Zzp'ers voorzichtig positief over verzekering: 'Als je ziek bent wil je geen stress'
Na een aantal aanpassingen stuurt het kabinet het wetsvoorstel voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zzp'ers naar de Raad van State voor advies. Organisaties en zelfstandigen zijn gematigd positief.
De Belastingdienst en uitkeringsinstantie UWV uitten eerder kritiek. In het nieuwe voorstel ontvangen verzekerden niet na één, maar na twee jaar arbeidsongeschiktheid een uitkering, waardoor de kosten lager liggen. Een zelfstandige betaalt daardoor straks maximaal 171 euro bruto per maand aan de AOV.
Acceptabel"We waren eerst tegen, nu vinden we het voorstel acceptabel", zegt voorzitter Cristel van de Ven van Vereniging Zelfstandigen Nederland. Ze noemt het goed dat de wachttijd van twee jaar de verzekering fors goedkoper maakt, maar ze staat ook niet te juichen.
"Het is een beetje kiezen tussen twee kwaden", zegt Van de Ven. "Verzekeren is nooit leuk, zeker als het verplicht is. De meerderheid van de leden is nog altijd niet blij, maar een deel zit hier weer enorm op te wachten omdat ze nu geen verzekering kunnen krijgen."
Het UWV verzette zich vorige zomer fel tegen het wetsvoorstel. Nu zijn veel van de bezwaren volgens een woordvoerder weggenomen. Vooral omdat er door een langere wachttijd minder keuringsartsen nodig zijn. "Technisch gezien denken we dat de wet zo uitvoerbaar is, maar er moet wel genoeg capaciteit bij de artsen zijn. We hopen dat een nieuw kabinet daarmee aan de slag kan."
'Leven kan anders lopen'Volgens het huidige demissionaire kabinet is driekwart van de zelfstandigen nu niet verzekerd omdat zij de kosten vaak te hoog vinden. Een verplichte AOV zou er volgens demissionair minister Paul van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voor zorgen dat zzp'ers meer zekerheid krijgen bij ziekte.
Daar is Henk van der Schaft, bestuurder bij FNV Zelfstandigen, het mee eens. "Deze verzekering is er niet voor niks. Juist omdat je ziekte niet in de hand hebt is het goed. Het is geen vetpot, maar wel goed dat het zo betaalbaarder wordt."
Een paar jaar geleden vertelde zelfstandige Paul Schimmel wat er gebeurde toen hij onverzekerd een ongeluk kreeg:
Die zekerheid voor alle zelfstandigen vindt ook zzp'er Willemijn (achternaam bekend bij de redactie) een goed idee. Ze werkt al ruim twintig jaar als zelfstandige en verzekerde zich toen ze daarmee begon. Ze was ontzettend blij met die keuze toen ze hoorde dat ze borstkanker had. "Je hoopt dat je het nooit nodig hebt, maar het leven kan anders lopen."
Risico's van ondernemerschapDat verhaal herkent Linda Rosink. Zij werd in 2015 ziek en bleef dat anderhalf jaar. Ze kon destijds terugvallen op haar broodfonds, een collectieve voorziening van zelfstandigen voor arbeidsongeschiktheid. "Het ondernemerschap brengt altijd risico's met zich mee en je ziek melden is ingewikkeld."
Toch staat ze dubbel tegenover een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering. "Toen ik zag hoe duur het zou worden, vond ik het helemaal niet ideaal. Maar ik vind het zeker verstandig dat er iets geregeld wordt voor zzp'ers."
Ook Willemijn begrijpt dat veel zzp'ers zich niet verzekeren door die hoge kosten. "Het is wel een diepte-investering. Ik ben blij dat ik een verzekering had, maar ik zat ook vrijwel nooit zonder werk dus had er de financiële ruimte voor. Het zijn namelijk aanzienlijke bedragen."
'Focus op beter worden'Volgens Willemijn is het beter om verzekerd te zijn, om te veel stress bij ziekte te voorkomen. "Ik heb geleerd dat stress een heel bepalende factor is bij het beter worden. Heel veel dingen moeten worden aangepast als je niet bent verzekerd en die stress wil je dan niet hebben."
Van der Schaft van FNV denkt dat zzp'ers zich gesteund kunnen voelen door een verzekering. "Ziekte overkomt je en dit vormt enige bescherming tegen bijvoorbeeld het 'opeten' van je eigen huis."
BroodfondsTegelijkertijd denkt Van de Ven van Vereniging Zelfstandigen Nederland dat een broodfonds nodig blijft. "Je moet goed kijken of je goed uitkomt met die basisverzekering. Dit soort initiatieven voor de eerste twee jaar zijn al goed, en kunnen nu blijven bestaan."
Willemijn combineerde een broodfonds met haar arbeidsongeschiktheidsverzekering om de eerste twee jaar te overbruggen. Ze denkt dat dat het beste werkt om je in te dekken tegen risico's. "Ik kan niet in andermans portemonnee kijken. Voor mij bracht het broodfonds een fantastische oplossing."
Daar is Rosink het ook mee eens. Ze vindt het belangrijk dat er ruimte blijft voor keuzes. "Het voorstel geeft gelukkig ruimte voor ondernemers om nog hun eigen oplossing te verzinnen. Ik denk dat het goed is niet naïef te zijn over arbeidsongeschiktheid."