NOS Nieuws - Algemeen

De voormalige Britse prins Andrew raakt na zijn prinselijke titel en zijn geliefde villa ook zijn laatste militaire titel kwijt. Dat heeft de Britse minister Healey van Defensie bekendgemaakt.

Er is een procedure in gang gezet om Andrew de titel van viceadmiraal van de Royal Navy af te nemen. Hij had in 2022 al zijn andere militaire titels ingeleverd, nadat hij was beschuldigd van seksueel misbruik in de Verenigde Staten.

Andrew was in de VS aangeklaagd door de Amerikaanse Virginia Giuffre, een van de slachtoffers in het schandaal rond zedendelinquent Jeffrey Epstein. Die was jarenlang goed bevriend met Andrew, volgens de eerder dit jaar overleden Giuffre ook nog nadat Epstein was veroordeeld voor misbruik met minderjarigen.

'Juiste stap'

Het besluit om Andrew zijn laatste militaire titel af te nemen kwam van koning Charles, zei minister Healey tegen de BBC. Charles had volgens Healey aangegeven dat dit is wat hij wil. "Dit is een juiste stap."

Andrew verloor eerder deze week zijn titel van prins. Ook zette Charles zijn jongere broer uit diens landhuis in Windsor, in een poging om verdere schade aan de reputatie van de koninklijke familie te voorkomen.

De voormalige prins heeft altijd ontkend seks te hebben gehad met Virginia Giuffre. Mogelijk wacht hem een strafrechtelijk onderzoek in eigen land. De afgelopen weken kwam een verhaal boven water dat Andrew zijn beveiligingspersoneel, betaald met publiek geld, zou hebben gevraagd belastende informatie over Giuffre te verzamelen.

Nederland geeft een gestolen sculptuur uit de tijd van de farao's terug aan Egypte. Dat heeft demissionair premier Schoof bekendgemaakt in een gesprek met de Egyptische president Sisi.

Het gaat om een stenen kop van zo'n 3500 jaar oud en stelt een hoge ambtenaar voor uit de dynastie van farao Thoetmosis III. Dat beeld was gestolen en illegaal uitgevoerd uit Egypte. Het dook in 2022 op op kunstbeurs Tefaf in Maastricht. De handelaar deed afstand van het beeld toen bleek dat het gestolen was.

Thoetmosis III regeerde van 1479 tot 1425 voor Christus. Het Rijksmuseum van Oudheden omschrijft hem als "Napoleon van Egypte", omdat hij grote gebieden veroverde in het Midden-Oosten en Nubië, een gebied dat nu het zuiden van Egypte en het noorden van Sudan beslaat.

Arabische Lente

De Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed gaat de sculptuur naar verwachting eind dit jaar overhandigen aan de Egyptische ambassadeur in Nederland. Het is niet bekend onder welke omstandigheden het beeld is verdwenen. De inspectie zegt dat het waarschijnlijk tijdens de Arabische Lente in 2011 of 2012 is geplunderd.

Het is nog niet bekend waar Egypte het beeld wil tentoonstellen. Een van de opties is het Grand Egyptian Museum in Caïro, dat gisteren officieel openging. Daar zijn 50.000 objecten te zien die te maken hebben met het Oude Egypte, de naam die gebruikt wordt voor de Egyptische beschavingen in de jaren 3000 voor Christus.

Zo ziet dat museum eruit:

Premier Schoof noemt het teruggeven van het beeld een "symbolisch gebaar", en zegt dat Nederland er niets voor terug krijgt. "President Sisi reageerde buitengewoon verheugd. Hij maakte duidelijk hoe belangrijk het is dit soort artefacten terug te krijgen, en met name om iets te doen tegen de illegale handel."

Nederland zegt zich te houden aan het Unesco-verdrag uit 1970. Dat betekent dat Nederland zich inzet om onrechtmatig uitgevoerd erfgoed terug te geven.

Ook Egypte is er veel aan gelegen het beeld terug te krijgen. Het land vindt dat Egyptische kunstobjecten in eigen land te zien moeten zijn, en niet in westerse musea. Zo is de buste van Nefertiti in het Egyptisch Museum in Berlijn te zien en de Dierenriem van Dendera in het Louvre in Parijs.

In de regio Utrecht worden vandaag opnieuw op twintig locaties monsters van het drinkwater genomen om de verontreiniging met de bacterie enterokokken te onderzoeken. In de regio geldt sinds gisterochtend een advies om het drinkwater te koken, nadat de bacterie in het drinkwater was ontdekt.

Het gaat om enterokokken, een bacterie die van nature ook voorkomt in de darmen van mensen. De bacterie werd vrijdagnacht ontdekt in een drinkwateropslag in Utrecht. De enterokokkenbacterie is niet gevaarlijk voor gezonde mensen. Maar voor mensen met een kwetsbare gezondheid of een verminderde weerstand kan die wel vervelende gevolgen hebben.

Het kookadvies geldt voor 125.000 aansluitingen in delen van Utrecht, Bilthoven, Bosch en Duin, Bunnik, Groenekan, Maarssen, Oud Zuilen, Tienhoven, Westbroek en Zeist. Inwoners van het gebied wordt geadviseerd het drinkwater voor gebruik eerst drie minuten te koken.

Drinkwaterbedrijf Vitens weet nog niet wat de oorzaak is van de besmetting. Net als gisteren zijn twintig monsters uit het gebied genomen en op kweek gezet. Over twee dagen wordt dan duidelijk of de bacterie is gevonden. "Voor volledige zekerheid moeten we twee keer achter elkaar een schone uitslag hebben", legt een woordvoerder van Vitens uit bij RTV Utrecht. Tot die tijd blijft het kookadvies gelden.

Run op flessenwater uit de supermarkt

Bij supermarkten in het getroffen gebied is inmiddels een run ontstaan op flessen drinkwater. Bij verschillende supermarkten zijn de schappen met flessen drinkwater vaak leeg. Vitens roept op om geen grote hoeveelheden in te slaan als mensen thuis water kunnen koken. "We begrijpen het ongemak, maar laat het water in de supermarkt staan voor mensen die niet in de gelegenheid zijn water te koken", zegt de woordvoerder.

Supermarkten proberen de schappen weer aan te vullen. Zo is er in totaal 7500 liter water geleverd aan Jumbo-winkels in de regio, volgens de supermarktketen. Ook Albert Heijn doet er "alles aan" om zo snel mogelijk nieuw water in de winkels te krijgen. Tegelijkertijd roept Albert Heijn klanten op om niet te veel in te slaan. "Laten we de rust behouden", aldus een woordvoerder.

Ziekenhuizen en andere organisaties

De vervuiling van het drinkwater in en rond Utrecht heeft geen gevolgen voor de patiëntenzorg in het UMC Utrecht. Volgens een woordvoerster van het ziekenhuis zijn zaterdag grote hoeveelheden water gekookt en staan die af te koelen. "Het advies van waterbedrijf Vitens geldt uiteraard ook voor ons."

Voor het ontbijt is al gezorgd voor veilig drinkwater. Ook is er een voorraad flessenwater waaruit ruim wordt uitgedeeld. "Voor de eerste buffer is dat genoeg. En verder blijven we gewoon het water goed koken."

Het Diakonessenhuis in Utrecht meldt op de site dat zorgverleners, patiënten en bezoekers geen water uit de kraan kunnen drinken en dat de koffieautomaten niet beschikbaar zijn. Voor patiënten en zorgverleners zijn flessen water beschikbaar. Bezoekers wordt gevraagd om zelf drinken mee te nemen. Die oproep klinkt ook bij andere (zorg)instellingen en organisaties in de regio.

Geen warme dranken geserveerd bij FC Utrecht

Bij het voetbal heeft het duel tussen FC Utrecht en NEC van vandaag last van de situatie. Er worden tijdens de wedstrijd geen warme dranken geserveerd, laat FC Utrecht weten. Andere dranken worden uitsluitend geschonken in zogeheten hardcups, harde plastic bekers, die niet worden omgespoeld.

Boven de luchtmachtbasis Kleine Brogel bij het Belgisch-Limburgse Peer zijn gisteravond en vannacht opnieuw verdachte drones gesignaleerd. Dat meldt minister van Defensie Theo Francken. Er is geprobeerd het signaal van de drones te verstoren en een politiehelikopter trachtte er een te achtervolgen, maar zonder succes.

Het ging om drones van een groter type die op grotere hoogte vliegen, schrijft de minister op X. Het was volgens hem "geen gewone overvlucht" en ze hadden duidelijk de militaire basis in het vizier.

Na de waarnemingen werd een 'dronejammer' ingezet. Dat is een soort geweer dat elektromagnetische pulsen kan afschieten om de communicatie met een drone te verstoren en die zo neer te halen. Francken vraagt zich op X af waardoor dat nu niet lukte. Mogelijk was volgens hem de afstand te groot of lag het aan de gebruikte radiofrequentie.

"We verhogen onze waakzaamheid nog, met het oog op het vatten van de piloten", aldus de minister. "Bijkomende middelen zijn dringend nodig."

Contact verloren

De politiehelikopter en politieauto's die een van de drones achtervolgden verloren "na heel wat kilometers noordwaarts" contact. "We hebben de drone kunnen volgen tot ergens in Pelt, maar dan zijn we het contact verloren", zegt een politiewoordvoeder tegen de VRT. De gevolgde drone was volgens de politie een zogenoemde quadcopter, een model met vier rotors, "geen tuin-en-keuken-drone".

Of de drones de Nederlandse grens zijn gepasseerd is niet bekend. Kleine Brogel ligt daar maar een paar kilometer vandaan.

Volgens de burgemeester van Peer ging het om een of meerdere drones die even na 18.00 uur en vervolgens na 21.00 uur werden waargenomen.

Detectiesysteem

Ook in de nacht van vrijdag op zaterdag werden er drones gesignaleerd bij Kleine Brogel. Ook toen lukte het niet de apparaten te onderscheppen met een politiehelikopter. Het ging volgens de burgemeester toen om een tot drie drones die waren opgemerkt door het detectiesysteem van de militaire basis.

Kleine Brogel is een belangrijke luchtmachtbasis van het Belgisch leger. Er liggen Amerikaanse kernwapens opgeslagen en vanaf 2027 wordt het de thuisbasis van Belgische F-35's.

De afgelopen maanden zijn bij meerdere militaire bases in België verdachte drones waargenomen, evenals in andere Europese landen. Het is niet duidelijk waar ze vandaan komen. Vaak wordt met de beschuldigende vinger naar Rusland gewezen. Volgens Francken is dat moeilijk te achterhalen, zegt hij tegen de VRT. "Je kan dat heel moeilijk tastbaar bewijzen. Ze werken sowieso altijd met tussenpersonen, gaan heel vernuftig te werk."

De politie en inlichtingendienst ADIV doen onderzoek naar de drone-incidenten.

De Britse politie zegt dat niets erop wijst dat de mesaanval in een trein naar Londen gisteravond een terroristische aanslag was. Er zijn twee Britten opgepakt van 32 en 35 jaar oud. Ze worden verdacht van poging tot moord.

De aanval was in een trein van Doncaster naar Londen. Tussen de stations Peterborough en Stevenage begon een man om zich heen te steken met een groot mes. Elf mensen raakten gewond.

Negen mensen raakten levensbedreigend gewond, vier van hen zijn inmiddels weer thuis. Twee liggen nog in kritieke toestand in het ziekenhuis.

De trein werd stilgezet op het station van Huntingdon, waar gewapende politie de trein binnenging en de twee verdachten werden opgepakt. Volgens de politie zaten er acht minuten tussen het eerste telefoontje naar de hulpdiensten en de aanhouding van de twee mannen.

Twee passagiers vertellen wat ze zagen:

Eerder vanochtend zei minister Healey van Defensie al tegen Sky News dat de aanval een opzichzelfstaand incident lijkt te zijn. Het exacte motief voor de aanval is nog onduidelijk. De politie doet er nog onderzoek naar.

"In dit stadium is het niet gepast om te speculeren over de oorzaak van dit incident", zegt de Britse politie. Ze vragen Britten om contact op te nemen als ze meer informatie voor hen hebben. Vanwege het onderzoek zal de treindienst op de lijn tot in ieder geval morgen ernstig verstoord zijn.

De Britse koning Charles laat weten geschokt en verontwaardigd te zijn over de aanval in de trein. "Mijn gedachten gaan uit naar de slachtoffers en de hulpverleners."

VK-correspondent Fleur Launspach:

"Twee mannen zijn aangehouden toen de trein tot stilstand kwam: een 32-jarige zwarte Brit en een 35-jarige Brit van Caribische afkomst.

Dat er twee verdachten zijn opgepakt, zorgt voor verwarring en roept vragen op: kenden ze elkaar, werkten ze samen? Daarover geeft de politie vooralsnog geen informatie, en ook over het motief is nog niets bekend.

Wel heeft de politie ervoor gekozen om direct de nationaliteit en achtergrond van de aangehouden mannen bekend te maken, om speculatie te voorkomen. Zodat er, zoals na de mesaanval in 2024 in Southport, geen anti-immigratie- of anti-islamrellen ontstaan op basis van onjuiste geruchten op sociale media."

In de Israëlische stad Tel Aviv hebben gisteren naar schatting 150.000 mensen de voormalige premier Yitzhak Rabin herdacht. Hij werd dertig jaar geleden vermoord in het centrum van de stad.

Rabin werd op 4 november 1995 doodgeschoten door de Joodse student Yigal Amir, vlak nadat hij had gesproken tijdens een vredesdemonstratie.

Twee jaar voor de moord had Rabin in Washington na maanden onderhandelen de historische Oslo-akkoorden getekend, die vrede met de Palestijnen hadden moeten brengen. Rabin streefde een tweestatenoplossing na. Het akkoord beloofde de Palestijnen zelfstandigheid en de Israëliërs veiligheid. Er was hoop op vrede. Maar in Israël was er ook veel kritiek op het vredesproces, vooral van kolonisten.

"Dat waren andere tijden, toen leidinggevenden nog verantwoordelijkheid namen in woorden en daden. Verantwoordelijkheid is precies waar Israël vandaag naar verlangt", zei voormalig stafchef van het leger Gadi Eisenkot, onder applaus van de aanwezigen op het Rabinplein.

Netanyahu

Eisenkot verwees daarmee naar de kritiek die veel Israëliërs hebben op premier Netanyahu. De bevolking is diep verdeeld over de regeringsleider. Hij wordt er door sommigen van beschuldigd dat hij destijds heeft bijgedragen aan het politieke klimaat dat de aanslag waarschijnlijker maakte.

Zo sprak hij een maand voor de aanslag tijdens een demonstratie in Jeruzalem, waar demonstranten posters omhoog hielden waarop Rabin was afgebeeld in een nazi-uniform. "De moord op Rabin was het directe gevolg van polarisatie en ophitsing", aldus Eisenkot.

Kijk hier naar een terugblik op de moord op Rabin:

"Dertig jaar geleden, op het gruwelijke hoogtepunt van een ongebreidelde lastercampagne, liep Rabin de trap af toen een verachtelijke moordenaar drie kogels afvuurde, de premier vermoordde en het vredesproces vernietigde", zeiden de organisatoren van de bijeenkomst volgens The Times of Israel. "De drie kogels die hier op het plein werden afgevuurd, waren niet alleen bedoeld om een leider te doden, maar ook om een idee uit te roeien", voegde oppositieleider Lapid eraan toe.

Meest rechtse regering

Een jaar na de dood van Rabin werd Netanyahu voor het eerst premier van Israël. Dat bleef hij tot 1999. Daarna regeerde hij nog eens tussen 2009 en 2021. Sinds 2022 is onder zijn leiding de meest rechtse regering in de geschiedenis van Israël aan de macht.

Bijna 60.000 mensen zitten zonder elektriciteit in de Oekraïense frontlijnregio Zaporizja na nachtelijke aanvallen van Rusland op de stroomvoorziening. Ook de regio Odesa was doelwit van Russische drone-aanvallen. Daarbij vielen twee doden en drie gewonden.

Rusland voert de aanvallen op de Oekraïense energie-infrastructuur op bij het naderen van de winter. Er waren in oktober meer nachtelijke aanvallen dan in welke maand dan ook sinds begin 2023.

Bij de aanval in Zaporizja vielen twee gewonden. Reparatieploegen worden naar de verwoeste installaties gestuurd, liet de gouverneur van de regio weten. "Ze herstellen de stroomtoevoer zo gauw de veiligheidssituatie het toelaat", aldus gouverneur Ivan Fedorov. De regio wordt bijna iedere dag aangevallen met Russische drones en raketten.

Beelden van de ravage in Zaporizja:

Oekraïne voerde vannacht ook aanvallen uit op de Russische energiesector. In de Russische havenstad Toeapse aan de Zwarte Zee werd een olietanker geraakt, die in brand vloog. Ook olieverwerkingsinstallaties in de haven werden getroffen. Gisternacht werd een oliepijpleiding in de regio Moskou aangevallen met Oekraïense drones.

Strijd om Pokrovsk

Aan het front wordt nog steeds zwaar gevochten om de stad Pokrovsk. De commandant van de Oekraïense strijdkrachten meldde gisteren op sociale media dat de Oekraïense troepen het nog steeds volhouden en dat de Oekraïense posities in sommige districten van de stad zijn versterkt. Kyiv probeert het aantal militairen in het gebied op te voeren, maar een Oekraïens korps meldt dat de situatie "moeilijk en dynamisch is".

De pro-Russische Oost-Oekraïense leider van de regio Donetsk, Denis Poesjilin, claimt dat het grootste deel van Pokrovsk in Russische handen is.

Er wordt al meer dan een jaar gevochten om de strategisch gelegen stad, die ook wel 'de poort naar de Donetsk' wordt genoemd. De plaats is belangrijk voor de aanvoerlijnen van Oekraïne. Sinds eind oktober lukt het Russische troepen delen van de stad in te nemen. Ook proberen ze Pokrovsk steeds verder te omsingelen. Een voor Oekraïne belangrijke weg door de stad is door de gevechten niet meer bruikbaar.

Elitetroepen met helikopter

Oekraïne probeert nu via de lucht troepen aan te voeren. Dat zou op enkele plaatsen zijn gelukt. Oekraiense media meldden vrijdag op basis van bronnen bij het leger dat speciale eenheden een complexe landingsoperatie hadden uitgevoerd in Pokrovsk. De troepen trokken delen van de stad binnen die onder controle van Rusland staan.

Gisteren zei het Russische ministerie van Defensie dat de aanval was afgewend. "Alle elf militairen die met een helikopter waren geland zijn gedood". Een bron bij het Oekraïense leger ontkende tegenover persbureau Reuters dat de militairen waren gedood, en zei dat de Oekraïense operatie doorgaat.

Pokrovsk ligt ongeveer 50 kilometer ten noordwesten van de provinciehoofdstad Donetsk. De stad telde voor de Russische inval in 2022 zo'n 60.000 inwoners. De meesten hebben de stad verlaten.

De winkels in het centrum van Nieuwegein die vanwege een ontdekte scheur in een plafond gistermiddag moesten sluiten, kunnen weer open. Ook de parkeergarage onder het stadhuis kan weer gebruikt worden, meldt de gemeente.

De winkels gingen gisteren dicht nadat de beveiliging van winkelcentrum City Plaza had gemeld dat er beton losliet, meldt RTV Utrecht. Ook werd een deel van het plein bij het winkelcentrum afgezet. De gemeente liet vervolgens onderzoek doen naar de oorzaak van de scheuren in het plafond van een van de winkels.

Lamp

"De conclusie is dat er sprake is van oppervlakkige schade, die lijkt op een scheur. Het is schade die je wel ziet, maar die geen problemen veroorzaakt. Dit komt voor in elk gebouw. Er blijkt geenszins sprake van bouwkundige schade of gevaar. De schade is gisteren geconstateerd als gevolg van een lamp die naar beneden is gevallen door de manier waarop de lamp is opgehangen", meldt de gemeente Nieuwegein.

Daarop kunnen de winkels en de parkeergarage onder het stadhuis weer open. Een dierenwinkel blijft als enige nog dicht omdat er nog het een en ander gerepareerd moet worden.

"We zijn enorm opgelucht met deze uitkomst", zegt de gemeente. "Daarnaast zijn we heel blij dat dit zo adequaat is opgepakt door alle betrokken partijen."

Gevolgen voor ziekenhuis

De parkeergarage onder het stadhuis is ook belangrijk voor bezoekers van het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein. Omdat vorig jaar de hellingen van de parkeergarage naast het ziekenhuis instortten, moeten mensen die naar het ziekenhuis gaan nu onder meer parkeren in de garage onder het stadhuis of bij het theater.

In Rotterdam is vanochtend een man van 20 om het leven gekomen bij een schietpartij. Er zijn vijf mensen aangehouden, meldt de politie.

Het schietincident was rond 06.30 uur in de Flying Dutchmanstraat, in Rotterdam-IJsselmonde. Hulpdiensten troffen de man na een melding zwaargewond aan op straat. Volgens de regionale omroep Rijnmond werd hij nog gereanimeerd en ter plekke geopereerd; hij overleed uiteindelijk in het ziekenhuis.

Het slachtoffer is een man zonder vaste woon- of verblijfplaats. De vijf verdachten zijn drie mannen van 18, 21 en 24 jaar uit Rotterdam, een man van 20 uit Krimpen aan den IJssel en een 17-jarige jongen uit Capelle aan den IJssel.

Over de achtergrond van de schietpartij is nog niets bekend.

Ze zaten jarenlang in een cel in Israël en verblijven nu in Egypte tussen de toeristen in een luxe hotel. Het contrast is groot voor 154 Palestijnse ex-gevangenen, die in Israël werden veroordeeld voor zware terroristische daden. Ze kwamen op vrije voeten door de gevangenenruil tussen Israël en Hamas.

Omdat ze vanwege hun daden van Israël niet in de Palestijnse Gebieden mogen verblijven, werden ze uitgezet naar Egypte. Nu wachten ze in een vijfsterrenhotel op een nieuwe plek om hun leven weer op te bouwen.

Tussen de toeristen

In de prachtige en goed onderhouden tuin van het Renaissance Cairo Mirage City Hotel is 's avonds een opvallende tweedeling te zien: aan de ene kant zit een grote groep net vrijgelaten Palestijnse gevangenen te eten en thee te drinken. In een opgewekte stemming worden foto's genomen met overgekomen familie.

Ook komen Egyptische activisten op bezoek uit solidariteit met deze Palestijnen, die vastzaten voor het plegen of voorbereiden van bomaanslagen, het doden van Israëlische soldaten, ontvoeringen en andere zware misdaden.

Aan de andere zijde van de tuin, afgezet met een dik stuk touw, schalt Abba's Dancing Queen uit de speakers en wordt gedanst op een bruiloft. Opmerkelijk is dat dit hotel ook te boeken is voor toeristen. Kamers kosten een kleine 250 euro per nacht. Volgens de Palestijnen betaalt Hamas voor hen het hotel, dat onderdeel is van het Marriott.

Bij het zwembad liggen de volgende ochtend westerse toeristen in bikini op ligbedden te genieten van de zon. Enkele meters verderop worden ze aanschouwd door de Palestijnen, volledig gekleed, in de schaduw van de parasols.

De ex-gevangenen verkeren in onzekerheid, want welk land wil deze groep opnemen? Ze willen zelf in Egypte blijven, maar daar lijkt het land weinig trek in te hebben. Ook Qatar en Turkije, landen die veel oppositie uit allerlei landen huisvesten, staan niet te springen om deze mensen die veel doden op hun kerfstok hebben op te nemen. Volgens persbureau AFP zijn er ook gesprekken gaande met Maleisië en Pakistan.

Hamas viert het als een overwinning dat deze mensen nu vrij zijn. Tegelijkertijd creëert het een precaire situatie voor Israël: in 2011 kwam bij een gevangenenruil na twintig jaar Yahya Sinwar vrij. Hij werd uiteindelijk het brein achter de aanslagen van 7 oktober. Om ervoor te zorgen dat zoiets niet nog een keer gebeurt, verbood Israël deze 154 vrijgelaten gevangenen terug te keren naar de Palestijnse Gebieden. Nu zijn ze in Egypte in afwachting van hun volgende verblijfplaats.

Overigens zat niet iedereen erop te wachten dat dit bekend zou worden. Verslaggevers van de Britse krant Daily Mail legden de Palestijnen heimelijk vast op beeld. Op de dag van de publicatie werden de ex-gevangenen verplaatst naar een ander vijfsterrenhotel op een afgelegen locatie. Daar krijgen ze vooralsnog geen toestemming van de veiligheidsdiensten om voor een dagtrip het hotel te verlaten.

Geen spijt

Een van de vrijgekomen gevangenen is de 39-jarige Ayham Kammagi, die twee keer tot levenslang werd veroordeeld. Hij zat twintig jaar in een Israëlische gevangenis voor de ontvoering van en moord op de 18-jarige Israëlische kolonist en middelbare scholier Eliyahu Asheri.

Waar zijn tafelgenoten en oud-medegevangenen constant roken, houdt Kammagi het als gehard islamist van Islamitische Jihad bij een kop koffie. "Ik heb geen spijt van wat ik heb gedaan", vertelt hij kalm. "Maar ik vecht niet meer met wapens, alleen nog met woorden: om te vertellen dat Palestijnen een waardig bestaan verdienen."

In 2021 ontsnapte Kammagi uit de zwaarbewaakte Gilboa-gevangenis in het noorden van Israël. Met vijf anderen wist hij door een 22 meter lange tunnel buiten te komen. Een bewaker in een wachttoren deed op dat moment een dutje. Binnen twee weken werd Kammagi weer opgepakt.

Het steekt hem dat hij nu in Egypte is: "Ik ben mijn eigen land uit gezet en kan nooit meer terugkeren naar mijn geboortegrond." Maar de vreugde over zijn vrijheid en de wereldwijde aandacht die er nu is voor de Palestijnse zaak, overheerst. "Het betekent zó veel dat mensen overal ter wereld, ook in Nederland, 'free free Palestine' scanderen", zegt Kammagi met een brede glimlach.

Hij noemt de daders van de aanslagen op 7 oktober in Israël "helden". "Ze trokken voor de ogen van de wereld het masker van Israël af", zegt hij. "Veel landen hebben Palestina nu als staat erkend. De wereld weet nu dat Palestijnen een menswaardig leven verdienen."

Spijt van hun daden is niet te bespeuren hier in Cairo. "De publieke opinie over Palestijnen is voor altijd veranderd."

Goedemorgen! Premier Schoof is in Egypte en ontmoet daar president al-Sisi. In New York vindt de marathon plaats met debutant Sifan Hassan. En in Heerenveen wordt de laatste dag van de NK afstanden gehouden.

Eerst het weer:

Vanochtend valt hier en daar een bui. Op veel plaatsen is het ook een tijdje droog en schijnt de zon geregeld. Het wordt 12 tot 14 graden en er waait een matige tot vrij krachtige zuidwestenwind. In de middag neemt de bewolking toe en vanuit het westen trekt een gebied met buien het land binnen. Hierbij zou het af en toe kunnen onweren of hagelen.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Bij een steekincident in een Britse trein zijn zeker tien mensen gewond geraakt, negen van hen zijn in levensgevaar. De politie heeft twee mannen aangehouden. Over hun identiteit is nog niets bekend.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Groningen heeft gisteravond met het nummer Alles Goud de derde editie van het Regio Songfestival gewonnen. In onderstaande video zie je hoe Groningen het nieuws te horen kreeg:

Fijne dag!

"Eerst hoorden we geschreeuw uit een coupé verderop. Ik maakte oogcontact met een andere passagier. Het was duidelijk dat er iets aan de hand was, maar we wisten niet wat. Toen kwam een man door het gangpad met een grote, bloedende wond aan zijn arm."

Wren Chambers was met de trein onderweg uit Newark toen halverwege gisterenavond een man begon in te steken op de treinpassagiers. Tien mensen raakten gewond, negen van hen zijn in levensgevaar. De politie kon op het station van Huntingdon, waar de trein werd stilgezet, twee mannen oppakken.

Hulpverleners zijn massaal uitgerukt naar het treinstation:

"Ik dacht eerst dat het een halloweengrap was", vervolgt Chambers over de bloedige steekpartij. "Maar toen schreeuwde iemand: 'Hij heeft een mes, ik ben neergestoken'."

Ook Olly Foster dacht eerst ook aan Halloween toen hij bij het luisteren van een audioboek werd gestoord. Tot een passagier langsrende en zei dat "iemand op iedereen loopt in te steken". "Ik zag aan hun gezichten dat het ernstig was. Ik pakte mijn spullen en zette het op een rennen."

Bloed op de stoelen

Op dit moment waren er al meerdere mensen zwaargewond, merkte Foster toen hij in het voorbijgaan zijn hand op de rugleuning van een stoel legde. "Toen ik naar mijn hand keek, zat die onder het bloed. De stoel zat er helemaal onder, en andere stoelen ook. Toen realiseerde ik me: dit is echt heel ernstig."

Wren kwam ook medepassagiers met bloedende wonden tegen bij haar vlucht naar de kop van de trein. "Ik zag iemand die zwaargewond was geraakt, in een plas bloed. Er zaten allemaal mensen omheen die met hoodies en dergelijke probeerden het bloeden te stelpen."

Ze kwam ook een meisje tegen dat vertelde erbij te zijn geweest toen de dader op de andere inzittenden was begonnen in te steken. De bloedende man had haar gered: "Hij was voor haar gaan staan en was daarbij in zijn nek geraakt en ook op andere plekken. En zij had niets."

Verstopt in wc-hokjes

Inmiddels hadden mensen aan boord al het alarmnummer gebeld. Ook de machinist maakte duidelijk op de hoogte te zijn, aldus Wren. "Over de intercom hoorden we dat we rustig moesten blijven en voor onze veiligheid moesten zorgen. Maar wat kun je doen aan boord van een rijdende trein waar je niet uit kunt?"

Volgens de BBC zochten sommige passagiers hun toevlucht tot de wc-cabines van de trein. Er werd als afscheid ook al wanhopig 'Ik hou van je' naar geliefden geroepen. Anderen probeerden provisorische wapens te bedenken. Foster kon alleen een fles Jack Daniels vinden. "Het voelde als een eeuwigheid", zegt hij over de 10 tot 15 minuten die het duurde tot de trein stopte in Huntingdon.

Op het station vluchtten de inzittenden snel de trein uit, weg van de richting waar ze de dader vermoedden. Foster: "Ik zag twintig mensen in pure paniek. Drie bloedden heel erg. Een man hield zijn buik vast. Er kwam bloed uit en dat stroomde over zijn been. Hij zei: 'Help, help, ik ben neergestoken'."

Getaserd

Op dat moment waren de hulpdiensten ook al gearriveerd op het station. Omdat het politiebureau van Huntingdon vlakbij is was er een grote, zwaarbewapende politiemacht aanwezig. Die wist snel twee personen te arresteren. Een van hen werd daarbij getaserd.

Over het motief voor de aanval is nog niets bekend. De politie heeft ook nog niets naar buiten gebracht over de identiteit van de gearresteerden.

De treinpassagiers waren ondertussen weggevlucht uit de afgezette omgeving van het station. Wren bleef met bekenden en vreemdelingen doorlopen tot ze aanbelden bij een willekeurige flat. "Een aardig echtpaar liet ons binnen en gaf ons water en snoepjes tot we opgepikt werden."

Veel vraagtekens

Premier Starmer spreekt van "een verontrustende aanval". Mijn gedachten gaan uit naar iedereen die hierbij betrokken is." Hij dankte de hulpdiensten voor hun inzet. Burgemeester Bristow van Cambridgeshire noemde de aanval op X gruwelijk.

Parlementariër Ben Obese-Jecty uit de regio prijst de snelle reactie van de hulpdiensten. "Gezien de aard en de omvang van dit noodgeval was de reactie zeer indrukwekkend. Het was heel dapper hoe men de dreiging zo snel kon wegnemen."

Ook hij heeft nog geen idee wat er achter de aanval zat. "We zullen eerst moeten weten wat het motief van de dader is voordat we kunnen begrijpen wat er is gebeurd en waarom."

Bij een explosie en een brand in een winkel in Mexico zijn zeker 23 mensen om het leven gekomen. Onder de slachtoffers zijn ook kinderen. Elf personen raakten gewond.

De explosie vond plaats in een budgetwinkel in Hermosillo, in het noordwesten van het land. Na de explosie zouden meerdere slachtoffers door het vuur ingesloten zijn geraakt.

Het vuur is inmiddels onder controle. Het is nog niet duidelijk wat de explosie heeft veroorzaakt. Er wordt ook rekening mee gehouden dat het vuur begon in een auto die voor de winkel geparkeerd stond.

Hermosillo eerder getroffen

Vanwege de tragedie heeft de stad de festiviteiten rond de jaarlijkse Dag van de Doden vandaag geannuleerd. De Mexicaanse president Sheinbaum heeft op X haar diepste medeleven gedeeld met slachtoffers en nabestaanden. Ze zegt met de gouverneur van de staat Sonora in contact te staan om te helpen.

In Hermosillo roept het inferno herinneringen op aan een fatale brand op een kinderopvang in 2009. Daarbij kwamen toen 49 kinderen om het leven.

De politie heeft afgelopen avond een verdachte getaserd die eerder op de avond een conducteur zou hebben bedreigd. Volgens de politie verzette de persoon zich bij de arrestatie.

Een conducteur had rond 20.30 uur twee reizigers in de trein aangesproken. Een getuige zegt tegen de regionale omroep NH dat het tweetal geen geldig kaartje bij zich had, maar dat kan de politie niet bevestigen.

De woordenwisseling met de conducteur escaleerde en op een gegeven moment dreigde een van de aangesproken personen met een busje pepperspray. De conducteur sloeg alarm en liet de trein stilzetten op station Naarden-Bussum.

Weggevlucht

Alle passagiers moesten daar uitstappen en ook de twee overlastgevende passagiers wisten weg te komen. De politie trof hen later in de buurt van het station aan.

Dat een van de twee daarbij getaserd werd, zegt volgens een politiewoordvoerder iets over het verzet waarmee de arrestatie gepaard ging. "Dat gebeurt niet zomaar. Deze verdachte moet zich behoorlijk hebben verzet."

Een blussende boer die hielp een autobrand uit te krijgen was er gisteravond niet van gediend dat een persfotograaf foto's maakte van het voorval. Hij belaagde de fotojournalist met zijn waterspuit.

De chauffeur had bij het Brabantse Westerhoven zijn auto aan de kant van de provinciale weg gezet toen hij rook uit de motorkap zag komen. De boer van het perceel waar hij tot stilstand was gekomen, gebruikte daarna een grondwaterpomp om te proberen het vuur te doven.

De hulpvaardige man wilde echter niet dat een toegesnelde persfotograaf verslag deed van het incident. Hij noemde de fotograaf "een ramptoerist" en zei dat die "moest opflikkeren", voordat hij de waterspuit op hem richtte.

Aangifte

Volgens de verslaggever kwam de straal van de spuit hard aan. "Ik heb een volle laag water over me heen gekregen." Ook ontstond er volgens de man schade aan zijn apparatuur.

De journalist is van plan aangifte te doen omdat de boer hem belemmerde in het werk. Hij heeft ook melding gemaakt bij PersVeilig, dat is opgericht om agressie tegen media tegen te gaan.

De brandweer kwam uiteindelijk langs om de autobrand uit te krijgen. De weg moest enige tijd dicht om het wrak weg te slepen. De eigenaar van de auto vertelde de belaagde journalist nog dat hij recent juist trots was geweest dat zijn voertuig de 500.000 kilometer had gehaald.

Bij een mesaanval zaterdagavond in een Britse trein zijn zeker tien mensen gewond geraakt, negen van hen zijn in levensgevaar. De politie heeft twee mannen aangehouden. Over hun identiteit is nog niets bekend.

Er is ook nog niets bekendgemaakt over het motief voor de aanval. Een politiecommissaris waarschuwde dat het ook nog wel even kan duren voordat daar opheldering over is en waarschuwde niet te speculeren. Wel bevestigde hij dat antiterreureenheden zijn betrokken bij het onderzoek.

Hulpverleners zijn massaal uitgerukt naar het treinstation:

Inzittenden belden halverwege de avond het alarmnummer om de politie te waarschuwen dat er iets mis was in de trein van Doncaster naar Londen. De trein was toen onderweg tussen de stations van Peterborough en Stevenage, enkele tientallen kilometers ten noorden van Londen. Getuigen spraken van een aanval met "een groot mes".

'Onder het bloed'

"Ze vielen iedereen aan die ze maar konden", zegt een passagier tegen een plaatselijke krant. "Mensen vluchtten door het gangpad om weg te komen. Ze zaten onder het bloed", zegt een ander tegen Sky News. "Ze hebben messen, ik ben neergestoken", zei een van de slachtoffers tegen hem, voordat die ineenzakte.

Volgens de getuige blokkeerde een oudere man een aanval op een jonger meisje, waardoor de man een wond aan zijn hand en nek opliep. Omdat de passagiers in zijn treinstel alleen konden terugvechten met een glazen fles, hoopte iedereen dat de aanvaller niet zou binnenkomen. De tien tot vijftien minuten die het duurde voordat ze de trein uit konden, "voelden als een eeuwigheid".

Trein stilgezet

De trein werd op het station van Huntingdon stilgezet en de omgeving afgezet. Tientallen agenten, onder wie enkele zwaarbewapende, gingen daar het treinstel binnen. Volgens getuigen werd zeker een van de verdachten daarbij getaserd. De BBC bericht dat een getuige zag dat een man met een groot mes op het perron onder schot werd gehouden door de politie.

Het treinverkeer rond Huntingdon raakte door het incident ernstig ontregeld. Reizigers werden gewaarschuwd dat er op dit traject ernstige vertraging was en of lijnen zelfs helemaal konden uitvallen. Aan het begin van de nacht konden gestrande passagiers per bus hun reis vervolgen.

Er gaat niets boven Groningen: met het nummer Alles Goud hebben Jeroen Russchen en Iwan Esajas de derde editie van het Regio Songfestival gewonnen. Met 222 punten wonnen de Groningers vandaag met een grote voorsprong op nummer 2 in het Arnhemse Musis & Stadstheater.

"Deze prijs willen we opdragen aan alle Groningers, iedereen in achterstandsgebieden, mensen met aardbevingsschade, deze is voor jullie!", riep Jeroen Russchen na de bekendmaking.

De tweede plek was voor Rosa Spruit die met Geen Woorden Op Papier meedeed namens Omroep Brabant. De derde plek ging naar De Poelepetaten met Zo Gezegd, de inzending van RTV Oost. Rijnmond eindigde met In Het Rood van zangeres Flora op de dertiende en laatste plaats.

In onderstaande video zie je hoe Jeroen en Iwan er met de winst vandoor gingen:

Dit jaar werd voor het eerst ook gebruikgemaakt van een AI-gegenereerd jurylid. Naast de dertien leden van de vakjury - voor iedere regionale omroep één - mocht computer 'Robin' mede bepalen wie er met de winst vandoor ging. "Een moderne twist, zonder afbreuk te doen aan het originele format", zei bedenker Arthur Marres van Omroep Brabant.

Robin kende punten toe op basis van een analyse van de songteksten, niet de optredens deze avond. Authenticiteit, originaliteit en een regionaal karakter leverden meer punten op. Winnaar Groningen werd hier tweede, Friesland (dat in de eindstand niet verder kwam dan de tiende plek) kreeg verrassend de meeste punten.

Hieronder de clip van het aanstekelijke lied Alles Goud:

De top drie voordat de punten van de publieksjury werden bekendgemaakt, was Groningen (138 punten), Noord-Holland (126 punten) en Utrecht (102 punten). Hierin zijn ook de punten van AI-jurylid Robin meegerekend. Groningen won zowel bij de vakjury als de publieksjury.

Illusie

Bij de vorige editie won de Gelderse Emma Luca met haar nummer Illusie. "Heel cool, heel vet", noemde de Gelderse zangeres haar overwinning. "Het is geen illusie, denk ik, hoop ik. Misschien word ik zo dadelijk wakker."

Omdat Omroep Gelderland er vorig jaar met de eerste prijs vandoor ging mochten zij dit jaar de show organiseren. Jochem van Gelder presenteerde de editie, samen met Omroep Gelderland-presentatoren Linda Geerdink en Rik Bronkhorst.

Volgend jaar is het festival in Groningen.

In Zuid-Tirol zijn vijf Duitse bergbeklimmers om het leven gekomen door een lawine. Dat meldt de Italiaanse reddingsdienst aan het Duitse persbureau DPA.

Drie lichamen zijn geborgen, de zoektocht naar de andere twee bergbeklimmers is vanwege de duisternis gestaakt. De reddingsdienst stelt dat de twee vermiste bergbeklimmers het ongeluk zeker niet hebben overleefd. De bergingsactie gaat morgen weer verder.

De Duitsers werden vanmiddag tijdens de klim op de Vertainspitze (een bergtop van meer dan 3500 meter) in de Ortler-Alpen overvallen door een lawine. De berg is een populaire top vanwege het panoramische uitzicht. De Duitsers reisden in twee groepen: één van drie en één van vier.

Lawinegevaar

De drie bergbeklimmers wier lichamen al zijn geborgen behoorden tot de eerste groep die omhoog klom. Twee andere bergbeklimmers uit de tweede groep overleefden de lawine.

De autoriteiten hebben de leeftijd van de slachtoffers niet bekendgemaakt. Het Italiaanse persbureau ANSA meldt dat de drie doden twee mannen en een vrouw waren tussen de 30 en 50 jaar oud.

Het is niet bekend of er vooraf is gewaarschuwd voor lawinegevaar.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) noemt "recente uitlatingen" waarin het verkiezingsproces wordt bekritiseerd "een bedreiging voor de democratische rechtsstaat". Dat doet de organisatie in een korte verklaring.

PVV-leider Wilders deelde vrijdag berichten op X die verkiezingsfraude suggereren. Voorzitter van de VNG Sharon Dijksma stelt niet expliciet dat de verklaring een reactie is op deze berichten en de actie van Wilders.

De VNG noemt de "aantijgingen" tendentieus. Ze "ontberen elke vorm van bewijs en vormen daarmee een directe bedreiging voor de democratische rechtsstaat".

Vertrouwen van burgers

"Het verkiezingsproces wordt in de gemeentes met de grootste zorgvuldigheid en transparantie uitgevoerd. Onze medewerkers en de vele vrijwilligers werken keihard om alles transparant, zorgvuldig en goed te laten verlopen", zegt Dijksma namens de gezamenlijke gemeenten. "Het ondermijnen van de integriteit van burgemeesters zonder feitelijke grond tast niet alleen hun positie aan, maar ook het vertrouwen van burgers in onze democratische instituties."

Gisteren reageerde de Kiesraad op de berichten van Wilders. De Kiesraad keerde zich tegen de aantijging dat de beveiliging van de verkiezingssoftware is onderzocht door een bedrijf dat eigendom is van een vertrouwenspersoon van D66.

'Pertinente onzin'

Ook deelde Wilders berichten over onregelmatigheden met stembiljetten van Maastricht, Leiden en Zaanstad. Die gemeenten wezen de beschuldigingen van de hand. Een woordvoerder van Zaanstad noemde de berichten "pertinente onzin".

De Kiesraad stelt dat van fouten in Maastricht, Leiden en Zaanstad niets bekend is.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten vraagt in haar verklaring mensen terughoudend te zijn in het publieke debat en vraagt respect voor de rechtsstatelijke processen. "Wij hebben vertrouwen in de Kiesraad en ondersteunen hun rol in het onderzoeken van eventuele bijzonderheden rondom het verkiezingsproces."

De Nederlandse politie heeft foto's vrijgegeven van twee verdachten in een moordonderzoek uit België. Het gaat om een 57-jarige vrouw uit Paramaribo en een 42-jarige man uit Rotterdam. De hoofdofficier van justitie looft een beloning van 15.000 euro uit voor de gouden tip die leidt naar de twee.

Ze worden verdacht van betrokkenheid bij de dood van de 41-jarige Sherwin Peterhof uit Suriname. Op 15 augustus werd zijn lichaam gevonden in een maisveld net over de grens in het Belgische Meer.

Het lichaam was begraven in het maisveld en werd gevonden door een landbouwer, schrijft de Vlaamse omroep VRT. Peterhof werd drie dagen eerder als vermist opgegeven door een vriend. Hij verbleef voor zijn dood in Amsterdam en Almere.

De politie vermoedt dat de twee naar Suriname zijn gevlucht en deelt daarom de namen en foto's van de verdachten. Er wordt een beloning van 7.500 euro uitgeloofd voor de tip die tot de aanhouding van de vrouw leidt, en nog eens 7.500 euro voor de tip die naar de man leidt.

Bijlmerplein

Uit het politieonderzoek bleek dat Peterhof vlak voor zijn dood op 5 augustus in een woning aan het Bijlmerplein in Amsterdam is geweest. Mogelijk heeft in die woning een misdrijf plaatsgevonden. Een van de mogelijke scenario's is dat hij daar om het leven is gebracht, schrijft het programma Opsporing Verzocht.

De sieraden en de rugtas die Peterhof droeg toen hij voor het laatst werd gezien, zijn niet teruggevonden.

Er zijn inmiddels al meerdere verdachten aangehouden in de zaak: een 40-jarige vrouw uit Amsterdam, een 31-jarige man uit Rotterdam, een 43-jarige man zonder vaste woon- of verblijfplaats en twee 40-jarige mannen uit Rotterdam. Het is nog onduidelijk waar ze precies van verdacht worden.