen twee jaar. Deze zaak is pas een half jaar open. "Onze voornaamste klanten komen van buiten Zhecheng, zowel uit China als uit het buitenland," zegt ze.

Vaak komen stelletjes samen, vertelt ze verder. Ook nemen klanten wel eens een foto van een verlovingsring van een beroemdheid mee. Ze kunnen die dan namaken voor een fractie van de prijs, maar wel met een echte, synthetische diamant.

De synthetische diamanten, hier ook wel "kweekdiamanten" worden genoemd, worden getest op zuiverheid en helderheid bij het Internationaal Instituut van de Gemmologie in Shanghai en krijgen een certificaat. Elke steen krijgt een minuscule gegraveerde code waarmee je het certificaat kunt opzoeken.

Pas het afgelopen decennium is de technologie ver genoeg ontwikkeld dat er synthetische diamanten als sieraden kunnen worden verkocht. Maar de geschiedenis van de productie van synthetische diamanten in Zhecheng gaat verder terug.

In de jaren 80 werd de relatie tussen de Sovjet-Unie en China zo slecht dat de Sovjet-Unie stopte met het leveren van natuurlijke diamanten. Maar die waren nodig voor de industrie. Zonder eigen diamanten in de grond was het zelf maken van synthetische de enige optie.

Westerse toegang beperken

Nu is China verreweg de grootste producent van diamantpoeder voor industrieel gebruik. China gaat de export van diamantpoeder in naam van nationale veiligheid beperken, omdat het een materiaal is dat ook kan worden gebruikt in de defensie-industrie. Zo'n 90 procent van het diamantpoeder dat de Europese Unie importeert komt uit China. Voor Amerika is dat 77 procent, volgens de United States Geological Survey.

Irina Patrahau, bij The Hague Centre for Strategic Studies gespecialiseerd in kritieke mineralen, ziet het als onderdeel van een bredere strategie om de westerse toegang tot China's grondstoffen en materialen te beperken. "Een van de grootste gebruikers van industriële diamanten is de computerchipsector in Europa en in Amerika," legt ze uit.

De huidige afhankelijkheid van China zal niet snel minder worden, verwacht ze, ook al zijn er producenten van diamantpoeder of vervangende materialen in Europa en in de VS. "In combinatie met restricties op zeldzame aardmetalen, bijbehorende technologie en dit diamantpoeder wordt het moeilijk voor de Europese industrie om deze uitdaging snel het hoofd te bieden," zegt ze.

Niet hoogtechnologisch

Een diamantpoederproducent waarmee de NOS sprak in Zhecheng verbaasde zich over de Chinese maatregelen. "Het is helemaal niet hoogtechnologisch wat we hier doen. Buitenlandse landen kunnen dit snel genoeg zelf produceren."

Niet asiel, niet de woningmarkt, maar de kosten van de zorg zijn ineens een belangrijk discussiepunt in de verkiezingscampagne. Hoe gaan partijen om met die alsmaar stijgende kosten? Als er niets gebeurt, dan is een gezin in 2040 de helft van zijn inkomen kwijt aan zorgkosten.

Gisteravond, tijdens het RTL-debat, beschuldigde GroenLinks-PvdA-leider Timmermans zijn collega Jetten van D66 van 'jokken' over zijn plannen met het basispakket, de lijst met behandelingen en medicijnen die vergoed worden uit de basisverzekering.

Dit gebeurde gisteren bij het RTL-debat:

Jetten zei dat ook nieuwe behandelingen of medicijnen toegevoegd kunnen worden aan dat basispakket. Maar Timmermans wees erop dat D66, net als VVD, ChristenUnie, SGP, Volt en JA21 heeft gekozen voor het 'bevriezen' van het basispakket. Daardoor komen er niet meer, zoals nu, automatisch dure behandelingen bij. Ook het CDA boekt een bezuiniging in op het basispakket.

Dat bevriezen levert een forse besparing op, die over een aantal jaren op kan lopen tot meer dan zeven miljard euro, stelt het Centraal Planbureau (CPB). Maar patiëntenorganisaties waarschuwden gisteren in brandbrief voor de situatie dat alleen de rijksten nog in aanmerking komen voor nieuwe behandelingen tegen reuma of kanker.

Wat is het basispakket?

Iedereen in Nederland is verplicht verzekerd tegen ziektekosten. Behandelingen van de huisarts en de specialist in het ziekenhuis, maar ook medicijnen, revalidatie en bepaalde hulpmiddelen vallen onder het basispakket, dat voor iedereen en bij elke verzekeraar hetzelfde is. Naast het basispakket kunnen mensen ook nog kiezen voor aanvullende verzekeringen voor bijvoorbeeld de tandarts, maar dan gaat wel de premie omhoog.

De kosten van het basispakket stijgen al jaren fors. In 2014 werd er ongeveer 40 miljard euro uitgegeven aan zorg uit het basispakket, tien jaar later was dat meer dan 62 miljard. In dit dataverhaal lees je meer over de stijgende zorgkosten.

Een dag na zijn aanvaring met Timmermans wil Jetten graag vertellen hoe hij de term 'bevriezen' uitlegt. D66 wil niet het pakket bevriezen, maar wel de totale kosten, zegt hij. Nieuwe, innovatieve behandelingen kunnen wel toegevoegd worden, maar dan moet er elders bezuinigd worden.

Het Zorginstituut, dat een belangrijke stem heeft in de samenstelling van het pakket, moet van Jetten kritisch gaan kijken naar niet-effectieve behandelingen die geschrapt kunnen worden. Als voorbeeld noemt hij het inbrengen van buisjes in de oren van kinderen die vaak oorontsteking hebben en operaties aan de tongriem.

"Ik geloof er echt in dat de zorg af en toe slimmer en goedkoper kan, juist ook om ruimte te creëren voor betere zorg en nieuwe medicijnen en behandelingen", zegt Jetten. "Ook bij ons gaat er de komende jaren negen miljard euro meer naar de zorg. Bij andere partijen nog veel meer. Maar wij willen ook geld overhouden voor andere zaken, zoals kleinere klassen en het klimaat."

'Zonder ingrijpen onbetaalbaar'

Door het debat van gisteren zit vooral D66 in de verdediging, maar zoals gezegd kiezen ook andere partijen ervoor iets te doen aan het automatisme dat nieuwe, dure medicijnen worden toegevoegd aan het basispakket.

"Zonder ingrijpen wordt de zorg onbetaalbaar", zegt JA21. "De zorg is de enige grote uitgavenpost waarin technologische vooruitgang automatisch wordt doorberekend, waardoor de kosten veel sneller stijgen dan bij alle andere overheidsuitgaven", laat de ChristenUnie weten.

Toch wil geen enkele partij dat een nieuwe, succesvolle kankerbehandeling alleen bereikbaar is voor mensen die het zelf kunnen betalen. In de praktijk zullen er dus wel degelijk zaken worden toegevoegd aan het basispakket. De vraag is dan wel of de verwachte bezuiniging daadwerkelijk gehaald gaat worden. Dat is ook de kritiek van sommige zorgeconomen.

GroenLinks-PvdA en SP willen helemaal niet besparen op het basispakket. Die partijen gaan dan ook uit van een verdere forse stijging van de zorgkosten. Tegelijkertijd willen ze alle medisch specialisten in loondienst, wat weer geld zou moeten opleveren.

Meer weten over de zorgkosten en het Nederlandse zorgstelsel? Check dan ons dataverhaal:

"In plaats van thuis zitten, kan ik nu weer naar school", zegt de 14-jarige Sila Qannan vanuit een geïmproviseerd klaslokaal in Gaza. Sinds kort kan ze eindelijk weer lessen volgen, en ze is niet de enige.

Zo'n 300.000 van de 650.000 leerplichtige Palestijnse kinderen in Gaza kunnen binnenkort weer onderwijs volgen, meldt UNRWA, de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen. De hulporganisatie heeft 8000 leraren gemobiliseerd.

De meeste kinderen gaan al bijna twee jaar niet meer naar school, sinds de Israëlische aanvallen op Gaza begonnen in oktober 2023, na de terreuraanval van Hamas op Israël.

UNRWA-scholen veranderden in die twee jaar in opvanglocaties voor vluchtelingen of werden vernietigd. Ook veel overheidsscholen zijn beschadigd door het zware Israëlische geweld.

'Noodonderwijs'

Slechts 10.000 leerlingen kunnen terecht in een fysiek klaslokaal van UNRWA. De anderen zullen online lessen volgen. "We gaan iedere dag lesmateriaal en huiswerk uploaden, we werken in WhatsAppgroepen en met online lessen", zegt Tamara Alrifai, woordvoerder van UNRWA.

"We hebben ervaring met noodonderwijs. Deze lesmethodes hebben we eerder gebruikt tijdens andere oorlogen en ook tijdens de coronapandemie."

Nu er een wapenstilstand is tussen Israël en Hamas, wil UNRWA dat het onderwijs zo snel mogelijk weer op gang komt. "Dit is het derde jaar dat deze kinderen niet naar school kunnen en niet lang daarvoor was het onderwijsaanbod beperkt door covid", zegt Alrifai. "We hebben het hier over een generatie waarvan het onderwijs enorm is verstoord."

Geen boeken of stoelen

In Khan Younis, in het zuiden van Gaza, krijgt een aantal leerlingen al les. De ruimte is met een tentdoek opgedeeld in twee kamers, zodat er twee klaslokalen zijn om les in te kunnen geven. Tientallen kinderen zitten naast elkaar op de grond, terwijl de lerares met krijt op een schoolbord schrijft.

Sila is een van de leerlingen. Het meisje gaat met plezier naar school. "Ik ben blij dat ik weer een beetje terug kan naar mijn normale leven", vertelt ze aan een lokale cameraman die voor de NOS werkt.

Maar helemaal normaal is het niet: "We zijn veel kwijtgeraakt", zegt de leerling. "We zijn onze boeken kwijt, onze tassen, pennen en de schoolbanken. Ook leven veel van mijn vriendinnen niet meer."

Hala Abu Omair, lerares Engels, erkent dat veel ontbreekt. "Natuurlijk hebben we geen materialen zoals boeken en schriften. We konden wel een schoolbord regelen, maar er zijn geen stoelen of schoonmaakspullen."

Dat de tekorten snel zullen zijn opgelost, is onwaarschijnlijk. Israël blokkeert nog gedeeltelijk de noodhulp aan Gaza en UNRWA worstelt met haar financiering.

Daarom worden voorlopig ook niet alle vakken gegeven op de UNRWA-scholen, alleen basisvakken als wiskunde, Arabisch en Engels. "Voor de oorlog konden we deze hele dag naar school", zegt Sila. "Nu krijgen we niet alle lessen."

Trauma

Volgens Abu Omair is er ook een gebrek aan psychologische hulp. Die hebben de kinderen hard nodig om de "trauma's van de oorlog te kunnen vergeten".

UNRWA denkt dat basisonderwijs daarbij kan helpen. "Een routine via de lessen moet een gevoel van normaal geven. En dat is een goede manier om trauma te tackelen", zegt Alrifai. Onderwijs en andere hulp zoals therapie zijn volgens deskundigen essentieel bij het verwerken van oorlogstrauma's.

Daarnaast zegt Alrifai te vrezen voor wat er met kinderen gebeurt als zij te vroeg stoppen met school. "Dan zijn ze vatbaar om gerekruteerd te worden door gewapende groepen, of ze trouwen op heel jonge leeftijd."

Weinig plek

De school van lerares Abu Omair heeft weinig plek en heeft zelfs leerlingen moeten afwijzen. "We waren verdrietig dat we hen moesten vertellen dat we vol zaten", zegt ze.

"Elk kind heeft recht op onderwijs. Iedereen die nu thuis zit, heeft recht om weer naar school te gaan. We gaan er alles aan doen om dat voor elkaar te krijgen."

Het treinverkeer van en naar Den Bosch is weer opgestart. Door uitgelopen werkzaamheden aan het spoor reden er op diverse trajecten urenlang geen treinen.

Het ging om werkzaamheden die ProRail de afgelopen weken uitvoerde aan het spoor bij Vught. Het werk had vanochtend om 05.00 uur klaar moeten zijn, maar ProRail meldde problemen bij het onder spanning brengen van de bovenleidingen.

Door de uitloop reden er vanochtend en vanmiddag geen treinen op de trajecten tussen Den Bosch en Utrecht, Den Bosch en Eindhoven en Den Bosch en Tilburg.

Beperkingen voorbij

Aan het eind van de ochtend kon het treinverkeer tussen Den Bosch en Utrecht weer worden opgestart. Enkele uren later reden er ook weer treinen op de andere trajecten.

"Het kan nog even duren voordat alles weer soepel rijdt", zegt een woordvoerder NS tegen Omroep Brabant. "Het is geen kwestie van een knop indrukken."

Het duurde nog even voordat de problemen op het traject tussen Den Bosch en Tilburg waren verholpen. Hier reden tot zeker 17.00 uur geen treinen. Dat kwam door een seinstoring die niets te maken had met de eerdere problemen, meldt de regionale omroep.

Omroep Brabant sprak vanmorgen met gestrande reizigers:

Tijdens de problemen op het spoor tussen Den Bosch en Utrecht was het voor reizigers nauwelijks mogelijk om via Arnhem om te reizen. Dat kwam door werkzaamheden tussen Arnhem Centraal en Driebergen-Zeist. Op Arnhem Centraal stonden lange rijen reizigers die wachtten op vervangend busvervoer.

Vanwege een tekort aan bussen lukt het de NS regelmatig niet om vervangend vervoer op de trajecten te regelen.

De Duitse bondskanselier Merz blijft de tot rechts-extremistisch aangemerkte AfD uitsluiten als toekomstig coalitiepartner. Dat is de uitkomst van een overleg van de partijtop van CDU, de christendemocratische partij van Merz. Voorafgaand aan dit overleg had Merz samenwerking met de AfD ook al afgewezen. Na afloop deed hij dat nog veel stelliger.

"We hebben niets gemeen met deze partij, dat wil ik benadrukken", zei Merz. "Ze zeggen dat ze ons willen vernietigen. Dat is iets wat ik nog nooit van een andere partij heb gehoord. Iedereen die zoiets zegt, moet weten dat hij op de meest vastberaden weerstand zal stuiten. We zullen niet toestaan dat deze mensen ons vernietigen."

Het overleg volgde op een oproep van drie voormalige kopstukken van de CDU en de zusterpartij CSU uit Beieren. De AfD is door de Duitse binnenlandse veiligheidsdienst in mei als rechts-extremistisch bestempeld, en daarmee een gevaar voor de democratie.

Verschillen duidelijker maken

Toch zeiden de drie voormalige partijbonzen dat CDU/CSU samenwerking met de AfD niet zonder meer moest afwijzen, omdat die partij ondanks de afwijzingen door andere partijen almaar groter wordt en er zonder de AfD mogelijk geen regering kan worden gevormd. Komend jaar zijn er vijf deelstaatverkiezingen en in Saksen-Anhalt en Mecklenburg-Vorpommern lijkt AfD ruim te gaan winnen.

Merz zei vandaag dat de CDU de AfD met alle politieke middelen zal bestrijden. De verschillen tussen beide partijen gaan niet over details, maar over fundamentele vraagstukken en fundamentele politieke overtuigingen, zei hij. De CDU wil die verschillen de komende tijd veel duidelijker over het voetlicht brengen.

Correspondent Chiem Balduk:

"De voorzichtige geluiden in de partij die samenwerking met de AfD opperden, zijn tot zwijgen gebracht. We zagen een felle Merz, die met stellige woorden afstand nam van die partiij. Coalities aangaan met de rechts-extremistische partij is dus uitgesloten zolang Merz de christendemocraten leidt.

Toch weigerde de bondskanselier in te gaan op het realistische scenario dat de AfD volgend jaar in twee Oost-Duitse deelstaten te groot om te negeren wordt. Het alternatief, regeren met álle andere (uitsluitend linkse) partijen, is evenmin populair. De oproep tot samenwerking met de AfD zal dan ongetwijfeld weer luider worden.

Merz gaf met deze toespraak ook een boodschap af aan zijn coalitie met de sociaaldemocratische SPD. Die wordt geplaagd door voortdurende vetes en spanningen. De regering moet gaan leveren, zegt Merz, 'zodat er geen behoefte meer is aan een alternatief voor Duitsland'."

Saskia Houttuin wordt de nieuwe NOS-correspondent in Frankrijk. De 36-jarige Houttuin is nu nog correspondent West-Afrika voor de NOS. In januari verruilt ze haar huidige standplaats, de Senegalese hoofdstad Dakar, voor Parijs.

De in Grenoble geboren Houttuin is de opvolger van Frank Renout, die twintig jaar na zijn eerste bijdrage voor de NOS een stapje terug doet. Hij zal wel nog actief blijven als vervanger in Frankrijk.

Houttuin werkt sinds 2018 als journalist in Afrika. De eerste jaren deed ze verslag vanuit Kenia voor RTL Nieuws en Trouw. De afgelopen 3,5 jaar was ze actief in Senegal voor de NOS en de Volkskrant.

Haar carrière begon in 2011 bij de Franstalige Afrika-redactie van de Wereldomroep. Daarna werkte ze ook als radiocorrespondent voor onder andere Bureau Buitenland van de VPRO op NPO Radio 1.

In 2018 won ze de Philip Bloemendal Prijs voor journalistiek presentatietalent. En drie jaar later werd ze genomineerd voor de journalistieke prijs De Tegel, voor haar verslaggeving vanaf de Sudanese grens met Ethiopië.

'Storm gaat nog niet liggen'

Houttuin zegt uit te kijken naar haar nieuwe post. "Toen ik een klein meisje was, grapten mijn ouders al dat ik later correspondent in Parijs zou worden. Dat dit nu echt gaat gebeuren, voelt bij vlagen nog onwerkelijk. Maar bovenal ben ik ontzettend blij en vereerd dat de NOS mij deze prachtige post toevertrouwt. Het worden bijzondere, belangrijke jaren: de politieke storm die momenteel door Frankrijk raast, gaat voorlopig niet liggen."

Chef van de buitenlandredactie van de NOS Esther Bootsma is blij dat Houttuin haar jarenlange ervaring in Afrika kan meenemen naar Frankrijk. "Dat land bevindt zich in een tumultueuze periode, waarin het nieuws elkaar snel opvolgt. Vanwege haar grote kennis van Frankrijk hebben wij er alle vertrouwen in dat Saskia de juiste vrouw is om de gebeurtenissen in Frankrijk van context te voorzien en dichter bij ons publiek te brengen."

De provincie Zuid-Holland heeft elf mogelijke locaties voor windturbines in het Groene Hart voorgesteld. In het open polderlandschap zou plek zijn voor 67 windturbines van 240 meter hoog. De stap van het college van Gedeputeerde Staten is omstreden, omdat er politiek en maatschappelijk protest is tegen windturbines in de grote 'open' ruimte in de Randstad.

Vorige week haalde een voorstel van JA21 in de Provinciale Staten om geen windturbines in het Groene Hart toe te staan het niet. Wel waren politieke partijen in Zuid-Holland het unaniem eens over de noodzaak "zuinig" te zijn op het Groene Hart, schreef Omroep West.

Zuid-Holland ziet mogelijkheden voor nieuwe windturbines in onder meer Alphen aan den Rijn, Waddinxveen en Nieuwkoop. Langs de provinciale weg N11 tussen Leiden en Bodegraven staan er al windmolens en daar ziet de provincie potentie voor meer turbines. Ook stelt de provincie voor om langs de A16 bij Dordrecht, bij Nationaal Park De Biesbosch, windmolens te plaatsen.

Het college van Gedeputeerde Staten stelt voor om deze plekken op te nemen in de omgevingsvisie, het document waarin de ruimtelijke plannen van de provincie staan. De Provinciale Staten moeten daar nog over in debat gaan voor er een definitief besluit volgt.

Verdubbeling hoogte 'kleine windturbines'

Tegelijkertijd is bekendgemaakt dat Zuid-Holland de ashoogte van windmolens op boerenerven wil verdubbelen van 15 naar 30 meter. Dit is de afstand van de grond tot de bevestigingsplek van de wieken. Dat voorstel staat in de ontwerpherziening van de provincie.

Zuid-Holland zegt dat de provincie hiermee wil meewerken aan de realisatie van "kleine windturbines". Hoewel de provincie graag hogere windmolens wil, kan dit niet zomaar vanwege een "zeer negatief" effect op vogels en vleermuizen.

De provincie wil dezelfde verhoging voor windturbines bij elektrische installaties van waterschappen. Met deze kleine windmolens wil de provincie ondernemers helpen om zelf energie op te wekken. Ook kunnen er zo nieuwe manieren ontstaan om geld te verdienen aan de energietransitie.

Eerder maakte de NOS deze video over een windpark dat werd stilgelegd vanwege vogels en vleermuizen:

Minder dan 10 minuten. Zo weinig tijd hadden dieven nodig om de wereld versteld te doen staan met een van de grootste juwelenroven in de afgelopen jaren. Ruim een dag later zijn acht gestolen Franse kroonjuwelen uit de beroemde Apollogalerij van het Louvre nog altijd spoorloos.

Experts waarschuwen dat de tijd dringt in de klopjacht op de criminelen. Mogelijk worden de juwelen uit elkaar gehaald en onherkenbaar gemaakt om ze te kunnen verkopen.

Het was een scenario dat door scriptschrijvers in Hollywood waarschijnlijk als te simpel zou zijn bestempeld: plaats op klaarlichte dag een verhuislift tegen een van de beroemdste en best beveiligde musea ter wereld, gebruik een glassnijder om binnen te komen, sla de vitrines aan diggelen en gris vervolgens juwelen van onschatbare waarde mee. Toch is dit wat gisterochtend tussen 09.30 uur en 09.40 uur gebeurde.

'We hebben gefaald'

Het is de vraag hoe de rovers op een dergelijke brutale wijze konden toeslaan. Justitieminister Darmanin draaide er vanochtend niet omheen op radiozender France Inter. "Het is duidelijk dat we hebben gefaald", zei hij. "Dit geeft Frankrijk een vreselijk imago."

Bezoekers van het Louvre verbaasden zich erover dat de dieven konden toeslaan:

Zender BFMTV schrijft dat er zestig rechercheurs op de zaak zijn gezet. Zij zoeken naar vier personen, die tijdens de inbraak hun gezicht hadden bedekt. Zeker een van hen droeg een geel hesje, waarschijnlijk om zich voor te doen als bouwvakker. Er worden momenteel werkzaamheden uitgevoerd aan de Seine-kant van het Louvre.

Ze gingen geraffineerd, snel en professioneel te werk. Niemand raakte gewond, wel zijn er beveiligers bedreigd. Na de roof vluchtten de criminelen weg op motorscooters.

Het Louvre ging dicht en blijft vandaag ook gesloten.

Stuk voor stuk iconische juwelen

Duidelijk is inmiddels dat er acht juwelen zijn geroofd. Daaronder zijn kroonjuwelen - een tiara, halsketting en oorbel - uit de juwelencollectie van de koninginnen Marie-Amélie (1782-1866) en Hortense (1783-1837).

Ook werd een ketting vol smaragden en een set oorbellen van keizerin Marie-Louise (1791-1847), de tweede vrouw van Napoleon, gestolen. Verder is er een broche vol diamanten ontvreemd en namen de dieven een diadeem en broche van keizerin Eugénie (1826-1920), de vrouw van Napoleon III, mee. Een kroon van Eugénie werd buiten het Louvre gevonden. Waarschijnlijk was die tijdens de vlucht gevallen.

Juwelenhistoricus Martijn Akkerman, bekend als expert in tv-programma Tussen Kunst en Kitsch, legt aan de NOS uit dat in 1887 alle juwelen van de keizerlijke familie in Frankrijk zijn geveild door de regering. "Daarna zijn ze allemaal hun eigen kant opgegaan, maar in de afgelopen decennia is er wat teruggevonden. Daarvan heeft het museum er een paar gekocht."

Strikbroche vol diamanten

Volgens Akkerman zijn het stuk voor stuk iconische juwelen, die vanwege hun cultuur- en kunsthistorische waarde onbetaalbaar zijn. "Neem bijvoorbeeld het diadeem met parels en diamanten van keizerin Eugénie. Die draagt ze op het beroemde portret van Franz Winterhalter, dat hij in het midden van de 19de eeuw van haar maakte. En alleen in de gestolen strikbroche met hanger zitten al 2500 diamanten."

Akkerman vreest dat de juwelen voorgoed verloren zullen gaan als ze niet snel worden teruggevonden, omdat ze door de criminelen waarschijnlijk ontmanteld zullen worden.

Kunstdetective Arthur Brand deelt die vrees. Hij spreekt van de "roof van het decennium". "Dit zijn stukken waar mensen speciaal voor naar het Louvre gaan. Veel groter dan dit wordt het niet." Vanwege de herkenbaarheid van de juwelen is het volgens hem "heel moeilijk" ze als geheel te verkopen. "Niemand raakt het aan, want iedereen kent ze."

Omsmelten en bijslijpen

Het kan ook verklaren waarom de dieven het kostbaarste juweel in de Apollogalerij, de zogenoemde Regentdiamant van liefst 140,64 karaat, hebben laten liggen, denkt Brand. "Waarschijnlijk dachten ze: die raken we sowieso niet kwijt." Dat geldt niet voor de andere juwelen, maar daarvoor moeten ze dan wel uit elkaar worden gehaald.

"Dus waarschijnlijk proberen ze het goud en zilver dat erin zit om te smelten en de diamanten bij te slijpen, zodat ze onherkenbaar zijn", zegt Brand. "Maar dan maak je die juwelen dus stuk en blijft er historisch gezien niets van over. Het is een trieste zaak."

"De tijd dringt", aldus Brand. "Hoe sneller je de dieven kunt pakken, hoe groter de kans dat je de juwelen nog ongeschonden kunt terugkrijgen. Maar als het langer duurt, zal je zien dat bepaalde juwelen al zijn ontmanteld."

3FM dj's Mart Meijer, Barend van Deelen en Sophie Hijlkema gaan dit jaar het Glazen Huis in Den Bosch in. Dat heeft de zender vanochtend bekendgemaakt. Traditiegetrouw haalt de radiozender in de week voor kerst geld op met Serious Request voor een goed doel; dit jaar is dat Spieren voor Spieren.

Voor Mart Meijer is het de eerste keer dat hij zich laat opsluiten in het Glazen Huis. "Vroeger droomde ik ervan om als radio-dj in het Glazen Huis te staan. Die droom wordt nu werkelijkheid en dat vind ik een enorme eer."

De dj wil zich inzetten voor kinderen met een spierziekte die óók dromen hebben, maar die soms niet meer kunnen laten uitkomen. "Voor wie de meest simpele dingen, zoals zelfs ademhalen, op het spel staan." Daarom willen de dj's tijdens deze editie zo veel mogelijk geld ophalen voor de ongeveer 20.000 kinderen in Nederland met een spierziekte.

Het geld wordt door Spieren voor Spieren onder meer gebruikt voor onderzoek. Ook willen ze kinderen helpen met snellere diagnoses. Daarnaast zorgen ze ervoor dat kinderen kunnen sporten op maat. Dat leidt ertoe dat kinderen minder snel achteruitgaan en dat behandelingen beter aanslaan, schrijft de stichting op haar site.

Geen eten en geen telefoon

Luisteraars mogen nummers aanvragen in ruil voor geld. Dat kan ook ter plekke, elk jaar bezoeken veel mensen het huis. Daar zijn naast radioprogramma's ook optredens van artiesten te zien.

Traditiegetrouw haalt de zender elk jaar geld op voor een goed doel:

Voor de dj's is het meedoen aan de actie soms pittig. Want behalve dat ze zich een week laten opsluiten en 24 uur per dag radio maken, mogen ze alleen vloeibaar eten. Ze krijgen sapjes met groente en fruit die hen op kracht moeten houden. Daarnaast leveren ze hun telefoon in, communicatie met het thuisfront gaat via de radio.

Hoogste bedrag in tien jaar tijd

Het Glazen Huis bestaat al sinds 2004. Elk jaar gingen er drie dj's van 3FM het huis in om geld op te halen voor een ander doel. Vanaf 2018 werd er een paar jaar gekozen voor een andere actie. In de jaren daarvoor werd er steeds minder geld in de actieweek opgehaald. Na vier jaar kwam het Glazen Huis terug en sindsdien levert dat elk jaar weer een hoger bedrag op.

Vorig jaar haalden dj's Wijnand Speelman, Sophie Hijlkema en Barend van Deelen het hoogste bedrag in tien jaar tijd op voor Serious Request. Het geld dat de dj's in Zwolle bijeenbrachten, ging naar Metakids, dat zich inzet voor kinderen met metabole ziekten.

De Raad van State heeft een overwegend positief advies uitgebracht over het wetsvoorstel van de Partij voor de Dieren om het lijden van dieren rond de slacht te beperken. Een van de voorgestelde maatregelen is een verplichting om dieren te bedwelmen voorafgaand aan de rituele slacht, in andere woorden: een verbod op onverdoofd slachten.

Volgens de RvS is er "meer ruimte dan voorheen" om het belang van dierenwelzijn zwaarder te laten wegen bij het beoordelen van beperkingen van de godsdienstvrijheid. Dat blijkt uit recente Europese rechtspraak. Onder islamitische en joodse slachtregels worden dieren niet verdoofd voordat ze worden gedood.

Godsdienstvrijheid

"Deze rechtspraak betekent niet dat lidstaten van de Europese Unie verplicht zijn om onbedwelmde rituele slacht te verbieden", schrijft de raad. "Wel betekent deze rechtspraak dat een verbod op onbedwelmde rituele slacht onder bepaalde voorwaarden niet in strijd is met de godsdienstvrijheid."

Het wetsvoorstel van PvdD-leider Ouwehand en de toelichting daarbij bieden volgens de Raad van State "voldoende informatie en aanknopingspunten om een breed parlementair debat te voeren over de bedwelmplicht bij rituele slacht".

Eerdere pogingen

In 2011 nam de Tweede Kamer al een een soortgelijk initiatiefwetsvoorstel aan van de Partij voor de Dieren. Daarin stond dat ritueel slachten verboden moet worden, omdat de dieren onverdoofd worden gedood en daarbij onnodig lijden. De wet sneuvelde in de Eerste Kamer, waar een meerderheid vond dat een verbod in strijd is met de vrijheid van godsdienst.

In 2019 was de Raad van State met hetzelfde argument nog negatief over een nieuwe poging van de Partij voor de Dieren om een verbod te regelen. Het adviesorgaan stelde toen nog dat het de vraag was of de maatschappelijke behoefte aan een verbod op onverdoofd slachten zo groot was, dat het een beperking van de fundamentele vrijheid van godsdienst rechtvaardigde.

Het wetsvoorstel bevat ook een verbod om drachtige zoogdieren vanaf 40 procent van de draagtijd te verhandelen voor de slacht. De uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid hiervan zijn nog onvoldoende toegelicht en moeten beter worden gemotiveerd voordat het voorstel naar de Tweede Kamer gaat, adviseert de RvS.

Partijleider Ouwehand is blij met het advies van de Raad van State. "We zijn bij het schrijven van het wetsvoorstel zeer zorgvuldig te werk gegaan, met oog voor de gevoelens van geloofsgemeenschappen. Het is heel goed nieuws dat de Raad van State nu groen licht geeft", aldus de leider van de Partij voor de Dieren.

Elektrocutiebaden

Hoe het nu verder gaat met het voorstel is nog onduidelijk. In principe is er een meerderheid in de Tweede Kamer voor een verbod op onverdoofd slachten; onder meer PVV, VVD, D66, GroenLinks-PvdA en SP zijn daarvoor.

Maar er zitten ook andere maatregelen in het wetsvoorstel, waarvan nog niet duidelijk is hoe andere partijen ertegenaan kijken. Zo wil de Partij voor de Dieren met het voorstel ook een einde maken aan het bedwelmen van varkens met CO2, een verbod op elektrocutiebaden voor gevogelte en een verbod op het omkiepen van kratten met kippen, eenden en kalkoenen.

Sommige mannen die zich niet aangetrokken voelen tot kinderen, kijken toch naar beelden waarin minderjarigen misbruikt worden. En willen daar vanaf.

Er zijn ook mannen die zich wel seksueel aangetrokken voelen tot kinderen, en ook willen stoppen met het zoeken naar beelden, of erger. Ze kunnen dan bellen met Kelly van den Heuvel, die bij een hulplijn werkt.

In deze podcast vertelt Kelly wat voor gesprekken zij met deze mannen voert.

Een waarschuwing vooraf: in deze podcast zijn delen van gesprekken te horen met mannen die kinderen misbruikt hebben en stappen we dus in een wereld van kindermisbruik. De telefoongesprekken zijn samengesteld door de mensen van de hulplijn Stop it Now. Zo blijven de sprekers anoniem en zijn de echte telefoontjes niet herleidbaar. We hebben de dialogen met eigen stemmen nagesproken.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: Ulrike Nagel

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag 20 minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en De Rooy: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door de NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

De Chinese tak van Nexperia heeft in een brief aan de medewerkers in het land duidelijk gemaakt dat het los staat van het Nederlandse kantoor. Daarmee lijkt de essentiële productielocatie zich doelbewust te distantiëren van de ontwikkelingen in Nederland van de afgelopen dagen.

De brief is te lezen op het officiële WeChat-kanaal van Nexperia, dat zijn hoofdvestiging in Nijmegen heeft. Nexperia China, zoals het onderdeel heet, benadrukt een Chinees bedrijf te zijn met Chinese wortels dat zich moeten houden aan de lokale regels.

In de brief staat ook dat medewerkers een e-mail van een Nederlandse bestuurder over de stand van zaken binnen het bedrijf moeten negeren. Opdrachten van buiten China mogen werknemers naast zich neerleggen. Zo hoeven ze niet in te gaan op e-mails en uitnodigingen voor online vergaderingen, valt te lezen.

Medewerkers zijn volgens de brief verplicht hun werk te blijven uitvoeren zoals de Chinese leiding verlangt. "Salarissen, bonussen en andere verdiensten zullen blijven worden betaald door Nexperia China, niet door Nexperia Nederland."

Internationale spanningen

Het van oorsprong Nederlandse chipbedrijf maakt relatief eenvoudige chips voor onder andere huishoudelijke apparaten en auto's. In 2019 kwam het volledig in handen van het Chinese bedrijf Wingtech. Het bedrijf heeft zijn hoofdvestiging in Nijmegen, maar ook andere vestigingen in diverse landen wereldwijd.

Nexperia is in twee weken tijd onderwerp geworden van internationale spanningen. Topman van Wingtech, Zhang Xuezheng, werd wegens "ernstige bestuurlijke tekortkomingen" door de Nederlandse rechter aan de kant gezet. Daarnaast trok het Nederlandse ministerie van Economische Zaken de macht binnen het bedrijf naar zich toe, vanwege zorgen over beschikbaarheid van chips voor Nederland en Europa.

China reageerde met een exportverbod van Nexperia-chips. Die chips worden veelal in China gemaakt. Met name de Europese autobranche maakt zich zorgen over een tekort aan chips.

Ministers in gesprek

Nu onderstreept het Chinese deel van het bedrijf dus dat het een Chinees bedrijf is. De woordvoering van Nexperia Nederland laat weten op de hoogte te zijn van de brief, maar gaat hier verder niet inhoudelijk op in.

Het ministerie van Economische Zaken wil ook niet veel zeggen, behalve dat demissionair minister Karremans later deze week met zijn Chinese ambtsgenoot in gesprek gaat. Waar en wanneer dat gesprek zal zijn, wil het ministerie niet zeggen.

De grote storing bij Amazon lijkt goeddeels voorbij. Veel online platformen en diensten zoals Snapchat, berichtenapp Signal en verschillende online games waren eerder vandaag urenlang niet bereikbaar. De Amerikaanse techgigant zegt de storing nu "volledig onder controle" te hebben en dat de meeste producten en diensten weer werken.

De oorzaak van de problemen lag bij Amazon Web Services (AWS), dat serverruimte verhuurt aan websites, apps en games, zodat die online kunnen zijn. Vooral games leken last te hebben van de storing, zoals Fortnite, Pokémon GO, Clash of Clans en gameplatform Roblox.

In een statement zegt Amazon dat het gaat om een DNS-storing. Die wordt veroorzaakt wanneer er geen verbinding met een website of server kan worden gemaakt.

Grootste storing sinds Crowdstrike

Rond 09.00 uur vanochtend meldde Amazon Web Services dat het "meer foutmeldingen en vertragingen voor meerdere AWS-diensten" zag. Duizenden websites lagen tot ongeveer 14.00 uur plat.

Het is de grootste internetstoring sinds de Crowdstrike-storing van vorig jaar juli. Deze storing had destijds grote gevolgen voor ziekenhuizen en luchthavens wereldwijd.

De boete die het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) moet betalen omdat er te veel mensen in het aanmeldcentrum in Ter Apel hebben verbleven, is opgelopen tot boven de 1 miljoen euro. Dat bedrag werd gisteren bereikt.

Afgelopen weekend sliepen er opnieuw meer dan 2000 mensen in het aanmeldcentrum. In de nacht van vrijdag op zaterdag sliepen er 67 asielzoekers meer dan afgesproken. De twee nachten daarvoor waren het er 2006.

In een rechtszaak die in 2023 was aangespannen door de gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, heeft een rechter de limiet op 2000 asielzoekers vastgesteld. De gemeente wil dat het aantal asielzoekers binnen de perken blijft.

Het COA verwacht eind deze week de eerste mensen op te kunnen vangen in Biddinghuizen, waar voor de vierde keer een winteropvang is opgezet. Daar is plaats voor 1250 mensen, schrijft RTV Noord.

Dwangsom

Het COA moet voor elke nacht dat het maximumaantal asielzoekers wordt overschreden, een dwangsom van 50.000 euro betalen aan de gemeente. De boete kan oplopen tot 5 miljoen euro.

Vorig jaar betaalde het COA 1,5 miljoen euro aan boetes aan de gemeente Westerwolde. Een deel van dat geld wordt gebruikt voor de renovatie van het centrum van Ter Apel. Later dit jaar besluit de gemeenteraad waar het geld dat dit jaar door de boetes binnenkomt voor wordt gebruikt.

Minder asielaanvragen

Dit jaar vragen minder mensen asiel aan in Nederland dan vorige jaren. Toch blijven de opvangproblemen bestaan doordat het COA veel tijdelijke (nood)locaties gebruikt die na verloop van tijd sluiten. Ook wachten veel statushouders in azc's op een woning.

Het luxebedrijf Kering, eigenaar van onder meer Gucci en Balenciaga, verkoopt voor 4 miljard euro zijn schoonheidsafdeling aan L'Oréal. Met deze overeenkomst krijgt L'Oréal onder meer het exclusieve parfummerk Creed in handen.

Kering lanceerde in 2023 een nieuwe beauty-afdeling in de hoop te kunnen profiteren van de groei van cosmetica en parfums en nam parfummerk Creed over. Andere onderdelen van het bedrijf, waaronder het mode merk Gucci, kwamen de afgelopen jaren onder druk te staan waardoor de schulden flink opliepen.

Sinds een maand heeft Kering een nieuwe CEO, Luca de Meo. De verkoop van de schoonheidstak laat zien dat hij zich wil richten op de 'kernactiviteiten' van het bedrijf, de modemerken. Met deze verkoop vermindert hij de hoge schulden.

L'Oreal is wereldwijd de grootste speler op het gebied van cosmetica. Met deze aankoop stijgt dit marktaandeel nog verder.

Zwaar weer

Het is al langer onstuimig in de wereld van de luxemerken. In april nam het Italiaanse modebedrijf Prada zijn concurrent Versace over, dat last had van tegenvallende resultaten, voornamelijk door een afnemende vraag vanuit China.

Ook het grootste luxeconcern LVMH, met merken als Louis Vuittton en Christian Dior, zag in april zijn omzet dalen. Consumenten gaven minder uit aan luxemerken door de economische onzekerheid en de merken kregen last van importtarieven van Trump, blijkt uit cijfers van Bain & Company van juli.

Ook Gucci, het grootste merk binnen Kering, kampt met teruglopende groei door minder vraag naar luxeproducten vanuit China.

Door de overeenkomst krijgt L'Oréal de rechten voor vijftig jaar om producten te ontwikkelen voor de merken Bottega Veneta en Balenciaga. Sinds 2008 heeft L'Oréal al de licentie voor de schoonheidsproducten van Yves Saint Laurent, een van de merken onder Kering. De overname van de beautytak van Kering wordt voor L'Oréal de grootste tot nu toe.

Naar schatting een derde van de bedrijven die controleren of een plek goed asbestvrij gemaakt is, doet zijn werk niet goed. Dat schrijft de Nederlandse Arbeidsinspectie in een rapport. Bedrijven die deze eindinspecties doen, stellen geregeld dat er geen kankerverwekkende asbest meer is op een locatie, terwijl dat nog wel zo is. Daardoor lopen bewoners, omwonenden of bouwvakkers forse gezondheidsrisico's.

"Bijna wekelijks treffen we wel locaties aan die zijn vrijgegeven na sanering, maar waar toch nog asbestrestanten worden gevonden", zegt André Dompeling, projectleider asbest bij de Arbeidsinspectie.

Jaarlijks worden zo'n 80.000 asbestsaneringen gedaan bij huizen en bedrijven. Als zo'n asbestverwijderaar zijn werk heeft gedaan, is er een verplichte eindinspectie. En dat gaat nogal eens mis.

Hoe meer locaties, hoe meer er verdiend wordt

De Arbeidsinspectie, die de eindinspectie niet controleert, was getuige van een eindkeuring die niet goed werd uitgevoerd. Medewerkers zagen hoe een eindinspecteur slechts een half uur een apparaat dat asbest kan detecteren in een huis liet draaien, terwijl dat minimaal twee uur moet gebeuren. De eindinspecteur had het apparaat al in zijn auto aangezet zodat het wel twee uur had gedraaid, naar eigen zeggen omdat hij snel moest werken.

De Arbeidsinspectie vermoedt ook dat er eindbeoordelingen worden opgemaakt zonder dat een eindinspectiebedrijf op de locatie is geweest. Bij het opstellen van het eindverslag worden dan foto's van de saneerder gebruikt. "Dat zijn milieudelicten", aldus Dompeling.

Asbestsaneerders betalen eindbeoordelingsbedrijven voor hun inspecties. En die bedrijven willen graag snel werken, zegt Dompeling: "Hoe meer locaties je bezoekt, hoe meer er wordt verdiend." De eindinspectiebedrijven zijn er dus bij gebaat om zoveel mogelijk locaties, zo snel mogelijk te bezoeken. Met onnauwkeurige inspecties tot gevolg.

Toezicht ontbreekt

Asbestsaneerders bepalen zelf welk bedrijf ze inschakelen voor eindinspecties. Als een eindinspectie-instelling het niet zo nauw neemt, wordt de saneerder sneller vaste klant, zegt de Arbeidsinspectie. "Dan kan de saneerder ook wat minder zorgvuldig zijn bij de sanering en bespaart ook het saneringsbedrijf op zijn kosten."

Toezicht op deze eindinspectiebedrijven ontbreekt. De Arbeidsinspectie controleert niet of deze eindinspectiebedrijven hun werk goed doen, maar of de werknemers wel goed beschermd zijn. De Raad voor Accreditatie gaat er wel over. "Maar het lastige is dat zij wel het proces controleren, maar niet toetsen. Dat is niet de taak van de Raad voor Accreditatie."

De Arbeidsinspectie wil dat de ministeries die hierover gaan in actie komen en bij voorkeur een onafhankelijke instelling oprichten die gaat toezien op de eindinspecties.

Asbest

Asbest was jarenlang een populair bouwmateriaal omdat het licht, goedkoop en brandveilig is. Het werd gebruikt in woningen, scholen en kantoren, en in de industrie en scheepvaart. In 1993 kwam er een totaalverbod op asbest.

Materialen van asbest zijn gevaarlijk als ze zijn beschadigd of worden verwerkt. Op dat moment komen er onzichtbaar kleine asbestvezels vrij die in de longen kunnen komen. Dat kan longkanker en buikvlieskanker veroorzaken. Meestal worden mensen er pas na 30 of 40 jaar ziek van.

Jaarlijks overlijden in Nederland tussen de 900 en 1300 mensen aan de gevolgen van kanker die is ontstaan door contact met asbest.

De werkzaamheden die ProRail de afgelopen weken uitvoerde aan het spoor bij Vught duren langer. Het werk had vanochtend om 05.00 uur klaar moeten zijn, maar ProRail meldt problemen bij het onder spanning brengen van de bovenleidingen.

Door de uitloop reden in de ochtendspits geen treinen tussen Den Bosch en Utrecht. Het treinverkeer op dat traject is aan het eind van de ochtend opgestart. Tussen Den Bosch en Eindhoven en Den Bosch en Tilburg is nog tot zeker 16.00 uur geen treinverkeer mogelijk. Er worden stopbussen ingezet, schrijft Omroep Brabant.

Voor reizigers tussen Utrecht en Den Bosch was omreizen via Arnhem nauwelijks mogelijk. Dat komt door werkzaamheden tussen Arnhem Centraal en Driebergen-Zeist. Op Arnhem Centraal stonden lange rijen aan reizigers die wachtten op vervangend busvervoer.

Vanwege een tekort aan bussen lukt het de NS regelmatig niet om vervangend vervoer op de trajecten te regelen.

Omroep Brabant sprak vanmorgen met gestrande reizigers: