Aggregator

Het dodental van de crash van een vrachtvliegtuig in Louisville in de Amerikaanse staat Kentucky is opgelopen naar twaalf. Autoriteiten verwachten dat het dodental nog verder oploopt.

Daarnaast zijn ruim tien gewonden gevallen door de crash. Zij hebben brandwonden, verwondingen door rondvliegend puin of hebben giftige rook ingeademd.

Het 34 jaar oude vliegtuig van koeriersdienst UPS had drie bemanningsleden aan boord. Zij zijn alle drie omgekomen.

Motor losgekomen

De oorzaak van het ongeluk afgelopen dinsdag moet nog worden vastgesteld. Het is wel al duidelijk dat de straalmotor vlak na het opstijgen van de linkervleugel is gevallen. Hierdoor ontstond een grote steekvlam die aan de grond een grote brand veroorzaakte.

Bewakingsbeelden en vliegtuiggegevens moeten helpen om het precieze verloop van het ongeluk te reconstrueren. De cockpitvluchtrecorder en de vluchtdatarecorder, beter bekend als de zwarte dozen, zijn geborgen.

Beelden van de vliegtuigcrash:

Veel slachtoffers hebben zeer ernstige verwondingen opgelopen. De hulpdiensten zijn ook nog steeds op zoek naar slachtoffers, aangezien meerdere mensen nog vermist zijn. Volgens gouverneur Andy Beshear hebben minstens zestien families gemeld dat hun dierbaren vermist zijn.

Twee werknemers van een autobedrijf dat geraakt werd door het neerstortende vliegtuig, werden dinsdagavond nog steeds vermist. Het is niet bekend hoeveel klanten er in het bedrijf aanwezig waren toen het ongeluk gebeurde.

Onderzoekers van de NTSB, de instantie die het onderzoek leidt, blijven minstens een week in Louisville voor onderzoek. De eerste bevindingen rond de oorzaak van het ongeluk komen meestal binnen een paar dagen naar buiten. Het volledige eindrapport kan 12 tot 24 maanden duren.

Sociale huurwoningen van woningcorporaties krijgen meer te maken met de effecten van klimaatverandering dan de gemiddelde woning. Zo krijgen bewoners van deze huizen vaker last van hitte of overlast door grondwater. Dat blijkt uit een analyse van 830.000 sociale huurwoningen van 53 woningcorporaties, uitgevoerd door stichting Dutch Green Building Council.

De problemen die het rapport in kaart brengt, zijn al langer bekend. Maar het is voor het eerst dat er op zo'n grote schaal onderzoek is gedaan naar de gevolgen van klimaatverandering voor sociale huurwoningen. Het onderzoek betreft een derde van alle woningcorporatiewoningen in Nederland en ongeveer 10 procent van alle woningen in het land.

Huurders van corporatiewoningen hebben vaak te maken met reglementen die het hen verbieden om zelf aanpassingen te doen aan hun huurwoning. Ze kunnen zich dus minder goed beschermen dan woningeigenaren.

Daarbij speelt ook geld een rol: verduurzaming van een woning kan duur zijn, en veel sociale huurders hebben daar geen geld voor. "Klimaatverandering vergroot niet alleen fysieke risico's", schrijven de onderzoekers, "maar ook de sociale ongelijkheid".

De onderzoekers waarschuwen dat corporatiewoningen vaak met meerdere door klimaatverandering verergerde problemen tegelijk kampen.

"Voor corporaties is het een grote opgave om mee aan de slag te gaan", zegt Jan Kadijk, manager kennis en innovatie bij Dutch Green Building Council. "De eerste stap is om woning voor woning te kijken: hoe zit het nou met de kwetsbaarheid? En vervolgens na te denken over oplossingen. Dat kan liggen in vergroening of in maatregelen aan de woning."

De resultaten komen kort na de verkiezingen, waarin het grote woningtekort in Nederland een centraal thema was. Zelfs als je niet naar de bestaande corporatiewoningen met hun klimaatrisico's kijkt, is de woningopgave al aanzienlijk. Dit onderzoek onderstreept dat er ook nog veel werk is om de bestaande huizen toekomstbestendig te maken.

'Niet alles kan tegelijk'

Liesbeth Spies, voorzitter van de branchevereniging van woningcorporaties Aedes, neemt het rapport over de klimaatrisico's vandaag in ontvangst. Ze zegt de resultaten te omarmen.

"Met beperkte middelen moeten we keuzes maken, terwijl alle problemen urgent zijn en om directe actie vragen. Hoewel uitstel problematiek vaak verergert, kan niet alles direct en tegelijk aangepakt. We zien dus dat de verduurzamingsopgave begint te knellen. "

Aedes roept op tot nauwe samenwerking tussen corporaties, gemeenten, waterschappen, de financiële sector en bewoners. Ook vraagt de organisatie om landelijke regie, met ruimte voor lokale invulling. "Door nú te investeren in klimaatadaptatie, voorkomen we hogere kosten en schade in de toekomst."

Spectravideo is not exactly the most well-known microcomputer company, but they were nevertheless somewhat active in the US market from 1981 to 1988. Their computers still have a fanbase of …read more

Nooit eerder zat de VS zo lang in shutdown als nu. Al 37 dagen lang kunnen Democraten en Republikeinen in het Congres het niet eens worden over een nieuwe begroting. Ambtenaren krijgen geen loon, vertragingen op vliegvelden nemen toe en 42 miljoen Amerikanen hebben minder geld voor boodschappen. Zorgpremies vliegen door het dak.

De 78-jarige George Carroll uit Pennsylvania krijgt voedselbonnen onder het zogenoemde SNAP-programma. Tot nu dan: de uitbetaling ervan is grotendeels gestaakt. "Je doet wat minder boodschappen", zegt hij koeltjes. Fan van de Amerikaanse president is hij niet. "Kinderen hebben honger tijdens Thanksgiving, terwijl Marie-Antoinette Trump feestjes geeft."

Een verwijzing naar de laatste koningin van Frankrijk, voor George symbool voor hoe de vorst leeft in luxe terwijl het volk honger lijdt. Naast SNAP is de pensionado afhankelijk van Medicare en Medicaid, zorgverzekeringen voor ouderen en mensen met een chronische aandoening. Beide programma's worden, onder Trumps Big Beautiful Bill fors uitgekleed.

Levenslijn voor armen

"Dit soort programma's zijn er niet voor de miljonairs", zegt George over die zorgverzekeringen. "Het is een reddingslijn voor arme mensen." Dankzij Medicaid kan George, die lijdt aan onder meer hartfalen en artritis, zorg inkopen waardoor hij thuis kan blijven wonen.

"Als hij zijn zorgverzekering kwijtraakt kan ik hier niet meer werken", zegt thuiszorghulp Wanda Carroll-Russell. "Dan krijg ik geen loon meer." Zelf is ze verzekerd via Obamacare, een zorgverzekering voor 24 miljoen Amerikanen met lagere inkomens die anders tussen wal en schip vallen. Als er niks gebeurt, verdubbelt hun zorgpremie na de jaarwisseling.

Wanda's premie gaat met liefst 75 procent omhoog, las ze in een brief afgelopen week op de mat viel. "Nu betaal ik 288 dollar", zegt ze. Vanwege de aflopende Obamacare-subsidies wordt dat straks 500 dollar. Het is de grootste splijtzwam tijdens de huidige shutdown: Democraten houden hun poot stijf en willen alleen zakendoen als Republikeinen de subsidies verlengen.

"Ik denk niet dat ik dat kan betalen, dus als het echt omhooggaat, zal ik mijn verzekering moeten opzeggen", zegt Wanda. "De Republikeinen hebben de controle over het Huis en de Senaat, zij kunnen dit stoppen", meent ze. "Maar ze geven er niks om." Peilingen laten zien dat een kleine meerderheid van de Amerikanen het met haar eens is.

Kiezers zijn weliswaar nog steeds erg negatief over de Democratische Partij, maar steeds vaker wordt de schuld voor de shutdown bij de Republikeinse Partij gelegd. In een peiling van NBC koos 52 procent voor de Republikeinen, 42 procent wees naar de Democraten.

"Vrijwel alle Democraten in het Congres hebben ervoor gekozen het Amerikaanse volk te gijzelen", stelde Trump woensdag op een grote conferentie in Miami. "Een poging tot afpersing voor honderden miljarden: ze eisen gratis gezondheidszorg voor illegale immigranten." Dat is onzin. Ongedocumenteerde immigranten hebben in Amerika geen recht op gesubsidieerde zorgverzekeringen, alleen op spoedeisende hulp.

Trump blijft wijzen op de "verspilling, fraude en misbruik" bij overheidsprogramma's als Medicaid. Bewijs daarvoor werd nooit geleverd, maar volgens Trump moeten programma's "beschermd worden voor degenen die er het meest van afhankelijk zijn", stelde hij in een memorandum eerder deze zomer.

Zij die het het hardst nodig hebben, zien hun toegang tot de zorg juist belemmerd worden. "Onze primaire verzekering vergoedt bijna niets van haar handicap-gerelateerde zorg", zegt Chelsea Anders. Haar dochter Olivia werd geboren met een open buikwand en heeft een cerebrale parese, een aangeboren hersenaandoening.

"Incontinentiemateriaal, haar rolstoel, been- en voetbraces: zonder Medicaid kunnen we het basale niet betalen." Ze weet waar ze over praat. In het diep-Republikeinse Texas, waar ze vandaan komt, liepen de rekeningen hoog op. "We moesten 2000 dollar per maand bij elkaar schrapen voor haar sondevoeding", zegt Chelsea. "Alsof we een tweede hypotheek hadden."

Met haar gezin verhuisde ze noodgedwongen naar Pennsylvania. Vluchteling in eigen land, met toegang tot zorg en gelijke behandeling als belangrijkste argument. Hier kan Olivia naar school, krijgt ze de therapieën die ze nodig heeft vergoed. Maar ook aan de oostkust, 2000 kilometer van huis is haar gezin niet veilig.

"We worden dus gedwongen meerdere plannen te hebben, afhankelijk van welke kant de wind met Trump weer opwaait", zegt ze, wetende dat Pennsylvania niet immuun is voor bezuinigingen uit Washington. "Er is vrijwel niets van de Trump-regering wat niet raakt aan wat zij nodig heeft", verzucht ze, wijzende naar haar dochter.

Importheffingen

Dochter Olivia is al uit haar huidige rolstoel gegroeid, maar een nieuwe laat nog op zich wachten. Onderdelen komen uit het buitenland, door Trumps importheffingen is de levering trager en duurder, stelt Chelsea.

"Haar vermogen om te leven en te bloeien wordt bedreigd. En nu wordt ook haar toegang tot onderwijs bedreigd. Wat blijft er dan nu eigenlijk nog over voor een 10-jarig kind? De American Dream bestaat nog niet voor mensen met een beperking."

Goedemorgen! Verkenner Wouter Koolmees praat vandaag met de fractievoorzitters van de kleinere partijen over hun voorkeur voor een nieuw kabinet. In Rotterdam begint de driedaagse strafzaak tegen de pleegouders van het zwaar mishandelde Vlaardingse pleegmeisje.

Eerst het weer: opnieuw een vrij zonnige dag. Er zijn soms sluierwolken, maar daar schijnt de zon goed doorheen. Alleen langs de westkust trekken dikkere wolken. Het blijft droog en het is 14 tot 17 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Zorginstituut Nederland gaat kijken of twee soorten obesitasmedicijnen kunnen worden toegelaten tot het basispakket van de zorgverzekering. Het gaat om de medicijnen Wegovy en Mounjaro.

Er zijn in Nederland al twee afvalmedicijnen die vanuit het basispakket worden aangeboden, Saxenda en Mysimba. Daar komen er in de toekomst dus wellicht nog twee bij.

Het zorginstituut kijkt bij de beoordeling voorlopig alleen naar de effectiviteit en gezondheidswinst bij twee groepen patiënten, omdat voor hen het meeste bewijs beschikbaar is dat de medicijnen hun gezondheid kunnen verbeteren.

Het zorginstituut adviseerde in 2024 nog negatief over het vergoeden van het medicijn Wegovy. Toen was al duidelijk dat het middel leidt tot gewichtsverlies, maar was er nog veel onduidelijk over bijwerkingen, het effect op de lange termijn en hoe verantwoord af te bouwen.

Anders nieuws uit de nacht En dan nog even dit

Van Zuid- tot Noord-Nederland zijn mensen afgelopen avond en nacht naar buiten gegaan om de supermaan te zien. Niet eerder dit jaar oogde het hemellichaam vanaf aarde zo groot als nu. Ook in andere landen werd de grootste supermaan van het jaar volop gefotografeerd.

Fijne dag!

Meer een-op-een gesprekken, sneller aangifte kunnen doen en vaker vertrouwenspersonen inschakelen. Het is een greep uit de veranderingen die jeugdzorgorganisaties zeggen door te voeren nadat anderhalf jaar geleden een 10-jarig pleegmeisje uit Vlaardingen zwaargewond in het ziekenhuis belandde.

Deze ochtend begint de inhoudelijke behandeling van de zaak. Het Openbaar Ministerie beschuldigt de pleegouders van het meisje van zware mishandeling. Ook zouden het zusje van het pleegmeisje en twee Syrische broertjes in het pleeggezin zijn mishandeld.

Organisaties betrokken bij dit pleeggezin zijn flink tekortgeschoten, concludeerde de inspectie eerder dit jaar. Vooral Enver en de William Schrikker Stichting (WSS), die direct verantwoordelijk waren voor het meisje, hebben gefaald. Deze en ook andere betrokken jeugdzorgorganisaties geven aan hun manier van werken te hebben aangepast, blijkt uit een rondvraag van de NOS.

Contact met het kind

Zo willen ze meer gesprekken voeren met kinderen. Met het Vlaardingse pleegmeisje was maandenlang geen contact, terwijl het verplicht is om een paar keer per jaar een-op-een contact te hebben met een pleegkind. Dat staat nu hoger op de agenda bij Enver en de WSS, geven zij aan.

Ook willen organisaties dat kinderen terecht kunnen bij vertrouwenspersonen. Die zijn getraind om te luisteren naar een kind en onafhankelijk hulp te bieden. Bij jeugdhulpaanbieder Timon moet ieder kind tegenwoordig een vertrouwenspersoon hebben. Dat kan een tante, buurman of iemand van een organisatie zijn.

"Deze verbeteringen zijn cruciaal", reageert Mariëlle Bruning, hoogleraar jeugdrecht aan de Universiteit Leiden. "Zo kan een goed beeld gekregen worden van het kind. Een vertrouwenspersoon draagt eraan bij dat een kind ook in moeilijke tijden zijn stem kan laten horen."

Drempel verlagen

Bij het Vlaardingse pleegmeisje werd in eerste instantie gezegd dat verschillende mensen melding hadden gemaakt van mishandeling. Na onderzoek bleek dat toch niet het geval te zijn. Veilig Thuis, het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld, heeft daarom de afgelopen tijd gewerkt aan het verlagen van de drempel om te bellen.

Vermoedens en meldingen moeten sneller worden gedeeld, vindt Veilig Thuis. Zo kan beter in kaart worden gebracht of er sprake is van mishandeling. Ook kan met meer informatie tunnelvisie worden tegengegaan. Veilig Thuis heeft onder andere een nieuw online platform gelanceerd waar mensen hun vermoedens over kindermishandeling kunnen delen.

In zijn rapport schreef de inspectie dat niet alleen het zicht op de kinderen in het Vlaardingse pleeggezin tekortschoot, ook de samenwerking tussen en binnen betrokken organisaties was slecht. Cruciale informatie is meerdere keren niet gedeeld.

De organisaties geven aan nu vaker contact met elkaar te hebben en zo sneller actie te kunnen ondernemen als dat nodig is. Ook zeggen de organisaties duidelijker afspraken te hebben gemaakt over wat van wie wordt verwacht en wat er moet gebeuren als er vermoedens zijn van kindermishandeling.

Toch geen aangifte

Een gevolg is dat meldingen bij de inspectie vaker gezamenlijk worden gemaakt, ziet Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond. Als er grote problemen zijn, zoeken organisaties elkaar eerder op en kijken ze bij die problemen welke rol de samenwerking speelt.

Jeugdzorginstanties geven ook aan de samenwerking met de politie tegen het licht te hebben gehouden. Nidos, de instantie die verantwoordelijk is voor de opvang van de twee Syrische broertjes, dacht aangifte te hebben gedaan. Het bleek een getuigenverhoor te zijn. Onderzoek van de politie naar mishandeling in het pleeggezin is daardoor gestopt.

Inmiddels heeft de Rotterdamse politie een vast contactpersoon voor Nidos om mee samen te werken bij aangifte. Als dat goed werkt, wil de jeugdzorgorganisatie dat ook op andere plekken proberen te regelen. Daarnaast vraagt Nidos bij aangifte nu altijd hulp van een jurist.

Hoewel er meer contact is tussen organisaties, is er niet per se meer contact tussen medewerkers onderling. Wel zeggen instanties anders te overleggen, met meer ruimte voor reflectie en tegenspraak. Bij de William Schrikker Stichting moeten jeugdbeschermers bijvoorbeeld vaker antwoord geven op de vraag: kun je het ook mis hebben?

Ook denken gedragswetenschappers sneller mee bij het maken van keuzes over kinderen. Bij de meest ingewikkelde situaties wordt de directeur eerder betrokken.

Nicolien van den Berg, bestuurslid bij Jeugdzorg Nederland, erkent in Nieuwsuur dat richtlijnen niet altijd voldoende zijn nageleefd. "We werken er als sector aan om dat te verbeteren, maar tegelijkertijd moeten we de realiteit in de gaten houden en ons realiseren dat het maatwerk is. Elk gezin is anders. De papieren werkelijkheid en de werkelijkheid van de pleegzorg matchen niet altijd en wij moeten ervoor zorgen dat die twee dichter bij elkaar komen."

Nietpluisgevoel

"Er lijkt veel in beweging te zijn gezet en dat is een belangrijke stap vooruit", concludeert hoogleraar Bruning. "Maar het gaat in de eerste plaats om een kritische professionele houding van de hulpverleners. Ze moeten continu alert zijn en een nietpluisgevoel bespreken om tunnelvisie te voorkomen."

De biologische moeders van de kinderen die in het pleeggezin zaten, zijn te spreken over de veranderingen. "Maar het is een heel gemengd gevoel", zegt Bart Visser van Namens de Familie. "Hoeveel actie er ook ondernomen wordt, het leven van de moeders en mishandelde kinderen wordt er niet beter van. De schade is al geleden."

Verschillende organisaties die opkomen voor arbeidsmigranten trekken bij de Tweede Kamer aan de bel over het schrappen van maatregelen die de positie van arbeidsmigranten kunnen verbeteren. Demissionair minister Paul (VVD) van Sociale Zaken besloot vorige week om die toch niet door te zetten.

Vier belangenorganisaties schrijven in een brief dat uitzendbureaus met het terugdraaien van de maatregelen opnieuw ruim baan krijgen om door te gaan met "dubieuze praktijken". De brief is ondertekend door het Leger des Heils, Fairwork, Stichting Bewonersbelangen Arbeidsmigratie en vakbond FNV.

Opvallend genoeg is de op een na grootste vakbond, CNV, het juist eens met het besluit van de demissionaire minister. Dat geldt ook voor de werkgevers. De Nederlandse Arbeidsinspectie is juist tegen het besluit van Paul. Het laat zien dat partijen behoorlijk verdeeld zijn over wat de beste oplossing is.

Loon inhouden

De maatregelen werden bedacht door Pauls voorganger Eddy van Hijum. De meest in het oog springende maatregel is het stapsgewijs verbieden dat kosten voor huisvesting ingehouden worden op het minimumloon van arbeidsmigranten. Dat loon is dit jaar 2509 euro bruto bij een 40-urige werkweek.

Een werkgever mag op dit moment voor het huren van een woning maximaal 25 procent inhouden van het minimumloon. De werknemer ontvangt daardoor een bedrag dat lager is dan het minimumloon, omdat de werkgever de kosten van de huisvesting draagt.

Vanaf januari zou dat verlaagd worden naar 20 procent, en vanaf 2030 zou het inhouden helemaal niet meer mogelijk zijn.

Onwenselijke situaties

Van Hijum schreef destijds dat arbeidsmigranten door hun werkgever weliswaar snel aan een woning komen, maar in de praktijk onwenselijke situaties ontstaan "waarin een deel van de werkgevers huisvesting aan arbeidsmigranten als verdienmodel ziet". Volgens Van Hijum raken arbeidsmigranten bij het verliezen van hun baan ook hun woning kwijt. Dat vergroot hun afhankelijkheid van de werkgever.

Demissionair minister Paul wil het inhouden van huur mogelijk houden, omdat werkgevers volgens haar alsnog naar manieren zouden zoeken om loon buiten het zicht in te houden. De kwaliteit van huisvesting zou daardoor onder druk komen te staan. Vanwege de krappe woningmarkt is het voor arbeidsmigranten juist nadelig als de inhoudingsregeling stopt, zegt Paul.

Voorstanders van de maatregelen zeggen dat arbeidsmigranten bijvoorbeeld niet doorstromen naar een direct dienstverband, omdat hun huisvesting dan ophoudt. Ze hebben volgens de organisaties bovendien geen huurbescherming en verliezen onderdak als de arbeidsovereenkomst stopt.

Ook de Arbeidsinspectie is voor de afschaffing van de inhoudingsregeling, omdat die het belangrijk vindt dat het verdienmodel van vervoer, werk en huisvesting minder aantrekkelijk wordt voor werkgevers. Werkgevers kunnen verdienen aan de huisvesting van arbeidsmigranten, ten opzichte van mensen die al een huis hebben in Nederland. "Daarmee ontstaat ook een afhankelijkheid van de werknemer van de werkgever: baan kwijt, huis kwijt, dakloos."

ID-pas

Demissionair minister Paul schrapt ook het invoeren van een identificatiepas op de bouwplaats, waar veel arbeidsmigranten in dienst zijn. Zo'n pas moest een einde maken aan de onduidelijkheid wie, met welke kwalificaties, voor welke werkgever op de bouwplaats werkt.

Doordat iedereen valt te identificeren met de pas zou dat bijvoorbeeld zwartwerken tegengaan en gewerkte uren en opgebouwde rechten zoals pensioen bijhouden. Maar volgens de minister geeft zo'n pas geen garantie op veilig en eerlijk werk. Bovendien zou de privacy van werknemers in het geding komen. Ze wil dus geen wettelijk verplichte identificatie op de bouwplaats, maar ziet alleen een optie daarvoor "op basis van vrijwilligheid".

Ook Bouwend Nederland werkt aan andere oplossingen om de veiligheid en positie van arbeidsmigranten te verbeteren. Zo werken ze onder andere aan een app en een systeem om onveilige situaties te melden, en inzicht te krijgen in de veiligheidseisen.

Andere oplossingen

Werkgevers en vakbond CNV staan achter het besluit van de minister. Volgens CNV zou het doorgaan van het besluit de positie van arbeidsmigranten verslechteren, omdat de huisvesting dan op een andere manier betaald moet worden: "Dat wordt dan bijvoorbeeld contant of met PIN gedaan. Dan hebben we het liever op de loonstrook, dat is transparant", zegt CNV-bestuurder Henry Stroek.

De Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) zegt het goed te vinden dat de minister de maatregelen terugdraait, met name vanwege transparantie, en omdat de bond ervan overtuigd is dat de regeling de kwaliteit van woningen borgt.

Volgens minister Paul blijft het belangrijk om de positie van arbeidsmigranten te verstevigen en hen meer onafhankelijk te maken van hun werkgever. Daarvoor zegt ze te werken aan andere manieren om dat voor elkaar te krijgen, zoals informatiepunten, en een wetsvoorstel om de huurbescherming van arbeidsmigranten te verbeteren.

President Marcos Junior heeft de landelijke noodtoestand afgekondigd in de Filipijnen. Dat is enerzijds gedaan om de verwoestende impact van orkaan Kalmaegi, maar ook met het oog op een nieuwe storm die nadert.

De Filipijnse autoriteiten vrezen dat Uwan, momenteel nog een tropische storm, zaterdag uitgroeit tot orkaan. "We doen er alles aan om ons voor te bereiden op de naderende Orkaan Uwan", zei president Marcos Junior.

Het dodental als gevolg van Kalmaegi, die de Filipijnen Tino noemen, is fors opgelopen. Inmiddels zijn zeker 114 mensen omgekomen en worden 127 mensen vermist. Daarmee is het dodental bijna verdubbeld in een dag tijd.

Half miljoen mensen ontheemd

De orkaan heeft geleid tot hevige overstromingen. De meeste slachtoffers zijn verdronken. Diverse eilanden zijn getroffen, maar met name het centraal gelegen Cebu is er slecht aan toe. Ruim een half miljoen mensen zijn ontheemd geraakt door het natuurgeweld in het Zuidoost-Aziatische land.

In Talisay zijn de gevolgen zichtbaar:

Kalmaegi heeft de Filipijnen verlaten en trekt momenteel richting Vietnam. Naar verwachting morgen zal de orkaan daar aan land gaan.

Door de noodtoestand uit te roepen kan de Filipijnse overheid sneller noodfondsen inzetten. De regering krijgt ook meer mogelijkheden om het hamsteren van hulpgoederen tegen te gaan en voedselprijzen stabiel te houden.

Handheld computers have become very much part of the hardware hacker scene, as the advent of single board computers long on processor power but short on power consumption has given …read more

Van Zuid- tot Noord-Nederland zijn mensen afgelopen avond en nacht naar buiten gegaan om de supermaan te zien. Niet eerder dit jaar oogde het hemellichaam vanaf aarde zo groot als nu. Ook in andere landen werd de grootste supermaan van het jaar volop gefotografeerd.

Op sommige plekken in Nederland was de maan amper te zien door bewolking. Maar wie geluk had, kon de witte en gele gloed (afhankelijk van hoe je je camera afstelt) behoorlijk goed vastleggen.

Hier zie je een selectie van ingestuurde foto's en foto's gemaakt door professionele fotografen:

We spreken van een supermaan als die relatief dicht bij de aarde staat en het tegelijk ook volle maan is. Daardoor oogt de bol zo'n 7 procent groter en het licht ervan zo'n 14 procent feller dan gebruikelijk. Op donkere plekken werpt het maanlicht dan dikke schaduwen achter objecten.

Ditmaal was er sprake van een zogenoemde bevermaan. Inheemse bewoners van Noord-Amerika gebruikten die naam, zo meldt National Geographic, omdat het seizoen is aangebroken waarin bevers hun winterverblijf maken.

Twee maanden geleden was een bloedmaan te zien. Dat is in feite een maansverduistering.

Zorginstituut Nederland gaat kijken of twee soorten obesitasmedicijnen kunnen worden toegelaten tot het basispakket van de zorgverzekering. Het gaat om de medicijnen Wegovy en Mounjaro.

Er zijn in Nederland al twee afvalmedicijnen die vanuit het basispakket worden aangeboden, Saxenda en Mysimba. Daar komen er in de toekomst dus wellicht nog twee bij.

Miljoen mensen

Het zorginstituut kijkt bij de beoordeling voorlopig alleen naar de effectiviteit en gezondheidswinst bij twee groepen patiënten, omdat voor hen het meeste bewijs beschikbaar is dat de medicijnen hun gezondheid kunnen verbeteren.

De ene groep waar het medicijn mogelijk geschikt voor is, zijn mensen met een BMI vanaf 30 die ook ziektes hebben die verwant zijn aan hun overgewicht, zoals hartfalen, chronische nierschade en slaapapneu.

De andere groep bestaat uit mensen met ernstige tot zeer ernstige obesitas met een BMI vanaf 35. De keus om de middelen voorlopig alleen voor deze groepen te beoordelen heeft de steun van zorgprofessionals, patiënten en zorgverzekeraars, die hierover hebben meegedacht.

Het gaat volgens een schatting van het zorginstituut om zo'n miljoen mensen. Gebruik van de middelen moet in combinatie met een leefstijlinterventie, waarbij ook aandacht is voor bijvoorbeeld stress, slaap, voeding en beweging.

Leefstijlinterventie

Het zorginstituut adviseerde in 2024 nog negatief over het vergoeden van het medicijn Wegovy. Toen was al duidelijk dat het middel leidt tot gewichtsverlies, maar was er nog veel onduidelijk over bijwerkingen, het effect op de lange termijn en hoe verantwoord af te bouwen.

Daarnaast kon niet worden beoordeeld of de gezondheidswinst opwoog tegen de kosten van behandeling met het medicijn. Ook was niet duidelijk voor welke patiënten het middel gezondheidsverbetering zou opleveren.

Volgens het Europees Medicijn Agentschap komen mensen met een BMI vanaf 27 met een aandoening die wordt veroorzaakt door hun overgewicht in aanmerking voor behandeling met Wegovy of Mounjaro.

Levenslang gebruiken

Uit studies is al gebleken dat het gewicht van patiënten weer toeneemt als ze stoppen met deze medicijnen. Dat betekent dat patiënten obesitasmedicatie waarschijnlijk de rest van hun leven moeten gebruiken, tegen kosten van naar schatting tussen de 250 en 450 euro per maand.

Het Zorginstituut Nederland wil nog dit jaar beginnen met de beoordeling. Het zal zeker meerdere maanden duren voordat de adviezen er liggen, laat een woordvoerder weten. Daarna is het aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om te beoordelen of de medicijnen ook daadwerkelijk aan het basispakket worden toegevoegd.

"Hij werkte niet 24, maar wel 48 uur per dag", reageert een man op straat in Paramaribo op het overlijden van oud-president Ronald Venetiaan. "Je wordt er even stil van", zegt een vrouw. "Ik denk dat Suriname een man verliest die eerlijk en integer was."

De dood van de 89-jarige politicus leidt zowel in Suriname als in Nederland tot reacties. Er klinkt overwegend lof voor het werk dat de langstzittende president heeft verricht. "Hij heeft harde maatregelen moeten nemen om Suriname weer op peil te krijgen", verwijst een passant in de hoofdstad naar Venetiaans' ingrepen op onder meer de economie van het land. "Hij is daar aardig in geslaagd."

Geen staatsbegrafenis

Bij de familie Venetiaan stromen de condoleances binnen, schrijft nieuwssite Waterkant. Er wordt ook gemeld dat er geen staatbegrafenis komt voor de gisteren overleden leider. Venetiaan zou hier nadrukkelijk om gevraagd hebben. Een vertegenwoordiger van de regering heeft tegen de familie gezegd dat dit verzoek wordt gerespecteerd, aldus de nieuwssite.

"Hij zal de geschiedenis ingaan als een fatsoenlijke en integere nationalist", zei journalist Ank Kuipers, die ruim dertig jaar in Suriname woont, in het radioprogramma Met het Oog Op Morgen. Ze legde ook uit dat de voormalige leider niet vrij was van kritiek.

Zo legden critici de nadruk op Venetiaans' stoffige imago. "Hij stond bekend om zijn eenvoud. Mensen vonden hem ook wel traag en bedachtzaam, misschien ook te integer", legde Kuipers uit, die hem meerdere keren heeft geïnterviewd.

Op eieren lopen

De toenmalige president had onder zijn achterban het imago verdiend van "man met de tien schone vingers". Toch kon Venetiaan niet voorkomen dat anderen in zijn kabinet wel de fout ingingen, aldus Kuipers. "Hij kon corrupte ministers ook niet altijd ontslaan, omdat dan zijn coalitie in elkaar zou vallen." Het was voor de president "altijd op eieren lopen."

Begin jaren negentig werd Venetiaan voor het eerst verkozen tot president. Hij was daarvoor minister van Onderwijs geweest, en daarvoor directeur van de oudste middelbare school van Suriname.

"Venetiaan was docent, parlementslid, minister en in totaal vijftien jaar president van het land", reageert demissionair premier Schoof op X. Hij noemt Venetiaan en "zeer markante en geliefde Surinamer" en prijst zijn economische vernieuwing en versterking van democratische instituties.

The header image above shows a completely unsupported 3D-printed bridge, believe it or not. You’re looking at the bottom of the print. [Make Wonderful Things] wondered whether unsightly unsupported bridges …read more

Omdat de Amerikaanse overheid nog steeds gedeeltelijk op slot zit, ziet de Amerikaanse luchtvaartinspectie FAA zich genoodzaakt om het vliegverkeer boven de VS te beperken.

Volgens de FAA wordt het aantal vluchten vanaf vrijdag met 10 procent teruggebracht in veertig gebieden waar veel wordt gevlogen. Om welke gebieden het precies gaat, is nog niet bekend. Het beperken van het aantal vluchten is volgens de FAA nodig om de veiligheid te waarborgen tijdens de shutdown.

Geen akkoord

Omdat de Democraten en Republikeinen geen akkoord kunnen bereiken over de overheidsuitgaven, krijgt een deel van de ambtenaren niet meer betaald. De FAA kampt met personeelstekorten doordat luchtverkeersleiders onbetaald moeten werken en sommigen daarom niet meer naar hun werk gaan.

De vermindering van het aantal vluchten is een preventieve maatregel, zegt FAA-directeur Bryan Bedford, die zegt niet te willen wachten tot er problemen in de lucht ontstaan. Bedford en minister van Transport Duffy zeiden later vandaag met luchtvaartmaatschappijen te overleggen om te bespreken hoe de vermindering van het aantal vluchten veilig kan worden doorgevoerd.

De shutdown is met 37 dagen inmiddels de langste in de geschiedenis: tot nu toe stond het record op 35 uit de eerste termijn van Trump. Aangezien er nog geen schot zit in de onderhandelingen, is de verwachting dat de geldtekorten de overheid nog langer dicht zullen houden.

Studenten van het Utrechtsch Studenten Corps (USC) mogen na 75 jaar niet meer tijdens de zomermaanden de wacht houden op de stranden van Texel. Een meerderheid van de Texelse gemeenteraad stemde vanavond voor het beëindigen van de samenwerking met de studentenvereniging.

Aanleiding voor het voorstel waren berichten over seksueel grensoverschrijdend gedrag van Utrechtse strandwachten in het verleden.

"Voor ons staat de veiligheid op de stranden, maar ook het gevoel van veiligheid in de samenleving voorop", zei Ferry Zegel van GroenLinks. Zijn partij had de motie ingediend met de PvdA, CDA en D66. Negen raadsleden stemden voor, zes tegen.

Pijnlijk en oneerlijk

VVD-raadslid Albert Huisman waarschuwde voor de gevolgen van het beëindigen van de samenwerking. "Wie nu alles overhoop haalt, neemt het risico dat delen van onze stranden komend seizoen onbewaakt blijven."

Zegel noemde het "bangmakerij" dat de stranden zonder de strandwachten van het studentencorps volgend jaar onbewaakt zouden blijven. Als alternatieven worden de Texelse Reddingsbrigade en de KNRM voorgesteld. In de motie staat dat het nu aan het college is om de beste optie te kiezen.

Fractievoorzitter Veronne Koot van GroenZwart toonde zich een tegenstander van de motie en zei dat het seksueel grensoverschrijdend gedrag zich niet recent heeft afgespeeld. Het is niet bekend uit welke jaren de incidenten stammen.

"Wij vinden het pijnlijk en oneerlijk om mensen af te rekenen op zaken waar ze geen schuld aan hebben", zei ze tijdens de raadsvergadering. Afgelopen zomer mochten de Utrechtse studenten nog wel op Texel werken, maar gold er strenger toezicht. Zo was er extra begeleiding en gaf een zedenrechercheur een presentatie.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag

Het AD schreef begin dit jaar dat GroenLinks-fractievoorzitter Jacquelien Dros was benaderd door vier Texelse vrouwen die zeiden slachtoffer te zijn geworden. Dros sprak over "afschuwelijke verhalen".

De politie bevestigde aan de krant dat zij twee meldingen van seksueel misbruik of grensoverschrijdend gedrag hebben ontvangen.

De decenniaoude traditie om de stranden van Texel te bewaken stamt uit 1950. Studenten van het Utrechtse Studenten Werkkamp (USW) werkten in de zomer wekenlang als strandwacht, ook wel Bademeister genoemd, om hun schulden aan het studentencorps af te betalen.

To our younger readers, a car without an all-touchscreen “infotainment” system may look clunky and dated, but really, you kids don’t know what they’re missing. Buttons, knobs, and switches all …read more

Al eeuwen is het een vertrouwd gezicht op Zeeuwse slikken en schorren. In de vroege zomer gaan liefhebbers van zeegroenten als lamsoor en zeekraal gewapend met een emmer en een mes naar de Oosterschelde om een maaltje bij elkaar te sprokkelen.

Door de jaren heen is het snijden steeds verder aan banden gelegd. Vooral natuur- en milieuregels doen de traditie de das om. Zo wil de provincie Zeeland vogels een goede broedplaats bieden.

Deze week zei het provinciebestuur geen andere optie te hebben dan het snijseizoen in te korten. Eerst liep het van 15 april tot 1 september, volgend jaar kunnen snijders pas beginnen op 15 juli, als de groente al over zijn hoogtepunt heen is. De oogst is dan minder en de textuur taaier.

"Het is heel vervelend dat we het seizoen moeten inkorten", zegt provinciebestuurder Wilfried Nielen (BBB). Toch is hij blij dat hij in ieder geval iets van de traditie overeind weet te houden. "We hadden dit heel graag anders gezien."

Op de fiets

Het besluit van de provincie viel Co Schot uit Zierikzee rauw op z'n dak. Hij snijdt al jaren zeegroenten, net als zijn vader en opa deden. Hij begrijpt niets van het besluit. "Vergelijk het met het verbieden van schaatsen in januari en februari. Dan blijft er niets over."

Volgens Schot zit het snijden van zeegroenten in het Zeeuwse DNA. "Dat gevoel is niet te omschrijven. Mijn vrouw kijkt ook wel eens vreemd op als ik om 06.00 uur opsta, mijn laarzen aantrek en met mijn emmer naar het schor ga. Daar leg ik mijn fiets aan de dijk om samen met een vriend zeekraal te snijden en te genieten van de natuur."

Loting

Zeegroenten snijden is diepgeworteld in de Zeeuwse cultuur. Het werd aanvankelijk vooral gedaan door de armere bevolking. De groenten waren gratis en voedzaam. Nu zijn zeekraal en lamsoor vooral een delicatesse.

Lamsoor en zeekraal groeien vooral op de buitendijkse gebieden in de Oosterschelde, die alleen bij extreme omstandigheden als springtij of storm onder water komen te staan. Vooral op de schorren bij Schouwen-Duiveland, Sint Philipsland en Tholen, allemaal Natura 2000-gebied.

Sinds de aanleg van de Deltawerken nam het aantal schorren en slikken in de Oosterschelde snel af. Omdat de animo voor het snijden groot bleef, verstrekt de provincie sinds de jaren 90 vergunningen. Jaarlijks zijn het er 284, maar omdat er veel meer hobbyisten zijn, wordt er geloot. Zo kan het voorkomen dat fanatieke snijders soms enkele jaren moeten overslaan.

In heel Zeeland zijn volgend jaar nog zes gebieden waar zeegroenten legaal gesneden mogen worden. Dat is bij Ouwerkerk, Sint-Annaland, Rilland, Neeltje Jans en twee gebieden bij Anna Jacobapolder.

Slechts één gebied is gevrijwaard van de aangescherpte regels: een schor bij Neeltje Jans waar geen broedvogels zitten. Het is pas sinds dit jaar beschikbaar, omdat het op het terrein ligt van het themapark bij de Oosterscheldekering.

In Zierikzee wordt juist een gebied geschrapt. Op schor 't Stelletje is de beschermde Noordse woelmuis gevonden waardoor het gebied met rust gelaten moet worden. Andere locaties bleken onhaalbaar.

In strijd met de regels

Drie jaar geleden kwamen terreinbeheerders als Staatsbosbeheer al met strengere regels. Snijders mogen sindsdien nog maar 1 kilo per keer meenemen in plaats van de gebruikelijke 2,5.

De omslag bij de provincie kwam deze zomer na een onderzoek van Arcadis. Het onderzoeksbureau kwam tot de conclusie dat snijden in het broedseizoen in strijd is met de regels. "Er is een kans dat je broedvogels stoort en dat de populatie achteruit gaat. Dan mogen we geen vergunningen verlenen", zegt bestuurder Nielen. "De risico's op verstoring zijn te groot."

Zwartste scenario

Het argument dat ze de schorren verstoren, wuift Schot weg. "Wij zijn de hoeders van de schorren. Wij weten heel goed waar we wel en niet moeten zijn. Wij weten precies waar de vogelnestjes zitten."

Volgens hem gaat het provinciebestuur uit van het zwartste scenario. "In het rapport staat dat vogels na een verstoring niet meer terugkeren naar het nest, dat is onzin." Hij hoopt dat de leden van Provinciale Staten het besluit nog kunnen terugdraaien. "De uitgangspunten zijn niet in orde."

Het Noorse oliefonds hoeft zich niet langer te houden aan het ethische beleggingsbeleid. Dat heeft het Noorse parlement gisteren besloten op voorstel van de regering. Het besluit volgt twee maanden na Amerikaanse kritiek op het Noorse beleggingsbeleid.

Het oliefonds is met 21 biljoen Noorse kronen (rond de 1,8 biljoen euro) aan bezittingen het grootste investeringsfonds ter wereld. Ter vergelijking: pensioenbeheerder APG, het grootste investeringsfonds van Nederland, is goed voor ongeveer 0,6 biljoen euro.

Het oliefonds pauzeert de verkoop van belangen in bedrijven die niet binnen het ethische investeringsbeleid passen. Bijvoorbeeld bedrijven die bijdragen aan vervuiling, mensenrechtenschendingen of oorlog.

"De wereld is veranderd sinds de ethische richtlijnen voor het eerst werden aangenomen", zei minister van Financiën Jens Stoltenberg, de oud-NAVO-chef, gisteren tegen het parlement. "De regels moeten worden herzien."

Techbedrijven

Stoltenberg stelt dat het oliefonds met de huidige regels belangen in grote internationale bedrijven zou moeten verkopen. Het gaat hier met name om Amerikaanse techbedrijven die veel winst maken. "Zonder deze investeringen is het oliefonds niet meer een divers, mondiaal fonds. Dat brengt verhoogde risico's en een lager rendement met zich mee."

De Noorse minister zegt dat het fonds goed is voor een kwart van het Noorse overheidsbudget. "Geen andere inkomstenbron is belangrijker voor onze welvaart. Het ethische investeringsbeleid dreigt nu consequenties te krijgen die niet te voorzien waren toen het beleid ooit werd ingevoerd."

Bulldozers

Eerder dit jaar zorgde het ethische beleggingsbeleid ervoor dat het oliefonds zijn aandelen in het Amerikaanse Caterpillar en vijf Israëlische banken verkocht.

Het Israëlische leger zet graafmachines en bulldozers van Caterpillar in bij sloopwerkzaamheden in de Palestijnse gebieden, zo is te zien in deze video die we eerder maakten:

De Noorse bank, die een sterke invloed heeft op het oliefonds, sprak over "een onaanvaardbaar risico dat de bedrijven bijdragen aan ernstige schendingen van de rechten van individuen in oorlogs- en conflictsituaties".

Maar het niet meer investeren in Caterpillar en de Israëlische banken maakte het Amerikaanse Witte Huis "zeer bezorgd". De regering-Trump zou hierover in gesprek gaan met de Noorse regering. Nu, twee maanden later, is het Noorse beleggingsbeleid voorlopig niet van kracht.

Volgens de Noorse regering wordt het investeringsbeleid van het oliefonds geparkeerd totdat er nieuw beleid is ontworpen. Het ligt voor de hand dat dit uit minder strenge duurzaamheidscriteria zal bestaan. De Noorse oppositie reageert daar kritisch op. Het is nog niet bekend wanneer het nieuwe beleid voor het Noorse oliefonds klaar is.

ABP: geen kritiek ontvangen

Eerder dit jaar besloot ook het Nederlandse pensioenfonds ABP om zijn aandelen in Caterpillar te verkopen. Ook dit gebeurde op basis van ethisch investeringsbeleid.

Het fonds laat nu weten dat het geen kritiek kreeg van de Amerikaanse regering op de verkoop van het belang in Caterpillar. De stap van het Noorse fonds om het ethisch investeringsbeleid los te laten heeft verder geen invloed op het ABP-beleid, laat een woordvoerder weten.

Duurzame beleggingen: lager rendement?

Bedrijven in duurzame investeringsfondsen halen vaak een lagere omzet, zegt Larissa de Barros Fritz, onderzoeker duurzame investeringen bij ABN Amro. "Maar ze hebben vaak ook een lager risicoprofiel."

Duurzame bedrijven zijn in hun bedrijfsvoering vaak beter voorbereid op risico's als een stijgende zeespiegel of verlies aan biodiversiteit. Dat brengt wat lagere kosten voor risicomanagement met zich mee.

"Op die manier wordt het gebrek aan rendement op korte termijn gecompenseerd door het lagere risicoprofiel van een duurzaam of ethisch fonds", zegt de econoom. "Ethische fondsen renderen op lange termijn daarom even goed of soms zelfs beter dan het gemiddelde."

Veel investeerders zijn hiervan op de hoogte, zegt de onderzoeker. "Daarom denk ik dat het pauzeren van het ethische investeringsbeleid meer een politiek verhaal is."

One of the joys of writing up the entries for the 2025 Component Abuse Challenge has come in finding all the different alternative uses for the humble transistor. This building …read more

De rechtbank in Leeuwarden heeft presentator Jan Roos vrijgesproken van opruiing. Op het YouTubekanaal Roddelpraat had de presentator gezegd dat Amelanders zich "met hooivorken en fakkels" moesten verenigen om journalisten die verslag doen van het Sunneklaasfeest "van het eiland te trappen".

Volgens de rechter waren de uitspraken "behoorlijk pittig", maar werden de uitspraken gedaan in een programma waar "voornamelijk wordt gelachen, roddels worden besproken" en "zaken vaak absurdistisch worden uitvergroot".

De rechter stelde dat het duidelijk de bedoeling was van de Roddelpraat-makers "om hun kijkers aan het lachen te maken". Tijdens de bespreking van de zaak zei de rechter twee afleveringen van het programma te hebben gekeken om een beeld te vormen van wat Roos in het programma doet.

Belaagd

Roos deed zijn uitspraken in een uitzending waarin de Sunneklaas-traditie op Ameland werd besproken. Sunneklaas is een traditie op Ameland rond Sinterklaas die omgeven is door geheimzinnigheid.

Bij dit feest willen de deelnemende Amelanders niet dat journalisten komen. In 2023 kwamen journalisten van PowNed naar het eiland om opnames tijdens Sunneklaas te maken. Ze werden belaagd door een groep mensen. Twee van hen zijn uiteindelijk veroordeeld tot taakstraffen van 120 en 100 uur.

De advocaat van Roos laat in een reactie aan persbureau ANP weten dat zijn cliënt opgelucht is. "De uitspraak bevestigt dat we in Nederland grappen kunnen blijven maken." Op beelden op het kanaal van Roddelpraat is te zien hoe Roos met een grote glimlach op zijn gezicht de rechtbank verlaat.

Buurman

Het kanaal Roddelpraat werd al vaker voor de rechter gedaagd. Vorig jaar moesten Roos en medepresentator Dennis Schouten van de rechter 2000 euro betalen omdat zij Schoutens buurman hadden beledigd in hun programma.

Een jaar eerder moesten ze een schadevergoeding van 5000 euro betalen aan John de Mol omdat zij stelden dat De Mol mensen had omgekocht in een zaak rond zijn zoon Johnny.

In 2022 moesten zij een aflevering offline halen omdat de presentatoren onjuiste uitspraken over een lied van zangeres Famke Louise hadden gedaan.