NOS Nieuws - Algemeen

Fietsfabrikant Accell, bekend van merken als Batavus en Sparta, gaat reorganiseren. Daardoor worden er 100 tot 150 banen geschrapt. In totaal werken er 670 mensen bij het Heerenveens bedrijf verspreid over twee vestigingen. Het bedrijf voegt die samen en verplaatst een deel van de productie naar het buitenland.

Accell heeft fabrieken in Hongarije en Turkije waar de grootschalige productie van fietsen zal gebeuren. "Helaas kan de verplaatsing van productie niet plaatsvinden zonder dat bepaalde functies komen te vervallen", zegt de directeur Tjeerd Jegen.

In Heerenveen worden nog wel alle merken geproduceerd, maar dat gebeurt op kleinere schaal. Ook zal de fabriek in Heerenveen zich richten op het produceren van speciale merken en modellen, zoals bakfietsen voor de merken Babboe en Carqon.

Bond wil goed vangnet

FNV maakt zich zorgen over deze ontwikkeling. "Een deel van de productie verdwijnt uit Nederland en gaat naar lagelonenlanden. De vrees is dat dit uiteindelijk leidt tot het sluiten van de fabriek in Heerenveen", zegt de vakbond. Vandaag sprak de bond enkele medewerkers: "De mensen zijn hard geraakt, ze lopen daar huilend rond."

De vakbond gaat binnenkort om tafel met Accell en pleit voor een goed vangnet voor de medewerkers die hun baan verliezen. Ook praten ze verder over de bestaanszekerheid van de fabriek in Heerenveen.

Accell is twee jaar geleden voor 1,6 miljard euro in handen gekomen van twee Amerikaanse investeringsmaatschappijen. Bij het bedrijf werken bijna 3700 mensen verspreid over vijftien landen. In 2022 verkocht Accell wereldwijd ongeveer 845.000 fietsen.

Het was een oorverdovende knal en toen "een secondelang stilte, gevolgd door een vuurzee". Zo omschrijven buurtbewoners de explosie en de daaropvolgende brand die gisteravond in Rotterdam plaatsvonden. De dreun werd kilometers verderop gevoeld, maar het is in de straat zelf waar de emoties een dag later hoog oplopen. "Ik heb gedaan wat ik kon, maar ik kon hem niet redden", zegt een buurtbewoner.

Het is een grote ravage in de straat in Rotterdam-Zuid. De brandlucht is van ver te ruiken. Op de plek waar normaal gesproken drie garagedeuren te zien zijn, zit een groot gapend gat. De garagedeur zelf is over een flatgebouw van drie hoog gelanceerd en in het perkje in een straat verderop terechtgekomen. Een blauwe auto ligt in de kreukels op zijn kant. Ook ruiten in de omgeving zijn gesneuveld door de knal.

Er is nog veel onduidelijkheid over mogelijke slachtoffers. Volgens de Veiligheidsregio zijn drie mensen vermist en wordt "er met het scenario rekening gehouden dat ze nog binnen zijn". De brand die volgde na de explosie is geblust, de politie gaat zodra het veilig genoeg is samen met de forensische opsporing naar binnen om mogelijke slachtoffers te zoeken. De oorzaak van de explosie is nog niet bekendgemaakt. Wel is duidelijk dat het gaat om een gasbrand.

Buurtbewoners zochten elkaar vanmiddag op in een buurtcentrum:

Het is de hele dag een komen en gaan van buurtbewoners. Een groep familieleden verzamelt zich bij de politielinten. Zij maken zich ernstige zorgen om een naaste, een man die op het moment van de explosie aan het werk was in het pand. Een van zijn neven zegt dat hij in een online vergadering zat en dat er rond 20.22 uur een knal te horen was. Het beeld ging op zwart. Sindsdien proberen ze hem te bellen, maar zijn telefoon gaat niet meer over.

Wat de familie niet kan verkroppen, is dat de politie nog steeds niet naar binnen is gegaan. "Laat ons desnoods zelf zoeken", zegt een van de neven. Inmiddels zijn er wel zoekhonden naar binnengegaan. Die sloegen aan op drie plekken. De familie bereidt zich voor op het ergste scenario.

Ontzettend luguber

Dat er iemand dood is, daar is een flatbewoner die schuin tegenover de garage woont zeker van. Hij snelde gisterenavond na de explosie zonder na te denken naar de plek toe om te helpen.

"Het plafond was al naar beneden gekomen en ik zag een man over het puin klimmen. Die heb ik eruit getrokken", vertelt de buurtbewoner wijzend naar de plek waar het gebeurde. Wat hij daarna zag, noemt hij zelf "ontzettend luguber".

Er stond een man in de vlammenzee, schreeuwend om hulp. "Hij schreeuwde het uit, echt van de pijn. Verschrikkelijk om te zien", vertelt hij met tranen in zijn ogen. "De vlammenzee werd erger en erger, het werd te gevaarlijk", vervolgt hij. "Ik heb gedaan wat ik kon, maar ik kon hem niet redden."

Engeltje op de schouder

De buurtbewoner zoekt troost bij zijn buurvrouw van dezelfde flat. Ze wonen nog geen 20 meter van de plek vandaan en ook zij heeft het drama van dichtbij meegemaakt. "Twee minuten voor de explosie liep ik daar nog, op de plek waar nu die blauwe auto ligt. Ik heb echt een engeltje op mijn schouder", verzucht ze.

Een vrouw die aan de achterkant van het pand in een flat woont, zegt ook dat ze geluk heeft gehad. De schade daar is enorm. Even later huilt ze uit bij een buurvrouw op de galerij. "Ik zal er wel slecht van slapen de komende dagen."

Onbewoonbaar

Naast verdriet en ongeloof, heerst er ook onzekerheid in de straat: over het lot van de mogelijke slachtoffers, maar ook over wat er nu verder gaat gebeuren. Bewoners van 44 woningen zijn tijdelijk opgevangen in een sporthal, in hotels of bij familie ondergebracht, omdat hun huizen te erg beschadigd raakten. Het gas in die woningen is afgesloten, in huizen eromheen is op veel plekken geen stroom.

Het is nog onduidelijk wat de volgende stappen zijn, maar gezien de schade denken buurtbewoners dat het nog wel even duurt voordat ze weer naar huis kunnen. Voor velen is dat echter bijzaak. "Het is materiële schade, dat komt wel weer goed", zegt een van de vrouwen die achter het politielint staan. "Ik ben allang blij dat ik nog leef".

De rechtbank in Den Bosch heeft chemiebedrijf Sabic uit Sittard-Geleen een boete van 10 miljoen euro opgelegd voor nalatigheid. Volgens de rechtbank is bewezen dat het bedrijf op chemiecomplex Chemelot onvoldoende maatregelen heeft genomen om zware ongevallen te voorkomen.

De boete is lager dan de eis van het Openbaar Ministerie. Die had een boete van 25 miljoen euro gevraagd en wilde met hoge straffen een voorbeeld stellen voor andere bedrijven. De rechtbank is het eens met het OM dat Sabic nalatig is geweest, maar de rechtbank legt een lagere boete op omdat opzet niet is bewezen, meldt 1Limburg.

Dode en gewonden

Sabic stond terecht voor vier ongevallen op het Chemelot-terrein. In 2016 ontstond brand bij een naftakraker, dat is een tank waarin het olie-achtige nafta wordt verhit zodat de grondstof in kleinere delen uiteenvalt. Twee mensen raakten zwaargewond, een van hen overleed later in het ziekenhuis.

Bij een eerder incident in 2015 lekte er nafta uit een tankopslag. Dat gaf onder meer stankoverlast voor de omgeving en was gevaarlijk voor personeel. Bij een ander incident lekte het gas isobutaan weg. Nog geen drie jaar later gebeurde opnieuw een ongeluk bij de naftakraker. Een onderhoudsmonteur liep toen brandwonden op.

'Onachtzaam en onzorgvuldig gehandeld'

Volgens de rechtbank zijn er door de nalatigheid van Sabic slachtoffers gevallen en heeft het bedrijf "onachtzaam en onzorgvuldig gehandeld". "Verschillende keren reageerde het bedrijf niet of nauwelijks op aanwijzingen van potentieel gevaarlijke gebreken."

Volgens de rechtbank is niet bewezen dat er opzettelijk nafta is vrijgekomen. Het chemiebedrijf is wel schuldig bevonden omdat de installatie niet goed werd onderhouden. De rechtbank vindt ook dat het Sabic te verwijten valt dat een los dak van een tankopslag niet goed sloot, waardoor er een groot probleem ontstond. En bij een lekkage heeft Sabic veel te lang gewacht met het melden van het incident.

Al met al vond de rechtbank een boete van 10 miljoen euro op zijn plaats. Bij het bepalen van de hoogte van die boete is gekeken naar de jaaromzet van het bedrijf. Sabic heeft al laten weten in hoger beroep te gaan.

Vrijspraak en boetes

De rechtbank deed ook uitspraak tegen drie andere chemiebedrijven op het Chemelot-complex, evenals tegen Chemelot zelf, dat als overkoepelend bedrijf vergunninghouder is. Het OM verweet de exploitant dat het medeverantwoordelijk is voor zes incidenten die tussen 2015 en 2017 plaatsvonden en eiste daarom een boete van 7,5 miljoen euro, waarvan 5 miljoen voorwaardelijk.

De rechtbank ging hier niet in mee en sprak Chemelot volledig vrij. Volgens de rechtbank is Chemelot niet verantwoordelijk voor de manier waarop de verschillende ondernemingen hun bedrijfsprocessen op het terrein inrichten. En daarmee is de Chemelot-organisatie ook niet verantwoordelijk voor overtredingen.

Chemiebedrijven OCI Nitrogen en AnQore kregen elk een boete van 360.000 euro vanwege de gevaarlijke incidenten die bij de bedrijven hebben plaatsgevonden. De rechtbank vindt dat de bedrijven onvoldoende maatregelen hebben getroffen om ongelukken te voorkomen. De geldboetes vallen flink lager uit dan de 2,5 miljoen die het OM had geëist.

Tegen chemiebedrijf Borealis had het OM een boete van 45.000 euro geëist, omdat het een fout zou hebben gemaakt bij het melden van een brand bij het bedrijf. Volgens de rechtbank had het bedrijf juist correct gehandeld en lag de fout bij de centrale meldkamer. Het bedrijf is daarom vrijgesproken.

Reissite Booking.com moet zich aansluiten bij een pensioenfonds voor de reisbranche, heeft het gerechtshof in Den Haag bepaald. Het bedrijf verzette zich ertegen omdat het zich als een internetbedrijf ziet. Het hof oordeelt dat de site voor het boeken van accommodaties en hotelovernachtingen vooral een online reisagent is.

De zaak was aangespannen door pensioenfonds Bpf Reisbranche. Dat was het oneens met het standpunt van Booking.com dat het bedrijf niet deel hoefde te nemen in een fonds voor de reisbranche.

Reisorganisator of niet?

Bpf Reisbranche stelde dat Booking.com actief bemiddelt voor reizigers en daarmee een reisagent of reisorganisator is. Dan zou het ook verplicht mee moeten doen met het pensioenfonds van dit soort bedrijven.

Booking.com voerde aan dat het zelf niet actief betrokken was bij de overeenkomst tussen hoteliers en toeristen.

Het gerechtshof in Den Haag maakt uit de statuten, website, jaarstukken en algemene voorwaarden van Booking.com op dat het bedrijf wel degelijk betrokken is bij het bemiddelen voor reizigers. Daar valt voor het gerechtshof ook de software van Booking.com onder.

Terugwerkende kracht vanaf 1999

De zaak over deelname aan een pensioenfonds duurt al jaren. In eerdere uitspraken kreeg Booking.com gelijk. Nu het gerechtshof de boekingssite na jaren ongelijk geeft, geldt de uitspraak met terugwerkende kracht vanaf 1999.

Het moederbedrijf van Booking.com schat dat de uitspraak leidt tot een extra kostenpost van 405 miljoen euro. Daarvan kan niets meer met terugwerkende kracht in rekening worden gebracht van (oud)werknemers.

Booking.com zegt zich te beraden op vervolgstappen. "Het blijft voor ons een belangrijk principe en prioriteit om onze mensen een compleet en concurrerend beloningspakket te bieden, ongeacht hoe ons pensioenplan zich ontwikkelt."

Bpf Reisbranche is inmiddels opgegaan in pensioenfonds PGB. "We zijn blij dat er nu voor alle betrokkenen helderheid lijkt te zijn gekomen in deze zaak", zegt dat pensioenfonds. "We zullen het arrest goed bestuderen en aan de hand daarvan nadere vervolgstappen bepalen."

De politie heeft vorige week zes mannen aangehouden op verdenking van bankhelpdeskfraude. De verdachten zouden zeker dertig mensen door het hele land voor meer dan 70.000 euro hebben opgelicht.

De verdachten komen uit Amsterdam, Almere en Heemskerk en zijn tussen de 23 en 48 jaar oud. Volgens de politie verstuurden zij op grote schaal phishingmails, zogenaamd afkomstig van de Kamer van Koophandel of DigiD. Als iemand via de mails informatie achterliet, werd diegene vaak een dag later gebeld door iemand die zich voordeed als bankmedewerker met de mededeling dat zij het slachtoffer waren geworden van een hack.

De gedupeerden werden vervolgens overgehaald om een softwareprogramma te installeren. "Met dat programma werd van een afstandje de computer van de slachtoffers bestuurd, waarna via internetbankieren duizenden euro's werden weggesluisd", zegt de politie. Bij enkele slachtoffers zouden de verdachten ook zijn langsgegaan om een pinpas of andere waardevolle spullen mee te nemen.

Live meeluisteren

Nadat er in de regio Utrecht meerdere vergelijkbare aangiften waren binnengekomen, begon de politie een onderzoek naar de fraude. "Daaruit bleek al snel dat dertig mensen, verspreid over het hele land, het slachtoffer zijn geworden van dezelfde verdachten", aldus de politie.

De politie kwam de mannen tijdens het onderzoek op het spoor, onder meer omdat rechercheurs een tijdje live mee konden luisteren hoe zij als een professioneel belpanel te werk gingen, meldt RTV Utrecht. Mede hierdoor hebben agenten de verdachten afgelopen woensdag in Amsterdam aangehouden.

Bij de arrestaties zijn ook pinpassen en verschillende communicatiemiddelen zoals laptops en telefoons in beslag genomen. Vijf verdachten zitten momenteel nog vast voor verhoor. De politie verwacht dat door het onderzoek nog meer fraudegevallen aan het licht zullen komen.

De Pakistaanse oud-premier Imran Khan is veroordeeld tot tien jaar cel voor het lekken van staatsgeheimen. Ook oud-minister van Buitenlandse Zaken Shah Mahmood Qureshi kreeg in dezelfde zaak tien jaar celstraf. De veroordelingen komen een week voor de verkiezingen in Pakistan.

Khan doet daaraan niet mee, omdat hij in de gevangenis zit en bovendien voor vijf jaar is uitgesloten van deelname aan de politiek.

Oud-cricketspeler Khan kwam aan de macht in 2018. Bijna twee jaar geleden, in april 2022, werd hij door het parlement afgezet met een motie van wantrouwen.

Samenzwering

Khan wordt verantwoordelijk gehouden voor het lekken van een geheim document, vermoedelijk communicatie tussen de Pakistaanse ambassadeur in de VS en het Pakistaanse ministerie van Buitenlandse Zaken in Islamabad.

In het document zou staan dat Amerikaanse diplomaten hun onvrede hadden geuit over een bezoek van Khan aan Moskou, maar dit zouden 'vergeven' als Khan zou worden weggestemd in een motie van wantrouwen. De oud-premier bezocht Rusland vlak voor het begin van de Russische invasie in Oekraïne in 2022.

Khan ziet in het document bewijs dat hij het slachtoffer is van een samenzwering tussen het Pakistaanse leger en de Amerikaanse regering. Die zou hem destijds weg willen hebben als premier, omdat hij toenadering tot Rusland zocht.

Khan sprak vaak in toespraken over het document, maar ontkent de inhoud openbaar te hebben gemaakt. Dat deed de website The Intercept in augustus vorig jaar, volgens Khan op basis van andere bronnen.

Vlak voor verkiezingen

Vorig jaar werd Khan ook al veroordeeld tot drie jaar cel vanwege corruptie. Hij had volgens de rechter als premier staatsgeschenken, zoals dure horloges, met veel winst doorverkocht. Khan heeft dat altijd ontkend. De zaak loopt nog in hoger beroep en er lopen nog vele tientallen zaken tegen de oud-premier.

Nadat Khan vorig jaar was opgepakt, zijn er in Pakistan gewelddadige demonstraties geweest. De autoriteiten hebben sindsdien hard opgetreden tegen zijn aanhangers en partij, Pakistan Tehreek-e-Insaf (PTI).

De veroordeling voor het lekken van staatsgeheimen komt vlak voor de parlementsverkiezingen in Pakistan. Die zijn volgende week, op 8 februari.

PTI-partijvoorzitter Gohar Ali Khan heeft zijn aanhang opgeroepen kalm te blijven. De grootste rivaal van Khan is Nawaz Sharif, die drie keer premier was van Pakistan.

Het ministerie van Volksgezondheid heeft in 2022 onterecht bepaald hoeveel medisch specialisten elk Nederlands ziekenhuis mag opleiden. Het College van Beroep voor het bedrijfsleven stelt dat minister Kuipers die bevoegdheid helemaal niet had.

Het is de tweede keer binnen een maand dat een rechter Kuipers terugfluit: eerder zette de rechtbank Midden-Nederland al een streep door zijn plannen om twee kinderhartcentra te sluiten. Dat besluit was onvoldoende onderbouwd.

Kuipers is zelf inmiddels vertrokken vanwege een niet nader genoemde functie in het buitenland. Zijn opvolger Helder zei over de kinderhartcentra in gesprek te gaan met patiënten en ziekenhuizen. Over de nieuwe uitspraak zegt een woordvoerder van de demissionair minister alleen dat die nog wordt bestudeerd.

Verdeelplan

Kuipers liet in het Verdeelplan medische vervolgopleidingen vastleggen hoeveel specialisten de zeven academische ziekenhuizen mochten opleiden in samenwerking met ziekenhuizen in hun regio. Voor het cluster rond het Leids Universitair Medisch Centrum waren dat er honderd, onder wie bijvoorbeeld zeven anesthesiologen, vier cardiologen en een kaakchirurg.

Het LUMC en zes samenwerkende ziekenhuizen vonden het aantal dat aan hen was toegewezen te laag en gingen in beroep tegen de verdeling. De hoogste bestuursrechter geeft hun nu gelijk.

Volgens het college mag de minister alleen algemene aanwijzingen geven aan de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). "De minister mag geen aanwijzingen geven over individuele zorgaanbieders en evenmin nadere besluiten nemen om een algemene aanwijzing in te vullen", aldus het college.

Geen beroep mogelijk

VWS kan niet meer in beroep gaan tegen het besluit, omdat het college als hoogste rechter geldt in dit soort zaken. Het is volgens een woordvoerder van het college nu aan het ministerie om vervolgstappen te zetten.

Het ministerie zegt de uitspraak van het college uitgebreid te bestuderen, in gesprek te gaan met betrokken partijen zoals de NZa en de Tweede Kamer op korte termijn te informeren. Artsen die afgelopen jaar een opleidingsplek hebben gekregen, hoeven zich volgens VWS geen zorgen te maken.

Het ministerie heeft enkele maanden geleden ook al voor dit jaar een verdeelplan opgesteld. Volgens de collegewoordvoerder is het aan de ziekenhuizen om naar de rechter te stappen als ze het daar ook niet mee eens zijn.

Blijft het voor mensen met een zwaar beroep mogelijk een paar jaar eerder met pensioen te gaan? Het is nog de vraag, want overleg hierover tussen werkgevers en vakbonden liep onlangs vast. Vandaag komen politiemensen ervoor in actie. Ze hebben zich verzameld voor het kantoor van werkgeversvereniging VNO-NCW en het ministerie van Sociale Zaken.

Het doel is een regeling die permanent is en financieel aantrekkelijker dan de huidige Regeling Vervroegde Uittreding (RVU), die eind 2025 afloopt. De RVU stamt uit het Pensioenakkoord van 2019 en de verwachtingen waren destijds hoog. Eindelijk was het gelukt om iets te regelen voor mensen met een zwaar beroep. Maar ondertussen is wel duidelijk dat de vroegpensioenregeling is uitgelopen op een teleurstelling.

Volgens vakbonden komen te veel mensen door de regeling aan het eind van de maand geld tekort. Ze zien dat mensen met zware beroepen vaak een te laag inkomen hebben om het bedrag met spaargeld aan te kunnen vullen. Pensioen naar voren halen, betekent dan weer dat het maandelijkse pensioenbedrag te veel daalt.

Een ander probleem is bepalen wat wel en wat niet valt onder zware beroepen. Een centrale lijst bestaat niet. Momenteel wordt het per sector tijdens cao-onderhandelingen besloten. In verschillende sectoren met veel zware beroepen is dat ook gelukt, maar het aantal mensen dat er vervolgens gebruik van maakt is de vakbonden tegengevallen.

Ook zijn er voorbeelden van kantoormedewerkers die van de regeling gebruikmaken. Zo dook de RVU op in cao's van het Kadaster, pensioenuitvoerder PGGM en de verzekeringsbranche.

Politiemensen zijn er wel van overtuigd dat hun werk in ieder geval aangemerkt moet worden als zwaar beroep. "Agenten werken jarenlang onregelmatig in ochtend-, middag- en nachtdiensten. De werkdruk is hoog en er zijn regelmatig zware incidenten", zegt wijkagent en actievoerder Rob Kokkeler. "Fysiek en mentaal zijn collega's op. Met 67 jaar of in de toekomst misschien nog ouder loop je ook niet meer zo makkelijk achter boeven aan."

Krappe arbeidsmarkt

De werkgeversorganisaties hopen dat de bonden weer terug aan tafel komen. Ze vinden dat de gevolgen van een permanente en royalere RVU eerst met het ministerie van Sociale Zaken onderzocht moeten worden. Met het oog op de vergrijzende en al krappe arbeidsmarkt bestaat de angst dat de RVU te duur wordt en te veel mensen er gebruik van maken. Werkgevers zien daarom meer in werknemers helpen om langer op een gezonde manier te werken.

Dat langer en gezonder werken lukt ook wel, ziet Annet de Lange, bijzonder hoogleraar duurzame inzetbaarheid bij de Open Universiteit. "Er is een toename van ouderen op de arbeidsmarkt."

Het is volgens De Lange altijd goed om structuur in de dag en een maatschappelijke bijdrage te hebben. "Niet iedereen wacht op pensioen zonder enige invulling. Kijk daarom naar alternatief werk."

Ander soort werk

Bij de politie bestaat er ook zo'n regeling. In overleg met een leidinggevende kan besloten worden dat een oudere agent bijvoorbeeld niet meer op surveillance gaat en meer voorbereidend werk doet. Maar volgens politiebond ACP er is altijd een groep waar ook dat niet meer voor gaat. Die moeten eerder met pensioen kunnen, vindt de bond.

De protesten vandaag worden gezien als een startschot. Ongeveer 450 politiemensen mogen meedoen. Als er niet naar de eisen wordt geluisterd, worden dat er de volgende keer meer, waarschuwt de ACP.

Door aanhoudende boerenprotesten in België is het wegverkeer rond Antwerpen vanmorgen ernstig ontregeld geraakt. Inmiddels is de blokkade voorbij en komt het verkeer weer op gang, maar rond de Belgische havenstad staan nog lange files. Het eerdere advies aan Nederlandse automobilisten om Antwerpen te mijden, is niet meer van kracht, meldt de ANWB.

Boeren blokkeerden met hun tractoren de E19 tussen Breda en Antwerpen bij het drukke knooppunt Kleine Bareel, net boven Merksum. Zij staken daarbij materiaal in brand waardoor veel rook ontstond. Het wegdek moet daar worden gerepareerd.

Ook op andere plekken in België voeren boeren vandaag opnieuw actie in aanloop naar de Europese top van donderdag in Brussel. Zo waren er vanochtend protesten bij Geel, ten oosten van Antwerpen, en op twee wegen ten zuiden van Brussel, meldt de Vlaamse omroep VRT.

Vanmiddag willen boeren de toegangswegen naar de haven van Zeebrugge blokkeren, schrijft de Vlaamse krant De Tijd. Die actie moet anderhalve dag gaan duren. Ook zijn voor vanmiddag acties bij op- en afritten rond Antwerpen aangekondigd.

De Belgische boeren voeren actie omdat hun werk naar eigen zeggen niet meer rendabel is. Ze wijzen op stijgende productiekosten en gelijkblijvende verkoopprijzen en hekelen strenge Europese milieuregels. Daar komen nog nieuwe stikstofregels bij nu het Vlaams Parlement het onlangs eens is geworden over een nieuwe stikstofaanpak die moet leiden tot een halvering van de stikstofuitstoot.

Konvooi op weg naar Parijs

In Frankrijk houden de protesten van boeren ook aan. De blokkades die zij gisteren op wegen van en naar Parijs organiseerden zijn op de meeste plaatsen voortgezet. Boeren tuigden kampementen op en overnachtten ter plekke. Ook op andere locaties verspreid over het land leiden demonstraties tot wegafsluitingen.

Vanuit het zuiden van Frankrijk is sinds gisteren een uitdijend konvooi van tractoren onderweg naar Parijs. Na een overnachting in Limoges willen de boeren vandaag via Orléans doorreizen naar Rungis, ten zuiden van de hoofdstad, waar het grootste voedseldistributiecentrum van het land zit. De politie stopte de tractoren vanochtend op de snelweg A20, maar de betrokken boeren laten aan het Franse persbureau AFP weten dat ze weer op weg zijn.

De boerenvakbonden FNSEA en Jeunes Agriculteurs spraken gisteravond in Parijs ruimt 3,5 uur met de nieuwe premier Attal, meldt de Franse krant Le Monde. Over de uitkomst van de onderhandelingen doet Attal naar verwachting later vandaag verslag. De premier kwam de boeren vorige week tegemoet door de verhoging van de belasting op landbouwdiesel te schrappen.

Voor de boeren is die toezegging niet voldoende. Zij maken zich kwaad over de in hun ogen te lage prijzen die zij krijgen voor hun producten, terwijl ze te maken hebben met stijgende energieprijzen. Ook hekelen de boeren Europese milieuregels die voorschrijven dat ze vanwege natuurherstel een deel van hun land niet voor landbouw mogen gebruiken. De EU moet de Franse boeren deze week op dat punt tegemoetkomen, zei de Franse minister van landbouw Fesneau gisteren.

Een van de hoofdverdachten in het proces over de moord op Peter R. de Vries heeft voor het eerst een verklaring afgelegd. Vlak voordat het Openbaar Ministerie het woord nam over de eis, vroeg Krystian M. het woord. Het OM ziet hem als moordmakelaar in de zaak, de man die de opdrachtgever koppelde aan de uitvoerders van de moord.

M. richtte zich tot de nabestaanden van de misdaadjournalist. "Ik wil dat jullie weten dat ik dit niet gewild heb. Ik heb onder druk berichten doorgestuurd", zei de 28-jarige Pool in het Nederlands. "Voor jullie zal het verdriet hierom niet minder worden, maar ik wil jullie sorry zeggen voor hetgeen dat gebeurd is."

Zie hier de verklaring van Krystian M.:

In zijn korte verklaring zei M. dat hij geroerd was door de slachtofferverklaringen van de nabestaanden en daarom zijn zwijgen deels verbreekt. "Het filmpje van Royce en Kelly heeft me ontroerd. Ik kan het niet over mijn hart verkrijgen om hen zonder enige uitleg door het leven te laten gaan. Ik wil daarom mijn kant van de zaak belichten. Zonder anderen te belasten, in verband met mijn veiligheid."

'Onder druk gezet'

M. zei dat hij onder druk was gezet, al ging hij niet in op details. "Er zijn dingen tegen mij gezegd die ik niet wilde herhalen. Hele heftige dingen. Als ik terug kon gaan dan had ik het anders gedaan. Nogmaals: het spijt me."

Daarnaast zei M. dat verklaringen van een anonieme getuige niet kloppen, zijn aangedikt of verdraaid. "Dit is iemand die alles doet om zichzelf te redden, maar hij zal nooit zijn verantwoordelijkheid nemen."

Getuige 5089 was de reden dat de moordzaak in 2022 vlak voor het vonnis werd heropend. Het gaat om een vriend van M. die naar de politie was gestapt omdat hij naar eigen zeggen in M.'s criminele zaakjes meegezogen werd.

Omgedraaid naar nabestaanden

Na zijn verklaring ging M. niet in op verdere vragen van de rechter of de officier van justitie. Wel was hij bereid te voldoen aan het verzoek van de nabestaanden om hen in de ogen te kijken.

"Hij deed zijn capuchon en mondkap af en draaide zich vervolgens om naar Kelly, Royce en hun moeder, die achter in de zaal zitten", zegt verslaggever Noortje Deutekom vanuit de Bunker in Amsterdam-Osdorp waar het proces plaatsvindt. "Hij deed zijn haren nog even netjes toen hij zich omdraaide en keek hen toen een seconde of tien strak aan, zonder verder iets te zeggen."

De reactie van de familie kon de pers niet zien omdat ze met de rug naar het persvak zitten.

Vrijspraak in andere zaak

In zijn verklaring had M. al gesproken over de verhullende kleding die hij het hele proces al draagt. "Mijn mondkap en capuchon heb ik niet aan om jullie allen te disrespecten of om stoer te doen. Dit heeft ook te maken met mijn veiligheid."

Het opmerkelijke moment in de rechtszaal komt een dag nadat M. in een andere zaak werd vrijgesproken. Het OM had 16 jaar cel geëist voor betrokkenheid bij een liquidatiepoging in Zeewolde, maar daar was volgens de rechtbank niet voldoende bewijs voor. Twee andere betrokkenen kregen wel 15 jaar cel.

Het OM komt morgen met de eisen in het proces-De Vries. Naast M. staan er nog acht anderen terecht, onder wie de vermoedelijke schutter en chauffeur van de vluchtauto. Allen hebben tot nu toe gezwegen voor de rechter.

De opdrachtgever van de moord is vooralsnog niet in beeld, al wordt drugscrimineel Ridouan Taghi vaak genoemd.

Israëlische strijdkrachten hebben in een undercoveroperatie op de bezette Westelijke Jordaanoever drie Palestijnen doodgeschoten. Een tiental Israëliërs drong verkleed als burgers en ziekenhuispersoneel het Ibn Sin-ziekenhuis in de stad Jenin binnen en opende het vuur. Dat was rond 5.30 uur plaatselijke tijd, zegt de directeur van het ziekenhuis.

Een van de slachtoffers was een lid van Hamas. Dat heeft de terreurorganisatie bevestigd. Volgens het Israëlische leger werkte hij aan een plan voor een aanval op Israël, zoals die vanuit Gaza op 7 oktober.

De andere twee, twee broers, waren lid van de gewapende tak van een andere Palestijnse terroristische beweging: Islamitische Jihad. Ook deze beweging bevestigt het lidmaatschap.

Op sociale media zijn bewakingsbeelden verspreid, waarop de Israëliërs te zien zouden zijn. De NOS kon vaststellen dat de beelden recent zijn en opgenomen in het genoemde ziekenhuis:

Volgens het Israëlische leger gebruikten de drie het ziekenhuis als schuilplaats. Bewijs daarvoor is niet geleverd. Volgens het Palestijnse ministerie van Gezondheid lag een van de Palestijnen verlamd in bed met ernstige rugklachten.

De directeur van het ziekenhuis zegt dat de Israëliërs naar de verdieping gingen waar de Palestijnen lagen. "Ze executeerden de drie terwijl die lagen te slapen", zei hij tegen persbureau Reuters. "Ze schoten in koelen bloede kogels door hun hoofd."

De drie zijn vandaag begeleid door honderden mensen naar een begraafplaats gebracht:

Het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid veroordeelt de operatie en roept de internationale gemeenschap op om druk uit te oefenen op Israël om te stoppen met dit soort acties.

Ook in Gaza gingen Israëliërs ziekenhuizen binnen om militanten op te sporen of uit te schakelen. Volgens Israël gebruiken deze groepen patiënten en personeel van ziekenhuizen als menselijk schild.

Het einde lijkt in zicht voor de politieke impasse die Noord-Ierland al twee jaar verlamt. De weg naar een nieuwe regering lijkt vrij nu de grootste pro-Britse partij DUP tevreden is over Brexitafspraken die met Londen zijn gemaakt.

De DUP stapte uit de regering uit onvrede over de uitzonderingspositie die met Europa was afgesproken over Noord-Ierland. Om grenscontroles tussen Ierland en het Britse deel van het eiland te voorkomen, was bepaald dat de controle al zou gebeuren bij de overtocht naar Noord-Ierland uit de rest van het Verenigd Koninkrijk.

Voor de pro-Britse DUP was dit onaanvaardbaar. De partij vreesde dat Noord-Ierland zo losgeweekt zou worden van de rest van het land.

Verkiezingswinst Sinn Féin

De partij bleef de poot stijf houden na de verkiezingswinst van Sinn Féin enkele maanden later. Doordat die katholiek-republikeinse partij voor het eerst de grootste werd, was nu aan beide kanten van de Iers-Noord-Ierse grens de grootste partij voor hereniging van het eiland.

Het verzet van de DUP betekende dat er geen regering kon worden gevormd in Noord-Ierland, omdat in het Goedevrijdagakkoord bepaald is dat beide kampen samen het land moeten leiden. De grootste partijen uit het pro-Ierse republikeinse kamp en het pro-Britse unionistische kamp moeten altijd vertegenwoordigd zijn in een coalitieregering.

Die machtsdeling uit het Goedevrijdagakkoord maakte in 1998 een einde een jarenlange burgeroorlog. Door het gesteggel over de Brexitregelingen en de oplopende politieke spanningen groeide de vrees dat de partijen weer onverzoenlijk tegenover elkaar zouden komen te staan.

De afgelopen maanden is er druk overlegd tussen Brussel, Londen en Belfast. Dat heeft volgens DUP-leider Jeffrey Donaldson resultaat opgeleverd, zei hij vannacht na een urenlange vergadering met partijgenoten over een einde aan de patstelling.

"Ik ben blij dat de partijleiding heeft ingestemd met de plannen die ik heb voorgelegd", zei hij in een eerste korte reactie. "Op basis van dit pakket kunnen we weer aan de formatie van een Noord-Iers kabinet beginnen."

Details over de nieuwe voorstellen gaf hij nog niet, daar zou Londen volgens hem snel mee komen. Wel zijn volgens Donaldson interne grenscontroles van de baan, blijven diensten vrije toegang houden en komt er een verklaring waarin wordt benadrukt dat Noord-Ierland bij Groot-Brittannië hoort.

Kritiek en bijval

Ondanks Donaldsons positieve toon waren er binnen zijn partij nog veel tegenstanders. Toen de geheime locatie waar het overleg plaatsvond uitlekte, doken daar zo'n vijftig betogers met Britse vlaggen op op die hem ervan betichtten zijn idealen te verkwanselen.

Sinn Féin-leider Mary Lou McDonald was positief gestemd over de uitkomst. Zij zei te hopen dat er binnen een week een nieuwe regering in Noord-Ierland is.

Ook de Britse Noord-Ierlandminister Chris Heaton-Harris was optimistisch. Hij noemt het akkoord een belangrijke stap en bedankte alle partijen voor hun geduld.

Een wetsvoorstel om de salderingsregeling af te bouwen heeft te veel onzekerheden. Huishoudens haken daarom af bij het kopen van zonnepanelen. Dat zeggen Aedes, de Consumentenbond, Vereniging Eigen Huis en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. De organisaties roepen de Eerste Kamer op om in het debat volgende week op 6 februari het wetsvoorstel, zoals het er nu ligt, niet te steunen.

Dankzij de salderingsregeling kunnen consumenten stroom die ze in de zomer opwekken verrekenen met hun verbruik in de winter. Het idee is dit tussen 2025 en 2031 stapsgewijs af te bouwen. Daarmee wordt het aantrekkelijker om stroom te verbruiken als je het opwekt, wat het stroomnet tijdens de piekuren ontlast. Ook wordt het huidige financiële voordeel voor huishoudens met panelen deels betaald door huishoudens zonder panelen.

Volgens minister Jetten voor Klimaat en Energie blijven zonnepanelen een aantrekkelijke investering voor consumenten die ze in zeven jaar terugverdienen, maar keiharde garanties zijn er niet. Daardoor zullen huurders minder bereid zijn om panelen te laten plaatsen en is het voor kopers te onzeker om in te investeren, zeggen de organisaties.

Volgens de belangenorganisaties baseert Jetten zich op gedateerde gegevens en onzeker aannames. Zo houdt hij er geen rekening mee dat steeds meer energieleveranciers de kosten voor salderen afwentelen op zonnepaneelbezitters. En hij gaat ervan uit dat zonne-installaties in de toekomst goedkoper worden.

Een andere onzekerheid in het wetsvoorstel, is de zogeheten terugleververgoeding. Stroom die consumenten opwekken en niet zelf gebruiken, kunnen zij straks tegen een vergoeding teruggeven aan het net. In 2025 en 2026, zo staat in het voorstel, moet dit minimaal 80 procent van het kale levertarief zijn. Daarna bepaalt de markt de hoogte van de vergoeding, waarbij de Autoriteit Consument & Markt tweejaarlijks evalueert of die vergoeding redelijk is.

"De huidige wildgroei aan maatregelen die energieleveranciers nu treffen ten nadele van huishoudens met zonnepanelen illustreert wat er kan gebeuren als duidelijke spelregels ontbreken en het aan de markt zelf wordt overgelaten", schrijven de organisaties. Zij willen een gegarandeerde langjarige minimumvergoeding in de wet.

Huurders

De onzekerheden zijn volgens de organisaties funest voor de verdere uitrol van zonnepanelen op huurhuizen. Verhuurders kunnen huurders zonnepanelen aanbieden in ruil voor hogere servicekosten. Maar als de huurder daar geen substantiële vermindering van de energierekening tegenover ziet, haakt hij af. Via een investeringssubsidie van 100 miljoen wil minister Jetten de sector tegemoetkomen, maar dat is volgens de belangenorganisaties bij lange na niet genoeg.

Overigens zijn de belangenorganisaties niet tegen de afschaffing van de salderingsregeling, maar er moet wel meer zekerheid geboden worden aan huurders en woningeigenaren met een kleine portemonnee.

Netbeheer Nederland ziet juist voordelen in het afschaffen van de salderingsregel. De brancheorganisatie zegt dat het leidt tot meer ruimte op de elektriciteitsnetten.

In de Amerikaanse staat Alaska is nog nooit zo vroeg in het winterseizoen zo veel sneeuw gevallen sinds het begin van de metingen in de jaren 50. Er viel tot nu toe 2,6 meter aan sneeuw.

Daarmee werd nog nooit zo vroeg de grens van 100 inch (zo'n 2,5 meter) gepasseerd, een symbolische grenswaarde waar ze in Alaska vaak naar kijken. Het vorige record was van 2012, toen in februari die grens werd gehaald. Het is ook nog eens de tweede winter op rij dat er meer dan 100 inch is gevallen.

In de stad Anchorage kan waarschijnlijk binnenkort ook een nieuw record van de meeste sneeuw ooit vastgelegd worden. Dat staat nu nog op 3,4 meter.

Zwaar

De inwoners hebben al zo veel vlokken uit de lucht zien vallen, dat daken van zeker drie gebouwen het hebben begeven. Het stadsbestuur heeft mensen opgeroepen om hun daken schoon te vegen, om te voorkomen dat ook die in zullen storten. In de oproep staat dat de sneeuw een dak belast met zo'n 146 kilogram per vierkante meter.

"Dat is best zwaar", schrijft de stad aan de inwoners. Er werd een voorbeeld bij gegeven van een dak van een huis van 139 vierkante meter, dat door de sneeuw een gewicht van "ongeveer acht lichte pick-ups zou moeten dragen".

Handige klussers proberen een beetje van die omstandigheden te profiteren: in de stad zijn overal borden gesignaleerd van bedrijven die reclame maken om het dak te komen schoonvegen, als je daar zelf geen zin in hebt of het zelf niet kunt.

Snowzilla

Maar de sneeuw brengt ook genoeg winterpret. Een van de bewoners van Anchorage besloot een gigantische sneeuwpop te maken, van zes meter hoog. Die kon niet anders dan de naam Snowzilla krijgen.

"Deze winter is zeker zwaar, maar wij Alaskanen zijn wel wat gewend", zei bewoner Damon Fitts tegen het Amerikaanse persbureau AP. "We kunnen 100 inch aan sneeuw hebben en toch op tijd op ons werk zijn."

De zorg in Nederland moet een totaal andere insteek krijgen, vindt de Sociaal-Economische Raad. In een brief aan het nieuwe kabinet pleit het adviesorgaan voor voorzorg in plaats van nazorg: er moet meer worden gedaan om gezondheidsproblemen te voorkomen.

Daarvoor moet ook op andere beleidsterreinen gezondheid centraal komen te staan, van wonen en werken tot onderwijs. De raad waarschuwt dat het gaat om een collectieve verantwoordelijkheid, terwijl tot nu toe het overheidsbeleid vooral uitgaat van het individu.

"Er is veel ingezet op voedsel, op sporten, op individueel gedrag van mensen", legt hoogleraar economie Marike Knoef economie van de Tilburg University uit. Als kroonlid bij de SER leidde zij de adviescommissie. "Maar ons advies gaat echt over het systeem. Dus hoe kan het beleid de arbeidsmarkt, de sociale zekerheid, de leefomgeving verbeterd worden om ook die gezondheidsverschillen te verkleinen?"

8 jaar langer leven

In het advies Gezond opgroeien, wonen en werken wijst de SER erop dat sociaaleconomische verschillen een grote impact hebben op de gezondheid van individuen. De rijkste 20 procent van ons land leeft gemiddeld ruim 8 jaar langer en zelfs 24 jaar langer in goede gezondheid.

"Gezondheidsproblemen zijn vaak een gevolg van een stapeling van problemen gedurende de levensloop van mensen. Kinderen die in armoede opgroeien bewegen minder en ook eten zij minder gezond voedsel", schetst het advies. "Deze oorzaken hebben een direct gevolg voor de schoolprestaties van kinderen en daarmee op de kansen in hun latere leven."

Dat valt niet op te lossen met individuele maatregelen, er is volgens de SER een integrale aanpak voor nodig. Daarom moet één bewindspersoon erop toezien dat op alle beleidsterreinen gezondheidseffecten worden meegewogen. Zo moet de bestaanszekerheid worden verhoogd en problemen met huisvesting, onderwijs en financiën worden opgelost.

"Hoe kunnen we bijvoorbeeld het gebruik van regelingen stimuleren? Hoe kunnen we met vaste contracten onzekerheid verminderen?", schetst Knoef de winst die te behalen valt. "Als je financiële stress hebt, kan die het leven overheersen. Je hebt zorgen, slaapt slecht. Het kan effect hebben op je relaties. Dat heeft een negatief effect op de gezondheid."

Van zorgsysteem naar gezondheidssysteem

Door ongezonde prikkels en chronische stress te bestrijden moet het 'zorgsysteem' worden omgevormd tot een 'gezondheidssysteem'. Het is daarbij volgen de SER belangrijk voorrang te geven aan kwetsbare regio's en wijken. De Raad noemt de Gezonde Generatie een goed initiatief: dat helpt kinderen beter te later eten, meer te sporten en niet te laten roken.

De SER redeneert dat zo'n aanpak niet alleen goed is voor het individu, maar ook voor heel ons land. "Gezondere mensen kunnen beter meedoen aan de samenleving en de arbeidsmarkt. Ook heeft een gezondere bevolking een groot positief effect op de economie, arbeidsproductiviteit en innovatievermogen."

De politie kan vanwege instortingsgevaar nog altijd niet naar binnen in het verwoeste appartementencomplex in Rotterdam waar gisteravond na een explosie een grote brand uitbrak. Mogelijk zijn er nog drie vermiste personen in het gebouw.

Het gebouw is na de brand zo instabiel dat er zelfs geen zoekhonden naar binnen kunnen. "De woningen boven de garageboxen rusten op betonnen kolommen en die zijn zwaar aangetast. Ze staan helemaal scheef en krom en zouden zomaar kunnen instorten", zei een woordvoerder van de veiligheidsregio eerder op de dag.

Drone

De woordvoerder zei ook dat er ernstig rekening mee wordt gehouden dat de vermiste personen om het leven zijn gekomen. "Het is een behoorlijke brand, delen van het gebouw zijn ingestort dus de kans op overlijden is heel groot", aldus de woordvoerder.

Er is al met een drone gekeken of de vermisten gelokaliseerd konden worden, maar dat heeft niks opgeleverd.

Gasbrand

De brand was vanochtend rond 09.30 uur onder controle. De brandweer kon lange tijd het gebouw niet in omdat er sprake was van een gasbrand. Zo'n brand kan pas worden geblust als het gas wordt afgesloten. De netbeheerder moest daarvoor de leidingen opgraven en ze dicht maken. Dat werk werd bemoeilijkt door het vele bluswater, daardoor lopen de gegraven putten direct vol water.

Deze buurtbewoner hielp iemand uit de ravage, vertelt hij aan de NOS:

De grote brand in het appartementencomplex aan de Schammenkamp in de Rotterdamse wijk Zuidwijk brak gisteravond uit na een explosie in een garage. De ravage is groot. Volgens de veiligheidsregio raakten twee mensen gewond.

"Een gewonde is direct door buren naar buiten gehaald en zwaargewond naar het ziekenhuis gebracht", aldus de woordvoerder van de veiligheidsregio. "Deze persoon was in de woning direct boven de garage waar de explosie was. Een tweede persoon kon na een kleine behandeling door de ambulance weer verder."

De explosie was in een auto in een garagebox. Door de ontploffing is het voertuig naar buiten gevlogen. De auto ligt op z'n kant op straat. Daarna brak er brand uit in meerdere woningen.

Het is niet duidelijk waardoor de explosie is veroorzaakt. "Wat we van bewoners hier horen is dat het echt een enorme explosie is geweest. En we zijn in Rotterdam onderhand echt wel wat gewend. Maar deze is echt bijzonder en daar moeten we dan ook goed onderzoek naar doen", zegt de woordvoerder.

Op deze beelden is de omvang van de brand en de ravage te zien:

Er zijn meer woningen ontruimd, maar 44 woningen zijn zo beschadigd geraakt dat de bewoners er niet naar kunnen terugkeren, meldt de veiligheidsregio. Ze zijn opgevangen in een sporthal. De meeste mensen hebben een slaapplaats gevonden bij familie of vrienden. Zes mensen zijn in hotels ondergebracht. Voor de mensen uit de onbewoonbaar verklaarde woningen moet gezocht worden naar een tijdelijke oplossing.

De schade aan de woningen loopt volgens de veiligheidsregio uiteen van compleet onbewoonbaar tot aan woningen waarvan alleen de ruiten zijn gesprongen.

Ook het gebouw tegenover het gebouw waar de explosie was is zwaar beschadigd. Er liggen allerlei losse platen op het dak van het gebouw die eraf kunnen waaien en alle ruiten liggen eruit. "Voorop staat nu om de schade daar zo snel mogelijk te herstellen", aldus de veiligheidsregio.

Vuurwerkopslag

In het woonblok waar de explosie was, is ook een vuurwerkopslag gevestigd. Die liep niet direct gevaar, maar is uit voorzorg leeggehaald. Het vuurwerk lag volgens de veiligheidsregio in een opslagbunker die regelmatig wordt gecontroleerd door de milieudienst.

Ook is er een pand gesloopt om te voorkomen dat het vuur zich zou uitbreiden naar een supermarkt. In verband met de grote hoeveelheid rook die vrijkwam, werd er een NL-Alert verstuurd. Omwonenden kregen het advies om uit de rook te blijven, ramen en deuren te sluiten en ventilatie uit te zetten.

Vanwege het incident is de straat afgezet. Ook is een tramlijn urenlang omgeleid geweest en kunnen bussen niet stoppen in de buurt van de Schammenkamp.

Duizenden Nederlandse bedrijven worden mogelijk misbruikt door financiële criminelen. Dat blijkt uit een rapport over de risico's bij brievenbusmaatschappijen van het Britse economische onderzoeksbureau Moody's Analytics.

In Nederland vonden de onderzoekers bijna 380.000 rode vlaggen: aanwijzingen dat er iets mis is.

Het bedrijf keek in het onderzoek naar opvallende afwijkingen bij bedrijven over de hele wereld. Het gaat bijvoorbeeld om bedrijven met extreem oude of heel jonge bestuurders, om plekken waar heel veel bedrijven staan ingeschreven en om bestuurders die op papier bij honderden bedrijven de baas zijn.

Dit kunnen volgens het onderzoeksbureau allemaal aanwijzingen zijn dat er iets niet in de haak is. Het adviseert zijn klanten dan ook om voorzichtig te zijn en goed onderzoek te doen naar een bedrijf voordat ze er zaken mee doen.

Piramiden of Muiden

Wereldwijd heeft het onderzoeksbureau 21 miljoen rode vlaggen aan bedrijven geplakt. "Nederland valt vooral op bij massaregistratie, als nummer vier in de EU en als 9de wereldwijd", zegt Moody's Analytics-directeur Francis Marinier. Van massaregistratie wordt gesproken als veel bedrijven geregistreerd zijn op één plek.

Massaregistratie kan om verschillende redenen de wenkbrauwen doen fronsen. "Het kan een manier zijn om illegale activiteiten te verbergen - door bezittingen en transacties te verspreiden over meerdere entiteiten, waardoor het voor autoriteiten moeilijker is om de geldstroom te volgen."

Het extreemste voorbeeld van massaregistratie in Nederland bevindt zich volgens de onderzoekers in Muiden. Daar staan op één adres 403 bedrijven geregistreerd.

Het kan nog gekker: op het adres van de Piramide van Gizeh staan 22.686 bedrijven ingeschreven en op het adres van een klein winkelcentrum in het Zuid-Afrikaanse Pretoria zijn zelfs 61.000 bedrijven geregistreerd.

Een directeur van 943 jaar oud

Een andere opvallende rode vlag is de leeftijd van bestuurders. Moody's ontdekte ruim tweeduizend bestuurders ouder dan 123 jaar - terwijl de oudste persoon ooit 122 is geworden. Verder vonden de onderzoekers zo'n 4500 bestuurders jonger dan 5 jaar.

Een van de ongeloofwaardige oude bestuurders zou geboren zijn in de 11e eeuw. Deze 943-jarige is op papier directeur en minderheidsaandeelhouder van een Belgisch bedrijf dat in 2018 is opgericht.

Door gebruik te maken van niet-bestaande of al overleden bestuurders, kunnen de echte aandeelhouders en bestuurders van een bedrijf buiten beeld blijven. Ook dit kan een truc zijn van financiële criminelen om de autoriteiten op een verkeerd been te zetten.

Zulke uitzonderlijk oude bestuurders als in België vond Moody's niet in Nederland. Toch hebben de onderzoekers aan 38 Nederlandse bedrijven een rode vlag geplakt vanwege de leeftijd van een directielid. De jongste van die bestuurders is slechts 5 jaar oud. De oudste is geboren in 1915.

Goedemorgen! In Den Haag demonstreren de politiebonden voor het behoud van een vroegpensioenregeling voor mensen die zwaar werk doen. Ook doet de rechtbank uitspraak in alle zaken van overtredingen van bedrijven op chemiecomplex Chemelot en spelen de Ajax-vrouwen tegen AS Roma.

Eerst het weer: De dag begint zonnig in het oosten van het land, maar in de loop van de ochtend trekt het dicht vanuit het westen. Hier kan ook aan het begin van de middag wat regen vallen. Later geldt dit ook voor het binnenland. Het is vrij zacht weer, met temperaturen tussen de 9 en 12 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Bewoners van 44 woningen in de Rotterdamse straat waar gisteren een grote explosie was, hebben niet thuis kunnen slapen. Voor hen was opvang geregeld in een sporthal in de buurt.

De oorzaak van de explosie, die rond 20.30 uur plaatsvond, is nog onbekend. Na de explosie brak brand uit. De brandweer is de hele nacht bezig geweest met blussen.

Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:

In de sokkel van een ruiterstandbeeld van koning Willem II in Den Haag vonden werklieden deze maand een tijdscapsule. Gisteren werd de inhoud daarvan onthuld. In het loden kistje zaten onder meer een oorkonde, een boek en een lofdicht op het leven van de 19e-eeuwse vorst.

De Haagse burgemeester Jan van Zanen en cultuurwethouder Saskia Bruines maakten de inhoud bekend. Dat gebeurde precies 99 jaar nadat het loden kistje in de sokkel van het ruiterbeeld was ingemetseld, op 29 januari 1925.

Internetbank Bunq heeft vorig jaar voor het eerst zwarte cijfers geschreven. Over 2023 werd ruim 53 miljoen euro winst gemaakt, zo maakt de in 2011 opgerichte bank vandaag bekend. Het geld wordt volgens Bunq gestoken in verdere groei in het buitenland.

Die groei wil Bunq onder meer in het Verenigd Koninkrijk realiseren. Vandaag maakte Bunq bekend daar een bankvergunning te hebben aangevraagd. Met de Nederlandse bankvergunning kan de bank in de hele Europese Unie diensten aanbieden, maar sinds de Brexit kan dat niet meer in het VK. Wel mag Bunq bestaande Britse klanten blijven bedienen via een tijdelijke vergunning.

Oprichter en topman Ali Niknam zegt dat zijn bank permanent in het Verenigd Koninkrijk actief wil blijven. Sinds april vorig jaar loopt ook in de Verenigde Staten een aanvraag voor een bankvergunning.

Kosten

Aan het einde van vorig jaar had Bunq elf miljoen klanten. Daarmee is de Nederlandse bank naar eigen zeggen de op één na grootste internetbank van Europa.

De afgelopen tien jaar schoten in Europa de internetbanken als paddenstoelen uit de grond. Het lukt maar weinig internetbanken om winstgevend te worden. Dat komt doordat ze hoge kosten moeten maken voor systemen, voor het trekken van klanten en voor controles om witwaspraktijken te voorkomen.

Naast 53,5 miljoen euro aan inkomsten van klanten met een betaalrekening, verdiende Bunq ook 176 miljoen euro uit rente. Door de snel gestegen rente bij de Europese Centrale Bank (ECB) maakten veel banken het afgelopen jaar hoge winsten door het verschil met de spaarrente.

Neuralink, een bedrijf van Elon Musk, heeft een chip geplaatst in het hoofd van een mens. Dat meldt de miljardair op zijn berichtenplatform X. Het is niet voor het eerst dat een bedrijf hierin slaagt, maar voor Neuralink is het een primeur.

Het bedrijf ontwikkelt technologie waarmee onder meer verlamde mensen kunnen communiceren met computers. Zo kan iemand berichten typen door aan de woorden te denken en is het mogelijk om zonder muis programma's te openen. Vorig jaar kreeg Neuralink toestemming in de VS om te experimenteren op mensen.

Details over de nieuwste proef zijn nog niet bekendgemaakt. Volgens Musk laten de eerste resultaten een "veelbelovende neuronenpiek" zien. Het implantaat werd gisteren aangebracht bij de patiënt.

Neuralink test al langer op dieren. Twee jaar geleden publiceerde het een video waarin een aap het computerspel Pong speelt. Opmerkelijk genoeg bediende de aap het pingpongbatje niet met een controller, maar met zijn hersenen.

Presidentiële handdruk met robotarm

De ideeën van het bedrijf van Musk zijn niet nieuw. Andere bedrijven werken al langer ook aan een zogenoemde brain-computer interface.

Zo wist het bedrijf Blackrock Neurotech eerder al twee implantaten te plaatsen bij een patiënt die verlamd is vanaf zijn borst na een auto-ongeluk. Met de implantaten schudde hij in 2016 de hand van toenmalig president Obama, door met behulp van de apparaatjes in zijn hersenen een robotarm aan te sturen.