NOS Nieuws - Algemeen

Het aantal kinkhoestgevallen is gedaald naar het laagste niveau sinds half januari. Het aantal kinderen met de ziekte is in ruim een maand gehalveerd. Volgens onderzoeksinstituut Nivel is de golf bijna terug op het niveau van voorgaande jaren, voor de coronapandemie.

Het aantal gevallen van kinkhoest steeg eerder tot het hoogste niveau in tien jaar. Begin deze maand lag het aantal meldingen op ruim 7000. Het RIVM ziet elke twee tot vier jaar een piek in het aantal kinkhoestmeldingen. In 2012 was er ook een grote piek met 13.828 meldingen. Vooral voor jonge kinderen kan de ziekte gevaarlijk zijn.

Het percentage van jonge kinderen dat wordt ingeënt daalde vorig jaar tot onder de 90. Daar maken het RIVM en andere gezondheidsinstanties zich grote zorgen over.

De vanmiddag neergeschoten Slowaakse premier Robert Fico verkeert niet meer in levensgevaar, zegt vicepremier Tomas Taraba. "Voor zover ik weet is de operatie goed verlopen en ik ga ervan uit dat hij het zal overleven", aldus de bewindsman.

Eerder op de avond had minister van Binnenlandse Zaken Matús Sutaj Estok gezegd dat de toestand van Fico nog steeds kritiek was. Op een persconferentie zei hij dat de dader vijf kogels op hem heeft afgevuurd. Minister van Defensie Robert Kalinak zei dat de premier "vocht voor zijn leven".

De aanslag werd gepleegd in Handlová, op ongeveer 150 kilometer van hoofdstad Bratislava. De 59-jarige premier was daar bij een vergadering. Na afloop werd hij buiten neergeschoten door een man in het publiek. Hij is met een helikopter naar een ziekenhuis gebracht in de stad Banská Bystrica in het midden van het land.

Opgepakt

Direct na de aanslag werd de vermoedelijke dader opgepakt. Volgens Estok had de dader een politiek motief en besloot hij kort na de presidentiële verkiezingen die in april van dit jaar plaatsvonden tot zijn daad.

De schutter is volgens Slowaakse media een 71-jarige man met een wapenvergunning. Slowaakse media hebben een video waarin de vermoedelijke dader te zien is met een hoofdwond terwijl hij ogenschijnlijk geboeid op een stoel zit. Hij zegt daarin dat hij het niet eens is met de huidige regering. Ook geeft hij af op ontslagen bij de Slowaakse publieke omroep.

Bekijk hier de eerste beelden van de schietpartij:

Op het moment van de aanslag waren meerdere leden van de regering aanwezig in Handlová. Minister van Volksgezondheid Zuzana Dolinková zegt dat ze nog steeds in shock is. "Al onze collega's zagen het voor onze ogen gebeuren. We stonden op nog geen paar meter afstand."

Wat de exacte aard is van de verwondingen van de premier is onduidelijk. De Slowaakse krant Pravda meldt dat hij in zijn borst en buik is geraakt. Vooral de kogel in zijn buik zou volgens de krant levensbedreigende verwondingen hebben veroorzaakt.

Beveiliging opgeschroefd

Na de aanslag is de beveiliging bij overheidsgebouwen en het parlement aangescherpt. Ook is de beveiliging voor politici en vertegenwoordigers van de media opgeschroefd. Parlementsbijeenkomsten zijn tot volgende week dinsdag uitgesteld.

Fico kwam in oktober vorig jaar opnieuw aan de macht, na een uitgesproken pro-Russische campagne. Eerder was hij al premier van het land tussen 2006 en 2010 en tussen 2012 en 2018. In 2014 keurde hij als premier EU-sancties tegen Rusland af.

Hij trad in 2018 af in de nasleep van de moord op onderzoeksjournalist Ján Kuciak, die corruptie in verband had gebracht met de regering van Fico.

Twee schoonfamilieleden en de ex-partner van de in 2012 vermoorde Jan Elzinga zijn in hoger beroep veroordeeld tot veertien jaar cel. Volgens het hof is er voldoende bewijs tegen de drie voor de zogeheten 'zwembadmoord' in Marum. Een vierde verdachte is voor zijn aandeel veroordeeld tot zes jaar cel.

De 40-jarige Elzinga werd in 2012 doodgeschoten voor de deur van een zwembad in Marum. De schutter en een handlanger kregen celstraffen van respectievelijk vijftien en twintig jaar.

Na de veroordeling sloot de handlanger een deal met het Openbaar Ministerie en werd kroongetuige. In ruil voor strafvermindering vertelde hij dat de schoonfamilie van het slachtoffer de moord had beraamd.

Mede dankzij de verklaringen van de kroongetuige werd de schoonfamilie eind 2022 door de rechtbank veroordeeld tot twintig jaar cel. De vierde verdachte, die de familie in contact bracht met de latere kroongetuige, kreeg zeven jaar cel. Alle vier gingen vervolgens in hoger beroep. Vorig jaar februari eiste het OM daar opnieuw celstraffen tussen de twaalf en twintig jaar.

Strafvermindering

Volgens het gerechtshof is er voldoende bewijs om de schoonfamilie aan te wijzen als de opdrachtgevers van de moord. "Het geven van een opdracht voor een kille huurmoord en het ogenschijnlijke gemak waarmee dat gegaan is, kan niet anders bestraft worden dan met een aanzienlijke gevangenisstraf."

De straffen van de verdachten vallen om diverse redenen lager uit. Zo oordeelt het hof dat de privacy van de familie tijdens het onderzoek werd geschonden, meldt RTV Noord. Daarnaast had de vierde verdachte volgens het hof een andere rol dan de schoonfamilie en was hij geen initiatiefnemer van de moord. Ook toonde hij tijdens de behandeling van de zaak berouw.

De nieuwste aflevering van het programma Oplichters Aangepakt is door RTL offline gehaald na de dood van een man die in de aflevering te zien was. Presentator Kees van der Spek zegt op Instagram dat de uitzending op verzoek van de nabestaanden niet meer te zien is.

RTL heeft om privacyredenen niet bekendgemaakt om wie het gaat. Het AD schrijft dat de man in kwestie in het programma werd beschuldigd van oplichting van een ouder echtpaar. Hij heeft volgens bronnen enkele dagen na de uitzending een einde aan zijn leven gemaakt.

"Ik voel me ontzettend verdrietig", zegt Van der Spek tegen de krant. "Dit overstijgt het belang van mijn programma. Journalistiek en juridisch hebben we geen fouten gemaakt of onjuistheden verspreid in de uitzending. Maar niemand wil dit soort uitkomsten. Daarover ben ik erg ontdaan."

Bedreigd via sociale media

De bewuste uitzending ging over een ouder echtpaar dat na verkoop van hun bedrijf naar Benidorm verhuisde om daar van hun pensioen te genieten. Een bekende van het stel, die al langer in de Spaanse badplaats woonde, haalde hen over om geld te investeren in een nieuw bedrijf.

Na het verkrijgen van het geld liet deze bekende niets meer van zich horen. Het AD schrijft dat het stel uiteindelijk een rechtszaak aanspande tegen de man, waarin hij werd veroordeeld tot het terugbetalen van het geld.

Van der Spek zocht de man op in Spanje om hem te manen het geld ook daadwerkelijk terug te betalen. Een bevriende ondernemer, die ook in de uitzending wordt opgevoerd, zegt tegen de krant dat de man daar enorm van schrok. Hij zou er niet de financiële middelen voor gehad hebben. De man werd na de uitzending ook bedreigd via sociale media.

De Erasmus Universiteit in Rotterdam (EUR) sluit morgen alle gebouwen uit veiligheidsoverwegingen. Pro-Palestijnse organisaties hebben een demonstratie aangekondigd op de campus. Het besluit is preventief, op last van de driehoek (burgemeester, politie en Openbaar Ministerie), omdat de veiligheid van medewerkers en studenten niet kan worden gegarandeerd. De Rotterdamse politie geeft aan morgen "zichtbaar en onzichtbaar" aanwezig te zullen zijn.

"Het is buitengewoon teleurstellend dat het nodig is om alle gebouwen op de campus te sluiten", schrijft de EUR in een persbericht. "Onze eigen studenten en medewerkers willen met deze demonstratie op vreedzame wijze aandacht vragen voor de situatie in Gaza en de veranderingen die zij willen zien."

De woordvoerder van burgemeester Aboutaleb zegt tegen de NOS dat het advies voor de sluiting van de driehoek kwam, maar dat het besluit door de EUR zelf is genomen. "Er is geen contact met de demonstranten, waardoor het niet in te schatten is wat de aard en omvang is. Ons advies was om de demonstranten de ruimte te geven en de universiteit te sluiten."

Het demonstratieprotocol dat is opgesteld door universiteiten, geldt ook op de EUR. Het protocol houdt onder meer in dat het niet is toegestaan voor demonstranten om te overnachten op de campus en om gezichtsbedekkende kleding te dragen.

Op dit moment wordt een gebouw van de Universiteit Utrecht aan het Janskerkhof bezet door studenten. Ruim honderd mensen zijn aan het demonstreren, zegt een NOS-redacteur ter plaatse. Er hangt naast Palestijnse vlaggen, ook een spandoek van socialistische jongerenorganisatie Rood. RTV Utrecht schrijft dat andere panden van de universiteit in de binnenstad uit voorzorg gesloten zijn.

De politie heeft inmiddels een onderhandelaar het universiteitsgebouw ingestuurd om het gesprek aan te gaan met de studenten, op verzoek van het College van Bestuur. Tot nu toe willen de demonstranten het gebouw niet verlaten, en ook niet onderhandelen. RTV Utrecht meldt dat de woordvoerder van de demonstranten door een megafoon roept "niet te gaan onderhandelen. Ze kennen onze eisen."

De Nijmeegse demonstranten op de Radboud Universiteit bezetten sinds maandagmiddag al een deel van de campus. De burgemeester daar ziet geen aanleiding om te in te grijpen, omdat de actie relatief vredelievend verloopt. Er heerst in Nijmegen een ontspannen sfeer op het protestkamp. Studenten zeggen pas te vertrekken als de universiteit alle banden met Israël verbreekt.

De Universiteit van Amsterdam was gisteren en vandaag gesloten vanwege pro-Palestijnse demonstraties en gaat morgen weer open. Vorige week sloot de universiteit ook al twee dagen de deuren omdat de veiligheid niet te garanderen was. Het risico bij nieuwe demonstraties acht de universiteit "aanvaardbaar". Vanwege de tentamenweek ziet de universiteit nog langer dicht blijven als te impactvol.

De wereldwijde pro-Palestijnse consumentenboycots die multinationals als Starbucks en Zara al maanden treffen, lijken voorlopig niet voorbij. Vooral koffieketen Starbucks lijkt zwaar te worden geraakt door de boycot. De marktwaarde daalde sinds november met 11 miljard, en de omzet met twee procent. Het bedrijf ging eerder deze maand om die reden hard onderuit op de aandeelbeurzen. Volgens Starbucks hebben de boycots "grote impact op de verkoop".

Uit protest tegen het geweld in Gaza boycotten consumenten niet alleen bedrijven die Israël openlijk steunen, maar ook bedrijven die het leed van Palestijnen niet hebben erkend.

Enkele multinationals hebben enige pogingen gedaan om van de boycots af te komen. Zo doneerde bedrijfsstichting The Starbucks Foundation drie miljoen dollar aan humanitaire hulpverlening in Gaza en kocht McDonald's alle 225 franchisebedrijven in Israël op. De bedrijven laten daarbij niet weten of dit een reactie is op de consumentenboycots.

Kledingmerk Zara koos voor een andere weg: het sprak de aantijgingen met een openbaar statement tegen. De pogingen van deze bedrijven mochten niet baten, voor een groot deel van de consumenten waren de acties en woorden niet genoeg.

Imagoschade

Boycots raken bedrijven vooral via imagoschade, zeggen deskundigen. "De regionale verliezen in het Midden-Oosten zijn niet niks, maar ook niet buitenproportioneel groot. Het is veel meer een issue van hoe aandeelhouders ernaar kijken.", zegt Alan Muller, hoogleraar internationale bedrijfsvoering aan de Universiteit Groningen.

De geschiedenis leert ons dat boycots daadwerkelijk effect hebben. "Zoals bij Heineken dat in 1996 Myanmar verliet, en Canada Goose dat in 2021 besloot geen bont meer te verkopen. Boycots zijn een waardevolle manier waarop social movements kunnen ageren en invloed uitoefenen", voegt Muller toe.

"Het kan even heftig zijn, maar het waait uiteindelijk ook weer over", stelt Muller, "Wat mooi is, is dat je door die knieval ook soms veranderingen ziet. De McDonalds en de Starbucks van deze wereld zullen hierdoor waarschijnlijk wat aanpassingen moeten maken."

'Niet duurzaam'

"Er is niet echt een beste strategie om van boycots af te komen", zegt Sebastian Baldermann, docent internationale bedrijfskunde aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. "Bedrijven proberen in de meeste gevallen via publiciteit positieve informatie over zichzelf te delen."

Bedrijven zijn ook enigszins voorbereid op dit soort crises, en komen er over het algemeen ook overheen. "De meeste deskundigen zijn het erover eens dat de impact van boycots niet per se duurzaam is."

Wereldwijd pleiten mensen voor de BDS-beweging: het boycotten, deïnvesteren en sanctioneren van Israël.

Sommige pro-Israëlische critici noemen de boycots antisemitisch. Voor consumenten als Sanad en Nadia heeft het daar niets mee te maken. "Om te denken dat dit antisemitisch is, is naïef. Het is een narratief dat gebruikt wordt om zionisme en Jodendom als één te beschouwen. Dat is simpelweg niet zo", zegt Sanad.

"Ik boycot bedrijven niet omdat het Joodse bedrijven zijn, zo boycot ik bedrijven met Joodse leiding absoluut niet. En ik boycot Israël niet vanwege zijn religie. Het gaat erom dat een bedrijf een standpunt inneemt tegen oorlogsmisdaden. Het is niet antisemitisch, het is anti-genocide.", legt Nadia uit. "Het gaat erom of bedrijven er wel of niet voor kiezen om zich in bezette gebieden te manifesteren."

De formerende partijen in Den Haag zijn eruit. PVV, VVD, NSC en BBB hebben een voorlopig regeerakkoord gesloten. PVV-leider Wilders kwam naar buiten met de mededeling dat de vier partijen een onderhandelaarsakkoord hebben gesloten.

Dat zal nu worden voorgelegd aan de Tweede Kamerfracties van deze partijen. Pas als die het met de tekst eens zijn, is er sprake van een definitief akkoord, zei Wilders.

Beoogde premier nog niet bekend

Over de beoogde formateur en beoogde minister-president is nog niets bekend. Wilders zei dat de partijen het daar wel over hebben gehad, maar dat ze dat gesprek "op een later moment zullen voortzetten". De laatste dagen zingt de naam van oud-minister Ronald Plasterk rond in politiek Den Haag.

Het is niet duidelijk waarom de partijen het nog niet eens zijn over de premier. Ook de andere partijleiders wilden niet ingaan op de vraag wie Mark Rutte gaat opvolgen. "Ik laat de woordvoering daarover aan de heer Wilders", zei NSC-leider Omtzigt.

Bekijk hier hoe Wilders bekendmaakte dat er een onderhandelaarsakkoord is:

BBB-leider Van der Plas noemde het "heel mooi voor Nederland" dat er een onderhandelaarsakkoord is: "Ik feliciteer het land."

VVD-leider Yesilgöz zei dat er belangrijke laatste stappen zijn gezet. Volgens haar verliepen de laatste gesprekken in een goede sfeer, maar moest er nog tijd worden genomen. "Je zet toch de kaders voor een toekomstige regering."

Yesilgöz gaat het akkoord nu eerst met de fractie bespreken. "Bij de VVD duurt dat altijd wel lang; we gaan het eerst goed lezen en met elkaar praten, dus het kan wel laat worden."

De informateurs Van Zwol en Dijkgraaf zullen in ieder geval vandaag hun eindverslag inleveren bij Kamervoorzitter Bosma. Waarschijnlijk volgende week volgt dan het Kamerdebat over het akkoord en over de benoeming van een formateur. Dat hoeft niet per se de beoogde premier te zijn. Het kan ook iemand van buiten zijn die de opdracht krijgt een ministersploeg bij elkaar te zoeken.

Vannacht lieten de partijen al weten heel ver te zijn. "We hebben een basis tot samenwerking gevonden en met die basis hebben we voldoende vertrouwen", zo omschreef Omtzigt het. Vanmorgen om 10.00 uur gingen de onderhandelaars verder en werd dus ook gesproken over de nieuwe premier.

Over wat er in het akkoord staat is nog vrijwel niets bekend. Wel is duidelijk dat het gaat over bijvoorbeeld strenger asielbeleid, bestaanszekerheid, meer woningen en de toekomst van de landbouw en visserij.

Ministersploeg

De beoogde premier of de formateur krijgt een belangrijke taak bij het samenstellen van de ministersploeg. Die komt, meer dan bij voorgaande kabinetten, los te staan van de Tweede Kamerfracties van de vier partijen, zo is de bedoeling. Dat wil zeggen dat zij ook naar andere Kamermeerderheden dan die van hun eigen partijen op zoek mogen.

De ministers moeten op hun beleidsterrein de hoofdlijnen uit het regeerakkoord nog verder uitwerken naar uitvoerbare maatregelen. Ook moeten zij onderling het geld verdelen dat voor dat beleid kan worden uitgetrokken. Dan pas is sprake van een definitief regeerakkoord. Het kan zijn dat de ministers lid zijn van een van de vier partijen, maar dat is geen vereiste.

Bordesscène

Dit hele proces zal naar verwachting nog weken in beslag nemen. De bordesscène met koning Willem-Alexander zal dus nog even op zich laten wachten.

De presentatie van het coalitieakkoord door de vier partijen zal live te volgen zijn op NPO1, NPO Radio 1, NOS.nl en NPO Politiek en Nieuws. Het tijdstip is nog niet bekend.

De dood van een 16-jarige stagiair gisteren in een hotel in Tubbergen, leidt tot grote verslagenheid op de school waar hij de opleiding Technicus Engineering volgde.

"De leerlingen zijn van hun stage teruggeroepen en komen vanmiddag bijeen", laat een woordvoerder van ROC van Twente weten bij Oost. "We hebben een stilteruimte ingericht. Met een foto van Bram en een kaarsje erbij. Daar kunnen leerlingen, maar ook docenten, troost bij elkaar zoeken en eventueel een boodschap in het condoleanceregister achterlaten."

Volgens de woordvoerder is een dodelijk ongeluk van een stagiair hoogst uitzonderlijk. "We worden als opleiding helaas weleens geconfronteerd met een arbeidsongeval waarbij stagiairs betrokken zijn, maar met dodelijke afloop heb ik zelf gedurende de lange tijd dat ik hier werk nog niet meegemaakt."

Lichtjes serre werkten niet

Een dag later zijn er meer details bekend over wat er gisteren is gebeurd. Bram, de 16-jarige jongen, liep stage als elektromonteur bij een installatiebedrijf uit Tubbergen. Samen met een collega ging hij eergisteren voor het eerst op zoek naar de oorzaak van een stroomstoring bij het boetiekhotel in Tubbergen: de lichtjes in de serre werkten niet.

Toen de twee de storing in de serre zelf niet konden oplossen, doorzochten ze de kruipruimte. "Het was dus niet zo dat ze de kruipruimte in gingen en het meteen misging. Ze waren daar al anderhalve dag bezig", aldus een betrokkene bij Oost.

Onduidelijk is nog of de 16-jarige jongen zich bij het ongeluk alleen in de kruipruimte bevond. De Arbeidsinspectie stelt een onderzoek in.

Wel duidelijk is dat de 'vaste' elektricien van het installatiebedrijf alarm sloeg. Een groep brandweerlieden, die toevallig op het hotelterras zat, haalde de 16-jarige uit de kruipruimte en startte direct met de reanimatie. Even later arriveerde een medisch traumateam met de helikopter. Maar alle hulp was tevergeefs.

Protocollen nageleefd

Een woordvoerder van de Arbeidsinspectie wil in dit stadium niet ingaan op de vraag of een stagiair in een kruipruimte mag werken. "In z'n algemeenheid kan ik zeggen dat we vooral kijken of de protocollen correct zijn nageleefd", zegt hij.

Het installatiebedrijf waar de jongen stage liep, is een paar dagen dicht. Het hotel waar het ongeluk gebeurde is wel open. "We hebben nu eenmaal te maken met onze gasten", zegt eigenaar Harold Droste. "Die moeten eten en overnachten. Maar het terras bijvoorbeeld is dezer dagen dicht. Meerdere van mijn medewerkers hebben dit allemaal zien gebeuren en zijn behoorlijk aangedaan."

De Slowaakse premier Robert Fico is neergeschoten en daarbij zwaargewond geraakt. Het incident vond plaats in Handlová, op ongeveer 150 kilometer van hoofdstad Bratislava. Direct na de schietpartij werd één verdachte opgepakt.

Volgens een woordvoerder van de Slowaakse regering verkeert de premier in levensgevaar. Hij is met een helikopter naar een ziekenhuis gebracht in de stad Banská Bystrica in het midden van het land. Op de officiële Facebook-pagina van de premier heeft zijn woordvoerder laten weten dat "de komende uren cruciaal voor hem zijn".

Volgens het Slowaakse televisiestation TA3 waren na een bijeenkomst met aanhangers vier schoten te horen en is de 59-jarige premier door minstens één kogel in zijn buik geraakt. De Slowaakse krant Pravda meldt dat hij in zijn borst en buik is geraakt en weer andere media stellen dat hij twee tot drie keer is geraakt: in zijn ledematen, borst en buik.

Pravda stelt dat vooral de kogel die hem in zijn buik raakte levensbedreigende verwondingen heeft veroorzaakt. De andere kogels zouden minder ernstige schade hebben aangericht.

Op beelden is te zien dat terwijl de premier na de schietpartij in een dienstauto wordt geduwd beveiligers zich op de verdachte werpen.

De schutter is volgens Slowaakse media een 71-jarige man die in het bezit is van een wapenvergunning. Slowaakse media hebben een video waarin de vermoedelijke dader te zien is terwijl hij ogenschijnlijk geboeid op een stoel zit. Hij zegt daarin dat hij het niet eens is met de huidige regering.

Bekijk hier de eerste beelden van de schietpartij:

Volgens krant Dennik N is aan ziekenhuispersoneel dat in de buurt van de premier kan komen gevraagd om de mobiele telefoon in te leveren om te voorkomen dat informatie over zijn gezondheid uitlekt. Fico zou onder meer een CT-scan hebben gekregen en rond 18.00 uur zou hij nog steeds in de operatiekamer zijn.

Pro-Russisch

Fico werd in oktober vorig jaar opnieuw premier, na een uitgesproken pro-Russische campagne. Daarvoor was hij al twee keer premier van Slowakije. In 2014 keurde hij als premier EU-sancties tegen Rusland af.

Fico trad in 2018 af in de nasleep van de moord op onderzoeksjournalist Ján Kuciak, die corruptie in verband had gebracht met de regering van Fico.

Kort na de schietpartij werd in het Slowaakse parlement bekendgemaakt dat de premier gewond is geraakt. De sessie die op dat moment bezig was werd stilgelegd. Meerdere aanwezige politici reageerden geschokt op het nieuws.

De president van het land Zuzana Caputová vraagt de Slowaken in een verklaring om vooral aan één ding te denken: "Dat Robert Fico zo snel mogelijk herstelt." Ze meldt dat "een aanval op de premier in eerste instantie een aanval op een persoon is, maar ook een aanval op de democratie".

Ook in het buitenland is geschokt gereageerd op het neerschieten van de politicus. Demissionair premier Rutte meldt op X dat hij Fico veel kracht toewenst en dat zijn gedachten uitgaan naar de familie van de Slowaakse premier.

Voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen zegt dat ze de "gewelddadige aanval op premier Robert Fico hard veroordeelt. Er is geen plek in onze samenleving voor dit soort gewelddaden. Ze ondermijnen de democratie, ons grootste gemeenschappelijke goed."

Een dag na de gewelddadige ontsnapping van een gevangene in Frankrijk is het onrustig in Franse gevangenissen. Bij verschillende detentiecentra in het land hebben medewerkers blokkades opgeworpen bij de ingang. Ze eisen betere bescherming en betere werkomstandigheden.

Gisterochtend werd het busje waarin de gevangene zat aangevallen door gewapende en gemaskerde mannen. Twee bewakers werden doodgeschoten. Drie anderen raakten gewond. De gevangene, Mohamed A., is nog voortvluchtig.

Franse vakbonden deden gisteren een oproep aan gevangenispersoneel om vandaag in actie te komen "om uiting te geven aan onze emoties en ter ondersteuning van onze collega's die tijdens hun diensttijd zijn omgekomen". De vakbonden willen dat vervoer van zware criminelen wordt beperkt, ze eisen betere uitrusting en meer mankracht.

"Gisteren waren we verdrietig, nu zijn we ook boos", zegt Marc Berkane, hoofd van de Unie van Gevangenistoezichthouders, tegen de krant Le Figaro. "Tegen de ministers en de regering zeggen we dat ze tegemoet moeten komen aan de eisen die vakbonden al jaren stellen. Ze moeten niet wachten op nog een dramatische gebeurtenis."

Minuut stilte

De vakbondsleider was op een bijeenkomst van ruim honderd medewerkers bij de Baumettes-gevangenis in Marseille. Tegenover de ingang van de gevangenis werden houten pallets in brand gestoken. Verder leek de bijeenkomst rustig te verlopen. Ook bij andere gevangenissen werd geprotesteerd.

Om 11.00 uur vanochtend hielden gevangenismedewerkers in heel het land een minuut stilte voor hun omgekomen en gewonde collega's. Inmiddels is bekend dat een van de overleden bewakers de 34-jarige Arnaud Garcia is. Hij zou binnenkort vader worden. Zijn vader zegt tegen Le Figaro dat hij verdrietig en woedend is. "Mijn zoon is mij ontnomen. We zijn er kapot van, vooral mijn schoondochter."

Het andere slachtoffer was een 52-jarige officier die al 30 jaar in het gevangeniswezen werkte. Hij laat twee kinderen na, zegt de aanklager van de Franse justitie.

Vanochtend verzamelden zich honderden mensen voor de Baumettes-gevangenis:

Mohamed A., bijgenaamd 'de vlieg', werd gisterochtend van een hoorzitting in Rouen teruggebracht naar de gevangenis in Évreux, een rit van minder dan een uur in het noorden van Frankrijk. Bij een tolwegovergang werd het busje geramd door een gestolen auto.

Uit een andere auto stapten gewapende mannen die het vuur openden op het politiebusje. Op beelden die gisteren op sociale media circuleerden is te zien dat gewapende mannen rond het busje lopen.

Mohamed A. werd vorige week veroordeeld tot een gevangenisstraf van 18 maanden vanwege een inbraak. Ook ligt er nog een aanklacht tegen hem voor poging tot doodslag en zou hij het hoofd zijn van een drugsbende. Interpol heeft A. op de internationale opsporingslijst gezet.

Klopjacht

In Frankrijk is een klopjacht gaande op de crimineel en zijn handlangers. Minister van Binnenlandse Zaken Darmanin zegt dat hij "ongekende middelen" heeft ingezet om de bende op te pakken. Tegen een Franse radiozender zei hij dat er "aanzienlijke vooruitgang" wordt geboekt in de zoektocht, waar 450 agenten voor zijn ingezet.

Op veel plekken in Nederland is de waterkwaliteit niet goed genoeg. Er gebeurt bovendien te weinig om de kwaliteit van het water te verbeteren. Daardoor staat de kwaliteit van drinkwater onder druk, concludeert het RIVM in een rapport.

Die conclusie is opvallend, omdat al jaren bekend is dat het niet goed gaat met de kwaliteit van het water. Onder andere vervuiling door de agrarische sector is een groot probleem. Er komen nog steeds te veel meststoffen en resten van bestrijdingsmiddelen in het grondwater en rivierwater terecht.

Tegelijkertijd lijkt de agrarische sector juist weinig betrokken bij oplossingen. Er is veel overleg en voorlichting, maar echt effectieve maatregelen die ervoor zorgen dat er minder vervuilende stoffen in het water terechtkomen worden weinig genomen.

Drinkwater maken steeds duurder

"Het is niet zo dat er straks geen schoon water meer uit de kraan komt, maar de praktijk is wel dat het zuiveren steeds moeilijker wordt", zegt RIVM-onderzoeker Monique van der Aa. Het Nederlandse drinkwater komt uit de grond en de rivieren. "Er zit steeds meer verontreiniging in, zoals nitraten uit mest, lozingen vanuit de industrie en stoffen als PFAS. Daardoor moet er steeds meer geld en energie in worden gestoken om schoon drinkwater te maken."

Mest en bestrijdingsmiddelen zijn een belangrijke oorzaak voor de slechte waterkwaliteit, zo constateert het RIVM. Om daar wat aan te doen zijn provincies ook afhankelijk van de vrijwillige medewerking van de agrarische sector. En dat blijkt moeilijk voor elkaar te krijgen, concludeert het RIVM. Het gevolg is volgens de onderzoekers dat echt effectieve maatregelen waardoor schadelijke stoffen überhaupt niet in het water terechtkomen te weinig worden genomen.

Industrie en rioolwaterzuivering

Het RIVM constateert dat provincies en het Rijk vooral makkelijke maatregelen nemen. Er wordt veel geïnvesteerd in overleg en voorlichting, maar overheden nemen relatief weinig maatregelen die echt een verschil maken, zien de onderzoekers. "Denk aan minder gewasbeschermingsmiddelen, minder mest, minder chemische stoffen lozen. Dat gaat niet vanzelf, daar moet je in investeren."

De waterkwaliteit is niet alleen afhankelijk van maatregelen in de agrarische sector. Om het rivierwater schoner te krijgen, zijn ook maatregelen nodig bij de industrie en de rioolwaterzuiveringen. Ook komen er in het buitenland schadelijke stoffen in de rivieren terecht. Dat water stroomt uiteindelijk door de Nederlandse delta.

Het RIVM vindt dat Den Haag de regie moet pakken, want nu is niet altijd duidelijk wie verantwoordelijk is voor welk onderdeel. Bij het verbeteren van de waterkwaliteit zijn veel overheden betrokken: het Rijk, de provincies, gemeenten en waterschappen.

VVD'er Wouter Kolff wordt de nieuwe commissaris van de Koning in Zuid-Holland. Hij is nu nog burgemeester van Dordrecht en voorzitter van het Veiligheidsberaad. De leden van de Provinciale Staten dragen hem voor als opvolger van Jaap Smit, die op 1 september stopt en met pensioen gaat.

Kolff is sinds 2017 burgemeester van Dordrecht en werd vorig jaar nog voor een nieuwe periode van zes jaar benoemd. Toen zei hij dat de eerste zes jaar in Dordrecht voorbij waren gevlogen en dat hij ontzettend veel plezier in het werk had.

Nu laat Kolff weten dat hij zich verheugt op zijn nieuwe baan als commissaris. "Erg eervol om voorgedragen te zijn als de nieuwe commissaris van de Koning in onze provincie. Ik zal de warme contacten met de Dordtenaren erg missen, maar blijf me voor Hollands oudste stad inzetten, evenals voor de vele andere steden en dorpen in de 50 gemeenten van Zuid-Holland."

Veiligheidsberaad

Wouter Kolff heeft jarenlange ervaring als bestuurder. Hij was eerder vijf jaar burgemeester van Veenendaal en twee jaar wethouder in Nieuwegein.

Sinds 2023 was hij ook voorzitter van het Veiligheidsberaad, dat bestaat uit vertegenwoordigers van de 25 veiligheidsregio's. Als voorzitter kwam hij geregeld in het nieuws rondom de discussie over de spreidingswet, oproepen voor nieuwe noodopvanglocaties voor vluchtelingen en de opvang van Oekraïners. Zo pleitte hij voor een versobering van de leefgeldregeling voor Oekraïners. Volgens hem reisden sommige Oekraïense vluchtelingen vanwege die leefgeldregeling door naar Nederland.

Kolff moet nog officieel worden voorgedragen aan de minister van Binnenlandse Zaken. Als die de aanbeveling overneemt, wat vrijwel altijd gebeurt, kan de 47-jarige Kolff officieel worden benoemd door koning Willem-Alexander.

De Europese Unie heeft Georgië opgeroepen om de controversiële 'buitenlandse agenten'-wet in te trekken. Volgens deze nieuwe wet moeten organisaties die meer dan 20 procent van hun financiering uit het buitenland ontvangen zich registreren als 'buitenlands agent'.

De wet werd gisteren definitief door het parlement aangenomen, met 84 stemmen voor en 30 stemmen tegen. De regering zegt dat de wet nodig is om een halt toe te roepen aan "schadelijke buitenlandse actoren" die de politiek in Georgië zouden proberen te destabiliseren. Tegenstanders vrezen dat de wet ertoe leidt dat Georgië zich meer gaat richten op Rusland en minder op de EU.

De EU waarschuwt nu dat de wet de plannen van Georgië ondermijnt om zich aan te sluiten bij het samenwerkingsverband. "De goedkeuring van deze wet heeft een negatieve invloed op de vooruitgang van Georgië op het EU-pad", staat in een verklaring van EU-buitenlandchef Borrell en uitbreidingscommissaris Várhelyi.

"De keuze voor de toekomst ligt in de handen van Georgië. Wij dringen er bij de Georgische autoriteiten op aan de wet in te trekken."

Bekijk hier onze explainer over mogelijke uitbreidingen van de Europese Unie in de toekomst:

De president van Georgie, Salome Zourabichvili, staat op gespannen voet met regeringspartij Georgische Droom en heeft gezworen een veto uit te spreken tegen de wet. Maar de regeringspartij heeft een meerderheid en kan dat terzijde schuiven.

Massale protesten

In de afgelopen weken is er veel tegen de wet gedemonstreerd. Gisteren bezetten duizenden demonstranten een belangrijk kruispunt in de Georgische hoofdstad Tbilisi. Ze kwamen samen op het Heldenplein, een kruispunt waar verkeer uit verschillende wijken samenkomt.

Hierbij werden volgens de politie dertien betogers gearresteerd. Eén van hen heeft ernstige snijwonden en kneuzingen aan het hoofd, melden Georgische media.

Zaterdag gingen tienduizenden Georgiërs de straat op uit onvrede met de wet. "Geen Russische schaduw over de toekomst van Georgië", stond op een van de vele protestborden, dat omhoog werd gehouden door een jonge vrouw. Andere borden lazen: "Nee tegen Russische wetten" en "Nee tegen Rusland, ja tegen Europa".

Er waren ook veel Europese vlaggen te zien:

De provincie Utrecht gaat een eind maken aan het gratis lang parkeren bij NS station Breukelen. Vanaf eind augustus gaan automobilisten twintig euro betalen voor 24 uur. Wie langer parkeert dan 48 uur, betaalt vijftig euro per 24 uur, gerekend vanaf het moment van inrijden.

De P+R bij station Breukelen en het Van der Valk hotel is een populair parkeerterrein. Het ligt pal naast de snelweg A2 en biedt goede bus- en treinverbindingen. De treinrit naar Schiphol duurt een half uur.

In februari opende de provincie een nieuwe parkeergarage, die het aantal plekken bij Breukelen met nog eens 200 vergrootte tot ruim 700. Toen al werd duidelijk dat het gratis lang parkeren op korte termijn verleden tijd is. "We hebben flink geïnvesteerd in deze garage en we willen voorkomen dat mensen lang parkeren op deze plek", liet gedeputeerde André van Schie weten.

Dubbel gevoel

Om te voorkomen dat ook 'gewone' forensen met hun auto afhaken, heeft de provincie een tamelijk ingewikkelde regeling bedacht, meldt RTV Utrecht. Wie de auto parkeert en daarna met trein of bus doorreist betaalt het lage tarief van 2,20 euro, maar kan dan niet langer dan maximaal 18 uur parkeren.

Parkeren op doordeweekse avonden (tussen 18.00 en 04.00 uur) of in het weekend en op feestdagen kost ook voor niet-ov reizigers 2,20 euro. "Dit komt tegemoet aan omwonenden en bevordert de recreatie", aldus de provincie. En voor de mensen die even snel iemand komen afzetten of ophalen: in de eerste 15 minuten na het inrijden kan ook weer zonder kosten worden uitgereden.

Een automobilist heeft een dubbel gevoel. De nieuwe parkeergarage vindt hij prima. "Het was namelijk allang een probleem om een plekje te vinden en te parkeren in Breukelen bij het station" zegt hij. "Ik ben iets minder blij dat het geld gaat kosten. Ik kom zelf uit Breukelen en nu moet ik gaan betalen, terwijl dat voorheen niet hoefde. Omdat Breukelen als P+R wordt gebruikt, komen er ook mensen uit andere steden."

Ibrahim A. is veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf voor moord en poging tot moord. Begin vorig jaar stak A. twee mensen dood in een trein in Duitsland. Vier anderen werden eveneens door hem gestoken en raakten ernstig verwond. De mesaanval werd gepleegd in een trein bij het station van Brokstedt, zo'n 40 kilometer ten zuiden van Kiel.

Volgens het Duitse Openbaar Ministerie handelde de 34-jarige Palestijn uit frustratie over een mislukte afspraak met de immigratieautoriteiten in Kiel.

Dit waren de eerste beelden die naar buiten kwamen, vlak na de aanval:

Toen het proces in juli 2023 begon, ontkende A. aanvankelijk het misdrijf. Later gaf hij de gewelddaad toch toe.

Volgens verklaringen van getuigen haalde hij op 25 januari 2023 een keukenmes tevoorschijn in de trein en stak hij daarmee passagiers neer. Omstanders hebben de man vervolgens overmeesterd en vastgehouden tot de hulpdiensten arriveerden.

Een 17-jarig meisje en haar 19-jarige vriend kwamen om. Het misdrijf leidde ook tot politieke zorgen omdat er fouten waren gemaakt bij de informatie-uitwisseling tussen autoriteiten.

Tot een paar dagen voor de aanslag zat A. vast in Hamburg voor een ander misdrijf.

Het Openbaar Ministerie heeft levenslang geëist tegen een 50-jarige man voor een fatale schietpartij vorig jaar januari in Zwijndrecht.

Verdachte Minh Nghia V. met de bijnaam 'Lucky', heeft zelf ook om levenslang gevraagd. Hij staat terecht voor moord, poging moord, bedreiging van een omstander met een vuurwapen en wapenbezit. Hij zou op 21 januari 2023 op de parkeerplaats bij winkelcentrum Walburg in Zwijndrecht op zijn 38-jarige ex-partner en haar 66-jarige moeder hebben geschoten. De 66-jarige vrouw kwam om het leven. Haar dochter raakte zwaargewond.

Na de schietpartij was 'Lucky' vijf weken zoek. De politie verspreidde foto's en zijn volledige naam. Hij werd uiteindelijk sterk vervuild opgepakt op een brug in Schiedam.

Bewust gepland

Volgens het OM heeft 'Lucky' de moord bewust gepland. Als bewijs daarvoor voert het OM on der meer aan dat V. zijn ex op de dag van de schietpartij een berichtje stuurde met de tekst "Tot de dood ons scheidt". Volgens het OM is er verder bewijs dat V. zijn wapen kort van tevoren had aangeschaft, net als de auto waar hij na afloop mee vluchtte. Daarnaast heeft V. na zijn arrestatie zijn daden bekend, aldus justitie.

"De verdachte heeft op klaarlichte dag op een drukke plek en in aanwezigheid van veel getuigen zijn ex neergeschoten. En toen haar moeder te hulp wilde schieten heeft hij haar doodgeschoten. Een omstander heeft hij bedreigd. Dit zijn gruwelijke feiten die de maatschappij ernstig hebben geschokt", aldus de officier van justitie, die de verdachte beschouwt als levensgevaarlijk.

'Geef mij levenslang'

Bij aanvang van de strafzaak vroeg V. zelf om hem een levenslange celstraf op te leggen. "Wat er is gebeurd is erg genoeg. Ik neem de verantwoordelijkheid," zei hij tegen de rechter in Dordrecht, meldt Rijnmond. "Ik hoop dat de officier van justitie levenslang eist. Ik hoop dat u mij levenslang geeft."

De verdachte zei verder dat hij de afgelopen tijd verschillende keren had overwogen om uit het leven te stappen. Daarna bekende hij alles: "Waar ik hier vandaag voor ben, dat heb ik gedaan."

Toen iemand iets riep vanaf de publieke tribune, reageerde V. begripvol: "Ik begrijp hun emotie, ik begrijp hun verdriet. Ze mag van mij roepen", aldus 'Lucky'.

De Oekraïense president Zelensky heeft een bezoek aan Spanje en Portugal geannuleerd. CNN Portugal meldt dat de zware gevechten in Oekraïne hiervan de oorzaak zijn. Het bureau van Zelensky heeft bevestigd dat de Oekraïense president alle buitenlandse bezoeken die waren gepland voor de komende dagen heeft afgezegd, maar geeft geen reden hiervoor.

In het noordoosten van Oekraïne is een Russisch offensief gaande, dat vorige week is begonnen. In twee dagen tijd heeft het Russische leger 100 tot 125 vierkante kilometer grondgebied veroverd, meldt persbureau AP. In dit gebied zouden ten minste zeven dorpen liggen.

Daarnaast heeft het Oekraïense stroomnetwerk te lijden onder grootschalige Russische luchtaanvallen. Netbeheerder Ukrenergo maakte gisteravond bekend dat er gecontroleerde noodstops in de stroomlevering werden ingevoerd om het net stabiel te houden. Inmiddels zouden deze stroomonderbrekingen weer zijn opgeheven.

Raketten en drones neergehaald

Oekraïne voert ook aanvallen uit op Russische doelen. Het Russische ministerie van Defensie zegt op Telegram dat de luchtverdediging vanochtend ook boven het door Rusland geannexeerde schiereiland de Krim tien door de Verenigde Staten geleverde Oekraïense raketten heeft vernietigd.

Ook zouden er zo'n vijftien drones en raketten zijn neergehaald boven de regio Belgorod, vijf drones boven de regio Koersk en drie drones boven de regio Bryansk. Dat zijn alle drie streken die grenzen aan Oekraïne.

Bij die aanvallen zijn twee burgers gewond zijn geraakt in het dorp Dubovoe, in de regio Belgorod, meldt gouverneur Gladkov op Telegram. De gouverneur van Sebastopol, een stad op de Krim, zegt op Telegram dat er een "grootscheepse aanval" op de stad is afgeweerd.

De Universiteit van Amsterdam gaat morgen weer open. Dat zegt een woordvoerder van de UvA tegen de NOS. De universiteit is nu twee dagen gesloten, vanwege de pro-Palestijnse demonstraties bij de universiteit. Vorige week sloot de universiteit ook al voor vier dagen de deuren, maar daar zat ook het weekend bij inbegrepen.

"We gaan morgen weer open. We hebben een lange sluiting weldegelijk overwogen maar het belang van het onderwijs en onderzoek dat doorgaat, gaat voor", zegt een woordvoerder.

Op de vraag of de universiteit niet bang is voor nieuwe demonstraties, zegt de woordvoerder: "We vinden het risico aanvaardbaar, anders zouden we dit niet doen. Heel veel studenten hebben binnenkort tentamenweek, de impact zou enorm zijn als we nu sluiten."

Het college van bestuur van de UvA doet een beroep op medewerkers en studenten om de rust te bewaren.

"We blijven in gesprek binnen de universiteit, maar staan vernielingen, intimidatie en bezettingen niet toe", aldus de woordvoerder van de UvA. Het college van bestuur heeft verder geen aanwijzingen dat de veiligheid van het college zelf in het geding is.

Walk-out

Afgelopen maandag rond 11.00 uur werd met een vreedzame werkonderbreking in het gebouw van de UvA op het Roeterseiland geprotesteerd tegen de oorlog in Gaza en het opbreken van studentenprotesten vorige week.

Toen deze zogenoemde "walk-out" was afgelopen bleef een deel van de betogers achter. Volgens de universiteit voegden zich nieuwe mensen bij de groep, onder wie in het zwart geklede en gemaskerde personen.

Die groep drong het gebouw binnen en richtte flinke schade aan, waarna er aangifte werd gedaan. De universiteit denkt dat de schade van maandag in de tonnen loopt.

De mobiele eenheid greep uiteindelijk in:

Vorige week woensdag waren de protesten in Amsterdam ook al hevig. Het Binnengasthuisterrein in het centrum van de stad werd door demonstranten bezet. De politie gebruikte shovels om een eind te maken aan barricades die waren gemaakt met onder meer kantoormeubilair, ladders en stenen. Betogers belaagden de politie door brandblussers leeg te spuiten en met voorwerpen te gooien. ME'ers deelden klappen uit aan demonstranten.

Aangifte

De ontruiming ging van start nadat de UvA aangifte had gedaan, onder meer omdat er in de gebouwen vernielingen waren aangericht.

Een deel van de betogers bij het UvA-gebouw verplaatste zich toen naar het Rokin. De honderden betogers werden even daarna verjaagd in de richting van het Muntplein. Later trokken de demonstranten naar het Rembrandtplein, waar tegen 23.00 uur de groep langzaam uitdunde. De politie meldde dat er die avond 32 mensen waren aangehouden voor openlijke geweldpleging, vernieling, mishandeling en opruiing.

De UvA schatte vorige week dat de protesten op de Roeterseilandcampus en de andere UvA-locaties Oudemanhuispoort en Binnengasthuis zeker voor 1,5 miljoen euro aan schade hebben aangericht.

Gisteren kondigde de UvA aan niet meer in gesprek te gaan met de actievoerders. "Wij gaan ook niet meer om tafel zitten met mensen die gezichtsbedekkende kleding dragen. Dat hebben wij vorige week alleen gedaan in een uiterste poging om te de-escaleren.", zei bestuursvoorzitter Ten Dam in het NOS Radio 1 Journaal.

Studenten en medewerkers van de universiteit zeiden gisteravond door te gaan met het organiseren van protestacties. De organisatie Amsterdam Encampment vraagt naar eigen zeggen al maanden aan de universiteit om de banden te verbreken met Israëlische universiteiten en instellingen die in hun optiek de oorlog in Gaza steunen. "Het had niet zo ver hoeven komen als de universiteit naar ons had geluisterd."

Er is weinig inzicht in de resultaten die het demissionaire kabinet heeft bereikt. Dat constateert de Algemene Rekenkamer op Verantwoordingsdag, de dag waarop de ministeries hun financiële jaarverslagen aanbieden aan de Tweede Kamer en hun uitgaven en ontvangsten over het afgelopen jaar toelichten. De Rekenkamer beoordeelt die.

President Duisenberg is er bijvoorbeeld teleurgesteld over dat niet duidelijk is welke resultaten zijn bereikt met het extra geld dat is geïnvesteerd in het onderhoud van wegen en bruggen. Volgens hem is er een groot verschil tussen de budgetten die Rijkswaterstaat zegt nodig te hebben voor het onderhoud en wat er daadwerkelijk beschikbaar is.

Doelen niet duidelijk

Duisenberg voegt eraan toe dat de minister van Infrastructuur er slecht zicht op heeft waar precies de knelpunten zijn: "Als je schaars geld goed wilt inzetten, moet je weten waar de knelpunten zitten."

Als voorbeelden van terreinen waar niet duidelijk is of het beleid resultaat heeft gehad, noemt de Rekenkamer verder het terugdringen van de drugssmokkel en het beschermen van de kwaliteit van de bodem. En de onderzoekers weten ook niet of het geld dat is uitgetrokken voor gelijke kansen in het mbo voldoende oplevert. Volgens de Rekenkamer zijn de doelen niet duidelijk.

Onzekerheden

Duisenberg vindt ook dat het kabinet anders moet omgaan met onzekerheden: "Bijvoorbeeld de oplopende kosten voor de renovatie van het Binnenhof. Was dat echt een verrassing? En als we weten dat de asielkosten 21 van de afgelopen 23 jaar naar boven moesten worden aangepast, is er volgens mij sprake van een patroon."

De Rekenkamer prijst wel de aanpak van de energiecrisis: "Daar is meestal gekozen voor generieke maatregelen, maar ondanks de tijdsdruk zijn de regelingen over het algemeen beheerst uitgevoerd en is de rechtmatigheid op orde." Duisenberg wijst ook op de "duidelijke resultaten en doeltreffendheid bij de inkoop van coronavaccins en de opslag van CO2".

Overheid complex

De Rekenkamer vindt dat het met de rechtmatigheid van de uitgaven over het algemeen beter is gesteld dan de afgelopen drie jaar. Ruim 99 procent van de uitgaven die het kabinet deed, ging volgens de regels. Duisenberg benadrukt dat het kabinet echt werk heeft gemaakt van het financieel beheer. Ook de dalende trend in het aantal onvolkomenheden in de bedrijfsvoering zet door.

De Rekenkamer wijst er wel op dat er nog steeds veel problemen zijn met de uitvoering. Volgens Duisenberg komt dat voor een deel door de personeelstekorten en ook doordat de overheid zo complex is.

Hij adviseert het nieuwe kabinet een aantal prioriteiten te benoemen en duidelijk te zijn over de resultaten die het wil boeken. Verder wil hij dat het kabinet systemen en processen eenvoudiger maakt.

Minister: laag begrotingstekort

Demissionair minister Van Weyenberg van Financiën benadrukt in zijn verslag dat 2023 een economisch onrustig jaar was en dat het kabinet extra maatregelen heeft genomen om de stijging van de armoede te voorkomen. Hij wijst erop dat ondanks de terugval in economische groei de werkloosheid aanhoudend laag bleef en dat het begrotingstekort uitkwam op 0,3 procent, veel lager dan verwacht.

Het lukte het kabinet niet al het begrote geld uit te geven, onder meer door de krapte op de arbeidsmarkt. Er is 13 miljard euro minder uitgegeven dan verwacht, waarvan 5,8 miljard is doorgeschoven naar latere jaren.

De ongeveer 1300 deelnemers aan de jaarlijkse avondvierdaagse in Vlissingen lopen vanavond een andere route dan gepland. Morgenavond wordt de route gelopen onder toezicht van de vrijwillige burgerwacht.

De organisatie van de vierdaagse heeft daartoe besloten, nadat zich in Vlissingen binnen 24 uur tot drie keer toe een schietincident had voorgedaan.

Na de schietincidenten sprak Bianca Smet van de vierdaagse-organisatie met vier basisscholen die "absoluut niet door het gebied wilden lopen". "Ik heb het nog nooit meegemaakt en hoop het ook niet vaak mee te maken," vervolgt Smet bij Omroep Zeeland. "Je loopt toch met kleine kinderen, dus veiligheid boven alles."

Speurhonden en helikopter

Over de drie schietincidenten is nog veel onduidelijk. Maandagavond hoorden buurtbewoners in de buurt van het Pablo Picassoplein een aantal schoten. Ze belden de politie die onder meer speurhonden en een helikopter inzette, maar geen gewonden of verdachten aantrof.

Gisterochtend rond 04.30 uur werd op een flatwoning aan de Hercules Segherslaan geschoten, zo'n 600 meter van het Picassoplein. De bewoner bleef ongedeerd. Ook in dit geval werd niemand opgepakt.

De derde plek waar werd geschoten is de Scheldestraat in het centrum. Bij een winkel zat een kogelgat in een raam, op straat lagen patronen. Dat ontdekte de eigenaar toen hij gisterochtend rond 10.00 uur bij zijn zaak aankwam. De politie deed sporenonderzoek, maar het is onbekend of dat iets heeft opgeleverd.

Ongehoord

Burgemeester Van den Tillaar (CDA) van Vlissingen noemt de schietincidenten "ongehoord en onacceptabel". "Alle inspanningen zijn erop gericht om de daders zo snel mogelijk op te sporen om zo de rust te laten terugkeren", zegt hij.