Joost Prinsen was een duizendpoot met talent voor acteren, schrijven én zingen
Woeste wenkbrauwen en een gezicht dat op onweer stond karakteriseerden acteur, presentator en zanger Joost Prinsen. Hij overleed vandaag op 83-jarige leeftijd. Prinsen had iets duisters over zich en dat kwam vaak tot uiting in de rollen die hij speelde.
Grote bekendheid kreeg hij als Erik Engerd in De Stratemakeropzeeshow, de wat tobberige eigenaar van een speelgoedwinkel Jan de Bom in J.J. De Bom voorheen De Kindervriend en als koetsier Jan Toereloer in De Zevensprong. Jarenlang was hij te zien in sketches van Het Klokhuis en later als presentator van tv-quiz Met het mes op tafel.
Ook speelde hij mee in diverse films, zoals Turks Fruit, Peter en de vliegende autobus en Martijn en de magiër.
Daarnaast was Prinsen volgens muziekkenner Vic van de Reijt "Nederlands meest onderschatte zanger".
Zijn timbre en dictie en de mengeling van ironie en melancholie waarmee hij zong, deden hem denken aan chansonnier Jacques Brel, zoals bij het lied Oorlogswinter:
Joseph Jules Thomas Prinsen werd in 1942 geboren in Vught. Zijn vader was burgemeester van Roosendaal en overleed toen hij 9 jaar oud was. Vanaf dat moment groeide hij op met zijn moeder, vier zussen en één broer.
Prinsen voltooide het gymnasium en startte in zijn diensttijd een soldatenrevue waarmee hij langs de kazernes trok. Toen hij uit dienst kwam, meldde hij zich aan bij de toneelschool in Amsterdam.
Zijn toneeldebuut maakte hij bij Wim Sonneveld in de musical De kleine parade. Daarna speelde hij bij verschillende gezelschappen en stond op het toneel met grote namen als Ank van der Moer en Ellen Vogel. Ook maakte hij enkele solotheaterprogramma's, zoals Joost Prinsen & Dick van der Stoep en De firma List & Bedrog en regisseerde stukken bij Globe.
'Rare kop'Hij maakte zijn televisiedebuut in de VARA-serie Hadimassa, waar hij de aangever van Ton van Duinhoven was. Daar werd hij gespot door Aart Staartjes, die begin jaren 70 bezig was met een vernieuwend kinderprogramma, De Stratemakeropzeeshow.
"Toen zag ik ineens een jongen met een heel rare kop. Die bovendien tegen Ton van Duinhoven op kon. Die moet ik hebben, dacht ik. Toen tekstschrijver Jan Riem de kop van Joost voor het eerst zag, had hij een dag later tien scènes voor ene Erik Engerd klaar", vertelde de in 2020 overleden Staartjes hierover in de Paroolrubriek Op de Klapstoel.
Bekijk hier een fragment van Joost Prinsen als Erik Engerd:
In de intro van het programma was Prinsen meteen al opvallend in beeld: als een wilde schreeuwde, brulde en gesticuleerde hij, terwijl hij aangekleed in het water lag. Het was voor kinderen van die tijd een van de meest geïmiteerde typetjes.
Het kinderprogramma kreeg eind jaren 70 een vervolg in J.J. De Bom voorheen De kindervriend. Snel daarna was Prinsen als koetsier Jan Toereloer te zien in de jeugdserie De Zevensprong, naar het boek van Tonke Dragt.
Rollen in series als Het wassende water, Thomas en senior en De legende van de bokkerijders volgden.
Het KlokhuisEind jaren 80, toen Nederland er een nieuw tv-kanaal bij kreeg, was er ruimte voor een nieuw kinderprogramma. Het werd Het Klokhuis, een programma met informatieve reportages en sketches. Die sketches waren Prinsen op het lijf geschreven. Zo was hij lange tijd te zien als antiquair meneer Joosten en was hij To, één van de kibbelende oude dames in de sketch Ta (Aart Staartjes) en To.
Het was "een van de leukste baantjes en misschien wel het leukste dat ik ooit gehad heb", zei Prinsen daar begin 2023 over op NPO Radio 5. Bij Het Klokhuis was hij veel meer betrokken bij de totstandkoming van het programma. "Dus je moest werken met heel goede schrijvers, met Harry Bannink en Henny Vrienten als componist en met heel goede acteurs om mee te spelen. Ik denk er met heel veel liefde en onbescheiden trots op terug."
Dat hij veel kindertelevisie maakte kwam toevallig zo uit, vertelde hij in dezelfde uitzending. Omdat hij nu eenmaal in een aantal kinderprogramma's had gezeten, werd hij steeds voor nieuwe gevraagd en was het lastig daarvan los te komen. Ambities als 'opvoeder van kinderen' had hij niet. "Ik wilde gewoon iets goeds maken en er iets mee verdienen."
Tien jaar later bedacht hij het spelprogramma Met het mes op tafel dat hij tot 2015 presenteerde. Hij leidde het spel, dat gebaseerd is op poker, met een losse, geheel eigen stijl.
Een fragment uit die bekende quiz:
In 2003 en 2004 presenteerde hij op tv talkshows als Maandag Prinsjesdag en Vrijdag Prinsjesnacht.
Dat hij in 2015 door ziekte moest stoppen met zijn televisiewerk zag hij niet als een gemis. "Wat ik zou missen is als ik niet meer af en toe toneel kan spelen. Presenteren van Met het mes op tafel niet, dat heb ik 400 afleveringen gedaan, dat kan ik", zei hij in 2017 in het AD.
"Een rol is elke keer nieuw. Al is het een kleine rol, een onnozele of een grote rol, elke rol moet je veroveren. Ik wil niet meer negentig keer door het land, maar ik zou het erg vinden als ik helemaal niet meer zou kunnen spelen."
Over zijn toneelspel had Prinsen nooit twijfels. "Ik heb er nooit aan getwijfeld dat ik iets aan het beroepstoneel heb te zoeken. Ik heb ook geen zin meer om modieus quasibescheiden te zijn. Daar waar ik bescheiden moet zijn, ben ik het. Dat ik niet meer een bridgetoernooi kan winnen dat een week duurt, oké. Maar ik kan nog steeds heel behoorlijk toneelspelen", aldus Prinsen in 2017.
Overigens keerde Prinsen na enige tijd weer terug op tv. Zo speelde hij onder andere Johan van Oldenbarnevelt in de serie Welkom in de 80-jarige oorlog en keerde hij in 2023 twee weken terug als presentator van Met het mes op tafel wegens ziekte van zijn opvolger Herman van der Zandt.
Joost Weet HetPrinsen maakte ook meerdere malen uitstapjes naar de radio. Zo werkte hij mee aan het programma Boemerang en vele hoorspelen en was hij was jarenlang de stem die de gasten in het NTR-programma Kunststof aankondigde.
Behalve acteur, presentator en zanger was Joost Prinsen ook schrijver. Hij schreef columns voor diverse media, zoals Voetbal International, het Haarlems Dagblad en de vragenrubriek Joost Weet Het in het AD. Hij publiceerde meerdere boeken, waaronder Een goede speler is niet eerlijk en Mijn vrouw pikt zeepjes.
Dood van EmmaPrinsen was 46 jaar getrouwd met zijn vrouw Emma met wie hij twee dochters had. Emma overleed in 2020 en een paar maanden later stortte hij volledig in. Met rouwbegeleiding kwam hij door die donkere periode heen, vertelde hij daarover in de Volkskrant. Over haar dood schreef hij het boek Na Emma. Later vond hij troost bij oud-presentator van het NOS Journaal Noraly Beyer met wie hij een relatie kreeg.
In januari 2024 bracht hij in een column in het Noordhollands Dagblad naar buiten dat bij hem blaaskanker was geconstateerd. "Al die jaren is het gelukt via poliklinische trucs hier en een chemospoelinkje daar de kanker in mijn blaas binnenboord te houden. Maar afgelopen jaar begon die tumor met een kracht een betere zaak waardig, zich een weg naar buiten te banen", schreef hij. Maar, zo waarschuwde hij toen: "U bent nog niet van mij af".
Bekijk hier een overzicht de carrière van Prinsen: