NOS Nieuws - Algemeen

Weduwe zegt bewijs te hebben dat Russische oppositieleider Navalny omkwam door gif

1 month 2 weeks ago

De weduwe van de Russische oppositieleider Aleksej Navalny zegt dat haar man door vergiftiging om het leven is gekomen. In een video vertelt Joelia Navalnaja dat het is gelukt om biologisch materiaal van haar overleden man te onderzoeken en dat twee laboratoria in verschillende landen concluderen dat Navalny is vergiftigd.

Volgens haar is het gelukt om biologisch materiaal van het lichaam van haar man het land uit te smokkelen voor onderzoek. "De labs zijn beide tot dezelfde conclusie gekomen", stelt ze. "Dat Aleksej is vermoord en nog specifieker: dat hij is vergiftigd." De weduwe zegt niet met welk middel dat zou zijn gebeurd.

De oppositieleider gold als een van de bekendste en felste critici van de Russische president Poetin. Al snel na zijn dood zei zijn vrouw dat hij vermoord was in opdracht van de Russische leider.

Strafkolonie

De 47-jarige Navalny overleed in 2024 plotseling in een strafkolonie, waar hij een celstraf van 19 jaar uitzat. Hij was veroordeeld voor wat in Rusland "het oprichten van een extremistische beweging" wordt genoemd. Hij werd twee maanden voor zijn overlijden overgebracht naar strafkolonie IK-3 in het hoge noorden van Rusland, op de rand van de Poolcirkel.

Volgens de gevangenisautoriteiten was Navalny tijdens het luchten plotseling onwel geworden, waarna hij overleed. Er werd verder geen bewijs voor geleverd. De dag voordat hij overleed, maakte de oppositieleider op een zitting in de rechtbank een vermagerde, maar fitte indruk.

Novitsjok

Na zijn overlijden eiste zijn familie het lichaam van Navalny op en dat werd ruim een week later overgedragen. Het team van Navalny geloofde niet dat hij een natuurlijke dood was gestorven en ging ervan uit dat hij was vermoord.

Zo beschuldigde zijn weduwe de Russische autoriteiten ervan dat die haar man hadden vergiftigd met het zenuwgif novitsjok. Met dat middel was Navalny in 2020 in een vliegtuig al vergiftigd. Ook ander onderzoek zou wijzen op dood door vergiftiging.

Joelia Navalnaja noemt het nu zaak dat de onderzoekresultaten worden gepubliceerd. "We hebben recht op de waarheid", zegt de weduwe van de oppositieleider.

Correspondent Rusland Geert Groot Koerkamp

"Joelia Navalnaja zegt bewijzen te hebben voor waar de achterban van haar man allang van overtuigd is: dat Aleksej Navalny in zijn afgelegen strafkolonie doelbewust om het leven is gebracht. Al snel na zijn dood waren er aanwijzingen dat er details over zijn laatste uren waren achtergehouden of verdraaid.

Die details suggereerden dat hij mogelijk was vergiftigd. Dat lijkt nu te zijn bevestigd door onderzoek van biologisch materiaal. De resultaten daarvan zijn niet gepubliceerd en het is ook niet duidelijk of Navalnaja die heeft kunnen inzien.

Het Kremlin zegt niet op de hoogte te zijn van Navalnaja's claim. Navalny wordt door de Russische autoriteiten stelselmatig doodgezwegen. Zijn Anti-corruptie Fonds is als 'extremistisch' gebrandmerkt en verboden in Rusland. Nog altijd worden mensen vervolgd wegens donaties aan Navalny's organisatie en drie van zijn advocaten hebben jarenlange gevangenisstraffen gekregen wegens 'deelname aan een extremistische groep'."

Toch nog beelden van metrostations rond Maccabi-rellen gevonden

1 month 2 weeks ago

De beelden van metrostations rond de wedstrijd Ajax tegen Maccabi Tel Aviv vorig jaar november zijn teruggevonden. Vervoersbedrijf GVB meldt dat er toch nog beeldmateriaal beschikbaar is, terwijl was gezegd dat het al was gewist.

Het Openbaar Ministerie laat weten dat de politie de beelden alsnog bestudeert. "Mogelijk dat dit gevolgen heeft voor incidenten op de metrostations waarvan aangifte is gedaan."

Eén vrouw zou zijn belaagd op het metrostation Amsterdam Centraal, en deed daarvan aangifte. Hoewel nog niet duidelijk is wat er precies te zien is op de beelden, is wel al duidelijk dat het om beelden van dit station gaat. "We hebben goede hoop dat deze beelden meer duidelijkheid zullen geven", zegt de advocaat van de vrouw.

Deze zomer zag het OM af van vervolging van meerdere Israëlische voetbalsupporters vanwege gebrek aan bewijs. Het ging om verschillende aangiften van wangedrag door Maccabi Tel Aviv-supporters in Amsterdam. Gehoopt werd dat de camerabeelden uit het openbaar vervoer als bewijs konden dienen, maar die leken verdwenen te zijn toen de opnameapparatuur bij het GVB was vervangen.

Oude recorders

De oude apparatuur blijkt nu toch nog ergens te zijn. "Recent hebben we ontdekt dat er nog oude recorders van de metrostations bij onze onderhoudsleverancier in een strikt beveiligde opslag lagen om later in bulk te worden vernietigd."

Er is onderzocht of er alsnog beeldmateriaal vanaf kon worden gehaald. Er is geen beeld meer van in de metro's, maar wel van de metrostations.

"We betreuren dat we niet eerder grondig hebben uitgezocht of de beelden mogelijk toch nog beschikbaar waren", schrijft het GVB.

OM eist 18 jaar cel en tbs voor moord op Rotterdamse psychiater

1 month 2 weeks ago

Het Openbaar Ministerie heeft een celstraf van achttien jaar en tbs met dwangverpleging geëist tegen Bretly D. Hij wordt onder meer verdacht van het doden van de Rotterdamse psychiater Jean van Griensven en een poging tot het wurgen van een man in Zutphen.

De eis van het OM volgt op de inhoudelijke behandeling van de zaak, waarbij D. afgelopen maandag in de rechtszaal spijt betuigde aan nabestaanden.

Vandaag schoot de 26-jarige D. tijdens het voordragen van de strafeis meerdere keren uit zijn slof. Zo ontkende hij op felle toon dat hij brand heeft gesticht bij de psychiater. Ook zei hij niemand bij de keel te hebben gegrepen in Zutphen. "Deze jongen heeft een heel rijke fantasie. Het zijn van a tot z leugens", aldus D.

De officier van justitie noemde het een uitzonderlijke zaak. "Dagenlang was hij de meest gezochte man van Nederland. Zijn volledige naam werd genoemd, er is een foto verspreid en er was een beloning van 25.000 euro voor de gouden tip. Uitzonderlijk, ook voor ons."

Het onderzoeksteam kreeg meer dan 500 tips binnen. Uiteindelijk werd de beloning voor de gouden tip die leidde tot de aanhouding van de moordverdachte uitgekeerd en verdeeld over verschillende personen.

Meerdere stoornissen

Bij D. zijn meerdere stoornissen vastgesteld, die ondanks een jarenlange behandeling erger lijken te zijn geworden. Hij werd opgenomen in het Pieter Baan Centrum, maar werkte niet mee aan het onderzoek. Uit eerdere klinische observaties blijkt volgens deskundigen dat er sprake is van een langdurige persoonlijkheidsstoornis met onder meer borderline, antisociale en narcistische trekken.

Hij zou op 13 oktober 2023 de 60-jarige psychiater Van Griensven van dichtbij hebben doodgeschoten na een seksdate. De psychiater werd gevonden in zijn woning die in de brand was gestoken.

Op basis van onder meer camerabeelden en DNA-sporen kwam de verdachte in beeld. Zijn DNA werd aangetroffen op een sigarettenpeuk en drinkglas in de woning. Daarna volgde een dagenlange klopjacht op de dader. Er werden foto's van D. verspreid en er werd gewaarschuwd dat hij seksafspraken maakte op de homoafspraaksite Bullchat.

Enkele dagen nadat hij de psychiater zou hebben vermoord, zou hij in Zutphen een man hebben belaagd in zijn huis en hem hebben geprobeerd te wurgen. D. spreekt die beschuldigingen dus tegen.

Ondertussen was de klopjacht nog steeds aan de gang. Uiteindelijk werd hij op 25 oktober gearresteerd in een hotel in Amsterdam.

Toeristen vast bij Machu Picchu na blokkade spoorlijn, evacuatie gepland

1 month 2 weeks ago

Bij de toeristische trekpleister Machu Picchu in Peru worden zo'n 900 toeristen geëvacueerd. Ze zitten vast in de nabijgelegen stad Aguas Calientes. Daar is het treinstation van waaruit ze met bussen naar de voormalige Inka-hoofdstad Machu Picchu zouden worden vervoerd.

Over dat busvervoer is onenigheid ontstaan. De vergunning van de busmaatschappij die de toeristen vervoerde, is afgelopen. Een nieuwe vergunning werd toegewezen aan een andere busmaatschappij uit een aangrenzend district, maar de lokale bevolking is het daar niet mee eens en is begonnen met protestacties.

De omwonenden vinden dat de toewijzing van de nieuwe vergunning op een oneerlijke en niet-transparante manier is gebeurd en willen dat lokale bedrijven profiteren van het toerisme naar de 15e eeuwse Inka-citadel. Machu Picchu is de meest bezochte culturele bezienswaardigheid van Peru. Dagelijks komen er zo'n 4500 toeristen.

Rotsblokken

De betogers hebben de spoorlijn geblokkeerd met rotsblokken, waardoor de toeristen niet meer weg kunnen uit Aguas Calientes. Deze week evacueerden de Peruaanse autoriteiten al zo'n 1550 toeristen en nu zitten er dus nog zo'n 900 vast.

De protesten hebben ook geleid tot botsingen met de politie. Daarbij zijn volgens de politie veertien agenten gewond geraakt die probeerden het spoor vrij te maken.

Ruïnestad

Machu Picchu werd in de 15e eeuw in de Andes op een hoogte van circa 2.500 meter gebouwd in opdracht van de Inca-heerser Pachacuti. De ruïnestad wordt gezien als een wonder van natuur en techniek en staat sinds 1983 op de Werelderfgoedlijst van Unesco.

Vorig jaar was het ook al onrustig in het gebied. Toen voerden omwonenden een week lang actie tegen de privatisering van de kaartverkoop.

Bewoners van Rotterdamse kubuswoningen balen van verloedering in de buurt

1 month 2 weeks ago

De omgeving rond de kubuswoningen in Rotterdam verloedert. Bewoners en ondernemers klagen over onder meer graffiti, wildplassers en zwerfvuil en willen dat de gemeente meer doet om verpaupering tegen te gaan.

De 38 paalwoningen en 13 bedrijfskubussen werden begin jaren 80 gebouwd. Hellen Reinders woont al sinds 1984 in een van de kubussen. "Het bevalt hier nog steeds en op dit plein hebben we nog hartstikke leuk contact met z'n allen, maar als je zo rondkijkt, ziet het er niet uit", zegt ze tegen de regionale omroep Rijnmond.

De problemen spelen al enkele jaren, zegt Reinders. "Het is hier een rustig plekje in de avond, dus er slapen vaak mensen buiten en er wordt hier ook veel geürineerd. Dat wordt de laatste vijf jaar steeds erger."

Urinevlekken tegen de gevels van de kubuswoningen:

Ed de Graaf is bewoner van de Kijk-Kubus en tevens voorzitter van de vereniging van eigenaren. Hij ontvangt dagelijks meer dan honderd toeristen in zijn kubuswoning en vindt de omgeving vies: "De afvalbakken stromen over en rondom die bakken is het dus een bonte bedoening van kauwgom en andere vlekken. Dat moet gewoon gereinigd worden."

Debat in gemeenteraad

De bewoners begrijpen niet dat een toeristische trekpleister niet beter wordt bijgehouden. Toos Risakotta, eigenaresse van een souvenirwinkel in een van de kubussen: "We hebben een paradepaardje hier. Doe er wat aan. Ik zou zeggen: kom hier elke dag langs en zorg dat alles schoon is, zeker in het hoogseizoen."

De Graaf: "Het is een icoon voor de stad dat nu verwaarloosd wordt, maar er is op dit moment gewoon geen budget voor vrijgemaakt."

Morgenavond praat de gemeenteraad over de situatie. De lokale D66-afdeling heeft het debat aangevraagd. Raadslid Tim de Haan wil dat de ruimte rondom de woningen groener, lichter en gezelliger wordt.

Mede-oprichter Ben & Jerry's verlaat ijsmerk na ruzie over sociale missie

1 month 2 weeks ago

Jerry Greenfield, mede-oprichter van Ben & Jerry's, heeft het ijsmerk na bijna vijftig jaar verlaten. Dat bevestigt moederbedrijf The Magnum Ice Cream Company na berichten hierover. "Jerry is afgetreden als merkambassadeur, een betaalde functie die hij sinds de overname van Ben & Jerry's door Unilever in 2000 heeft bekleed", laat een woordvoerder weten

Greenfield vindt dat de sociale missie van het ijsmerk wordt verkwanseld en dat hij daarom niet langer kan aanblijven als ambassadeur.

Greenfield opende in 1978 met jeugdvriend Ben Cohen een ijswinkel in de plaats Burlington in de Amerikaanse staat Vermont. Binnen enkele jaren begonnen de twee Ben & Jerry's uit te bouwen met meer winkels en distributie van hun ijs via grote winkels. Vanaf 1985 zette het merk zich ook in voor liefdadigheidsprojecten en duurzaamheid, onder de slogan "peace, love & ice cream".

Botsingen over activisme

In 2000 verkochten de twee hun bedrijf voor 326 miljoen dollar aan levensmiddelen- en zeepfabrikant Unilever. Cohen en Greenfield bleven betrokken bij het ijsmerk, maar gaven hun bevoegdheden op. De laatste jaren kwamen de oprichters steeds vaker in botsing met het moederconcern.

De onenigheid ging onder meer over de ijsverkoop in de door Israël bezette Palestijnse gebieden, gevolgd door kritiek op de Amerikaanse president Donald Trump. In een brief die zakenkrant Financial Times inzag, schrijft Greenfield dat Ben & Jerry's de mond wordt gesnoerd en dat daarmee de afspraken bij de overname 25 jaar geleden zijn geschonden.

Unilever brengt de ijsdivisie waar Ben & Jerry's onder valt binnenkort naar de Amsterdamse beurs onder de naam The Magnum Ice Cream Company.

Die erkent dat er een conflict is met een onafhankelijke raad die toezicht houdt op de sociale missie en de identiteit van Ben & Jerry's. Die raad heeft het moederconcern in New York voor de rechter gedaagd. Volgens Magnum is Greenfield geen lid van die raad.

'Geen politieke partij'

Volgens de Financial Times zouden de twee oprichters tevergeefs hebben geprobeerd om Ben & Jerry's met een groep investeerders terug te kopen van Unilever. Magnum-topman Peter ter Kulve zei vorige week in het Financieele Dagblad dat zijn nieuwe bedrijf niet van plan is om Ben & Jerry's te verkopen.

Het activisme van de oprichters noemde Ter Kulve "helemaal prima", maar alleen op persoonlijke titel: "We hebben duidelijk afgesproken: zodra je spreekt namens het bedrijf, dan is dat in progressieve, maar onpartijdige taal. Ben & Jerry's is géén politieke partij."

Magnum zegt in een persverklaring Greenfield altijd dankbaar te blijven voor zijn rol om ijs en maatschappelijke betrokkenheid "in een opmerkelijk succesverhaal" te hebben omgezet. "We zijn het niet altijd eens en hebben geprobeerd om met beide oprichters een constructief gesprek aan te gaan over hoe we Ben & Jerry's' krachtige, op waarden gebaseerde positie in de wereld kunnen versterken", schrijft het bedrijf.

Gevangenismedewerkers thuis belaagd: drie explosies en een zware mishandeling

1 month 2 weeks ago

In drie verschillende Nederlandse steden was in augustus een explosie bij het huis van een gevangenismedewerker. Daarbij raakte een van hen gewond. Een vierde medewerker is op straat ernstig mishandeld met een honkbalknuppel. Dat staat in de zogenoemde voorvallenlijst die de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) elke maand publiceert. Daarin staat wat voor incidenten er waren.

Intimidatie en agressie jegens gevangenismedewerkers buiten de muren van de gevangenis is niet nieuw, maar het is wel opvallend dat het vorige maand zo vaak gebeurde. Dat zegt de directeur gevangeniswezen, Jannine van den Berg. "We hebben dit in het verleden ook gezien, maar deze aantallen zijn nieuw."

Vorige maand was de eerste explosie op 2 augustus bij het huis van een medewerker van de PI (penitentiaire inrichting) Heerhugowaard. Op hetzelfde adres werd een dag later ook brand gesticht. Op 20 augustus volgde een explosie bij een woning van een medewerker van de PI Krimpen aan den IJssel. Daarbij raakte de medewerker gewond.

De derde explosie was in de nacht van 21 op 22 augustus bij het huis van een medewerker van Justitieel Complex Zaanstad in Westzaan. Bij alle explosies raakte de woning beschadigd.

Op 29 augustus werd een medewerker van de PI Alphen aan den Rijn buiten de inrichting ernstig mishandeld. "De aanvaller verscheen uit het niets en sloeg de medewerker met een honkbalknuppel", is te lezen in de voorvallenlijst. De medewerker is in het ziekenhuis behandeld.

Gerelateerd aan het werk

De drie getroffen medewerkers werken allemaal in een andere gevangenis. Dat geldt ook voor de vierde persoon die in elkaar is geslagen. "Dat relateren we ook aan zijn werk", zegt Van den Berg.

"Het gebeurt verspreid over het hele land. Dat betekent ook dat we niet met één clubje gedetineerden te maken hebben die hun focus nu hebben gelegd op onze collega's in de privésituatie." Die verspreiding geeft aan dat het allemaal afzonderlijke incidenten zijn, stelt de directeur. "Dat maakt het ook voor ons alarmerend."

De politie onderzoekt de incidenten. De DJI zelf doet intern onderzoek. "We gaan na of er iets is voorgevallen", zegt Van den Berg. "Heeft een gevangenisbewaarder bijvoorbeeld een reprimande gegeven aan een gedetineerde? Daardoor weten we: het kan misschien uit die hoek komen."

'Gaat een grens over'

Dit doet "heel veel" met medewerkers, zegt Van den Berg. "We weten allemaal dat als je in het gevangeniswezen werkt je te maken kunt krijgen met geweld tijdens je werk, maar in je privéleven is echt wat anders. Dan heb je te maken met je familie, je gezin en je vrienden. Ik vind het echt niet kunnen. Dit gaat echt de grens over."

Het is de vraag hoe gedetineerden hebben achterhaald waar de medewerkers wonen. "Dat is elke keer weer onderzoeken hoe dat nou kan", zegt de directeur. De politie doet daarom altijd onderzoek. "We trainen onze mensen ook om vooral geen privégegevens met elkaar te delen. We gebruiken als we aan het werk zijn ook geen achternamen."

Toch kan het een keer gebeuren dat gedetineerden een achternaam opvangen, zegt Van den Berg. "Een van de opties is ook dat iemand achtervolgd wordt vanuit het werk naar huis door vrienden van gedetineerden."

Hoofdverdachte in zaak-Maddie McCann vrijgelaten uit gevangenis

1 month 2 weeks ago

De hoofdverdachte in de vermissingszaak van de Britse peuter Madeleine (Maddie) McCann is vrijgelaten. Dat meldt de Duitse politie aan persbureau Reuters. De 49-jarige Duitser Christian Brückner heeft zijn straf voor het verkrachten van een Amerikaanse vrouw in 2005 uitgezeten. De Duitse autoriteiten zeggen geen juridische basis te hebben om Brückner langer vast te houden.

De Duitser zat een straf van zeven jaar uit. De verkrachting van de 72-jarige vrouw vond plaats in hetzelfde vakantieresort in Portugal waar de 3-jarige Maddie twee jaar later uit haar vakantiewoning verdween.

Het Duitse Openbaar Ministerie zegt indirect bewijs te hebben gevonden dat Brückner betrokken was bij de verdwijning van de peuter. Zo zou zijn mobiele telefoon ten tijde van de vermissing zijn gelokaliseerd in de buurt van de vakantiewoning. Drie getuigen zouden hebben verklaard dat Brückner tegenover hen schuld heeft bekend. Toch is dat bewijs te zwak voor een nieuw arrestatiebevel, schrijft de Britse krant The Guardian.

'Heksenjacht'

Bij een zitting in juli werd geconcludeerd dat er een risico bestond dat Brückner na zijn vrijlating weer (seksuele) misdrijven pleegt. Daarom moet hij aan een aantal voorwaarden voldoen, blijkt uit onderzoek van de Duitse krant Der Spiegel.

Zo moet de Duitser een enkelband dragen, zijn verblijfplaats bekendmaken en zijn paspoort inleveren. De advocaten van Brückner zijn in hoger beroep gegaan tegen de maatregelen, maar deze blijven van kracht tot het hoger beroep dient.

Brückner zat in de Sehnde-gevangenis in de Duitse deelstaat Nedersaksen. Ongeveer 45 Britse en Duitse journalisten stonden daar vanmorgen vroeg te wachten op zijn vrijlating uit het gebouw, schrijft het Duitse programma Tagesschau. Brückners advocaten zijn bang voor "een heksenjacht" op hun cliënt.

Er wordt nog steeds in meerdere landen gezocht naar de dader en de Britse peuter. Maddie McCann was in mei 2007 op vakantie met haar ouders en jongere broertje en zusje in de Algarve. De ouders hadden hun slapende kinderen in de vakantiewoning gelaten, terwijl zij in de buurt dineerden met vrienden. Die avond verdween Maddie plotseling uit haar kamer.

De verdwijningszaak is een van de grootste van de afgelopen jaren. Sinds 2017 doet de Duitse politie onderzoek naar Brückner en in 2020 werd hij aangemerkt als hoofdverdachte in de zaak-McCann. In het verleden is de Duitser vaker veroordeeld voor seksuele delicten met kinderen en andere misdrijven, waaronder drugshandel, inbraak en diefstal.

Afgelopen zomer werkten de Duitse en Portugese autoriteiten nog samen tijdens een grote zoektocht op meer dan twintig plaatsen in de Algarve naar zaken die verband houden met de verdwijning. Deze week weigerde de Duitser nog een gesprek met de Britse politie.

Brückner heeft altijd ontkend dat hij iets te maken heeft gehad met de verdwijning van Maddie.

Vier activisten opgepakt na projectie Trump en Epstein op Windsor Castle

1 month 2 weeks ago

In het Verenigd Koninkrijk zijn vier mensen aangehouden omdat ze afbeeldingen van de Amerikaanse president Trump en de veroordeelde zedendelinquent Jeffrey Epstein op Windsor Castle hadden geprojecteerd. De bekende actiegroep Led By Donkeys heeft een foto van de actie gedeeld op Instagram, met daarbij de tekst "Hey Donald, welcome to Windsor Castle".

De Amerikaanse president is in het Verenigd Koninkrijk voor een staatsbezoek. Trump verblijft samen met zijn vrouw Melania op Windsor Castle, het buitenverblijf van de Britse koning net buiten Londen. Zo'n ontvangst komt zelden voor en wordt beschouwd als grote eer.

De Amerikaanse president was nog niet op Brits grondgebied toen de foto's op het kasteel werden geprojecteerd. Onder meer de arrestatiefoto van Trump, een briefje dat hij voor het "vriendenboek" van Epstein zou hebben geschreven en foto's van de twee mannen op feestjes waren gisteravond op een toren van het eeuwenoude gebouw te zien.

'Kwaadaardige communicatie'

De vier die de foto's zonder toestemming projecteerden, zijn gearresteerd op verdenking van "kwaadaardige communicatie". Ze zitten vast. Een politiechef zegt tegen de Britse omroep BBC dat "elke ongeautoriseerde activiteit rondom het kasteel extreem serieus wordt genomen".

Op Windsor Castle werden verschillende projecties getoond van de Amerikaanse president Trump met Epstein:

Ongeveer de helft van de Britten heeft aangegeven dat ze geen voorstander zijn van het bezoek van de Amerikaanse president aan hun land. De komende dagen zijn meerdere anti-Trump-protesten gepland. Deze week probeerden activisten al in de achtertuin van Windsor Castle een metersgrote foto van Trump en Epstein op te hangen, maar dat lukte niet.

Trump ligt al langer onder vuur om zijn banden met Epstein. Veel Amerikanen geloven dat hij informatie achterhoudt over de steenrijke zakenman. Epstein stierf in 2019 door zelfdoding in de gevangenis. Hij was toen in afwachting van zijn strafzaak, waarin hij werd verdacht van mensenhandel en seksueel misbruik. Epstein organiseerde seksfeestjes met rijke en beroemde vrienden, in dezelfde periode was hij ook bevriend met de Amerikaanse president.

Ontslagen en opleidingen weg op universiteiten: 'Boosheid, verdriet en berusting'

1 month 2 weeks ago

Op de universiteiten hakken de onderwijsbezuinigingen er stevig in. Verschillende instellingen hebben medewerkers ontslagen of verlengen tijdelijke contracten niet meer. Ook zullen opleidingen verdwijnen, blijkt uit een rondgang van de NOS.

De bezuinigingen op het hoger onderwijs en de wetenschap werden vorig jaar mei aangekondigd. Dit voorjaar werd een half miljard euro aan bezuinigingen definitief.

De universiteiten hebben daarom de komende jaren tientallen miljoenen euro's minder. Daarbij is er onrust over een wetsvoorstel om minder studenten uit het buitenland toe te laten. Minder studenten betekent ook minder geld vanuit het Rijk.

Op de Universiteit Utrecht, Universiteit Twente, Erasmus Universiteit Rotterdam, Wageningen University en de Vrije Universiteit Amsterdam zijn ontslagen aangekondigd of al doorgevoerd. "En er zitten er nog meer in de pijplijn", verwacht Ruben Puylaert, woordvoerder bij de Universiteiten van Nederland. "Universiteiten proberen de echte klap te voorkomen, maar dat zal niet helemaal lukken met dit soort bedragen."

Studies en afdelingen geschrapt

Op verschillende universiteiten stoppen afdelingen en opleidingen, mede vanwege de bezuinigingen. Zo verdwijnen op de Universiteit Utrecht zes bacheloropleidingen met minder dan 25 eerstejaars: Duits, Frans, Islam en Arabisch, Italiaans, Keltisch en Religiewetenschappen.

Op de Vrije Universiteit Amsterdam ligt een plan om de afdeling en de bachelor Aardwetenschappen op te heffen. Aan de Radboud Universiteit stopt mogelijk de Honours Academy per 2027 om geld te besparen.

In Twente wordt het University College opgeheven. Dat is volgens de universiteit niet een direct gevolg van de bezuinigingen. Het heeft ook te maken met de lage instroom van studenten, maar de keuze om de instroom niet op te krikken, "bevat natuurlijk wel een financiële component".

De overheid besloot eind vorig jaar ook om de starters- en stimuleringsbeurzen voor wetenschappers te schrappen. Die werden in 2022 in het leven geroepen om hun werkdruk te verlichten. De Universiteit van Amsterdam en de universiteiten in Rotterdam, Groningen en Tilburg vrezen dat de werkdruk van onderzoekers nu weer toeneemt.

'Boosheid, verdriet en berusting'

Op de Universiteit Twente zijn bij de faculteit Technische Natuurwetenschappen het afgelopen halfjaar ongeveer vijftig medewerkers ontslagen . Een van hen is Jeroen Cornelissen (53), die hoogleraar Organische Chemie was en inmiddels een nieuwe baan heeft als decaan van de faculteit.

"Eind vorig jaar werd duidelijk dat er wel eens klappen konden gaan vallen bij onze onderzoeksgroep biomoleculaire nanotechnologie", vertelt hij. Een paar maanden later werd dat definitief duidelijk. "Boosheid, verdriet en berusting", waren de emoties die Cornelissen toen voelde.

Hij is blij dat hij een nieuwe baan heeft gevonden, maar vindt het zonde dat zijn vakgroep binnenkort niet meer bestaat. "We hadden een goed toekomstperspectief, want chemisch onderzoek kan volgens mij een belangrijke rol spelen in het oplossen van maatschappelijke problemen."

Vanuit de Universiteit Twente vindt Cornelissen de bezuinigingen begrijpelijk, maar de keuze van de overheid om te korten op hoger onderwijs en onderzoek vindt hij onverstandig. "Economen van de Rabobank hebben jaren geleden al voorgerekend dat wetenschap geld oplevert. Denk alleen al aan de vele startups die ontstaan vanuit de Universiteit Twente."

Bezuinigen op stenen

De universiteiten proberen het onderwijs en onderzoek zo veel mogelijk te ontzien. Daarom kiezen veel instellingen ervoor om te bezuinigen op bedrijfsvoering en diensten. Bij de Universiteit Utrecht verdwijnen tachtig tot honderd banen bij de bestuursdienst. De medewerkers die worden ontslagen, werken als IT'er of facilitaire zaken.

De Universiteit van Amsterdam gaat de komende jaren 20 miljoen euro besparen op bedrijfsvoering. "Bijvoorbeeld op het gebied van huisvesting kan bespaard worden", laat een woordvoerder weten.

Op meer instellingen wordt gekeken naar de gebouwen. De Erasmus Universiteit in Rotterdam gaat eerder slopen om geld te besparen. In Utrecht wordt de "vastgoedportefeuille tegen het licht gehouden" en op de Universiteit Twente is het huisvestingsplan voor de lange termijn bijgesteld.

'Juist meer uitgeven'

Puylaert, van de Universiteiten van Nederland, maakt zich zorgen over de bezuinigingen: "Nederland zal hiervan de gevolgen ondervinden. Om de kenniseconomie die we nu zijn te blijven, moet er juist geld bij en we doen het tegenovergestelde."

Het Europese streven is om 3 procent van het bruto binnenlands product te investeren in onderwijs en onderzoek. Andere Europese landen halen die norm, maar Nederland niet, stelt Puylaert. "Voor de bezuinigingen zaten we op 2,2 procent."

Hij hoopt dat het tij keert als er straks een nieuw kabinet is. In meerdere verkiezingsprogramma's staat het streven om weer meer te investeren in wetenschap, zegt hij. "Nu zijn er nog daden nodig."

Overlast rond Utrecht Centraal houdt aan, gebiedsverbod blijft van kracht

1 month 2 weeks ago

Het gebied rond Utrecht Centraal blijft nog tot zeker november 2026 een zogeheten verblijfsontzeggingsgebied. Overlastgevers kunnen er een plaatselijk gebiedsverbod krijgen. Dat schrijft burgemeester Dijksma in een brief aan de Utrechtse gemeenteraad.

De maatregel is sinds september 2022 van kracht. Het aantal incidenten rond Utrecht Centraal blijft "structureel hoog", aldus de burgemeester. Van januari tot half juli dit jaar waren er 1767 incidenten en in dezelfde periode vorig jaar waren dat er bijna even veel, schrijft RTV Utrecht.

Agressie en geweld

Maandagavond raakten nog twee mensen gewond bij een vecht- en steekpartij op het stationsplein. De overlastgevers zijn volgens de gemeente in veel gevallen ongedocumenteerde mensen uit Noord-Afrika, arbeidsmigranten uit Europa en minderjarige vreemdelingen, maar ook jongeren uit Utrecht misdragen zich.

Het gaat vooral om agressief gedrag, intimidatie, diefstal en geweldsincidenten. De politie legde dit jaar tussen januari en augustus 465 verblijfsontzeggingen op, handhavers van de gemeente nog eens 154.

De overlastgevers zijn in eerste instantie 24 uur lang niet meer welkom rond het station. Bij een nieuwe overtreding moeten ze een maand wegblijven, bij de derde overtreding twee maanden. Bij herhaaldelijke overtreding kan een celstraf worden opgelegd.

Mariaplaats

Het gebied waar de maatregel geldt, wordt wel aangepast. De Mariaplaats wordt nu ook aangewezen als verblijfsontzeggingsgebied. In enkele straten in de wijk Lombok geldt de regel niet meer, daar is de overlast afgenomen.

Dijksma schrijft in de brief dat Utrecht blijft streven naar een veilige en leefbare stad met ruimte voor zorg en ondersteuning, maar ze wil ook een stad "waarin paal en perk wordt gesteld aan grensoverschrijdend gedrag en ernstige overlast".

Grondpersoneel KLM legt werk vier uur neer, zo'n 100 vluchten geannuleerd

1 month 2 weeks ago

Het grondpersoneel van luchtvaartmaatschappij KLM staakt vandaag tussen 08.00 uur en 12.00 uur. Rond de 100 vluchten zijn daardoor geannuleerd.

Vorige week woensdagochtend was er ook een staking van het grondpersoneel. Toen legden de actievoerders twee uur het werk neer, van 08.00 uur tot 10.00 uur. De werknemers willen onder meer een hoger loon en een betere regeling voor zwaar werk.

Onder het grondpersoneel vallen mensen die bagage in- en uitladen, vliegtuigen verplaatsen en reizigers te woord staan. Als zij hun werk neerleggen, heeft dat grote gevolgen voor het vliegverkeer.

Meer acties

Vakbond FNV heeft gisteren nieuwe acties van KLM-grondpersoneel op Schiphol aangekondigd. Het gaat dan om werkonderbrekingen op 24 september en 1 oktober die respectievelijk zes en acht uur zullen duren.

Wekdienst 17/9: Algemene Politieke Beschouwingen • Ajax in Champions League tegen Inter

1 month 2 weeks ago

Goedemorgen! Op de dag na Prinsjesdag beginnen traditioneel de Algemene Politieke Beschouwingen, waarbij de Tweede Kamer twee dagen lang praat over de plannen van het kabinet. En Ajax begint het hoofdtoernooi van de Champions League met een thuiswedstrijd tegen Inter.

Eerst het weer: bewolkt en op veel plaatsen langdurig regen of motregen. Er staat een stevige zuidwestenwind, kracht 4 tot 6. De maximumtemperatuur van 15 tot 18 graden wordt pas aan het begin van de avond bereikt.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Tyler Robinson, de man die ervan wordt verdacht dat hij de Amerikaanse politieke activist Charlie Kirk heeft doodgeschoten, wordt aangeklaagd voor moord met voorbedachten rade.

Robinson werd gisteren voor het eerst voorgeleid. Op de regiezitting zei hij via een videoverbinding vanuit zijn cel in Utah alleen zijn volledige naam. Ook knikte hij toen de rechter aankondigde de aanklachten tegen hem te gaan voorlezen.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Voor wie het nog niet heeft gezien (en voor degenen die het nog even willen terugkijken), hebben we Prinsjedag in een krappe twee en een halve minuut samengevat. Een dag vol tradities: de Troonrede, het koffertje, de hoedjes en heel veel zwaaien. Bekijk het hier:

Fijne dag!

Twee Haagse debatdagen over komend jaar, partijen in verkiezingsstand

1 month 2 weeks ago

De Tweede Kamer praat vandaag en morgen tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen over de plannen van het demissionaire kabinet of waarschijnlijk vooral over wat er niet in die plannen staat. Want vanwege de demissionaire status van het kabinet zaten er weinig nieuwe voorstellen in het koffertje van de minister van Financiën en met de verkiezingen voor de deur zullen partijen hun eigen ideeën zeker voor het voetlicht willen brengen.

Het demissionaire kabinet kwam zoals verwacht niet met grote plannen. Logisch, want de begroting leunt na het vertrek van PVV en NSC slechts op de 32 Kamerzetels van VVD en BBB. Het kabinet benadrukte gisteren wel te willen inzetten op investeren in defensie, het bevorderen van vrije handel en het versterken van de koopkracht voor middeninkomens.

De vraag is in welke mate andere partijen in de Kamer deze plannen zullen willen veranderen of uitbreiden. Partijen gaven gisteren al aan dat ze vinden dat het rompkabinet pijnlijke keuzes vermijdt en dat er meer moet gebeuren. Na de verkiezingen zullen de verhoudingen weer anders zijn; dan zullen de begroting en de plannen voor 2026 sowieso veranderen.

Zo wil GroenLinks-PvdA-leider Timmermans na de verkiezingen van 29 oktober met andere partijen een akkoord sluiten om de begroting van volgend jaar toch weer om te gooien en de woningbouw te versnellen.

CDA-leider Bontenbal vindt dat het kabinet te veel bezig is met lastenverlichting op de korte termijn, hij mist plannen voor de toekomst. D66 en SP willen onder meer de onderwijsbezuinigingen van tafel. De PVV wil meer maatregelen om de asielstroom omlaag te brengen, JA21 vindt het jammer dat de korting op de brandstofaccijns eenmalig is.

Vandaag en morgen zal blijken met welke andere plannen partijen voor komend jaar komen en welke daarvan een meerderheid in de Kamer krijgen.

Rellen

Ook wordt dan duidelijk of de partijen een beetje hebben geluisterd naar de boodschap van de koning die de wens uitsprak dat partijen "gezamenlijk stappen vooruit blijven zetten" en elkaar "op een volwassen manier de hand reiken".

VVD-leider Yesilgöz had het gevoel dat iedereen in de zaal zich aangesproken voelde en hoopt dat de oppositiepartijen vandaag niet "met een meerderheid de boel totaal zullen verbouwen". BBB-leider Van der Plas sloot zich daarbij aan. "Je kunt wel gaan rellen en alles stopzetten, maar dat wil Nederland niet."

De oppositiepartijen wijzen ook op de rol van de (voormalige) regeringspartijen in het gepolariseerde klimaat. "Er zit een kabinet dat de problemen alleen maar vergroot heeft door ruzie te maken op sociale media", vindt Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren. ChristenUnie-leider Bikker ziet een kabinet dat "voortdurend struikelt".

Eerste spreker

PVV-leider Wilders is straks als leider van de grootste oppositiepartij in de Tweede Kamer de eerste spreker. Hij blijft in elk geval het verschil in standpunten duidelijk naar voren brengen. "Het politieke midden van compromissen zorgt ervoor dat er niks verandert in Nederland", zei hij gisteren na afloop van de Troonrede.

Waar te zien?

De Algemene Beschouwingen zijn vandaag te volgen via de livestream op NOS.nl, via NPO 1 en NPO Politiek.

Brand in Heiloo bij filiaal van pizzaketen door opladende accu's

1 month 3 weeks ago

In een filiaal van pizzaketen Domino's in Heiloo is vannacht brand uitgebroken. Meerdere omwonenden moesten hierdoor hun woning verlaten.

De brand brak rond 01.00 uur uit. De brandweer rukte onder meer uit met twee tankautospuiten en een hoogwerker. Omdat vermoed werd dat het om een gasbrand ging, werd ook energiebeheerder Liander gelarmeerd.

Uiteindelijk was de brand binnen een uur onder controle. De brandweer vond een aantal accu's die bij het opladen in brand zijn gevlogen. Volgens een lokaal persbureau zijn die vermoedelijk van de elektrische fietsen die de pizzaketen gebruikt voor bezorging. "De accu's liggen nu veilig buiten", meldt de veiligheidsregio.

Toezichthouder VS onderzoekt defect bij openen van deuren Tesla's

1 month 3 weeks ago

Een Amerikaanse toezichthouder is een onderzoek gestart naar een mogelijk defect in deuren van Tesla's.

Toezichthouder National Highway Traffic Safety Administration (NHTSA) onderzoekt Tesla Model Y's uit 2021. Dat volgt na negen meldingen dat elektronische deurgrepen niet goed zouden werken vanwege lage accuspanning. Ongeveer 174.000 auto's worden onderzocht, meldt USA Today.

Het bedrijf van miljardair Elon Musk heeft in de voertuigen ook een handmatige deurontgrendeling aangebracht, maar volgens de toezichthouder is dat voor kinderen nog altijd gevaarlijk. Zij kunnen volgens de NHTSA mogelijk niet bij de ontgrendeling of weten niet hoe ze die moeten bedienen. In vier gevallen moesten ouders volgens de toezichthouder een raam inslaan om hun kind te bereiken.

Geen seintje

Ondanks dat het probleem zich voor lijkt te doen als de elektronische deurvergrendeling te weinig spanning heeft, kregen melders volgens de NHTSA geen seintje dat de spanning te laag was.

Het onderzoek richt zich alleen op de werking van de elektronische deursloten aan de buitenkant van de auto, maar de toezichthouder zegt ook actie te ondernemen als er meer meldingen komen van mensen die vastzitten in de auto.

Vorige week publiceerde persbureau Bloomberg een uitgebreid artikel over "de gevaarlijke deuren van Tesla". In het artikel werden gevallen beschreven waarbij Tesla-bestuurders na een ongeluk hun deur niet konden openen met soms fatale gevolgen.

Veiling Downton Abbey-kostuums en rekwisieten levert bijna 2 miljoen euro op

1 month 3 weeks ago

Een veiling van kostuums, rekwisieten en decorstukken uit de populaire televisie- en filmserie Downton Abbey heeft ruim 1,7 miljoen pond (omgerekend bijna 2 miljoen euro) opgeleverd.

Na zes seizoenen en drie films is dit jaar een einde gekomen aan de succesvolle reeks, waardoor producent Carnival Films overging tot de veiling via veilinghuis Bonhams. De opbrengst gaat naar Together for Short Lives, een organisatie die zich inzet voor kinderen met levensbedreigende ziekten en hun ouders.

Paneel met bellen het duurst

De opbrengst van de veiling is zes keer zo hoog als veilinghuis Bonhams had verwacht. Het decorstuk dat het meest opbracht, was de bell wall, een paneel met bellen erop waarmee bediendes konden worden opgeroepen. Dit wandpaneel werd verkocht voor ruim 216.000 pond, omgerekend ruim 248.000 euro. Verwacht werd dat het paneel, dat door de gehele reeks heen te zien is, zo'n 7000 pond zou opleveren.

De Britse dramaserie Downton Abbey speelt zich af in Engeland tussen 1912 en 1930 en volgt de rijke familie Crawley en hun personeel in het statige landhuis Downton Abbey. Na zes seizoenen tussen 2010 en 2015, volgden drie films. De eerste kwam in 2019 uit, de tweede volgde in 2022. De laatste film, Downton Abbey: The Grand Finale ging vorige week in première.

Gratis kaartjes

Vorige maand en deze maand waren voor belangstellenden in het veilinghuis in Londen de stukken te bezichtigen die geveild werden. Van tevoren konden fans gratis kaartjes reserveren. Het veilinghuis meldt dat 15.000 mensen langskwamen in de maand dat de stukken te zien waren.

Naast het paneel met bellen was een andere populair veilingstuk de wandelstok van personage Violet Crawley (gespeeld door Maggie Smith). Die werd geveild voor 28.180 pond. Ook een script van de allereerste aflevering, dat werd gesigneerd door een groot deel van de acteurs en makers, bracht veel op: 24.320 pond.

Vorig jaar was er bij Bonhams ook al een veiling van een iconische moderne televisieserie. Toen werden kostuums, decorstukken en rekwisieten uit Netflix-serie The Crown verkocht. Die veiling leverde bijna 1,7 miljoen pond op. Ook toen ging de opbrengst naar een goed doel.

Von der Leyen belooft eerder te stoppen met Russische olie na gesprek met Trump

1 month 3 weeks ago

Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft beloofd met een plan te komen om de import van olie en gas uit Rusland naar Europa sneller stop te zetten. Ze komt met de aankondiging na een telefoongesprek met de Amerikaanse president Trump.

Volgens Von der Leyen had ze met hem "een goed gesprek om de economische druk op Rusland op te voeren door middel van aanvullende maatregelen".

Ze herhaalde ook dat de Europese Commissie binnenkort een voorstel gaat indienen voor een negentiende sanctiepakket tegen Rusland. Dit zou vooral gericht zijn tegen de Russische energiesector en banken. Ook wordt mogelijk het gebruik van cryptovaluta voor het omzeilen van de huidige sancties aangepakt.

Vorige week meldde Trump al dat hij wil dat NAVO-landen meer gaan doen om het gebruik van Russische olie te stoppen. In Europa zijn het vooral Hongarije en Slowakije die nog altijd nauwe banden onderhouden met Rusland en grotendeels afhankelijk zijn van Russische olie.

Volgens de huidige plannen van de Europese Commissie moet de import van Russische olie eind 2027 volledig zijn stopgezet. De Commissievoorzitter zegt nu dat er een plan ligt om dat te versnellen. "Ruslands oorlogseconomie, die in stand wordt gehouden door de opbrengsten uit de olie-industrie, financieren het bloedvergieten in Oekraïne", stelt zij.

Ondanks een aanzienlijke daling van de import sinds het begin van de oorlog in Oekraïne, kwam er volgens EU-cijfers in 2024 nog steeds 13 miljoen ton Russische ruwe olie op de Europese markt terecht en 52 miljard kubieke meter gas.

Chinese banken

Het laatste sanctiepakket van de Europese Unie tegen Rusland werd in juli aangenomen. Dat was onder meer gericht tegen Russische banken en tegen Chinese banken die Rusland helpen met het omzeilen van de sancties.

Begin deze maand reisde EU-gezant David O'Sullivan naar de Verenigde Staten om daar te praten over nieuwe sancties tegen Rusland. Trumps minister van Financiën Bessent liet toen doorschemeren dat de VS extra heffingen wil opleggen aan landen die Russische olie importeren, "maar dan moeten onze Europese partners meedoen".

EU-correspondent Ardy Stemerding

"Sinds de inval in Oekraïne is de import van Russisch gas naar de EU flink gedaald, maar nog steeds komt dertien procent van het Europese gas uit Rusland. Het zou helpen als Von der Leyen de Amerikaanse president Donald Trump zo ver heeft gekregen om een telefoontje plegen naar zijn trouwe Hongaarse vriend en ambtgenoot Orbán, die constant op de rem staat bij het terugdringen van Russisch gas.

De hoop is vooral dat de VS meer druk op Rusland wil uitoefenen. De EU vraagt dat al langer, maar Trump kaatst de bal steeds terug door te zeggen dat de EU zelf ook moet stoppen met Russisch gas en olie.

De Commissie stelt dat het mogelijk is om zonder al te grote prijsstijgingen over te schakelen naar andere energiebronnen, maar dat is zeker niet makkelijk. Als Von der Leyen zegt dat het sneller kan, zijn er veel mensen in Brussel benieuwd hoe zij dat voor zich ziet."

Honderdduizend Playmobil-poppetjes verhuizen van station Breda naar antikraak

1 month 3 weeks ago

Het Playmobil-museum dat tien jaar lang in station Breda was gehuisvest, gaat verkassen. De NS heeft een huurder gevonden voor de ruimte en dus moet het museum weg. Binnen twee weken verplaatsen de vrijwilligers meer dan 100.000 poppetjes naar de nieuwe locatie. Een gigantische klus.

Het museum begon ruim tien jaar geleden met een kerstdorp dat er drie maanden zou staan. Dat groeide uit tot een gigantisch museum met een winkel en een ontmoetingsplek: de Happy Station. Het museum verhuisde een paar keer in de stationshal en mocht in de huidige ruimte blijven totdat de NS het weer nodig had.

Initiatiefnemer Patric van Boven Kaarsmaker vertelt aan Omroep Brabant dat hij wist dat het moment zou komen, maar dat de dreun voor de vrijwilligers alsnog enorm was. Het museum is volgens Van Boven Kaarsmaker een belangrijke ontmoetingsplek voor mensen met een uitkering of beperking.

'Het wordt nog mooier'

"Ik heb het er moeilijk mee", zegt ook de 47-jarige vrijwilliger Bas van Londen. "Het is een heel stuk van je leven dat je weggooit." In totaal stonden er 21 bouwwerken in de ruimte. Eén daarvan was 15 bij 6,5 meter groot en kostte een maand bouwtijd. Toch kijkt Van Londen uit naar de nieuwe plek.

Het Playmobil-museum verhuist naar een leegstaande garage aan de Teteringsedijk, even verderop. Daar mogen ze de komende twee jaar antikraak zitten. Op 1 oktober hopen ze het winkeltje te heropenen en voor de kerst ook het museum. Van Boven Kaarsmaker houdt de moed erin: "Het wordt nog mooier dan het was."

Hardheid in politiek heeft Schoof verbaasd: 'Als je er middenin zit is het toch anders'

1 month 3 weeks ago

De hardheid in de Haagse politiek heeft demissionair premier Schoof verbaasd. Dat heeft hij gezegd in het radioprogramma Met het Oog op Morgen op NPO Radio 1. Schoof draait al tientallen jaren mee in Den Haag, meestal in functies dicht tegen de politiek aan, maar dat het er zo hard aan toe zou kunnen gaan, had hij niet verwacht.

"Je weet het wel", zegt Schoof, na veertig jaar "alle binnenkamers en premiers" te hebben gezien, maar "als je er middenin zit, is het toch anders". Vooral dat bij sommige kwesties politieke "gecalculeerde overwegingen" een grotere rol spelen dan de inhoud had Schoof niet gedacht.

In het kabinet hadden de vier partijen eigenlijk wel een goede samenwerking, zegt Schoof, maar het verbaasde hem hoe moeilijk het was om vanuit het kabinet een "brug te slaan" naar de vier fracties in de Kamer. "Geen fractie uitgezonderd," voegt hij daar onmiddellijk aan toe.

Schoof wil daar overigens ook niet "over zeuren". "Als je er niet tegen kan, moet je er ook niet in gaan zitten, maar het is echt wel hard ja."

Totaal verbijsterd

Toen het kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB in juli 2024 op het bordes stond, wist Schoof best dat het samenwerkingsmodel moeilijk kon worden, maar dat het zo moeilijk zou worden had hij niet kunnen denken.

Het was volgens Schoof overigens zeker niet alleen de hardheid in de politiek die ervoor zorgde dat de vier partijen de eindstreep niet haalden. "Het zijn toch vier heel verschillende partijen, met betrekking tot ideologie en wat men met Nederland wil." In het hoofdlijnenakkoord werd volgens Schoof vastgelegd wat de vier aankonden, maar dat was "blijkbaar niet voldoende" om dat echt als "dragend vehikel" te gebruiken.

Dat na de PVV ook NSC het kabinet zou verlaten, zegt Schoof totaal niet te hebben zien aankomen. Op vrijdag 22 augustus zei demissionair minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken geen steun en ruimte te voelen om het beleid tegen Israël aan te scherpen. Na zijn vertrek stapten ook alle andere NSC-ministers en staatssecretarissen uit het kabinet.

Schoof zegt dat hij "totaal verbijsterd" was toen het gebeurde, omdat de sfeer bij de begrotingsbesprekingen volgens hem die dagen juist goed was.

Hij heeft NSC naar eigen zeggen nog geprobeerd te bewegen om het besluit over het weekend heen te tillen, omdat het in zijn idee in een "vlaag van emotie" was genomen. Zelf was hij door de gebeurtenissen "langer van slag dan normaal". "Je trekt het je ook aan, je voelt je toch verantwoordelijk voor het team." Op de vraag of hij het allemaal als hard gelag ervaart, zegt Schoof nu vooral vooruit te willen kijken.

Dingen voor elkaar krijgen

Schoof realiseert zich, vanwege de huidige peilingen, dat de formatie na de verkiezingen nog wel eens "een dobber kan worden" en dat het zomaar zou kunnen dat het demissionaire kabinet van VVD en BBB nog een jaar moet aanblijven. "Ik gun Nederland een missionair kabinet en het liefst zo snel mogelijk", maar omdat het dus ook "nog een tijdje kan duren" wil Schoof samen met de partijen in de Kamer stappen zetten en als kabinet "dingen voor elkaar krijgen".

Dat daar bescheidenheid bij past, erkent hij ook; het zittende kabinet rust nog slechts op de 32 zetels van VVD en BBB. Toch voelt hij energie genoeg om verder te gaan. Vergeleken met een marathon die Schoof graag loopt, zit hij gevoelsmatig nog niet op de helft. En mocht het dan toch nog een jaar gaan duren? "Dan maken we er een prachtig jaar van."

Checked
1 hour 9 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed