Aggregator

Op uitnodiging van Suriname brengt koning Willem-Alexander dit jaar een staatsbezoek aan de voormalige kolonie. Het is voor het eerst sinds 1978 dat een Nederlands staatshoofd Suriname bezoekt. Koningin Juliana was drie jaar na de Surinaamse onafhankelijkheid het laatste.

De Rijksvoorlichtingsdienst bevestigt aan de NOS dat de koning naar Suriname gaat. President Simons zei dat de uitnodiging volgde op diplomatiek overleg eerder deze maand.

Het bezoek van de koning zal vlak na de viering van een halve eeuw Surinaamse onafhankelijkheid zijn. Die viering is op 25 november. Het bezoek is voor begin december gepland.

Een Nederlands staatsbezoek lag in de lijn der verwachting, omdat er een nieuwe Surinaamse regering is. Onder andere door het bewind van de meermaals veroordeelde Bouterse vond er jarenlang geen koninklijk bezoek plaats.

Koningin Juliana tijdens haar staatsbezoek aan Suriname in februari 1978:

Bij de VN-top in New York sprak de Surinaamse president met staatshoofden, investeerders en met vertegenwoordigers van Curaçao, Sint-Maarten en Aruba. Het wordt tijd dat deze landen "business met elkaar" gaan doen, vindt Simons.

Persbureau ANP meldt dat er een nieuwe veerverbinding komt voor de export van Surinaamse landbouwproducten naar eilanden in het Caribisch gebied. Ook Barbados zou interesse hebben.

Bij de VN-top sprak Simons ook met premier Schoof af dat hij op 25 november in Suriname is bij de onafhankelijkheidsviering.

In 2023 maakte de koning niet alleen excuses voor het slavernijverleden, hij vroeg ook om vergiffenis. Een half jaar eerder had de oud-premier Rutte al namens de Nederlandse regering excuses gemaakt voor wat tot slaaf gemaakten is aangedaan.

Nazaten gaven aan dat het grote symbolische waarde zou hebben als ook Willem-Alexander zich er officieel over zou uitspreken. Zijn toespraak werd destijds live uitgezonden op tv in Suriname en het Caribische deel van het Koninkrijk.

Op verschillende plekken in het land openen tandartspraktijken vandaag hun deuren voor mensen die al jaren met tandpijn rondlopen. Niet vanwege angst voor de tandartsstoel, maar uit angst voor de rekening.

Dat gebeurt in het kader van de eerste Landelijke Tandartsdag. Deze actie is bedoeld voor mensen die dringend gebitszorg nodig hebben, maar het niet kunnen betalen. In Nederland zijn dat naar schatting zo'n 650.000 mensen.

Het initiatief bestond al vijf jaar in Rotterdam, maar is nu uitgebreid. Ook om een duidelijk signaal af te geven aan politiek Den Haag. "Er zijn veel mensen in Nederland die geen geld hebben om gebruik te maken van tandzorg, terwijl ze wel klachten hebben", zegt mondhygiëniste Linet Weening uit Groningen, tegen RTV Noord.

'Basisverzekering schiet tekort'

Een van de redenen daarvoor is volgens haar dat de basisverzekering tekortschiet. Alleen voor een kunstgebit wordt een groot deel van de kosten vergoed. Verder vallen de meeste kosten van de tandarts voor volwassenen buiten de basisverzekering. En ook bij een aanvullende verzekering wordt vaak maar een deel gedekt.

In totaal doen er 82 tandartsen mee en hebben 2200 mensen zich aangemeld voor de dag, meer dan er vandaag geholpen kunnen worden. De problemen waarmee mensen zaterdag geholpen worden, lopen volgens initiatiefnemer Anna Tak uiteen. "Ontstekingen, afgebroken kiezen, losse hoektanden, pijn aan de bovenkaak, en iemand die een wortelkanaalbehandeling nodig heeft", somt ze op.

Ook Johan Groothedde van Stichting Noodfonds Zwolle ziet hoe belangrijk het is om mensen hiermee te helpen. "Een goed gebit is belangrijk voor je eigenwaarde. Voor sommige mensen maakt dit écht het verschil", zegt hij tegen RTV Oost. Hij hoopt dan ook dat er volgend jaar nog meer tandartsen willen meedoen. "Het is superdankbaar werk."

Wie de afgelopen weken wel eens een boswandeling heeft gemaakt is het misschien opgevallen; het bos ligt nu al bezaaid met eikels.

"Dit jaar is een van de vroegste jaren ooit dat de eikels uit de boom vielen en dat heeft te maken met de hoge temperaturen in de lente en de zomer", zegt Arnold van Vliet, bioloog Wageningen Universiteit.

"Als we kijken naar de lente en de zomer, dan is het het één na warmste jaar ooit. Dat zorgt ervoor dat de bloei heel vroeg was en dat daardoor de vruchtontwikkeling ook heel snel verliep. De droogte was ook extreem, maar die heeft gelukkig niet zoveel invloed gehad."

Ruim 5 miljoen kilo eikels

En dat resulteerde in bovengemiddeld veel eikels dit jaar. Naar schatting ligt er zo'n 5,4 miljoen kilo eikels en beukennootjes op de Veluwe, melden onderzoekers van de universiteit in Wageningen en de Vereniging Wildbeheer Veluwe op NatureToday. Dat is ruim boven het gemiddelde van zo'n 3,1 miljoen kilo, maar nog lang geen topjaar, zoals in 2000 toen er op de Veluwe zo'n tien miljoen kilo eikels vielen.

"Maar alles bij elkaar is er dus heel veel te eten voor alle beesten", zegt Van Vliet. "Groot wild, zoals wilde zwijnen, edelherten, runderen en reeën, maar ook muizen en vogels als gaaien, eenden en duiven profiteren ervan. Het vergroot de overlevingskansen van allerlei beesten."

Positief effect van de wolf

Daarnaast is ook de komst van wolf gunstig voor de voedselvoorraad in het bos. "We zien dat die wolven behoorlijk wat biggetjes opeten van de wilde zwijnen. Die verdwijnen daardoor eerder uit het systeem en daardoor raakt de eikelvoorraad minder snel uitgeput en is er langer voedsel beschikbaar voor alle eikeleters."

Dat is goed nieuws voor de natuur, zegt Van Vliet, want zwijnen gaan als de eikelvoorraad uitgeput raakt op zoek naar voedingsrijke plantenwortels. Met het graven naar die wortels veroorzaken ze veel schade aan het bos en verstoren het verjongingsproces van veel inheemse planten. "Nu krijgt het bos dus meer kans om te verjongen."

Beukennootjes

Van de beukenbomen heeft dit jaar maar zo'n 27 procent gebloeid, maar toch is het volgens Van Vliet opvallend dat er beukennootjes zijn.

"Vroeger, 20 jaar geleden, hadden we het ene jaar beukennootjes en het andere jaar niet. En nu is die synchroniteit weg en hebben we eigenlijk al 13 jaar op rij beukennootjes, en dat is heel uitzonderlijk. Op zich goed voor de voedselbeschikbaarheid voor beesten, maar het is wel raar eigenlijk."

"Mogelijk komt het doordat veel beuken het zwaar hebben door alle weersextremen. Dat het een soort noodbloei is. Dat vraagt nog wel wat meer onderzoek."

In het Deense luchtruim zijn vannacht opnieuw drones gespot. De politie meldt dat die onder meer te zien waren in Karup, waar de grootste luchtmachtbasis van het land ligt.

Volgens de Deense omroep DR werden zeker twee drones gezien, die zowel binnen als buiten de omheining van de luchtmachtbasis vlogen. Defensie in Denemarken spreekt bij de omroep over meerdere incidenten op verschillende locaties.

Het luchtruim bij de luchtmachtbasis was vanwege de aanwezigheid van de drones korte tijd gesloten.

Begin deze week waren de luchthavens van de Deense hoofdstad Kopenhagen en de Noorse hoofdstad Oslo urenlang gesloten omdat er meerdere drones waren gezien in de omgeving. Enkele dagen later gebeurde iets soortgelijks bij Aalborg in Denemarken.

Het is nog niet duidelijk waar de drones vandaan kwamen. Volgens de autoriteiten waren het professionele, vrij grote drones en hebben ze na een paar uur zelf het luchtruim weer verlaten, zo werd gemeld in een persconferentie.

De Europese Commissie gaat ervan uit dat het om Russische acties gaat. Eerder deze maand werd boven Polen een aantal Russische drones neergehaald door vliegtuigen van de NAVO. Boven Estland vlogen vorige week enkele minuten Russische straaljagers. "De aanvallen waren ofwel opzet ofwel regelrechte incompetentie", zei secretaris-generaal Mark Rutte daarover.

Vluchtelingenwerk maakt zich zorgen over het geweld bij antimigratie en anti-azc-protesten. De hulporganisatie merkt dat ook vluchtelingen zelf erdoor geraakt zijn.

Vluchtelingenwerk deed afgelopen week een kleine rondgang, waarbij vluchtelingen gevraagd werd naar hun reactie op de gebeurtenissen van de voorbije week. Een deel van hen gaf aan angstiger te zijn geworden. Ruim 300 vluchtelingen lieten van zich horen; het overgrote deel zei zich angstiger te voelen.

"De gebeurtenissen van deze week hebben veel mensen ontzettend geraakt", zegt Frank Candel, bestuursvoorzitter van Vluchtelingenwerk. Hij noemt zowel zijn vrijwilligers, als medewerkers en de vluchtelingen.

Bij meerdere azc's was het deze week onrustig, nadat vorig weekend in Den Haag een grote anti-immigratiebetoging uitdraaide op rechtsextremistisch geweld. In Heemskerk verliep een protest rustig. De demonstranten hadden dezelfde zorgen: over veiligheid, woningnood, en de vraag wie er in het beoogde azc terechtkomt.

Vandaag doen vijf azc's om veiligheidsredenen niet mee aan de jaarlijkse open dag, 175 andere locaties doen nog wel mee.

"Veiligheid gaat altijd voor", zegt Candel daarover. "Het is vreselijk dat de intimidatie zo groot is dat je zulke dingen moet doen, maar laten we alsjeblieft veiligheid op de eerste plaats zetten. En laten we hopen dat de boel tot rust komt en dat we in Nederland gewoon weer normaal tegen elkaar kunnen doen."

Menselijkheid tegenover haat

Tegelijkertijd ziet Vluchtelingenwerk een lichte toename in het aantal vrijwilligers en donateurs. "Mensen zeggen: juist nu moeten we naar voren stappen."

Vluchtelingenwerk stelt dat het beeld dat heel Nederland klaar is met asielzoekers niet klopt. "Het is een hele kleine groep extremisten die vreemdelingenhaat als grootste goed hebben", zegt Candel. "Tegenover vreemdelingenhaat kan je alleen maar menselijkheid zetten."

'Opvang zorgvuldig regelen'

Deze week waarschuwden gemeenten het demissionaire kabinet om snel maatregelen te nemen om de problemen rond onder meer de opvang van asielzoekers aan te pakken. "Het kabinet doet alsof die mensen er niet zijn", zei Mark Boumans gisteren, burgemeester van Doetinchem en vicevoorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.

"Maar die mensen zijn er", lichtte Boumans toe. "Dus moet je die opvang zorgvuldig regelen. Dat is voor die mensen beter en voor de samenleving, omdat je daarmee problemen voorkomt."

In Amersfoort werd begin deze week nog besloten dat twee locaties voor de opvang van vluchtelingen voorlopig van de baan zijn. Na twee tumultueuze informatieavonden besloot het college van burgemeester en wethouders niet door te gaan met het huidige plan. Het stadsbestuur meldde dat er niet genoeg rekening was gehouden met het perspectief van omwonenden, belangenverenigingen en de gemeenteraad.

Rotterdam viert vandaag de feestelijke opening van een nieuw stuk snelweg. Op de verbinding tussen de A16 bij het Terbregseplein en de A13 bij Rotterdam The Hague Airport vindt een festival plaats. Maar als je het aan buurtbewoner Nel Overes (90) vraagt, was het de afgelopen vijf jaar tijdens de werkzaamheden ook al feest. "Ik heb er constant van genoten", zegt ze.

De Rottemerentunnel, die onderdeel uitmaakt van de 11 kilometer lange rijksweg, werd aangelegd pal voor haar huis. Dat betekende voor Overes vijf jaar lang constante herrie, stof en gedreun. Soms zelfs 's nachts. Maar overlast zou ze het niet willen noemen. Integendeel: ze was zo onder de indruk van het werk dat ze alles met haar camera heeft vastgelegd.

En als ze ergens zelf niet bij kon, vroeg ze de werklui om een paar foto's te maken met haar toestel. "Dat zijn bijzondere foto's, want die heeft niet iedereen natuurlijk", zegt ze tegen Rijnmond. "Dat vond ik geweldig. Ik stond soms met mijn oren te klapperen als ze iets deden. Onder water lassen bijvoorbeeld, daar had ik nog nooit van gehoord."

Ze heeft alle foto's laten afdrukken en ingeplakt in een album, als een herinnering aan de "fijne tijd" die ze heeft gehad. "Dat is misschien gek om te zeggen, maar het is wel zo", vertelt ze. "Ik heb het zó fijn gehad. Ik vond het zo vreselijk mooi allemaal om te zien."

Rust wedergekeerd

Al is ze ook blij dat de rust weer is teruggekeerd nu de werkzaamheden klaar zijn. Van de snelweg voor haar huis hoort ze helemaal niets. Er is gebruikgemaakt van geluiddempend asfalt en bovenop de half verdiepte tunnel ligt nu een park. "Als je het niet weet, dan denk je gewoon: o, dat is een berg."

Vandaag tijdens het openingsfestival is die tunnel wandelend of op de fiets van binnen te bekijken. Er zijn workshops, optredens, marktkramen en een museum. Maandag 6 oktober gaat het eerste deel van de nieuwe A16, richting Dordrecht en Breda, open voor het verkeer. Op maandag 27 oktober volgt de noordelijke helft richting Delft en Den Haag.

The Las Vegas Sphere is great and all, but few of us can afford the expense to travel to out there to see it on the regular. If you’re looking …read more

Nederland steekt niet langer geld in een internationaal klimaatcentrum dat ons land acht jaar geleden nog trots binnenhaalde. Na komend jaar is het klaar. Het Global Center on Adaptation (GCA) in Rotterdam moest wereldwijd de plek worden waar landen kunnen aankloppen met vragen over aanpassingen die ze kunnen doen vanwege de klimaatverandering. In de praktijk richtte het centrum zich vooral op Afrika.

Met het dichtdraaien van de Nederlandse geldkraan dreigt het centrum ten onder te gaan, blijkt uit gesprekken die de NOS de afgelopen maanden had met ambtenaren uit verschillende landen en tientallen andere betrokkenen. Het Verenigd Koninkrijk stopt ook met het financieren van het GCA. En binnen de Gates Foundation - een andere grote donateur - leeft de vraag of financiering wel moet worden voortgezet. Bij elkaar opgeteld leverden die donateurs het afgelopen jaar samen met Nederland ongeveer de helft van de donaties die binnenkwamen.

Het GCA wist veel grote namen aan zich te binden: in het bestuur zit onder anderen oud-premier Jan Peter Balkenende en topbestuurder Feike Sijbesma is medevoorzitter van de raad van toezicht. In de raad van advies zitten onder meer de Rotterdamse burgemeester Carola Schouten en oud-Eurocommissaris en IMF-directeur Kristalina Georgieva.

Maar in Nederland en in andere donorlanden bouwde het GCA de afgelopen jaren ook een omstreden reputatie op, mede door de nauwe banden van directeur Patrick Verkooijen met de autoritaire Keniaanse president Ruto.

Onderzoek naar het GCA

De NOS sprak de afgelopen maanden met tientallen bronnen in binnen- en buitenland. Onder hen zijn oud-medewerkers, ambtenaren, wetenschappers en (oud-)diplomaten in donorlanden van het GCA en bij de Verenigde Naties en de Wereldbank. Ook ontwikkelings- en klimaatorganisaties en instituten die met het GCA samenwerken of dat op enig moment hebben gedaan zijn gesproken.

Daarnaast vroeg de NOS in Nederland en daarbuiten documenten op over het GCA. Een van de conclusies van dat onderzoek was dat Nederland de geldkraan dichtdraait, net als het Verenigd Koninkrijk. GCA besloot eerder deze week dat nieuws zelf bekend te maken bij andere media.

Dit jaar wekte Verkooijen binnen de Nederlandse overheid grote irritatie toen hij bij een staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima in Kenia een toespraak hield voor het koninklijk paar en Ruto. Hij bejubelde daarin de Keniaanse president als een echte leider in een roerige wereld. "Te midden van de chaos toont u echt leiderschap, meneer de president. Dank u daarvoor." Hij riep Willem-Alexander en Ruto op tot het "bouwen van bruggen, geen muren".

De onaangekondigde toespraak, langer dan de speeches van beide staatshoofden, viel slecht bij de Nederlandse delegatie, zeggen verschillende aanwezigen. Het is in strijd met de protocollen om gasten te laten spreken tijdens een staatsbanket. De koning was zichtbaar verbaasd en Verkooijen vergrootte de spanning tijdens een toch al omstreden staatsbezoek, door als Nederlander zo publiekelijk achter Ruto te gaan staan.

Ruto ligt in eigen land en daarbuiten onder vuur, onder meer omdat hij protesten tegen zijn regering hardhandig liet neerslaan. Daarbij vielen tientallen doden door politiegeweld. Ook werden mensen ontvoerd.

In een interview met de NOS, afgelopen week bij de Verenigde Naties in New York, ontweek Verkooijen de vraag of hij mede door zijn optreden in Kenia de goodwill bij de Nederlandse overheid verloor. Hij wilde in dat interview alleen spreken over onderwerpen die hij zelf had voorbereid. "Ik dacht dat wij een heel ander gesprek hadden. We hebben het hier over klimaatadaptatie, u komt nu met wat vage bronnen. Ik heb er verder geen commentaar op."

Een greep uit de lijst bekende namen die zich verbonden aan GCA:

Eerder wist Verkooijen via zijn goede contacten in Kenia ook een onbezoldigde, maar prestigieuze bijbaan binnen te halen. Hij werd begin 2024 de hoogste bestuurder van de Universiteit van Nairobi. Ook naar die dubbelfunctie wordt met verbazing gekeken binnen andere ontwikkelings- of klimaatorganisaties, door oud-werknemers van het GCA en door ambtenaren van donorlanden.

Zeker omdat Verkooijens GCA net voor zijn benoeming als universiteitsbestuurder een grote onderzoeksopdracht gunde aan diezelfde Universiteit van Nairobi. In totaal ging er in de jaren voor Verkooijens benoeming en in het jaar erna 1,2 miljoen euro vanuit Rotterdam naar de Keniaanse universiteit. Verkooijens eigen universiteit was daarmee een van de grootste ontvangers van fondsen van Verkooijens klimaatbureau.

Verschillende bronnen die de NOS sprak noemen zijn dubbelfunctie onethisch, en spreken van een vermenging van belangen. Ook vragen over deze kwestie wil Verkooijen niet voor een NOS-camera beantwoorden. "Dit is echt onzin. Die data die u nu aangeeft die kloppen gewoon niet."

Later bevestigt zijn woordvoerder alsnog dat de Universiteit van Nairobi wel degelijk door het GCA is betaald. De afspraken daarover werden volgens haar al gemaakt voordat Verkooijen werd benoemd tot bestuurder aan de universiteit. Daarmee zou Verkooijen zich aan alle interne regels hebben gehouden.

Het GCA dreigt nu met een verhuizing als de geldkraan daadwerkelijk wordt dichtgedraaid. Juist Kenia zou dan de nieuwe thuisbasis moeten worden. "Zonder hernieuwde steun van het gastland, zullen we genoodzaakt zijn om ons kantoor in Rotterdam te sluiten en alle activiteiten en operaties te verplaatsen naar ons nieuwe kantoor in Nairobi", schrijft Verkooijens woordvoerder in een mail aan de NOS.

Om dat dreigement kracht bij te zetten wordt een andere grote naam ingezet: oud-VN-topman Ban Ki-moon, een van de internationale gezichten van het GCA. De Zuid-Koreaan is 'erevoorzitter' van de raad van toezicht en mede-ondertekenaar van een brief aan demissionair premier Schoof waarin het centrum ervoor pleit om alsnog geld vrij te maken.

Tegen de NOS richt Ban Ki-moon zich tot het demissionaire kabinet: "We praten hierover met andere landen, Kenia bijvoorbeeld. Maar het zou veel beter zijn om in Nederland te blijven. Dus ik vraag u om dit te heroverwegen."

'Jammer'

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W), dat het GCA ooit oprichtte, en het ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukken dat geplande projecten van het centrum het komende jaar aflopen en om bezuinigingsredenen niet worden verlengd. Dat het GCA niet onomstreden is, is daarbij officieel geen overweging.

Maar achter de schermen is te horen dat er de afgelopen jaren meer conflicten waren tussen de Nederlandse ministeries en het GCA. Het Rotterdamse klimaatcentrum kan de komende jaren nieuwe subsidies aanvragen, maar het is de vraag of zo'n aanvraag met deze voorgeschiedenis erg kansrijk is.

Het ministerie van I&W laat weten bekend te zijn met de overweging van het GCA om naar Kenia te verhuizen, al wist het ministerie niet dat het GCA dat ook zou bekendmaken. Een woordvoerder zegt het "vanzelfsprekend jammer te vinden dat een organisatie die mede door ons is opgericht, Nederland zou verlaten". Maar het GCA is een onafhankelijke stichting en gaat daar dus zelf over, benadrukt de woordvoerder.

Drijvend kantoor

Een eventueel vertrek van GCA levert een probleem op voor de gemeente Rotterdam. De stad won acht jaar geleden de strijd tussen verschillende Nederlandse steden om het centrum te huisvesten. Daarvoor beloofde het tot en met 2030 gratis huisvesting.

Speciaal voor het GCA werd een drijvend kantoor gebouwd in de Rotterdamse wijk Katendrecht. Dat was een dure investering voor de gemeente, waarvan het GCA mogelijk slechts een paar jaar gebruik heeft gemaakt. Rotterdam zegt in een reactie dat de gemeente tot op heden niet op de hoogte was van een mogelijke verhuizing naar Kenia.

Although now mostly known as a company who cornered the market on graphing calculators while only updating them once a decade or so, there was a time when Texas Instruments …read more

Na vier dagen vol toespraken en diplomatiek overleg in New York, waar Gaza de boventoon voerde, rijst de vraag waar we nu staan met het Midden-Oostenconflict, en wat de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties tot nu toe concreet heeft opgeleverd.

Het opvallendste moment tot dusverre kwam van de Israëlische premier Netanyahu, die gisteren een toespraak hield nadat een groot deel van de plenaire zaal was leeggestroomd uit protest. Zijn toespraak deed sterk denken aan zijn eerdere VN-optredens: theatraal, met kaarten, attributen en nu zelfs een QR-code op zijn revers. De kern van zijn verhaal was vertrouwd.

De Israëlische premier bestreed de genocide-aantijgingen met retorische quizvragen. Ook noemde hij de conclusie in een door tal van wetenschappers onderschreven VN-rapport dat Israël zich schuldig maakt aan genocide, "een valse beschuldiging". In lijn met eerdere toespraken hield Netanyahu vol dat Israël de strijd niet zal stoppen, ook onder nog meer internationale druk. "We zijn nog niet klaar."

In een volgens de premier "ongekende operatie" zou het Israëlische leger de mobiele telefoons van inwoners van Gaza tijdelijk hebben overgenomen om zijn toespraak live uit te zenden. Onduidelijk is of dit klopt. Netanyahu richtte zich onder meer tot de families van gijzelaars, maar ook direct tot de gegijzelden zelf, met de boodschap dat Israël hen "niet vergeten" is.

Trump: 'Geen annexatie'

Eerder deze week was ook de toespraak van de Amerikaanse president Trump opmerkelijk. Op donderdag verklaarde hij verrassend dat hij Israël niet zal toestaan de Westelijke Jordaanoever te annexeren: "Nope. Ik sta dat niet toe. Dat gaat niet gebeuren."

Zijn uitspraak volgt in een week waarin de roep om annexatie van de Westoever vanuit de rechterflank van de Israëlische politiek steeds luider klinkt. En dat terwijl steeds meer westerse landen Palestina erkennen, onder meer uit frustratie over het voortduren van het Israëlische geweld in Gaza.

Europese verontwaardiging

Vanuit Europa kwam ongewoon felle taal. De Britse vicepremier Lammy omschreef in zijn toespraak de situatie in Gaza als "inhumaan en onverdedigbaar". Ondertussen kondigden landen als Frankrijk, Canada en Portugal aan Palestina officieel te erkennen, een krachtig symbolisch gebaar, vooralsnog zonder gevolgen op de grond.

Ondanks alle diplomatieke uitspraken ging het Israëlische offensief in Gaza onverminderd door. Alleen donderdag al vielen volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid minstens 55 doden.

Een Palestijnse man zoekt zijn zoon en diens kinderen na wederom een bombardement in Gaza-Stad:

Directeur Philippe Lazzarini van VN-hulporganisatie UNRWA noemde het schrijnend dat internationale verontwaardiging niet in actie wordt omgezet. "Veel erkenning, veel boosheid, maar nul maatregelen. Palestijnse levens lijken minder te tellen."

Abbas: 'Genocide en oorlogsmisdaden'

De Palestijnse president Abbas kreeg van Trump geen visum voor de VS, en hield zijn toespraak donderdag noodgedwongen via een videoverbinding. "Ik spreek tot u na bijna twee jaar waarin ons Palestijnse volk in Gaza wordt geconfronteerd met een oorlog van genocide, vernietiging, uithongering en verdrijving", zei Abbas, waarmee hij de zaal stil kreeg.

Abbas zei dat meer dan 220.000 Palestijnen zijn gedood of verwond, "voornamelijk ongewapende kinderen, vrouwen en ouderen". Israëls optreden noemde hij een oorlogsmisdaad: "Dit zal de geschiedenis ingaan als een van de huiveringwekkendste humanitaire tragedies van de 20e en 21e eeuw."

Abbas benadrukte dat de Palestijnse Autoriteit wil meewerken aan een politieke oplossing met de VS, Saudi-Arabië, Frankrijk en de VN. Hamas sloot hij expliciet uit. Toch wordt in diplomatieke kringen nauwelijks nog rekening gehouden met een rol voor Abbas, die inmiddels al 89 jaar oud is. Veel westerse diplomaten zien hem als irrelevant en vinden hervorming van de Palestijnse Autoriteit noodzakelijk.

Woorden zonder wending

De VN-week kende ook een absurdistisch randje. Trump sprak van "drievoudige sabotage" omdat bij zijn bezoek aan het VN-gebouw een roltrap vastliep, een teleprompter uitviel en er geluidsproblemen waren tijdens zijn toespraak. De VN kwam met technische verklaringen, maar Trump eiste een onderzoek en suggereerde opzet, een detail dat de spanningen in New York onderstreepte.

Na een week vol toespraken staat één ding vast: de VN biedt vooral een podium voor krachtige taal, van Netanyahu tot Trump, en van Arabische ministers tot Europese leiders. Maar de kloof tussen diplomatie in New York en de werkelijkheid is groot, en de situatie in Gaza blijft onveranderd dodelijk en rampzalig.

Goedemorgen! GroenLinks-PvdA houdt haar verkiezingscongres in Rotterdam Ahoy met aspirant-premier Timmermans en in Rwanda gaat wielrenster Demi Vollering voor de wereldtitel.

Eerst het weer: er is vandaag geregeld zon en het is droog. Er is weinig wind en maximaal 17 graden. Morgen meer zon en net iets warmer.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

In vrijgegeven documenten in het onderzoek naar de veroordeelde zedendelinquent Jeffrey Epstein is de naam van Elon Musk opgedoken. Het zou gaan om een mogelijk bezoek van Musk aan Epsteins privé-eiland in 2014, zo blijkt uit nieuwe vrijgegeven documenten.

De documenten, die zijn gedeeld door Democraten in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, vermelden Musk als een mogelijke bezoeker op 6 december 2014, zes jaar nadat Epstein officieel geregistreerd werd als zedendelinquent. In de agenda van Epstein staat de notitie: "Herinnering: Elon Musk naar eiland 6 Dec (gaat dit nog door?)." Epstein bezat destijds twee privé-eilanden op de Amerikaanse Maagdeneilanden.

Musk heeft zelf gereageerd op een bericht op X over het onderwerp: "Dit is onjuist", schrijft hij, zonder verder uit te weiden.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Het is voor veel mensen het belangrijkste verkiezingsthema en volgens het demissionaire kabinet staat het vast: er moeten meer woningen komen. Om dichter bij dat doel te komen, wees minister Keijzer gisteren 127 nieuwe bouwlocaties aan.

Maar hoe is Nederland in de wooncrisis beland? In deze dataspecial laten we het je zien:

Fijne zaterdag!

Bij een tankstation langs de A15 bij Rhoon, op ongeveer tien kilometer ten zuidwesten van Rotterdam, is een man gewond geraakt bij een steekincident.

Het gebeurde rond 00.50 uur. De politie meldt op X dat het slachtoffer aanspreekbaar was en naar het ziekenhuis is gebracht.

Er is nog niemand aangehouden. De politie doet onderzoek.

While William Rowan Hamilton isn’t a household name like, say, Einstein or Hawking, he might have been. It turns out the Irish mathematician almost stumbled on quantum theory in the …read more

In vrijgegeven documenten in het onderzoek naar de veroordeelde zedendelinquent Jeffrey Epstein is de naam van Elon Musk opgedoken. Het zou gaan om een mogelijk bezoek van Musk aan Epsteins privé-eiland in 2014, zo blijkt uit nieuwe vrijgegeven documenten.

De documenten, die zijn gedeeld door Democraten in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, vermelden Musk als een mogelijke bezoeker op 6 december 2014, zes jaar nadat Epstein officieel geregistreerd werd als zedendelinquent. In de agenda van Epstein staat de notitie: "Herinnering: Elon Musk naar eiland 6 Dec (gaat dit nog door?)." Epstein bezat destijds twee privé-eilanden op de Amerikaanse Maagdeneilanden.

Musk heeft zelf gereageerd op een bericht op X over het onderwerp: "Dit is onjuist", schrijft hij, zonder verder uit te weiden.

In de documenten worden ook nieuwe details onthuld over prins Andrew, die eerder al werd gelinkt aan Epstein. Volgens de documenten was de Britse prins op 12 mei 2000 passagier op een vlucht met Epsteins privéjet. De vlucht ging van New Jersey naar Florida, samen met Epstein, diens voormalige vriendin Ghislaine Maxwell en twee andere onbekende personen. Hun namen zijn weggelakt.

De aanwezigheid van prins Andrew op de vlucht werd eerder besproken tijdens het proces tegen Maxwell, die in 2021 werd veroordeeld voor haar rol in de sekshandelszaak van Epstein. De prins is al langere tijd onderwerp van controverse, nadat hij werd aangeklaagd door Virginia Giuffre. Giuffre, die eerder dit jaar een einde aan haar leven maakte, beweerde dat de prins haar had misbruikt. Hij ontkende de beschuldigingen, maar schikte de rechtszaak in 2022, waarna hij een deel van zijn koninklijke en militaire titels verloor.

In de documenten staan ook een geplande lunch met techmiljardair Peter Thiel op 27 november 2017 en een ontbijt met conservatief politiek strateeg Steve Bannon op 16 februari 2019. Dat is slechts enkele maanden voordat Epstein werd aangeklaagd voor sekshandel met minderjarigen. Bannon was Trumps belangrijkste strateeg en Thiel is, net als Musk, een belangrijke geldschieter voor de Republikeinse partij.

Ruzie met Trump

De documenten zijn door het ministerie van Justitie verstrekt aan de toezichtscommissie van het Huis van Afgevaardigden. Deze commissie onderzoekt hoe de aanklachten van sekshandel tegen Epstein, die in 2019 in de gevangenis overleed, zijn afgehandeld. De Democratische minderheid van de commissie heeft de documenten naar buiten gebracht.

Sara Guerrero, een woordvoerder van de toezichthoudende commissie zei nadat de documenten waren vrijgegeven: "Het zou voor elke Amerikaan duidelijk moeten zijn dat Jeffrey Epstein bevriend was met enkele van de machtigste en rijkste mannen ter wereld. Elk nieuw document dat naar buiten komt, levert nieuwe informatie op, terwijl we werken aan gerechtigheid voor de overlevenden en slachtoffers."

Ondertussen schreef Eric Swalwell, een Democratisch afgevaardigde uit Californië, na de publicatie van de documenten op X: "Trump laat zien dat Elon Musk in de Epstein-documenten voorkomt. Wraak voor het feit dat Elon Trump ontmaskerde? Elon, wat weet jij over Trumps betrokkenheid?"

Hier wijst Swalwell op de eerdere onthulling van Musk over dat de naam van de president van de Verenigde Staten voorkwam in de documenten. Dat resulteerde in een openlijk via (sociale) media uitgevochten ruzie tussen de twee.

Oud nieuws

De Republikeinse Partij uitte namens het toezichtscomité scherpe kritiek op het besluit van de Democraten om de informatie openbaar te maken. "Dit is oud nieuws. Het is triest hoe Democraten zo gemakkelijk documenten achterhouden waarin de namen van Democratische functionarissen voorkomen. Opnieuw stellen ze politiek boven de slachtoffers. We brengen de namen binnenkort naar buiten."

De Democraat Robert Garcia, het hoogste lid van de commissie, ontkende de aantijgingen fel. "Het maakt ons niet uit hoe rijk of machtig je bent, of je nu Democraat of Republikein bent. Als je in de Epstein-documenten staat, zullen we dat aan het licht brengen en gerechtigheid brengen voor de overlevenden."

In de Verenigde Staten heeft een man tijdens een televisie-interview toegegeven dat hij acht jaar geleden zijn ouders van 92 en 83 jaar oud heeft vermoord en begraven in de achtertuin van hun huis in het noorden van de staat New York. Vlak na het interview werd hij gearresteerd toen hij de studio verliet.

De politie was een dag eerder naar dat huis toegegaan vanwege een onderzoek naar fraude. De ouders van Loranz Kraus, Franz en Theresia Kraus, ontvingen nog steeds uitkeringen ondanks dat ze al jaren niet meer waren gezien. Volgens de politie inde Kraus die uitkeringen en gebruikte hij het geld voor zichzelf.

Tijdens het onderzoek in het huis vonden ze de twee lichamen van (vermoedelijk) de ouders van Loranz Kraus. De lichamen moeten nog worden geïdentificeerd.

Lorenz Kraus nam contact op met het lokale nieuwsmedium CBS6 en gaf een interview van een half uur, waarin hij de sterfgevallen omschreef als genadedood voor twee bejaarde en zieke ouders. "Ze wisten dat dit het einde voor hen was, dat ze door jouw hand zouden omkomen?", vroeg de interviewer daarop aan Kraus. Hierop antwoordde hij: "Ja. En het ging zo snel."

Kraus aarzelde in eerste instantie, maar deed de bekentenis na enkele minuten. Hij zei dat zijn ouders niet expliciet om de dood hadden gevraagd, maar "ze wisten dat het bergafwaarts ging. Ik heb mijn plicht jegens mijn ouders gedaan", zei hij. "Mijn bezorgdheid om hun ellende stond voorop."

Volgens Kraus was zijn moeder gewond geraakt door een val en kon zijn vader niet meer autorijden na een staaroperatie. Hij doodde zijn ouders door ze te verstikken, bekende hij na vragen hierover van de interviewer. Eerst zijn vader en een paar uur later zijn moeder.

Het volledige interview:

De directeur van de lokale nieuwszender vertelde dat Kraus een verklaring van twee pagina's had gemaild, waarin ook zijn telefoonnummer stond. Toen de directeur Kraus belde, vertelde hij dat hij zijn ouders in zijn tuin had begraven. Of hij ze had vermoord, wilde hij niet zeggen.

De directeur zei dat hij Kraus' verklaring op de website van de nieuwszender zou plaatsen op voorwaarde dat hij zou instemmen met een interview. Tot zijn verbazing accepteerde Kraus dat aanbod en arriveerde hij binnen een uur.

Kraus is twee keer aangeklaagd voor moord. Hij heeft in een korte hoorzitting vrijdag via zijn advocaat gezegd onschuldig te zijn. Volgens de politie heeft Kraus de uitkeringen van zijn ouders zelf geïncasseerd en uitgegeven.

When you think of a scope probe, you usually think of what is basically a wire with a spring hook and an attenuator. Those are passive probes. [Kerry Wong] shows …read more

Artsen zonder Grenzen (AzG) staakt per direct de activiteiten in Gaza-Stad. Dat is volgens de internationale hulporganisatie nodig omdat de veiligheidssituatie snel verslechtert. Het Israëlische leger voert in Gaza-Stad een offensief uit en is volgens AzG minder dan een kilometer verwijderd van de medische klinieken van de organisatie.

Het personeel van de hulporganisatie wordt geëvacueerd. "Dit is het laatste wat we willen, aangezien de behoefte aan medische hulp in Gaza-Stad enorm is", staat in een verklaring. "De steeds zwaardere aanvallen door Israëlische troepen vormen een onacceptabel risico voor onze medewerkers."

Sinds vanochtend zijn ongeveer zestig Palestijnen gedood bij Israëlische aanvallen in Gaza, meldt het Palestijnse persbureau Wafa. De meeste slachtoffers kwamen om het leven in Gaza-Stad.

'Ziekenhuizen ondersteunen'

Volgens AzG werden in de eigen noodklinieken in Gaza-Stad vorige week nog 3640 patiënten gezien en 1655 mensen behandeld voor ondervoeding. "We hebben ook patiënten behandeld met zware verwondingen of brandwonden, en we hielpen zwangere vrouwen en anderen die doorlopend medische hulp nodig hebben en de stad niet kunnen verlaten."

AzG wil wel het Al Shifa-ziekenhuis en het Al Helou-ziekenhuis in Gaza-Stad in enige vorm blijven ondersteunen, laat de organisatie weten. Die ziekenhuizen worden gerund door het aan Hamas gelieerde ministerie van Volksgezondheid in de Gazastrook.

Op andere plekken in Gaza blijft de hulporganisatie met eigen medische klinieken actief. AzG heeft onder meer klinieken in Khan Younis en Deir-al-Balah.

Grensovergang dicht

Door het Israëlische offensief verslechtert de humanitaire situatie in het noorden van Gaza, waar Gaza-Stad ligt. Op 12 september ging de Zikim-grensovergang dicht, waardoor veel minder hulpgoederen Gaza in kunnen.

Het Wereldvoedselprogramma (WFP) van de Verenigde Naties liet aan persbureau Reuters weten dat de helft van de WFP-hulpgoederen via de Zikim-grensovergang naar Gaza kwam en dat het niet meer lukt om via die route voedsel te distribueren. Volgens Reuters zijn sindsdien meerdere gaarkeukens in en rond Gaza-Stad gesloten.

"De mogelijkheden om aan schoon drinkwater, voedsel, onderdak en hulp te komen worden steeds beperkter", aldus AzG.

These days, surveillance cameras are all around us, and they’re smarter than ever. In particular, many of them are running advanced algorithms to recognize faces and scan license plates, compiling …read more

Een 22-jarige Britse vrouw die bij een kinderdagverblijf in Londen baby's mishandelde, is veroordeeld tot een celstraf van acht jaar. In negen maanden tijd vergreep ze zich aan zeker 21 zeer jonge kinderen, concludeerde de rechter. Ze kneep, sloeg, stompte en schopte hen en duwde hen met hun hoofd vooruit over de bedrand. Het jongste slachtoffer was tien maanden oud.

De vrouw gaf zelf toe zeven kinderen te hebben mishandeld, maar tijdens het proces werd ze voor nog eens veertien aanklachten veroordeeld.

Haar wangedrag kwam vorig jaar juni aan het licht. Haar werkgever had haar naar huis gestuurd nadat ze meerdere kinderen had geknepen. Toen de politie 300 uur aan bewakingsbeelden terugkeek, ontdekten ze de andere mishandelingen.

Zo sloeg ze de kinderen herhaaldelijk, duwde hen op de grond, trok aan hun haren en blies de rook van haar vape in de richting van hun bedden. Eén jongen trapte ze meermaals in het gezicht. "Als je zulke wreedheden beging, hield je de andere medewerkers in de gaten om er zeker van te zijn dat zij je niet zagen", hield de rechter haar volgens de BBC voor.

Verslaafd aan cannabis

In de afgeladen rechtszaal namen meerdere ouders van mishandelde kinderen het woord. "Deze kinderen waren zo onschuldig en kwetsbaar", zei een moeder, terwijl ze de verdachte aankeek. "Ze konden niet praten, ze konden zich niet verdedigen en ze konden ons als ouders niet vertellen dat er iets met hen was gebeurd. Ze waren volkomen hulpeloos."

In een door de politie gedeeld fragment van het verhoor toont de dader zich onbewogen bij het zien van beelden van de mishandelde kinderen. Op vragen reageert ze enkel met "geen commentaar".

Haar advocaat zei vandaag dat haar cliënt verslaafd was aan cannabis en vapen, maar dat niet had verteld aan haar werkgevers. In een brief aan de rechtbank schreef de vrouw dat cannabis haar in een ander mens veranderde. Ook bood ze in de brief de ouders haar excuses aan.

Een advocaat die de betrokken families bijstaat, zei na afloop dat de ouders de veroordeling verwelkomen, maar dat er "ernstige vragen blijven bestaan over hoe het mogelijk is dat de mishandelingen maandenlang ongezien konden plaatsvinden".

De vrouw werkte tussen oktober 2023 en juni 2024 bij twee kinderdagverblijven in Londen. De locatie waar de meeste mishandelingen plaatsvonden is inmiddels gesloten.

Finland loopt voorop op het gebied van de afweer tegen Russische drones. Dat heeft alles te maken met de ruim 1300 kilometer lange grens met Rusland. Sinds de oorlog in Oekraïne leerden de Finnen een belangrijke les: een effectieve drone-afweer betekent voortdurend innoveren.

Het Finse drone-afweerbedrijf Sensofusion is een typische Finse start-up. Negen jaar geleden opgericht met het idee dat drones weleens als wapens zouden kunnen worden gebruikt. Sinds de oorlog in Oekraïne groeit het bedrijf explosief en exporteert het naar verschillende landen.

De drone-afweersystemen die het bedrijf maakt, werden vanaf dag één van de Russische invasie door de Finnen naar Oekraïne gestuurd. Dat heeft de Finnen een voorsprong gegeven op het gebied van Russische drones en effectieve drone-afweer.

Lokaliseren en blokkeren

De productie- en innovatiehal van Sensofusion ligt in Vantaa, een voorstad van Helsinki. Sommige medewerkers zitten aan werkbanken te werken met schroefjes en draadjes. Anderen programmeren software voor het identificeren en opsporen van drones.

"Dit is de centrale eenheid", vertelt directeur Ville Herva, wijzend naar de zwarte kastjes. Met deze kastjes kunnen grote militaire drones op tientallen kilometers afstand worden gelokaliseerd en geblokkeerd. "Onder perfecte omstandigheden is dat 80 kilometer", zegt hij. "Het is vaak mogelijk om de piloot te lokaliseren en daar achteraan te gaan. En anders kan de communicatie tussen de drone en de bestuurder worden geblokkeerd waardoor de drone niet meer werkt."

De zwarte kastjes zijn gemaakt voor drones die werken op radiogolven, die het meest worden gebruikt. Daarnaast produceert het bedrijf ook op radar gebaseerde drone-afweer voor autonoom werkende drones zonder drone-bestuurder.

De sleutel van effectieve drone-afweer is constante vernieuwing, zegt Herva: "De Russische drones vernieuwen voortdurend en dat betekent dat ook de sensoren en radar moeten worden aangepast." Het Finse drone-afweerbedrijf is op zoek naar de beste programmeurs uit landen die NAVO-lid "of vrienden van de NAVO" zijn. "En natuurlijk doen we altijd een grondige achtergrondcheck."

Deense luchthavens

Om de volledige Fins-Russische grens van ruim 1300 kilometer te beschermen, zijn zo'n tweehonderd kastjes nodig. Maar net zo belangrijk is het beschermen van kritische infrastructuur, bleek deze week in Denemarken. Want als grote drones eenmaal boven een vliegveld zweven, is het eigenlijk al te laat.

De Denen vroegen zich deze week af waarom zelfs bij de luchthaven Skrydstrup, in het zuiden van het land, geen drone naar beneden kon worden gehaald. Skrydstrup is een militaire luchthaven, waar alle gevechtsvliegtuigen van Denemarken zijn gestationeerd. Het antwoord van de Deense regering en defensie was hetzelfde als toen er drones boven civiele luchthavens zweefden: het risico van neerhalen is te groot.

Drones die boven luchthavens vliegen, kunnen neerstorten op mensen en in brand vliegen. Daarom moeten de drones van grotere afstand gelokaliseerd kunnen worden. Het werd deze week pijnlijk duidelijk dat Denemarken niet over de juiste drone-afweer beschikt.

Europese defensieministers willen een dronemuur

Europese defensieministers zijn het vandaag eens geworden over de ontwikkeling van een "dronemuur" langs de EU-grenzen met Rusland en Oekraïne. Die 'muur' van sensoren en radars moet ervoor zorgen dat drones die het Europese luchtruim schenden eerder worden gedetecteerd, gevolgd en onderschept.

Het besluit volgt op een reeks incidenten met drones aan de Europese grenzen en rond luchthavens, onder meer boven Estland en Denemarken. Rusland is beschuldigd van betrokkenheid en opzet, maar ontkent beide. "De boodschap is duidelijk: Rusland stelt de EU en de NAVO op de proef", zei Eurocommissaris Kubilius na het online overleg met de ministers van de landen aan de Europese oostflank. "Onze reactie moet vastberaden, eensgezind en onmiddellijk zijn."

Er zijn nog veel vragen over wat er deze week precies boven de civiele en militaire luchthavens van Denemarken zweefde en wie ze de lucht in heeft gestuurd. De Deense premier Frederiksen spreekt van een "hybride aanval" en de "ernstigste aanval op kritieke infrastructuur".

Grillige oorlogvoering

Ze wees er ook op dat de Denen hieraan zullen moeten wennen. "Het is kenmerkend voor hybride oorlogvoering. De ene dag draait het om een cyberaanval, de volgende om drones of sabotage."

De directeur van het Finse drone-afweerbedrijf merkt een groot verschil tussen jonge, innovatieve wapenbedrijven die nu als paddenstoelen uit de grond schieten en grotere, traditionele wapenfabrikanten, die niet altijd in staat zijn om zich aan de grillige oorlogvoering aan te passen.

Herva: "De Russische invasie in Oekraïne heeft duidelijk gemaakt dat innovatie essentieel is voor wapenproducenten. Het is belangrijk voor Europese landen om dat te beseffen. De dreiging van nu is weer compleet anders dan over een paar maanden en zelfs een paar weken. Daar moeten we ons allemaal op instellen."